Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/707
KARAR NO:2020/531

DAVA:Menfi Tespit
DAVA TARİHİ:09/08/2017
KARAR TARİHİ:22/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Şubesine ait … ( 20.05.2017 ödeme tarihli ve 10.000,00TL bedelli), … (25.06.2017 ödeme tarihli ve 10.000,00TL bedelli) ve 3042903 (25.07.2017 ödeme tarihli ve 10.000,00TL bedelli), seri numaralı 3 adet çekin davacının … Mah. … Yolu … Çarşısı … San. Sit. No:… … adresindeki işyerinden 03.03.2017 tarihlerinde kimliği savcılık tarafından araştırılan kişilerce çalındığını, bunun üzerine davacı tarafın …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında çek iptali davası açıldığını, bu dosyada yapılan inceleme neticesinde davaya konu çeklerle beraber tüm çalınan çekler hakkında ödeme yasağı kararı verildiğini, bu kararın bankalara tebliğ edildiğini, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında yargılama devam ederken davalının dilekçe ve ekinde sunmuş olduğu iki adet çek suretini ibraz ederek meşru hamil olduğunu ve ödeme yasağının kaldırılmasını talep ettiğini, mahkemece istirdat davası açmaları yönünde ara karar oluşturulduğunu, davaya konu çeklerin keşideci … tarafından davacı lehine düzenlendiğini, ancak tarafların uzun süredir çalıştıkları ve birbirlerine güven duydukları için keşidecinin daha sonra doldurulmak üzere çeki davacıya teslim ettiğini, bu arada çekler çalındığı için lehdar kısmının boş olarak çalındığını, çeki çalan şahısların lehtar kısmını doldurup çekleri piyasaya sürdüklerini, imza ve yazı incelemesi yapıldığında gerçek durumun ortaya çıkacağını, gerek davacı tarafın gerekse çek sahibi …’ın çekte adı lehtar olarak yazan … ve diğer cirantalar ile … arasında ticari bir faaliyeti veya alacak verecek ilişkisi bulunmadığını, söz konusu çeklerin davacının rızası hilafına elinden çıkması ve çeki elinde bulunduran şahısların haklı hamil olmaması sebebiyle mahkemeden çeklerin istirdatına karar verilmesini, bu sebeplerle fazlaya ilişkin tüm taleplerini saklı tutarak davaya konu … seri numaralı (25.05.2017 ödeme tarihli ve 10.000,00TL bedelli ) ve … seri numaralı (25.06.2017 ödeme tarihli ve 10.000,00TL bedelli) çeklerin istirdatıyla davacının alacaklı olduğunun tespitini, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı cevap dilekçesinde özetle; … Pazarına memleketten getirdiği tulum peynirini sattığını ve karşılığında iki adet çek aldığını ve çeki aldığı firmanın da cirosunu aldığını, çeki aldığı firmanın kendisinden önceki ciranta olduğunu, çeklerin günü geldiğinde tedbir kararı olduğunu öğrendiğini ve avukatına vererek işlem yapmasını söylediğini, davacının işlemlerinden bilgisi olmadığını, parasını almak için haklı olarak haciz işlemi yaptırdığını, ticaretten mağdur olduğunu, alacağını talep ettiğini, mağduriyetinin giderilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususların; … Şubesi 20/05/2017 tarihli 10.000-TL beldelli ve ayrıca 25/06/2017 tarihli 10.000 TL bedelli 2 adet çekin yetkili hamilinin davacı olup olmadığı keşideci lehter ve cirantalar arasında ticari ilişki olup olmadığı, çekin istirdatının mümkün olup olmadığından ibaret olduğu görülmüştür.
DELİLLER;
… Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosya aslı celp edilmiştir.
… Ticaret Odası’na müzekkere yazılarak …. Ltd. Şti’nin sicil kayıtları celp edilmiştir.
…Vergi Müdürlüğüne müzekkere yazılarak davanın vergi kayıtları celp edilmiştir.
… Ticaret Odası Başkanlığı’na müzekkere yazılarak davalının tacir olup olmadığı sorulmuştur.
… Ticaret Odası Başkanlığı’na müzekkere yazılarak …’ın adına ticaret sicil kaydı olup olmadığı sorulmuştur.
Davalı … … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin .. Esas sayılı dosyası ile vesayet altına alınmış olup, vasi olarak … atanmıştır.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince davaya konu çeklerin defterlere kayıtlı olup olmadığı, taraflar arasında ticari ilişki bulunup bulunmadığının tespiti için bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup; 06/05/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı tarafın davaya konu çekleri aldığını iddia ettiği dava dışı … ile aralarında ticari bir ilişkinin bulunduğu, davacı taraf ticari defterlerine göre davaya konu … Şubesine ait … çek numaralı, 20.05.2017 ödeme tarihli ve 10.000,00TL bedelli, … çek numaralı, 25.06.2017 ödeme tarihli ve 10.000,00TL bedelli çeklerin davacı ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, davacının cirantalarla ticari ilişkisinin olmadığı görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 792’ye göre hamilin rızası dışında elinden çıkan çekler nedeniyle haklı hamil sıfatıyla alacaklı olunduğunun tespiti ve çekin istirdadı davasıdır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 792’ye göre; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” Bu maddeye göre hamil aynı yasanın 790’ıncı maddesine göre dava konusu çekten kaynaklanan hakkını ispatlamak zorunda ve çeki eline geçirmiş olan yeni hamillerin de kötüniyetli ya da ağır kusurlu olduklarını ispatlamak zorundadır. TTK m. 792’nin yollama yaptığı 790’ıncı maddesi; “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse, bu son ciroyu imzalayan kişi çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır.” hükmünü içermektedir.
Davacı taraf, dava konusu çeklerin yetkili hamili olduğunu, çeklerin rızası dışında elinden çıkmış olduğunu, keşideci … tarafından ödeme günü ve miktar yazılarak kendisi lehine düzenlendiğini, çeklerin çalınması neticesinde lehdar kısmı doldurularak piyasaya sürüldüğünü ileri sürmektedir.
Davalı taraf ise; … gıda pazarına memleketten getirdiği tulum peynirini sattığını ve karşılığında dava konusu 2 adet çeki firma sahibi … beyden aldığını, davacının iddialarının kendisini bağlamayacağını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Dava konusu çekler incelendiğinde; … Şubesine ait … numaralı çekin; 20/05/2017 tarihli, 10.000,00 TL bedelli, keşidecesi dava dışı …, lehdarının dava dışı … olduğu, çekte sırası ile dava dışı …’un, dava dışı … Ltd şirketinin ve dava dışı …’ın cirosu olduğu; … Bankası … … Şubesine ait … çek numaralı çekin ise; 25/06//2017 tarihli, 10.000,00 TL bedelli, keşidecesinin dava dışı …, lehdarının dava dışı … olduğu, çekte …’un, dava dışı … Ltd şirketinin, dava dışı …’ın ve davalı …’ın cirosu olduğu görülmüştür.
Davacı tarafın, iş yerinde hırsızlık şikayeti ile … CBS’na suç duyurusunda bulunduğu, … soruşturma numaralı dosya ile soruşturmanın devam ettiği, resmi belgede sahtecilik ve dolandırıcılık suçu kapsamında dosyanın tefrik edildiği, … sayısı ile soruşturmanın devam ettiği, soruşturma kapsamında ifadesi alınan dava dışı lehdar …’un çeklerin kendisine ait olmadığını, cirodaki imzanın kendisine ait olmadığını beyan ettiği görülmüştür.
Dosya kapsamında mevcut ticaret sicil kayıtları ve vergi kayıtlarından; davalı …’ın ve dava dışı … …’ın sicil kayıtlarının olmadığı, davalının vergi kaydının 2013 yılında terkin edildiği, dava dışı … Ltd. şti nin adreslerinin, çekte yazılı adresten farklı olduğu görülmüştür.
Dosya kapsamında alınan bilirkişi raporu ile davacının dava dışı keşideci … ile ticari ilişkisi olduğu, çeklerin davacının ticari defterlerinde kayıtlı olduğu ve davacının cirantalarla ticari ilişkisi olmadığı sabittir.
Tüm dosya kapsamından; davacının meşru hamil olduğu ve çeklerin rızası dışında elinden çıktığı kanıtlanmıştır. Davacının iş yerinden çalınan çeklerin ciro silsilesinin aynı olması, çeklerde lehdar görünen …’ın imza inkarında bulunması, davacının cirantalarla ticari ilişkisinin bulunmaması, cirantalardan … Ltd. Şti’nin çekteki adresinin şirket adresinden farklı olması, davalının keşide tarihinden çok önce ticari faaliyetinin bulunmaması hususları dikkate alındığında, ciro silsilesinde kopukluk olduğu kanaatine varılarak davacı tarafça kanıtlanan davanın kabulü ile dava konusu çeklerin davacıya iadesine karar verilmesi gerektiğine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜNE;
1-Davayı konu … Şubesine ait … çek numaralı 20/05/2017 tarihli, 10.000,00TL bedelli çek ile … çek numaralı 25/06/2017 tarihli 10.000,00TL bedelli çeklerin istirdatına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 1.366,20TL karar harcından peşin alınan 341,55TL harcın mahsubu ile eksik 1.024,65TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA;
3-Davacı tarafından yargılama sırasında yapılan toplam 1.436,55TL ( 31,40TL BVH, 4,60TL VSH, 341,55TL Peşin Harç, 259,00TL posta ve tebliğler, 800,00TL bilirkişi ücreti) yargılama giderinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 3.400,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Taraflarca yatırılan ve artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/09/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır