Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/950
KARAR NO :2020/846

DAVA: Alacak
DAVA TARİHİ: 31/10/2017
KARAR TARİHİ: 03/12/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin yurt içi ve yurt dışında elektrik malzemelerinin tedariki ve dağıtımı konusunda ticari faaliyette bulunan bir Arnavut vatandaşı olduğunu, davalının elektrik malzemeleri konusunda müvekkiline tedarik ve aracılık sağlayabileceğini söylediğini, davalı şirket tarafından 01.06.2017 tarihinde 131.234 USD tutarında 8 parça malı içeren bir proforma fatura düzenlendiğini, müvekkili tarafından 131.234 USD’nin ödemenin yapıldığını, davalı tarafından malların gönderilmediğini, bunun üzerine …. Noterliği’nin 26/09/2017 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname gönderildiğini, ihtarnameye rağmen davalı tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığını, sözleşmedeki edimlerin borçlu tarafından ifa edilmemesi nedeniyle sözleşme gereği ifa edilen 131.234 USD edimin ödeme tarihinden itibaren … sayılı Yasanın 4/a maddesi gereğince devlet bankalarınca USD cinsi 1 yıl vadeli mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte tahsili ile iadesini, menfi zararlarının tespiti ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL’nin, …. Noterliği’nin 26/09/2017 tarih ve … yevmiye numaralı ihtar tarihinden itibaren … sayılı Yasanın 4/a maddesi gereğince devlet bankalarınca USD cinsi 1 yıl vadeli mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte iadesini, dava masraflarıyla vekalet ücretinin davalı üzerine yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili ile Davacı arasında, … … adındaki aracı komisyoncu ile görüşmeler yapıldığını, görüşmeler … sağlanmış olduğunu, müvekkili şirket yetkilisinin detaylardan ve verilen vaadlerden sonradan haberi olduğunu, sözü geçen yabancı uyruklu komisyoncu ile yapılan görüşmelerin içeriği sonradan incelendiğinde, Komisyoncu kişi ürünlerin …’da bir fabrikada ürettirip fob olarak teslim edebileceğini belirttiğini, … isimli aracı kişi davacıya proforma fatura gönderdiğini, … isimli aracı kişi ise devreden çıkmış bir süre sonra, ne kendisine ulaşılabildiğini ne de haber alınabildiğini, Müvekkili Şirket yetkilileri aracı komisyoncu … adındaki kişiye ulaşamayıp, kendisinden hiçbir suretle haber alınamamasının akabinde, Söz konusu ticaretle alakalı bilgi eksikliği sebebiyle ve telafisi imkansız zararları önlemek ve herhangi bir kimse adına mağduriyet oluşmaması açısından, Davacı tarafı Türkiye’ye davet etmiş ve taraflar arasında bir uzlaşma zemini oluşturulmaya çalışıldığını, Müvekkili şirket yetkilisi davalı tarafa teminat olarak şahsı adına senet düzenleyip verdiğini, eş zamanlı olarak da, Müvekkil şirket yetkilisi Türkiye’deki tedarikçilerle görüşüp ürünlerin hazırlanması için görüşmeler yaptığını, taraflar, farklı ürün gruplarıyla değişiklik yapmak hususunda mutabık kaldığını, davanın ve tüm taleplerin reddine karar verilmesini, davacının talep etmiş olduğu haksız ve mesnetsiz tazminat taleplerin reddine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflarca gösteriler deliller toplanmış, …. İcra … Esas sayılı dosyası, … … CBS Sorusturma Dosyası, … cevabi yazısı, … Bankası cevabi yazısı celp edilmiş, alacağın varlığı ve miktarı yönünden bilirkişi incelemesi yaptırılmış bilirkişi heyetinden 17/07/2017 tarihli rapor alınmıştır.
Bilirkişi heyeti 17/07/2017 tarihli raporunda ” Davacı tarafın dosya içerisine sunmuş olduğu tercüme edilmiş banka dekontlarına göre, davacının davalı tarafa 06.06.2017 tarihinde 53.743,00 USD, 06.07.2017 tarihinde 77.491,00 USD olmak üzere 131.234.- USD gönderildiğinin mali tetkikat kaplamında müşahede edildiği, … Bankası 10.08.2018 tarihli yazısı ile göndermiş olduğu davalı … Ltd. Şti.’ne ait banka hesap hareketlerinde davacı tarafından 06.06.2017 tarihinde 53.670,- USD ve 06.07.2017 tarihinde 77.418,00 USD olmak üzere 131.088.-USD’nİn davalı şirket hesabına gönderildiği görülmüştür: farkın banka işlem masraflarının düşülmesinden kaynaklandığı düşünülebilir. Davalı yan davacı ile olan ilişkinin kabulündedir. Kuşkusuz bu alanda asli yorum yüce Mahkemeye aittir. Davalının dosyada cevap layihası ve düplik layihası olarak sunduğu dilekçeler de tetkik olundukta, süreç -asli takdir saytn Mahkemeye ait olmak üzere…”-yanfar aasında davacının tanımladığı manda bir tedarik ilişkisi kurulduğunu,_davacının da mezkur/yukarıda anlatımı yapılan meblağları bu anılan ilişkide kendi edimini ifa amacıyla gönderdiğini ortaya koyar nitelikte tavsife elverişlidir. (ifa zamanı kavramı ve tatbikatı için bkz: Prof. Dr. Safa Reisoğlu; Türk Borçlar Hukuku/ Genel Hükümler, 24. bası, İstanbul 2012, sh. 326 vd.) .Somut durumda -asli takdir hakeza sayın Mahkemeye ait olmak kaydı ile…- davalının kendi edimini ifa etmediği ve mütemerit olduğu saptaması ifade edilebilinir (Reisoğlu, age. sh. 367 vd.). Temerrüdün karşılıklı borç yükleyen (sinallagmatik) sözleşmelerde doğurduğu bir takım sonuçlar ve sağladığı seçenekler vardır (ayrıntılı izah için: Reisoğlu, age. sh. 380-381), davacı yanın bu seçeneklerden “aynen ifadan vazgeçerek sözleşmeden dönme ve menfi zararı isteme“ seçeneğini bu davada dermeyan ettiği anlaşılmaktadır. Alacaklının (davacının) sözleşmeden dönmesi halinde, bu dönme, sözleşmeden doğan borçlar yönünden, geriye etkili sonuçlar doğurur. Sözleşmeden dönülmesi durumunda, taraflar karşılıklı olarak ifa yükümlülüğünden kurtulurlar ve daha önce verdikleri edimleri geri isteyebilirler (TBK md. 125/3). Alacaklının aynen ifadan vazgeçerek sözleşmeden dönebilmesi için, mütemerit duruma düşmede borçlunun kusurlu olması gerekmez, borçlu kendisine yüklenecek kusur olmaksızın dahi mütemerit olsa, alacaklı (somut olayda: davacı) sözleşmeden dönebilir. Yukarıda anılan kapsamda, davacı yan davalıya ödediği ve yukarıda mali açılımı yapılan meblağı davalıdan talep hakkını haizdir demenin mümkün olduğu düşünülmektedir. Davacı, 26.9.2017 tarihli, … Y. numaralı ve …. Noterliğinden sadır ihtarının davalıya ulaştığım tebliğ şerhli olarak saym Mahkemeye arz edecek olursa, davacı o ihtarın tebliğ tarihinden itibaren (ihtar içeriği bu yönde olmakla…) 7 gün ilave edildikten sonra bulunacak tarihten itibaren, ödediği meblağ için … sayılı Kanun’un md. 4/a hükmüne göre faiz isteminde de bulunabilir eğer yüce Mahkeme bu alanda davacı yan yararına hüküm kurarsa…. Davacı ayrıca davada menfi zarar da istemiştir (menfi zararın manası ve kapsamı için bkz: Reisoğlu; age. sh. 388 vd.). Menfi zararın kapsamına, yerine getirileceğine inanılan bir sözleşmeden, borçlunun ifa etmemesi sebebiyle dönülmesinden kaynaklanan zararlar girer. Menfi zarar, sona erdirilen sözleşmenin getireceği kar yoksunluğu miktarını aşamaz. Davacının, *) menfi zarar zımnında sözleşmenin ifa edileceği inancıyla yaptığı giderleri, **) yapma olanağını kaçırdığı başka sözleşmeler nedeniyle uğradığı zararı alacaklının, ***) borçlunun borcunu ifa etmemesi sebebiyle başka bir sözleşmeye ilişkin olarak ödemek zorunda olduğu tazminatı (…tabi eğer varsa bunlar…) saym Mahkeme önüne net surette ve dayanakları ile getirmesi gerekir. Bu (nlar) tekemmül etmedikçe, istemin “menfi zarar” kalemi açısından bir hesaplama yaparak görüş bildirmek nwmkün değildir. Takdir muhterem Mahkemeye aittir. ” görüşü bildirilmiştir.
Davacının menfi zarar talebinin varlığı ve miktarı yönünden ek rapor alınmış, alınan 05/06/2020 tarihli raporda ” Davacı taraf dosya içerisine sunmuş olduğu 16.10.2019 tarihli bilirkişi raporuna beyan dilekçesinde., davacının davalının edimini ifa etmemesi nedeniyle aynı mallan başka bir şirketten (…) metresini çok daha fazla bir bedel ile almak ve toplamda 145.207,66 Euro (davalıya ödediği 131.234 USD’den daha fazla) ödeme yapmak zorunda kaldığını bildirmiştir. Davacı taraf dosya içerisine, muhasebesel tetkikata göre, dava dışı … firmasına ait, – 11.08.2017 tarihli 173100315 nolu 54.180,46 EURO bedelli, 31.08.2017 tarihli … nolu 37.148,80 EURO bedelli, 18.10.2017 tarihli 173100409 nolu 24.581,97 EURO bedelli, 31.10.2017 tarihli … nolu 29.296,43 EURO bedelli olmak üzere 4 adet toplamı 145.207,66 EURO bedelli fatura sunmuştur. Davacı tarafın dosya içerisine sunmuş olduğu proforma fatura olduğu ifade edilen belge ve dava dışı … firmasına ait fatura(lar) içeriği malların karşılaştırılmasında. Proforma fatura içeriği mallara karşılık dava dışı firmasından 30.826,997 birim toplamı 111.621,27 EURO bedelli mal alışı olduğu görülmüştür. Dosya içerisinde dava dışı … firmasına ait fatura içeriği malların davacı tarafa teslim edildiğine ve fatura bedellerinin ödendiğine dair herhangi bir bilgi veya belge bulunmamaktadır. Kök Rapor’daki anlatımın özünün bu aşamada da korunduğu bildirilerek, her türlü takdirin delillerle doğrudan temas eden ytice Mahkemeye ait olduğu işaret edilmek suretiyle keyfiyeti tetkike arz ederiz.” görüşü bildirilmiştir.
Tüm dosya ve deliller birlikte değerlendirildiğinde açılan dava, sözleşmeden dönmeye bağlı alacak ve menfi zararın tazmini istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki anlaşma ve gönderilen proforma faturaya istinaden davacı tarafın tercümesi sunulan banka dekontları ile ispat ettiği şekilde davalı tarafın hesabına 06/06/2017 tarihinde 53/743 USD ve 06/07/2017 tarihinde 77.491,00 USD olmak üzere toplamda 131.234 USD mal bedeli gösterdiği, davalı tarafın cevap dilekçesinde ikrar ettiği şekilde sözleşmenin geçerli olup icazet verilmiş olduğu, davacı tarafın edimini ifa etmesine rağmen davalı tarafın malları teslim etmemiş olduğu, Davacı tarafın TBK 125/2-3 Maddesi’ne göre sözleşmeden dönerek borcun ifa edilmemesi nedeniyle daha önce ifa ettiği bedeli geri istediği ve sözleşmenin ifa edilmemesi nedeniyle menfi zararın tazminini talep ettiği, ihtarname keşide edilerek borçlunun temerrüde düşürülmüş olduğu, bu nedenlerle TBK 125 Madde gereğince davacının 131.234 USD bedeli geri istemekte haklı olduğu, bu yönden davanın kabulüne karar vermek gerektiği, menfi zarara ilişkin tazminat davasına gelince menfi zarar kapsamında borçlunun borcunu ifa etmemesi nedeniyle başka bir sözleşmeye ilişkin ödenmek zorunda kalınan bedelin talep edilebileceği fakat her ne kadar sözleşmenin ifa edilmemesi nedeniyle malların daha yüksek bedelle dava dışı … firmasından alınmak zorunda kalındığı iddia edilmiş ise de sunulan faturalardaki malların teslim edilip edilmediği ve paralarının ödenip ödenmediği ispat edilemediğinden menfi zarara ilişkin talebin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın Kısmen KABULÜNE,
Sözleşme bedeli 131.234,00 USD tutarın temerrüt tarihi olan 21/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek … Sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince uygulanan en yüksek faiziyle birlikte davacıya İadesine,
Menfi zarara ilişkin tazminat talebinin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince 33.760,66 TL nispi harçtan peşin alınan 8.440,17 TL’nin mahsubu ile eksik kalan 25.320,49 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3-Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 8.476,17 TL ( 31,40 TL Başvurma Harcı, 8.440,17 TL Peşin Harç, 4,60 TL Vekalet Harcı ) harcın davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
4-Davacının yaptığı bilirkişi ücreti 2.400,00 TL, tebligat gideri 180,00 TL toplam 2.580,00 TL’nin red ve kabul oranına göre kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 2.574,79 TL’nin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Davalının yaptığı 104,00 TL tebligat giderinin red ve kabul oranına göre kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 0,21 TL’nin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık ücret tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 41.761,36 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 03/12/2020

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …