Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1133 E. 2022/454 K. 29.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/1133
KARAR NO:2022/454

DAVA:İTİRAZIN İPTALİ
DAVA TARİHİ:03/12/2018
KARAR TARİHİ:29/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı müşterisi …’nin, 07.08.2018-13.08.2018 tarihleri arasında … bünyesindeki Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasasında (VİOP) Alım ve/veya Satım pozisyonları ve pozisyonların dayanağını oluşturan varlıkların fiyatlarında yaşanan değişimler nedeniyle yatırmış olduğu teminatın. tamamını kaybettiği, teminat eksiğinin meydana geldiği, teminat eksiğini tamamlaması çağrısı yapılmasına rağmen, teminat tamamlama çağrısına cevap vermediği, bunun üzerine 13.08.2018 tarihinde açık pozisyonlarının kapatıldığını, cari hesabında 255.303,17 TL borç bulunduğunu ve söz konusu borcu ödemekten imtina ettiğini, … VİOP Genelgesi uyarınca Takas merkezine karşı Davacı … Yatırımın sorumlu olması dolayısıyla müşterinin ödemediği borcunu, ödemek zorunda kaldığı, aracılık ettiği işlemlere ait komisyondan başka bir gelir elde etmediği halde davalının kötü niyeti dolayısıyla 255.303,17 TL zarara katlandığı, davacı … Yatırım tarafından, zararının karşılanması amacıyla Davalı …’ye …. İcra Dairesi nezdindeki … E. Sayılı dosya üzerinden icra takibi yapıldığı, ancak dayalının kötü niyetli olarak borcuna itiraz ettiği, davalı …’nin borçuna itirazının iptaline, İcra takibinin …. İcra Müdürlüğü nezdindeki … Esas sayılı dosya üzerinden devamına, haksız itiraz eden davalı borçlu aleyhine alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere inkâr tazminatına hükmedilmesine; karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkiline imzalatılan bütün sözleşmelerde risk bildirimi yapılmadığını, yapılan sözleşmeler tek taraflı ve müvekkili tarafından karşılıklı müzakere edilmeden ve müvekkili aleyhine sonuç doğuran genel işlem şartı içeren sözleşmeler olduğunu, genel işlem şartı içeren sözleşmelerde tüketici aleyhine hüküm doğuran şartlar geçersiz olduğunu, müvekkili ile imzalatılan bütün sözleşmelerde SPK mevzuatına genelge ve yönetmeliklerine aykırı olarak teminat tamamlama kurallarına aykırı işlemler yapılmasına müsade edildiğini, müvekkiline imzalatılan sözleşmelerde risk bildirim formu imzalatılmadığını, SPK mevzuatına göre kaldıraçlı işlem yapacak müşterilere aracı kurumların risk bildirimini içeren bir eğitim verdiği, sanal hesap açılıp işlem yaptıktan sonra aktif hesap kullanabilecekleri düzenlendiğini, davacı aracı kurum tarafından bu yükümlülüğe aykırı olacak şekilde müvekkili davalıya yaptığı işlemlerin kendisi açısından doğuracağı sonuçları anlatan bir risk bildirim eğitimi verdiğini, müvekkili davalı davacı şirketin bu ayıplı hizmeti nedeni ile zarara uğradığını, yaklaşık 300.000,00-TL anaparasının kaybedilmesine sebep olduğunu, müvekkili davalı hakkında herhangi bir dava açıp alacağına ilişkin mahkeme hükmü almaksızın ilamsız icra takibi ile alacak talebinde bulunması haksız müvekkili davacının gıyabında yapılacak bir takip veya icra takibine itiraz yasal hakkını kullanmaması halinde takibin kesinleşmesi ile alacaklı iddiasında bulunmasının kötüniyetli olduğunu, bu nedenle müvekkili davalı hakkında icra takibi başlatan davacı şirketin talebinin %20’sinden aşağı olmamak üzere müvekkili davalı lehine tazminata karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce tüm deliller toplanmış, gerekli inceleme ve araştırmalar yapılmış, Mahkememizce 17/12/2019 tarihli celse kararı ile dosyanın sermaye piyasası konusunda uzman bilirkişiye verilerek rapor aldırılmasına karar verilmiştir.
13/03/2020 tarihli bilirkişi raporunda; davalıya risk bildirimi yapılıp yapılmadığı yönünden: … Yatırım tarafından Davalı Yatırımcıya teminat tamamlama çağrısının sözleşmede belirtilen usül ve esaslar çerçevesinde yapıldığına ilişkin bilgi ve belgenin dosyaya sunulmadığı, risk bildirimi formunu imzalatıp imzalatmadığı yönünden; Sermaye Piyasası İşlemleri Risk Bildirim Formu, Kaldıraçlı Alim Satım İşlemleri Risk Bildirim Formu ve Türev Araçlar Risk Bildirim Formu’nun davalı müşteri tarafından bizzat imzalandığı, Davacının teminat tamamlama kurallarına aykırı işlem yapıp yapmadığı açısından; Davacı … Yatırım; … A.Ş.’nin, … A.Ş Vadeli İşlem Ve Opsiyon Piyasası’nda Yürüteceği Merkezi Karşı Taraf Hizmeti Ve Bu Hizmete İlişkin Takas Esasları Prosedürüne uygun olarak belirtilen hesaplara süresi içerisinde ödeme talimatı verdiği, eksik teminatları yatırdığı, Demo hesabı açılıp açılmadığını, açma zorunluluğunun bulunup bulunmadığı; Deneme hesaplarının (Demo hesabı), Kaldıraçlı Alım Satım İşlemlerine ait bir zorunluluk olduğu, dava konusu olayın Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında yapılan bir işlem olduğu, Vadeli İşlemlere ait demo hesabı açılmasında zorunluluk olmadığı, Davalının katlanabileceği riski aşan miktarın ne olduğu açısından; Davalı tarafın taşımış olduğu pozisyonda teminat tutarını aşan kısım, 10.08.2018 ve 13.08.2018 tarihli Gün Sonu Teminat Tamamlama Çağrısı Raporlarında görüleceği üzere toplam 254.997,91 TL olarak hesaplandığı, Davacının sorumluluğunda kalan miktarın ne kadar olduğu açısından; Davacı … Yatırım tarafından; Davalı müşteri adına 254.997,91 TL eksik teminat tutarının …’a ödenmiş olduğu, masraflar dahil 255.303,17 TL alacak talep ettiği sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, SPK mevzuatı 6098 sayılı TBK madde 502 ve devamı maddelerine göre vekalet sözleşmesinden kaynaklı alacak için başlatılmış icra takibine itiraz nedeniyle 2004 sayılı İİK madde 67’ye göre itirazın iptali davasıdır
Mahkememizin 16/03/2020 tarihli ara kararı ile dosyanın sermaye piyasası uzmanı bilirkişiye tekrar verilerek 13/03/2020 tarihli bilirkişi raporundaki eksikliklerin giderilmesi amacıyla ek rapor aldırılmasına karar verilmiştir.
29/09/2020 tarihli bilirkişi raporunda; davacının davalıya risk bildirim formlarını imzalattığı tespiti yapılmasına karşın hangi işlemler için davalının ne kadar riski kabul ettiğinin tespitinin yapılmadığı, dolayısıyla ara kararın (a) bendinin yerine getirilmediği yönünden değerlendirme; Müşterinin riski, taşımış olduğu pozisyondur. Davalı Müşteri … … tanımlı sözleşmede 400 adet kısa pozisyon taşımakta olduğu, pozisyon riski, müşterinin kendisinin yatırmış olduğu teminat ve kontratın güncel değeri toplam olduğu, diğer bir ifade ile müşterinin kabul ettiği risk, yatırdığı teminatla doğru orantılı olup, 15.08.2018 tarihli borç bakiyesi 255.303,17 TL, Türev Piyasalar Müşteri Kar Zarar Raporunda F … vadeli sözleşmeden 442.486,30 TL zarar, diğer sözleşmelerden ise 10.692,00 TL kar, toplamda 431.794,30 TL zarar, ettiği görüldüğü, İşlem zararı dahil cari hesaptaki diğer kalemler ve masraflar dahil, davalı müşteri riski 255.303.17 TL borç olduğu dosyaya sunulan ekstre ve belgeler üzerinde görüldüğü, teminat tamamlama kuralları varsa davacının bu teminat tamamlama kuruaflarına uygun davranıp davranmadığının açıklanmadığı, dolayısıyla ara kararın (c) bendinin yerine getirilmediği yönünden değerlendirme, Piyasa Risk Ve Teminat Yönetimi, … tarafından yapıldığı, gerçekleşen işlemler gerçek zamanlı olarak … tarafından çekilerek pozisyona dönüştürdüğü ve güncellenen hesaplar için son açık pozisyon ve paramelre dosyası verilerinc göre bulunması gereken teminat hesaplandığı, … tarafından toplam teminatı, sürdürme teminatı tutarının altına düşen veya eksi nakit teminat oluşan hesaplar için ilgili üyelere “teminat tamamlama çağrısı” yapıldığı, 13.08.2018 ve 14.08.2018 tarihlerinde Takasbanktan Aracı Kuruma hitaben gelen e-mail mesajlarında Davalı müşterinin VİOP’ta yapmış olduğu işlemler dolayısıyla hesabının eksi bakiye olduğu, 10.08.2018 tarihli Gün Sonu Teminat Tamamlama Çağrısı Raponunda teminat eksik tutarının 168.550,67 TL olduğu ve 13.08.2018 turihli talimat ile VİOP teminat hesahbına 168.551,00 TL aktarıldığı, 13/08/2018 tarihli Gün Sonu Teminat Tamamlama Çağrısı Raporunda feminaf eksik tutarının 86.447,24 TI. olduğu ve 14.08.2018 tarihli talimat ile VİOP teminat hesabına 86.447,24 TL aktarıldığı, dosya sunular belgelerde ve Türev Araçlar Nakit Hareketleri Ekstresinde görülmekte olduğu, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası Alım Satım Sözleşmesinin 5 2 maddesinde teminatlar ile ilgili düzenleme yapıldığı, düzenleme içeriğinde görüleceği üzere “Teminat tamamlama çağrıları … Yatırım tarafından Yatırımcı’ya kayıtlı telefan, elektronik ortam ve faks ile de yapılabildiği, … Yatırım’ın bu çağrıyı göndermesi durumunda Yatırımcı’nın başkaca bir ihbar ve bildirime gerek kalmaksızın çağrıyı aldığı kabul edilir” denildiği, … Yatırım tarafından Davalı Yatırımıcıya “teminat tamamlama çağrısının” sözleşmede belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yapıldığına ilişkin bilgi ve belge bulunmadığı, C-davalının ne kadar riski kabul ettiğinin tespiti yapılmadığından katlanahileceği riski aşar miktarda işlem yapılıp yapılmadığı konusunda rakamsal tespit yapılmudığı, dolayısıyla ara kararın (d) bendinin yerine getirilmediği yönünden değerlendirme, davalı Müşterinin kabul ettiği tisk, yatırdığı teminatla dağru orantılı olup, 15.08.2018 tarihli borç bukiyesi 255.303,17 TL’dir. Müşterinin teminat ve pozisyon dengesi, 09.08.2018 tarihinde bozulduğu, teminat tamamlama çağrılarına icabet etmeyerek kayıtsız. kaldığı ve 15.08.2018 tarihinde … Yatırım tarafından müşteri adına eksik teminat hesabına yatırılarak açık pozisyonları kapatıldığı, pozisyonlarına ilişkin eksik teminatların Aracı Kurum tarafından yatırılması demektir. 07.08.2018 tarihine kadar teminatlar ile ilgili bir sorunun olmadığı, teminat kadar işlem yapıldığı, riskin aşılmadığı, fakat Dolar kurunun düşeceği beklentisi ile düşük kurlardan (ortalama 5,33TL) dolar satılmasını takiben piyasada tam aksi bir şekilde dolar kurunun hızla yükselmesi sonucu Çortalama 7,07 TL) zararın meydana geldiği görüldüğü, davalının ne kadar riski kabul ettiğinin tespiti yapılmadığından devafının katlanabileceği riski aşar miktarda işlem yapıldıysa miktarının teminatı aşan miktara oranının tespitinin yapılmadığı ve davacının sorumluluğunda kalan miktar varsa ne kadar olduğunun tespit edilmediği, dolayısıyla ara kararın (©) bendinin yerine getirilmediği yönünden değerlendirme, davacı … Yatırım, kendi özel mevzuatından kaynaklanan düzenlemeler çerçevesinde müşterisinin emirlerini …’a (…) ileterek, müşterisine vermiş olduğu hizmet karşılığında kamisyon alan bir aracı kurumdur. Bu işlemde taraf değildir. Fakat davalı müşterinin dolar kısa pozisyonu ve aynı tarihte dolar kurunun hızla yükselmesi sonucunda teminatsız müşteri ktr farkı zararı ile karşı karşıya kuldığı, teminat eksiğinin oluştuğu görülmektedir. Davalının katlanabileceği riski aşar miktarda işlem yapıldığına ilişkin belgenin dosyaya sunulmadığı, zaten 07.08.2018 tarihine kadar bir pozisyon ve teminat sorununun olmadığı, teminatı kadar işlem yapılabildiği, Türev İşlemler Menkul Ve Nakit Ekstrelerinde görülmektedir. Davalı tarafın taşınış olduğü pozisyonda teminat tatarını aşan kısım (eksik teminat) 10.08.2018 ve 13.08.2018 tarihli Gün Sonu Teminat Tamamlama Çağrısı Raporlarında görüleceği üzere foplam 25499731 TI olarak hesaplanmıştır. Davalı Müşteri …, teminat futarını aşan eksik teminatın borçlusu ve sorumlusudur. Taşımış olduğu 400 adel dolar kısa (satış) pozisyonu, piyasada dolar kurunun hızlı yükselmesi ile müşlerinin karşılaştığı zararın büyüklüğü, mevcut teminatı bitirdiği gibi üzerine 254.997,91 TL teminat açığı oluşturmuştur. Davacı … Yatınm, müşterilerin eksik işlem teminatlarının tamamlanması yönünden …’a karşı sorumludur ve davalı müşterinin eksik kalan 254.997,91 TL teminat borcunu …’a ödemek zorunda kaldığı görülmektedir. E-Demo hesabı açma zorunluluğu ile ilgili açıklama yapılmışsa da davacımın davalı adına demo hesabı açma zorunluluğu bulunan işlemlerte ilgili olarak demo hesabi açıp açmadığının terpitinin yapılmadığı, dolayısıyla ara karanın (g) bendinin yerine getirilmediği, Davalı Müşteri tarafından yapılan işlemler, … Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası VİOP) işlemidir. Kaldıraçlı Alım Satım işlemi değildir. Deneme hesaplarının; Vadeli İşlemlere ait bir 3) runluluk olmadığı, Kaldıraçlı Alım Satım İşlemlerine ait bir zorunluluk olduğu, III-37.1 sayılı tebliğin 27/c maddesinde düzenlenmiştir. Kaldıraçlı işlemler için hesap açılışından önce genel müşterilere çalışma esasları Türkiye Sermaye Piyasası Birliği (TSPB) tarafından hazırlanan ve aracı kurumlar tarafından sunulan bir deneme hesabı üzerinden işlem yaptırılması zorunludur. Deneme hesabının gerçek zamanlı fiyatlar üzerinden çalıştırılmasından aracı kurumlar sorumludur. Müşterinin işlem gerçekleştireceği her aracı kurum tarafından sunulan deneme hesabında işlem yapması zorunludur. Kişi raporundaki bütün bu eksikliklere göre raporun sonuç kısmında yapılan davacının alacağının varlığı ve miktarı konusunduki tespitin sağlıklı olmadığı ve dolayısıyla ara kararın (h) bendinin yerine getirilmediği, anlaşılmakla, Davacı … Yalırım tarafından; Davalı müşteri adına 254. 997,91 TL eksik teminat tutarının …’a ödenmiy olduğu hususunda herkangi bir tereddütün olmadığı, Türev Araçlar Nakit Ekstresinde 13.08.2018 ve 14.08.2018 tarihlerinde VİOP Teminat Yatırma kayıtlarının bulunduğu, … Yatırımın müşteri pozisyonunun kapanmasında taraf olmadığı, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesinin 5.3 maddesinde düzenlenen müşterinin temerrütü ve ters işlemle pozisyon kapatılmasına ilişkin esaslar çerçevesinde açık pozisyonun kapatıldığı, masraflar dahil 255.303,17-TL alacaklı olduğu şeklinde sonuç ve kanaatini bildirir rapor sunmuştur.
Mahkememizin 05/04/2021 tarihli ara karar uyarınca dosyanın sermaye piyasası konusunda uzman bilirkişiye tekrar verilerek, dosya içinde buluna ses kayıtları ile davacı şirketin “piyasa fiyatlı emir” açıklaması kapsamında ek rapor aldırılmasına karar verilmiştir.
15/10/2021 tarihli ek bilirkişi raporunda; “Uyuşmazlık konusu işlemlere ilişkin dosyaya sunulan emirler listesinde, müşteri emirlerinin “piyasa fiyatlı emir” olduğu, Davalı Tarafından Piyasa Fiyatlı Emir Verildiği Kabul Edilerek Yapılan İşlemlerin Piyasadaki İşlem Hacmine Uygun Olup Olmadığı Yönünden Değerlendirilmesi; yapılan işlemlerin piyasadaki hususun “gerçekleşen emirlerin işlem fiyatı ile piyasa fiyatı arasındaki uygunluğu vadeli sözleşmede kısa pozisyonların piyasa fiyatı üzerinden açıldığı, piyasa fiyatının emrin verildiği andaki işlem fiyatı olduğu, fakat pozisyon açıldıktan sonra piyasada dolar kurunun hızla yükseldiği, Kök Raporda belirtildiği üzere Dolar Vadeli İşlem Sözleşmesinde davalının 5,33 TL kurdan kısa pozisyon açtığı, fakat dolar kurunun 7,07 TL’ye yükselmesi sonucunda zararın meydana geldiği, işlem hacmine” uygun olup olmadığı ifadesinden kastedilen hususun gerçekleşen emirlerin işlem fiyatı ile piyasa fiyatı arasındaki uygunluğu ise dolar vadeli sözleşmede kısa pozisyon açıldıktan sonra piyasada dolar kurunun hızla yükseldiği, kök raporda belirtildiği üzere dolar vadeli işlem sözleşmesinde davalının 5,33 TL kurdan kısa pozisyon açtığı, fakat dolar kurunun 7,07 TL’ye yükselmesi sonucunda zararın, meydana geldiği, davalıya ses kayıtlarında risk bildirimi yapılıp yapılmadığı yönünde; dosyaya sunulan telefon görüşmelerine ait ses kayıt deşifrasyonlarında; Müşteri Temsilcisi tarafından …“müşteriye telefon ile ulaşılamadığı, dolar kurunun yükselmesinden dolayı teminat açığı meydana geldiği ve yatırması gerektiği, pozisyon kapatılsa bile 155 bin TL ekside olduğunu, yatırılması için bugün saat 14:45’e kadar vaktinin olduğunu, aksi takdirde borsa tarafından otomatik olarak pozisyonlarının kapatılacağını ve şirkete borçlu kalacağının söylendiği”… bu parayı ödeyin, ben borçlu kalayım, ayın 30’na kadar bir noktada anlaşırız dediği, iyi niyetli olduğunu ve borcu kesinlikle ödeyeceğini, biraz zaman tanınmasını talep ettiği”… görülmektedir. Ses kayıt deşifrasyonlarında tarih ve saatin belirtilmediği, fakat konuşma içeriğinden müşterinin şirkete karşı (Takasbanka karşı) olan borcu (riski) hakkında konuşulduğu, dolayısıyla söz konusu borcun müşterinin bilgisi dahilinde olduğu, müşteri ise cevaben bekleyin kesinlikle düşecek, belli bir noktada anlaşırız dediği, iyi niyetli olduğunu ve borcu kesinlikle ödeyeceğini, biraz zaman tanımasını talep ettiğinin görüldüğü, ses kayıt deşifrasyonlarında tarih ve saatin belirtilmediği, fakat konuşma içeriğinden müşterinin şirkete karşı olan borcu hakkında konuşulduğu, dolayısıyla söz konusu borcu müşterinin bilgisi dahilinde olduğu, davacının teminat tamamlama kurallarına aykırı işlem gerçekleşip gerçekleştirmediği yönünden değerlendirilmesi; Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) işlemleri ile ilgili düzenlemeler uyarınca müşteri pozisyonlarının teminatları, … tarafından hesaplanarak Aracı Kuruma bildirilmektedir. Teminat açığı bulunan müşterilere, Aracı Kurum tarafından teminat tamamlama çağrısı yapılarak süresi içerisinde yükümlülüklerinin yerine getirilmesi sağlanır. VİOP Çerçeve Sözleşmesinin ilişkili maddesi (5.2) uyarınca Teminat tamamlama çağrılarının Yatırımcı’ya kayıtlı telefon, elektronik ortam ve faks ile yapılabileceği, Aracı Kurumun çağrıyı göndermesi durumunda Yatırımcı’nın başkaca bir ihbar ve bildirime gerek kalmaksızın çağrıyı aldığının kabul edileceği taraflar arasında sözleşmesel olarak kararlaştırılmıştır. Bu kere dosyaya sunulan ses kayıt CD çözümünü içeren 22.03.2021 tarihli Bilirkişi Raporunda taraflar arasında yapılan telefon görüşmelerine ait ses kayıtlarını içeren deşifre metinlerde kayıtlı telefon aracılığı ile müşteriye açık pozisyonlarında oluşan eksik teminat bildiriminin yapıldığı, Müşterilerin eksik işlem teminatlarının tamamlanması yönünden …’a karşı Aracı Kurum sorumludur ve davalı müşterinin pozisyonunun kapatılması dolayısıyla eksik kalan teminat borcunu …’a ödemiş olduğu, görülmektedir. Davalının risk bildirim formu imzalamış olması durumunda katlanabileceği riski aşar miktarda işlem yapılıp yapılmadığı yönünden değerlendirilmesinde; davalının VİOP ile ilgili Risk Bildirim Formunu imzalamış olduğu dosyaya sunulan belge üzerinde görülmektedir. Kök ve Ek Raporda belirtildiği üzere davalının riski, yatırdığı teminatla doğru orantılıdır. Diğer bir ifade ile teminatı olmayan bir pozisyon açılamaz. Müşterinin katlanabileceği riski aşar miktarda işlem yapılması, müşterinin açık kalan pozisyonlarına ilişkin eksik teminatların Aracı Kurum tarafından yatırılması yatırılması demektir. 07.08.2018 tarihine kadar teminatlar ile ilgili bir sorunun olmadığı, teminat kadar işlem yapıldığı, riskin aşılmadığı görülmektedir. Davalının risk bildirim formu imzalamış olması durumunda katlanabileceği riski aşar miktarda işlem yapıldıysa miktarının ne kadar olduğu yönünden değerlendirilmesi; Davalının, teminatı kadar işlem yaptığı, dolayısıyla riski aşar miktarda işlem yapılmadığı, fakat dolar kurunun yükselmesi sonucunda mevcut açık pozisyona ilişkin teminat eksiğinin oluştuğu görülmektedir. Davacının piyasa fiyatlı emir türüne uygun hareketi yoksa kusurunun bulunup bulunmadığı, Piyasa Fiyatlı Emir; piyasa kuralları çerçevesinde o an için piyasada mevcut olan alım/satım fiyatlarından işlem yapılmasını öngören bir emir türüdür. Teminat eksiği bulunan ve süresi içerisinde tamamlanmayan açık pozisyonların, Aracı Kurum tarafından (aktif) piyasa fiyatlı emir ile otomatik olarak Borsa ve Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan sorumluluğu uyarınca kapatılarak tasfiye edildiği görülmektedir. Tarafların kusur oranları ve sorumlu oldukları miktarın tespit edilmesi yönünden değerlendirilmesi; uyuşmazlık konusu olay; davalı müşterinin dolar vadeli işlem sözleşmelerinde bulunan açık pozisyonunda dolar kurunun yükselmesi nedeniyle teminat açığı meydana geldiği, müşteri tarafından süresi içerisinde tamamlanamaması üzerine davacı aracı kurum tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde otomatik olarak kapatılıp tasfiye edilmesinden kaynaklanmaktadır.” şeklinde sonuç ve kanaatini bildirir rapor sunmuştur.
Mahkememizin 11/01/2022 tarihli duruşma ara kararı ile dosyanın yeni bir sermaye piyasası uzmanı bilirkişiye tevdi ile tarafların bilirkişi raporları da dikkate alınmak suretiyle alacak ve dosya kapsamı üzerinde bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir.
11/04/2022 tarihli bilirkişi raporunda; … hesap numaralı … 01.01.2018-29.11.2018 tarihleri arasını gösterir hesap ekstresinin incelenmesi ile toplam 400 adet USDTR. kısa pozisyon işlem yapıldığı; 09.08.2018 tarihi itibariyle müşteri risk profilirin bozulduğu, margin call / teminat tamamlama çağrısı yapılmasının mümkün olduğu; 09.08.2018 tarihinde (-29.991-TL) ve 10.08.2018 tarihinde (-172.140-TL) ve 13.08.2018 tarihinde (-4.017-TL), (-4.054-TL), (-13.616-TL), (-16.072-TL), (33.510-T1.), (4L01ASTL), (-19.644-TD), (15.474-TL), (-16.727-TL) ve (-2.022-TL) zarar ettiği, 01.01.2018-29.11.2018 tarihleri arasında toplam (-442.486,30-TL) zarar 10.692-TL kar elde cttiği, net (-431.794,30-TL) zarar ettiği, dosya kapsamında davacı tarafından davalıya margin call / teminat tamamlama çağrısı yapıldığına ve usulüne uygun olduğuna dair bilgi ve belge bulunmadığı görülmekle Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri İle Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ (III-37.1) md.19 “d) Kaldıraçlı işlemlerle ilgili olarak yatırılan teminat tutarlarının üzerinde bir kayba uğratacak şekilde müşterilere işlem yaptırılamaz. Yatırımcının piyasa koşullarından dolayı teminatından daha fazla zarara uğraması halinde söz konusu zarar yatırımcıdan talep edilemez.” gereği, … hesap numaralı … 01 01.2018-29.11.2018 tarihleri arasını gösterir. Hesap ekstresinin incelenmesi ile toplam 400-adet USDTR kısa pozisyon işlem yapıldığı; 09.08.2018 tarihi itibariyle müşteri risk profilirin bozulduğu, margin call / teminat tamamlama çağrısı yapılmasırın mümkün olduğu; 09.08.2018 tarihli teminat bakiye hesabının 52.759-TL olduğu, (III-37.1) md-19 gereği iş bu tarihte davacının gerekli aksiyonu alması durumunda bahsi geçen zarar ile karşılaşmayacak olduğu değerlendirilmekle davalının teminat tutarını aşan ve davacının davalıdan talep edebileceği şeklinde sonuç ve kanaatini bildirir rapor sunmuştur.
Tüm dosya kapsamından ve mahkememizce hükme esas alınan bilirkişi incelemesine ilişkin raporlar birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında kaldıraçlı alım satım işlemlerine aracılık çerçeve sözleşmesi imzalandığı ve yine davalının risk bildirim formunu imzaladığı, taraflar arasındaki uyuşmazlığın davalı müşterinin dolar vadeli işlem sözleşmelerinde bulunan açık pozisyonunda dolar kurunun yükselmesi nedeniyle teminat açığı meydana geldiği ve davalı müşteri tarafından süresi içerisinde teminat açığının tamamlanamaması üzerine davacı aracı kurum tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde hesabın otomatik olarak kapatılarak tasfiye edilmesinden kaynaklandığı, davalının riski, yatırdığı teminatla doğru orantılı olduğu ve teminatı olmayan bir pozisyon açılamayacağı, 07/08/2018 tarihine kadar teminatlar ile ilgili bir sorunun olmadığı, teminat kadar işlem yapıldığı, riskin aşılmadığı, pozisyonundaki dolar kurunun yükselmesi sonucunda mevcut açık pozisyona ilişkin teminat eksiğinin oluştuğu, bu hususta risk bildirim formunda açıkça kaldıraçlı işlemler nedeniyle kar elde edilebileceği gibi zararın da söz konusu olabileceği, kayba uğranması durumunda ek teminat tamamlama çağrısının yapılacağı konusunda garanti verilmediğinin açıkça belirtildiği, mahkememizce hükme esas alınan 22/03/2021 tarihli bilirkişi raporunda taraflar arasında yapılan telefon görüşmelerine ait ses kayıtlarını içeren deşifre metinlerde kayıtlı telefon aracılığı ile müşteriye açık pozisyonlarında oluşan eksik teminat bildiriminin yapıldığı, davalı müşteri tarafından kaldıraçlı alım satım sözleşmesi yapmak suretiyle çok riskli işlem yapmayı göze aldığı yapılan işlemler nedeniyle yüksek karların da elde edilebileceği gibi yüksek zararlarında söz konusu olabileceği, bu hususta davalı müşterinin ilgili işlemleri yapmadan önce 15 günlük deneme süreci olduğu ve akabinde yapılan hesap hareketlerinin incelemesinde davalı müşterinin birden fazla işlem yapmak suretiyle uyuşmazlık konusu işlemler hususunda bilgi sahibi olduğu ve davacı kurumca mevcut pozisyonlardan başka pozisyon açmak suretiyle davalı müşteriyi zarara uğratmadığı da görülmekle ve son bilirkişi raporuna bu gerekçelerle itibar edilmeyerek; davanın kabulü ile; davalının …. İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasına yaptığı itirazın reddi ile takibin 255.303,17-TL asıl alacak üzerinden aynı koşullarla devamına, asıl alacak likit ve hesaplanabilir olduğundan asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınıp davacıya verilmesine, yasal şartlar oluşmayan kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KABULÜ ile;
Davalının …. İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasına yaptığı itirazın reddi ile takibin 255.303,17-TL asıl alacak üzerinden aynı koşullarla devamına,
2-Asıl alacak likit ve hesaplanabilir olduğundan asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
3-Yasal şartlar oluşmayan kötü niyet tazminatı talebinin REDDİNE,
4-Yargılama giderleri ve sair hususların gerekçeli kararda değerlendirilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 17.543,67-TL nispi karar harcından peşin alınan 4.385,92-TL harcın mahsubu ile bakiye 13.157,75-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 26.427,70 -TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
7-Davacı tarafından yapılan toplam ‭6.339,52‬-TL’nin ( 35,90-TL BVH, 5,20-TL VH, 4.385,92-TL Peşin Harç, 312,50-TL Tebliğ ve Posta, 1.600,00-TL BK ) yargılama giderinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
8-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.29/06/2022

Katip …
E-imzalıdır

Hakim …
E-imzalıdır