Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/778 E. 2021/1056 K. 22.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/778
KARAR NO : 2021/1056

DAVA : TESPİT, TAZMİNAT
DAVA TARİHİ : 03/09/2018
KARAR TARİHİ : 22/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tespit, Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili derneğin, İstanbul ili sınırları dahilinde ekmek üreticilerinin hak ve menfaatlerini koruyan, mesleki faaliyetlerin yasal mevzuatlara uygunluğu konusunda çalışmalar yapan ve ekmek üreten müesseselerin kuruluşlarında yasal mevzuatlara uygun olup olmadığını takip eden bir kuruluş olduğunu, müvekkili derneğin müvekkili derneğin, 4721 sayılı (dernekler) Kanunu ve Dernek tüzüğünün ikinci maddesinde “Ekmek üreticileri arasında meydana gelecek baksız rekabeti önlemek. Dernek üyelerinin menfaatlerini korumak için, adli ve idari yargı nezdinde dava açmak, açılmış ve açılacak davaları takip etmek…” şeklinde ifade edildiği şekliyle, üyelerinin hak ve hukukunu savunmak hakkına sahip olduğunu, müvekkili derneğin … İlçesinde bulunan üyelerinden gelen şikayet üzerine “…” adresinde, davalı tarafından işletilen fırın “ruhsatsız” bir şekilde, gayriyasal ekmek ve ekmek çeşitleri üretimi yapıldığı tespit edilmiş, ilgili ve yetkili makamlara defalarca yazılı müracaat ve şikayetlerinde bulunulduğunu, ancak somut bir sonuç alınamadığını, davalı işletmenin bulunduğu alan ve bina 3194 sayılı İmar Kanununa da aykırılıkları bulunmakta olduğunu, davalı işletmenin bulunduğu binanın 3194 sayılı İmar Kanununa aykırı olduğunu, ekmek fırını ve/veya ekmek üretiminin yapıldığı alanın, ekmek üretmeye müsait olmadığının tespit edildiğini, davalı vekilinin, “20 Mayıs 2018 tarihinde Resmi Gazetede Yayımlanarak yürürlüğe giren İstanbul İmar Yönetmenliğinin 50. Maddesinde ekmek fırınları başlığı altında belirtilen hususları” yerine getirmediğini, ruhsatsız ve/veya ilgili mevzuatlara aykırı üretim yapan fırınların, mevzuata uygun işletmecilik yapan diğer fırınlara karşı hat safhada zarar verdiği ve haksız rekabet yaptığı açık olduğunu, TTK.’nun 56. Maddesinde haksız rekabet şu şekilde ifade edilmekte olduğunu, “Haksız rekabet, aldatıcı hareket veya hüsnüniyet kaidelerine aykırı sair suretlerle iktisadi rekabetin her türlü suiistimalidir.” ayrıca, TTK madde 57/b.10: “Rekabet hakkında da cari olan kanun, nizamname, mukavele yahut, mesleki veya mahalli adetlerle tayin edilmiş bulunan iş hayatı şartlarına riayet etmemek” de haksız rekabet hallerinden sayılmış olduğunu, davalı, ekmek fırın ruhsatı olmaksızın ve mevzuata aykırı fiilleriyle, ekmek üretimi yapması, ayrıca da mevzuat hükümlerine aykırı davranmakla kalmayıp; hukuk ve mevzuata uygun faaliyet yapan müvekkil dernek üyelerinin, ticaretlerine zarar vermekte, kazançlarına engel olacak şekilde, haksız rekabete sebep olduğunu, davalının tüm mevzuat hükümlerine ve ticari yaşamın genel kurallarına aykırı olduğunu, ekmek fırının ruhsatı olmaksızın yaptığını, ekmek ve ekmek çeşitlerinin üretimin önlenmesini, ekmek üretiminde kullandığı ekmek pişirme ünitesinin yıkılmasını veya ortadan kaldırılmasını, ekmek üretiminde kullanılan araçların işletmeden çıkarılmasını, haksız rekabetin tespitini, haksız rekabetin önlenmesini, haksız rekabet sonucu ortaya çıkan durumun ortadan kaldırılmasını, davanın kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı müvekkilinin işletme sahibinin olmadığını, bu davada taraf olarak gösterilmesinin hatalı olduğunu, husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini, haksız rekabet koşullarının oluşmadığını, işletme sahibinin müvekkilinin faaliyetinin durdurulmasının mümkün olmadığını, müvekkilinin yapılmayan faaliyetinden ötürü davalı …’in veya üyelerinin herhangi bir zararı da söz konusu olmadığından bu davanın konusuz olduğunu, davacının dilekçesinde işletmenin imar mevzuat hükümlerine aykırı olduğunu iddia ettiklerini, müvekkili işletme sahibi olmamakta olduğunu, işletmenin müvekkiline ait olduğunu, imar mevzuatında aykırılık idari makamların alanına giren bir idari işlemin konusu olduğunu ve imar açılmasının mümkün olmadığını, müvekkilinin ekmek üretimi yapmadığını, müvekkilinin söz konusu işletmenin maliki bulunmadığını, bu nedenlerle davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce gerekli inceleme ve araştırmalar yapılmış, 25/11/2020 tarihli ara karar ile iddia ve savunma hudutları doğrultusunda, dosya içeriği ve tüm dosya kapsamında, davacının alacağının ve varlığının miktarının tespiti amacıyla bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir.
11/07/2021 tarihli raporunda bilirkişi heyeti özetle; davacı vekilinin haksız rekabet hükümleri çerçevesinde dava açtığı ve talepte bulunduğunu, TTK m.55/l-e çerçevesinde değerlendirildiğine, “İşyeri açmak için gerekli izinleri almadan, işyeri açarak faaliyette bulunmak, Ekmek üretimi ve satışı için öngörülen mevzuat (Kanun/Yönetmelik/Tebliğ vs) hükümlerine uygun ekmek üretimi yapmamak” iillerinin haksız rekabet teşkil ettiği;3. Dosya münderecatı incelendiğinde …adresinde, mevzuata aykırı, gerekli resmi izinler alınmaksızın yapılan bir ekmek üretim ve satışının bulunduğu, bu fiilin, TTK m.55/1-e uyarınca haksız rekabet teşkil ettiği; TTK m.56 uyarınca, üyelerinin ekonomik menfaatlerini korumaya yetkili bulunan diğer mesleki ve ekonomik birlikler ile tüzüklerine göre tüketicilerin ekonomik menfaatlerini koruyan sivil toplum kuruluştarı tespit; men ve eski hale iade konulu haksız rekabet davalarını açabilecekleri; Davacı …’in de dava açma hakkı bulunduğu; TTK m.61 uyarınca ihtiyati tedbir talep edebileceği ve iş bu davada da yönelttiği talepleri ileri sürebileceği; …’in TTK m.56’da öngörülmüş şartlar dışında ayrıca hukuki menfaatinin bulunduğunu ispat etmesinin gerekmediği; Davalı sıfatı ile ilgili olarak: Haksız rekabet teşkil eden fiilin (=mevzuata aykırı olarak ve gerekli resmi izinler alınmaksızın ekmek üretimi ve satışı) … adresinde gerçekleştiği, İşbu dava açıldığı tarih olan 03.09.2018’e gelininceye kadar haksız rekabetin gerçekleştiği işyerinin: 01.6.2018 tarihine kadar .. tarafından işletildiği; 01.6.2018 tarihi itibariyle … Ltd Şti’nin tarafından işletildiği; Dolayısıyla haksız rekabet davasında husumetin adı geçen Ltd Şti’ye yöneltilmesinin esas olduğu, Ancak davacı …’ın … Tic Ltd Şti’ni tek başına (tek ortak olarak) kurduğu; müdür sıfatı ile şirketin idare ve temsil yetkisini tek başına üstlendiği dikkate alındığında; …’ın kendisine gelebilecek hukuki sorumluluktan kaçmak amaç ve gayesi ve kötünüyetle hareket ettiği hususunun anlaşıldığı; dolayısıyla tüzel kişilik perdesinin kaldırılması teorisinin iş bu davada da uygulanarak haksız rekabete ilişkin husumetin …’a da yöneltilebileceği sonuç ve kanaatine varıldığını bildirmişlerdir.
Tüm dosya içeriği ve deliller birlikte değerlendirildiğinde;
Dava dilekçesinde haksız rekabetin tespiti, önlenmesi ve ortadan kaldırılması ile birlikte dava süresince haksız faaliyetin durdurulması için davalının faaliyetinin tedbiren durdurulmasına karar verilmesi talep edilmiştir.
Haksız rekabet teşkil eden davranışı nedeniyle ekmek üreticilerinin bir araya gelerek oluşturdukları …’nin dava açmakta aktif husumeti ve hukuki yararı bulunmaktadır.
Tarafların iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi sonucunda uyuşmazlığın; davacı şirketin … ili sınırları içerisinde ekmek üreticilerin hak ve menfaatlerini koruyan meslek kuruluşu olduğu, … ’nda meydana gelen şikayetler üzerine …adresinde kurulu davalı tarafından işletilen fırının ruhsatsız olduğunu ve gayri yasal ekmek üretimi yapıldığının belirlendiğini, bu haliyle davalının imar yasasına aykırı vaziyette haksız rekabet yaptığı iddia olunarak haksız rekabetin tespitine, önlenmesine ve haksız rekabet sonucu ortaya çıkan durumun ortadan kaldırılmasına ilişkin açılan iş bu davada taraf vekillerinin sunacağı deliller ve mahkememizce sunulacak bilgi ve belgeler neticesinde haklılık durum ve oranının tespitinin yapılacağı noktasında toplandığı anlaşılmıştır.
Haksız rekabetin gerçekleştiği işyerini 01/06/2018 tarihine kadar … tarafından gerçekleştirildiği, ana faaliyet konusunun belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda büfeler dahil ekmek pasta ve unlu mamullerin perakende satışı olduğu, …’ın vergi levhası incelendiğinde a 01/06/2018 tarihi itibariyle Davacı …’ın … Tic. Ltd Şti tek ortaklı olarak kurulduğu, müdür sıfatı ile şirketin idare ve temsil yetkisini tek başına üstlendiği dikkate alındığında davalının hukuki sorumluluktan kaçmak amacıyla kötüniyetle haraket ettiği bu nedenle tüzel kişilik perdesinni kaldırılması teorisine göre husumetin davalıya yöneltilmesi mümkündür.
Tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde, taraflar arasındaki uyuşmazlık davalının davaya konu edilen … adresindeki bulunan iş yerinde haksız rekabet teşkil edecek şekilde ekmek üretimi yapıp yapmadığı, davacının bu fırındaki eyleminin haksız rekabet olup olmadığı önlenmesi ve ortadan kaldırılması gerekip gerekmediği hususlarındadır. Davacı tanıkları dinlenilmiş, beyanlarında özetle; “.. Davacının hem unlu mamüller, hem de ekmek sattığını, ekmek üretimi yaptığını duyduklarını, insanların ekmek aldıklarından dolayı bildiklerini ayrıca ekmek aldırttıkları, bir kısım şahit ise unlu mamüller ve ekmeği aynı yerde ürettiğine şahit olduğunu davalının fırınının imalata yönelik ruhsatının olmadığı,, merkeze bağlı satış yaptığı, mühürleri kırarak satışa ve imalata devam ettikleri…” belirtmişlerdir. Dinlenen tanık beyanları ve sunulan delillerle birlikte konusunda uzman bilirkişiden rapor alınmış, söz konusu 11/07/2021 tarihli raporda özetle; “… Dosyaya sunulan çalışma ruhsatlarında ekmek üretilmesini uygun bulan gıda üretim izin belgesine rastlanmadığını, başka bir adreste bulunan işyerinin belgelerinin sunulduğunu, sevk irsaliyelerinin sonradan düzenlenmiş olabileceğinden delil vasfında olmadığını, … belediye başkanlığı Zabıta müdürlüğü 11/10/2018 tarihli yazı cevabına göre davalıya unlu mamüller satışı ve imalatı konusunda ruhsatsız faaliyetten dolayı 9 kez mühür bozma ve mühürleme tutanağı tanzim edildiği, … Belediye Başkanlığı Ruhsat Ve Denetim Müdürlüğü 13/02/2019 tarihli yazı cevabına göre iş yeri açma ve çalışma ruhsatı kaydının ve başvurusunun bulunmadığı, ,söz konusu işyerinin yapı kullanma izni belgesinin olmadığı bu ruhsatlar ile ayrıca il ve ilçe tarım müdürlüklerinden ekmek üretim izin belgesi alınmadan ‘ekmek ve ekmek çeşitleri’ üretiminde bulunmasının mümkün olmadığının ifade edildiğini, davalı tarafından müvekkiline ait belgeler ibraz edilmediği gibi tanık beyanlarından da adı geçen iş yerinde ekmek üretiminin gerçekleştiği, davalının bu eyleminin yeni TTK 55/1e maddesine göre haksız rekabet teşkil ettiğini…” özetle belirtmiştir. Dolayısıyla bilirkişi raporunda yapılan tespitler dinlenen davacı ve davalı tanık anlatımları birlikte değerlendirildiğinde davalının ruhsat kapsamı dışında ekmek üretimi yapması ve satışa sunmasının tüzel kişilik perdesini kaldırılması teorisi uygulanması suretiyle haksız rekabet olduğu anlaşılmıştır.Yukarıda açıklanan nedenlerle, davanın kabulü ile davalı yanın ruhsatsız ekmek üretiminin yapılmasının haksız rekabet oluşturduğunun tespiti ile haksız rekabetin önlenmesi ve haksız rekabet sonucunda oluşan durumun ortadan kaldırılmasına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın kabulü ile, davalı yanın ruhsatsız ekmek üretiminin yapılmasının haksız rekabet oluşturduğunun tespiti ile haksız rekabetin önlenmesi ve haksız rekabet sonucunda oluşan durumun ortadan kaldırılmasına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 59,30-TL nispi karar harcından peşin alınan 35,90-TL harcın mahsubu ile bakiye 23,40-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan toplam ‭2.033,65‬-TL’nin ( 35,90-TL BVH, 5,20-TL VH, 35,90-TL Peşin Harç, 256,65-TL Tebliğ ve Posta, 1.700,00-TL BK) yargılama giderinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf Kanun Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/12/2021

Katip
e-imzalıdır

Hakim
e-imzalıdır