Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/693
KARAR NO:2023/154

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:30/07/2018
KARAR TARİHİ:01/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkili şirket arasında 04/02/2016 tarihinde bayilik sözleşmesi ve yine aynı tarihli çerçeve protokol akdedildiği, müvekkili şirketin taraflar arasındaki ticari ilişkiden kaynaklanan cari hesap alacağı bulunmakta olduğu, takip tarihi itibariyle bu alacağın 30.414,22-TL olduğu, davalı şirketin cari hesap borcunu ödememesi sebebiyle müvekkili şirketçe cari hesap alacağının ve bu alacağın takip tarihinden itibaren işleyecek faizinin tahsili talebiyle…. İcra Müdürlüğü… esas sayılı dosyasından icra takibi başlatıldığı, müvekkili şirketçe icra takibine 23/07/2018 tarihinde davalı tarafından itiraz edildiği, davacının yetki itirazı yersiz ve hukuki dayanaktan yoksun olduğu, müvekkili şirketçe davalı adına düzenlenen faturalar ile ticari defterler incelendiğinde müvekkili şirketin 30.414,22-TL tutarında alacaklı olduğunun ortaya çıkacağı, davalının borçlu olduğu miktar sabit olduğu, itiraz nedeniyle icra takibi durduğu, takibin devamı için itirazın iptali davasının açılması zorunluluğu doğduğu, dava konusu edilen tutarın %20 ‘sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ile müvekkili arasında cari hesaba konu faturaların dayanağı olan hiçbir akdi ilişki olmadığı, aleyhe hususları kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacının müvekkili ile 04/02/2016 tarihinde yaptığını beyan ettiği bayilik sözleşmesinde “işbu standart bayilik sözleşmesi ve ekleri, imza tarihinden başlamak ve 10/04/2017 tarihine kadar süreyle geçerli olmak üzere imzalanmış olup, süresi hitamında kendiliğinden sona erecektir” şeklinde olduğu, davacının takibe konu cari hesabı taraflar arasında olmayan akdi ilişki üzerinden nasıl olduğunu anlamak ve kabul etmek mümkün olmadığı, akdi ilişki mevcut olmadığı, davacının müvekkili ile 04/02/2016 tarihinde yaptığını beyan ettiği bayilik sözleşmesi, imza tarihinden başlamak ve 10/04/2017 tarihine kadar süreyle geçerli olmak üzere imzalanmış olduğu, süresi hitamında kendiliğinden sona ereceği hususu bile göz önüne alındığında, yanlar arasındaki sözleşmenin sona erdiği, aleyhe olan hususları borcu ve akdi ilişkinin varlığını kabul anlamına gelmemek kaydıyla, davaya konu cari hesap ve faturaların da sözleşmenin sona erdiği döneme ait olduğunun açık olduğu, cari hesaba konu faturalar ve fatura içerikleri müvekkiline tebliğ ve teslim edilmediğinin sabit olduğu, davalının davacı şirketten cari hesaba ve cari hesaba konu fatura ve fatura içeriğinde bildirilen malların satın alınmasına ilişkin herhangi bir ticari ilişki olmadığı, faturaya konu ticari ilişkiye mesnet teşkil eden aramsındaki herhangi bir sözleşme bulunmadığı gibi fatura ve fatura içeriklerinde bildirilen malların da müvekkili şirkete herhangi bir şekilde teslimi de söz konusu olmadığı, davacı tarafından fatura ve fatura içeriği mal ve hizmetin kime ve ne şekilde teslim edildiği hususunda sevk irsaliyeleri de tarafınca tebliğ alınmadığı, cari hesaba konu faturalar ve fatura içeriği olan iddia edilen mal ve hizmetleri davalı müvekkiline vermiş olduğu belgeler ile kanıtlama yükümlülüğü olduğu, alacaklı hakkında takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere tazminat mahkum edilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususların; taraflar arasında imzalanan bayilik sözleşmesi ve çerçeve protokolünden doğan ticari ilişkiden kaynaklı cari hesap alacağı nedeniyle başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali istemidir.
DELİLLER;
…. İcra Dairesi’ne müzekkere yazılarak… icra sayılı dosya aslı celp edilmiştir.
… Vergi Dairesi’ne müzekkere yazılarak; …’nin 2016-2018 dönem gelir vergisi beyanları ve sicil bilgileri celp edilmiştir.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 15/08/2019 tarihli talimat bilirkişi raporunda özetle; davacı … …A.Ş. Tarafından davalı …’ye düzenlenen ve takibe konu edilen faturaların; toplam 30.414,22-TL olduğunun tespit edildiği, davalı … yasal defterlerinde kaydedilen … …A.Ş. Tarafından düzenlenen faturaların 2016 yılı işletme defterinde, 31/03/2016 tarihli 822620 nolu 2.805,82-TL tutarlı, 30/09/2016 tarihli ve 289823 nolu 672,60-TL tutarlı 2017 yılı işletme defterinde 28/02/2017 tarih ve … nolu 743,40-TL tutarlı olmak üzere toplam 4.221,82-TL olduğunun tespit edildiği, davacı … …A.Ş. Tarafından davalı …’ye düzenlenen faturalara davalı … resmi defter kayıtlarında ve belgeleri arasında rastlanılmadığı, davalı … tarafından resmi defter kayıtlarına alınan … …A.Ş. Tarafından düzenlenen ve toplam tutarı 4.221,82-TL tutarlı faturaların ödemelerine ilişkin herhangi bir evraka rastlanmadığı, davacı … …A.Ş.’nin davalı …’ye düzenlediği 3 adet fatura bedeli toplamı 4.221,82-TL olarak resmi defter kayıtlarında var olduğu, faturalara ilişkin herhangi bir ödeme evrakının olmadığı, davacı … …A.Ş.’nin davalı …’den 4.221,82-TL alacağının olduğunun tespit edildiği sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 18/03/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı … A.Ş. Defter ve belgelerinin sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, davalı …’nin defter ve belgelerinin husumete konu ile alakalandırıldığında sahibi lehine delil vasfına haiz olamayacağı, davacının satış faturalarını süresi içerisinde bağlı olduğu vergi dairesine BS beyanı ile beyan ettiği, davalının ise işletme defteri olması sebebiyle BA beyanı verme yükümlülüğünün olmadığı, dava dosyasında davalının verilen hizmete ilişkin yazılı olarak iade veya ayıplı olduğuna ilişkin tamamen veya kısmen ihbarın olmadığı, ticari defter ve kayıtları dayanakları ile birlikte dikkate alındığında incelememizde davacının davalıya düzenlediği faturalara TTK 21/2 maddesine göre itiraz edilmediği, 10/07/2018 tarihinin temerrüt tarihi olduğu, davalının dava dosyasına sunduğu dekontlarında ödemenin … … A.Ş.’ye yapıldığı, açıklamasında 2015 yılı damga vergileri yazılı olduğu, tarafların akdedikleri sözleşme döneminden önceki döneme ait damga vergisine ait olduğu ve davacı ile alakası kurulmadığı, davacının düzenlediği faturaların ilişkisi dışındaki diğer faturaların ; 04/02/2016 tarihinde davalıya akdedilen bayilik sözleşmesi ile çerçeve protokole uygun olarak tanzim edildiği, davacının davaya konu ettiği faturaların; damga vergisi, kurumsal kimlik söküm, akaryakıt ekipmanları söküm, pompa otomasyon söküm, aylık otomasyon servis ve iletişim hizmet bedellerinden ibaret olduğu, kurumsal kimlik, akaryakıt ekipmanları, pompa otomasyon sökümlerinin sözleşmede davalı tarafından yapılacağının belirtildiği, davacının icra takibine konu attığı chs. Bakiyesini oluşturan faturalar, tarafların akdettikleri sözleşmeler ile karşılaştırıldığında; 1.486,80- TL tutarındaki faturaların sözleşme süresinden sonraki dönemlere ait olduğundan sözleşme hükümlerine uygun olmadığı ve davalının borcu olarak kabul edilemeyeceği, 28.927,42-TL tutarındaki faturalarda alacağının sözleşme hükümlerine uygun olduğu, ancak 31/03/2016 tarihli fatura ile talep edilen damga vergisi ödemesine ilişkin, davacının ödeme makbuzunu ibraz yükümlüğü olduğu, makbuz ibraz edilmezse alacağının 26.121,60-TL olduğu, davacının icra takibine konu ettiği 30.414,22-TL alacağının yerinde olmadığı, davacının tespit edilen alacağı 28.927,42-TL ve 26.121,60-TL için 10/07/2018 – 31/12/2019 tarihi arasında %19,50 oranında, 01/01/2020-31/12/2020 tarihi arasında %13,75 oranında, 01/01/2021 tarihinden itibaren %16,75 oranında faiz talep edebileceği sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince ek bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 10/02/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; davacının damga vergisi ödemesi olarak davacıyı borçlandırdığı 2.805,82-TL’ya ilişkin davacının ispat yükümlülüğü içinde olduğu, 31/05/2017 ve 31/06/2017 tarihli 1.486,80-TL tutarındaki aylık otomasyon servis ve iletişim bedeline ilişkin 2 adet faturaların sözleşme tarihinden sonraya ait olduğundan talep edilemeyeceği, sözleşme ile uyumlu olarak tespit edilen faturaların tutarının 26.121,60-TL tutarındaki faturaların sözleşmeye uygun olduğu ve bu tutarın talep edilebileceğine ilişkin tespitte bulunulduğu, incelemeler ve tespitler yapılırken, davalının 31/03/2017 tarihinde … 1. Noterliğinden gönderdiği ihtarnamede 10/04/2012 tarihinde akdedilen sözleşmenin 10/04/2017 tarihinden sonra yenilenmeyeceği belirtildiği, davalının bu ihtarnamesi dikkate alınarak davacı ile 10/04/2017 tarihinden sonra yenilenmeyeceği belirtildiği, davalının bu ihtarnamesi dikkate alınarak davacı ile 10/04/2017 tarihine kadar ticari ilişkisinin devam ettiği de dikkate alınarak hesaplama ve değerlendirme yapıldığı, davacının söküme ilişkin tanzim ettiği faturalara ilişkin ise, davalıya 07/07/2015 tarihinde …. Noterliğinden gönderilen ihtarnamesinde sözleşme hükümlerine göre ilgili sökümlerin yapılması, yapılmadığı takdirde kendilerince sökülüp, bedelinin talep edileceğinin ihtar edildiği ve davalının sökümü yaptığı veya sökümün davacı tarafından da yapılmadığına ilişkin dava dosyasına belge / bilgi sunmadığı tespit edildiği, ek rapor kapsamındaki görevlendirmesi davacı ve davalıların kritik edilen itirazları dikkate alındığında 18/03/2021 tarihli kök rapordaki tespit, değerlendirme ve kanaati değiştirecek hususlara rastlanmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 07/12/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; taraflar arasında imzalanan sözleşme gereği, davacı tarafın talep ettiği akaryakıt servis istasyonunun hizmet verebilmesi için gerekli olan ve davalı tarafa ariyeten verilen ekipmanların sökümü ve iadesi ile otomasyon servis ve iletişim hizmet bedellerinin kadri marufunda olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava konusu; taraflar arasında akdedilen 04/02/2016 tarihli bayilik sözleşmesi ile çerçeve protokolünden doğan ticari ilişkiden kaynaklı, 30.414,22 TL alacaklı olunduğu iddiasıyla davacı tarafça…. İcra Müdürlüğünün… sayılı takip dosyasına davalının yaotığı itirazın iptali davasıdır.
Taraflar arasında 04.02.2016 tarihli “… …A.Ş. Standart Bayilik Sözleşmesi” akdedilmiştir. Sözleşmenin Konusu 1. Maddede; ” …. adreste kurulu bulunan akaryakıt satış ve servis istasyonunda Lukoilden veya lukoilin belirleyeceği yerden satın alacağı akaryakıt, oto lpg, madeni yağlar ve … tarafından belirlenecek diğer malları, kendi nam ve hesabına olmak üzere satmayı, bulundurmayı kabul ve taahhüt eder.” şeklinde açıklanmış olup, sözleşmenin süresi 5. Maddede “İşbu Standart Bayilik Sözleşmesi ve ekleri, imza tarihinden başlamak ve 10.04.2017 tarihine kadar süreyle geçerli olmak üzere imzalanmış olup, süresi hitamında kendiliğinden sona erecektir.” şeklinde düzenlenmiştir. Sözleşme sonunda malzemelerin iadesi ise 6. Maddede ” Sözleşme süresi sonunda … ile Bayi arasında yeni bir sözleşme imzalanmaması halinde Bayi, istasyonda mevcut … marka ve Jogosu taşıyan tüm malzeme ve teçhizatı, kurumsal kimlik giydirmelerini ve iareten verilmiş olan ekipmanı, ehil ve yetkili kişiler vasıtasıyla her türlü söküm ve nakliye masrafları uhdesinde kalmak kaydıyla sökerek derhal …’e iade etmeyi kabul ve taahhüt etmiştir.” şeklindedir.
Taraflar arasında ayrıca 04,02.2016 tarihli “Çerçeve Protokol” akdedilmiştir. Çerçeve protokolün konusu 1. Maddede “…. adreste kurulu bulunan akaryakıt satış ve servis istasyonunda … Gaz markası veya …’in bizzat tayin edeceği marka logo altında bayilik faaliyetinde bulunmasına ilişkin …. İmzalanmıştır.” şeklinde olup, malzeme ve teçhizat başlıklı 5. Maddesi; “Bayinin işbu protokol konusu akaryakıt satış ve servis istasyonunda kullanılmak üzere alametifarikası sayılan kurumsal kimlik giydirmeleri ile gerekli gördüğü malzeme ve teçhizatı Bayi’ye ariyeten verecektir. Demirbaş belgesi imzalayarak teslim almayı, …’in söz konusu bu belgedeki ariyetleri istediği zaman kontrol ederek kendi envateriyle karşılaştırma hakkını haiz olduğunu, …… Bu anlaşmanın feshi veya herhangi bir nedenle sona ermesi halinde Bayi, …’i istasyonda gerçekleştirdiği mütemmim cüz niteliğindeki yatırımları (mal hatları, idari bina tesisi ve işbu tesisatın inşaasına ilişkin işçilik bedelli vs.) anlaşmanın sona erdiği tarih itibariyle geçerli rayiç piyasa değeri karşılığında fatura mukabilinde …’den satın alma hakkını haizdir. Bayi, mütemmim cüz niteliğindeki yatırımlar haricinde, kendisine ariyeten verilen taşınabilir özellikteki teçhizat, alet ve edavatı ise anlaşmanın sona erdiği tarih itibariyle rayiç bedel üzerinden satın alma hakkına sahip olduğu gibi, işbu hakkını kullanmak istemediği taktirde söküm ve nakliye masrafları uhdesine kalmak kaydıyla aynen …’e veya … tarafından tayin ve tespit edilecek şahıs ya da şahıslara kullanılır ve sağlam bir şekilde derhal iade ve teslim ile mükelleftir.” olarak kararlaştırılmıştır.
Davacı tarafça dava konusu…. İcra Müdürlüğünün… esas sayılı takip dosyasına dayanak olarak cari hesap gösterilmiş, cari hesap ekstresinde 15 adet faturayı takip konusu yaptığı, davalının ticari defterlerinde dava konusu faturalardan yalnızca 31/03/2016 tarihli … nolu 2.805,82-TL tutarlı, 30/09/2016 tarihli ve … nolu 672,60-TL tutarlı, 28/02/2017 tarih ve … nolu 743,40-TL tutarlı olmak üzere toplam 4.221,82-TL tutarlı 3 adet faturanın kayıtlı olduğu, diğer faturaların defterinde kayıtlı olmadığı mahkememizce yazılan talimat sonucu alınan bilirkişi raporundan anlaşılmıştır.
Davacının ticari defterlerinin incelenmesinde dava ve takip konusu faturaların ticari defterinde kayıtlı olduğu ve neticeten davalıdan 30.414,22 TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir. Dava ve takip konusu faturaların incelenmesinde Pompa İstasyonu Sökümü, Akaryakıt Ekipmanları Sökümü ve Kurumsal Kimlik Sökümü açıklamalı 3 adet faturanın taraflar arasındaki sözleşmenin 5. Maddesi ile ve çerçeve protokolün 6. maddesi hükümlerine uygun olduğu mahkememizce tespit olunmuş, bedellerin kadri marufunda olduğu bilirkişi raporuyla tespit edilmiştir. CHS bakiyesi açıklamalı cari hesap bakiyesinin muhasebe kayıtlarına uygun olduğu, 30.09.2016-30.04.2017 tarihleri arasında düzenlenen aylık otomasyon servis ve iletişim bedeli faturalarının da sözleşmeye uygun olduğu anlaşılmakla davacı tarafça talep edilebileceği, buna karşın sözleşmenin sona ermesinden sonra düzenlenen 31.05.2017 ve 30.06.2017 tarihli aylık otomasyon servis ve iletişim bedeli açıklama iki adet faturanın ve yine davacı tarafça davalıya yansıtılan 2.805,82 TL’lik damga vergisi faturasının, davacı tarafça ödenip davalıya fatura edileceği sözleşmede kararlaştırıldığından ve davacı tarafça ödendiğine dair dosyaya bir delil sunulmadığından talep edilemeyeceği kanaatine varılmakla davanın kısmen kabulüne, davalının…. İcra Müdürlüğünün… esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile takibin 26.121,60 TL asıl alacak üzerinden ve takipten itibaren bu miktara %19,50 ve değişen oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine, %20 nispetinde hesaplanan 5.224,32‬ TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ ile,
1-Davalının…. İcra Müdürlüğünün… esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile takibin 26.121,60 TL asıl alacak üzerinden ve takipten itibaren bu miktara %19,50 ve değişen oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle DEVAMINA, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-%20 nispetinde hesaplanan 5.224,32‬ TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 1.784,37-TL nispi karar harcının, peşin alınan 367,33-TL harcın mahsubu ile geri kalan 1.417,03-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Kabul edilen miktar üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Reddedilen miktar üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan ‭4.292,62‬-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan dava açılırken yatırılan toplam ‭408,43‬-TL (35,90-TL BHV, 5,20-TL VSH, 367,33-TL peşin harç) harcın davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
7- Davacı tarafından yargılama aşamasında yapılan toplam 3.410,10-TL (560,10-TL tebliğler ve posta, 2.850,00-TL bilirkişi ücreti) yargılama giderinin davadaki kabul ve red oranına göre hesaplanan 2.928,80-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine bakiye yargılama giderinin davacı üzerine bırakılmasına,
8-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde davacı yönünden reddedilen miktar açısından kesin, kabul edilen miktar yönünden İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/03/2023

Katip …
E imzalıdır

Hakim …
E imzalıdır