Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/402
KARAR NO:2021/375

DAVA:Tazminat
DAVA TARİHİ :28/04/2017
KARAR TARİHİ:26/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

DAVACININ TALEBİ:

Davacı Keremcan Hundaroğulları vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde kendisine ait bulunan …plakalı aracını davalı … Ticaret A.Ş.’ye 12.11.2016 – 11.12.2016 tarihleri arasında bir ay süreyle kiraladığını, diğer davalı … Kooperatifinin de aracını sigortaladığını ve primi de tahsil ettiğini, diğer davalı …’in ise davalı … Ticaret A.Ş.’ye ait internet sitesi üzerinden aracı kiraladığını ve kullanırken kaza yaptığını, kaza sonucu meydana gelen hasar bedelinin davalılar tarafından karşılanmadığını, hasar bedeli ile aracın kiraya verilememesi nedeniyle uğradığı zarar karşılığı olarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak koşulu ile şimdilik 15.000,00 TL’nin kazanın gerçekleştiği tarih olan 21.11.2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tarafına ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.

DAVALILARIN TALEBİ:

Davalı … Ticaret A.Ş. vekili verdiği cevap dilekçesinde, öncelikle yetkisizlik itirazında bulunmuş ve davacı ile yaptıkları sözleşmede İstanbul Anadolu Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkili mahkeme olarak belirlendiğini belirtmiştir. Davacı ile yaptıkları sözleşme uyarınca kendilerinin sadece otomobilin kiralanması için aracılık yaptıklarını, bu amaçla internet üzerinden sanal platform sağladıklarını, aracın kaza yapan diğer davalıya teslimi ile bir ilgilerinin bulunmadığını, bu nedenle de işleten sıfatına sahip olmadıklarını, sigorta priminin de kiralayan diğer davalı … tarafından ödendiğini belirterek hem husumet itirazında bulunmuş hem de davanın reddini talep etmiştir.

Davalı … Kooperatifi davaya cevap dilekçesi vermeyerek 6100 sayılı HMK m.128’e göre dava konusu maddi vakıaları inkâr etmiştir.

Davalı … davaya cevap dilekçesi vermeyerek 6100 sayılı HMK m.128’e göre dava konusu maddi vakıaları inkâr etmiştir.

DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ:

Dava 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 49’a göre haksız fiil nedeniyle meydana gelen zarar nedeniyle tazminat davasıdır.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:

Davacı taraf, sözleşme ve yazışmaları, poliçe örneğini, kaza tutanaklarını, ödeme ve masraf dekontlarını, tanık beyanlarını, yemin delilini, keşif ve bilirkişi incelemesini delil olarak sunmuştur.

Davalı … Ticaret A.Ş., sözleşmeleri, sigorta poliçesini, … isimli internet sitesi içeriğini, ticari defterlerini, tanık beyanlarını, yemin, keşif ve bilirkişi incelemesini delil olarak sunmuştur.

Davalılar … Kooperatifi ve … 6100 sayılı HMK m. 126’ya göre cevap ve delil dilekçesi sunmamış, HMK m. 139’a göre ön inceleme ve HMK m. 144’e göre tahkikat duruşmasına usulüne uygun şekilde çağrıldığı halde katılmamıştır.

Davalı … Ticaret A.Ş.’nin yetkisizlik itirazının davacının gerçek kişi olması ve 6100 sayılı HMK m. 17’ye göre gerçek kişilerle yetki sözleşmesi yapılamayacak olması nedeniyle reddine karar verilmiştir.

6098 sayılı TBK m. 520’ye göre; “Simsarlık sözleşmesi, simsarın taraflar arasında bir sözleşme kurulması imkânının hazırlanmasını veya kurulmasına aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması hâlinde ücrete hak kazandığı sözleşmedir.” Davacının davalı … Ticaret A.Ş. ile yaptığı Mesafeli Araç Kiralama Sözleşmesi incelendiğinde sözleşmenin “Konu” başlıklı 2’nci maddesinde “Bu sözleşme kiralayana ait …plakalı ve ruhsat bilgileri sözleşme ekinde yer alan aracın kiracı tarafından kiralanmasına ilişkin koşulları ve tarafların yükümlülüklerini düzenlemektedir.” düzenlemesi getirilmiş; sözleşmenin “Güvenli Ödeme ve Teslim Sistemi” başlıklı 4.3 maddesinde de “Kiralama sözleşmesinin tarafı olmayan Garajyeri.com, kiralama sürecinin ödeme aşamasında kiralayan ve kiracıya güvenli bir ödeme sistemi sağlar.” düzenlemesi getirilmiştir. Sözleşmedeki bu maddelerden dava konusu aracın davalı …’e kiralanmasında davalı … Ticaret A.Ş.’nin sadece aracılık hizmeti verdiği dolayısıyla davacı ile davalı … Ticaret A.Ş. arasında 6098 sayılı TBK m. 520’ye göre simsarlık sözleşmesi ilişkisinin kurulmuş olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre davalı … Ticaret A.Ş. ancak davacının aracının bir başkası tarafından kiralanması durumunda ücrete hak kazanmakta ve kiralama ilişkisi davacı ile kiralayan kişi aracında kurulmaktadır. Dolayısıyla davalı … Ticaret A.Ş.’nin 2918 sayılı KTK m. 85’e göre işleten sıfatı bulunmamakta olup davalı … Ticaret A.Ş. yönünden pasif husumet yokluğu sebebiyle 6100 sayılı HMK m. 114/I-d ve 115’e göre davanın usulden reddine karar verilmiştir.

Dava 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 49’a göre haksız fiil nedeniyle meydana gelen zarar nedeniyle tazminat davasıdır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 49’a göre; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” Aynı yasanın 50’nci maddesine göre de “Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır.” Her iki maddenin birlikte incelenmesi sonucunda davalı …’in hukuken sorumlu tutulabilmesi için hukuka aykırı fiil, kusur, zarar ve nedensellik bağının birlikte bulunması gerekmektedir. Dava konusu olay nedeniyle davalı …’in kullanımı esnasında davacının aracında bir zarar oluştuğu, bu zararın meydana gelen kaza nedeniyle olduğu açıktır. Bu nedenle haksız fiilin kusur, zarar ve nedensellik bağı koşulu gerçekleşmiştir. İncelenmesi gereken durum zararın ne oranda olduğudur.

Davacı taraf hasar bedeli ile aracın kiraya verilememesi nedeniyle uğradığı zarar karşılığı olarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak koşulu ile şimdilik 15.000,00 TL’nin kazanın gerçekleştiği tarih olan 21.11.2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tarafına ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir. Ancak zarar kalemlerini açıklamamıştır. Bu nedenle davacı vekiline zarar kalemlerini açıklaması için süre verilmiştir. Davacı vekilinin mahkememize verdiği 30.10.2018 tarihli dilekçesinde talep ettikleri 15.000,00 TL’nin 1.000,00 TL’sinin aracın kullanılamayacak olması nedeniyle yoksun kalınan kâr nedeniyle zarar tazminatı, 14.000,00 TL’sinin de hasar tazminatı olduğu belirtilmiştir.

Davacı ile davalı … arasında yapılan ve diğer davalı … Ticaret A.Ş.’nin aracılık ettiği Garajyeri Kullanıcı ve Üyelik Sözleşmesinin “…sigorta kapsamında olmayan zararların, değer kaybı ve kazanç kaybına ilişkin takip eden hükümler saklı kalmak kaydıyla, tamamından kiracı sorumludur. Sigorta Dışında Kalan Haller ve Tazmini” başlıklı 8’inci maddesinde “Araçta oluşacak değer kaybı ve kazanç kaybından kiracının sorumlu tutulabilmesi kiracının kötüniyetli, kastı, sigorta poliçesindeki kapsam ve prosedürlere uymayarak sigortanın devre dışı kalmasına sebep olması ve benzeri durumlarla kiralayan veya araç sahibini zarara uğratması halinde mümkün olup olağan kaza veya hasar hallerinde araçta oluşacak değer kaybı ve kazanç kaybının kiralamanın doğal sonucu olduğu ve yukarıda belirtilen durumlar haricinde kiracıdan talep ve tazmin edilemeyeceği,” düzenlemesi getirilmiştir. Dava konusu olayda davalı …’in davacının meydana gelen kaza nedeniyle diğer davalı … Kooperatifinden sigorta poliçesi ve mevzuatı hükümleri çerçevesinde tazminat talep etmesini engelleyen bir eyleminin bulunmadığı, sigorta poliçesinin hukuken geçerliliğini devam ettirdiği anlaşılmakla sigorta poliçesi kapsamındaki hasarlardan ve kâr kaybından davalı …’in gerek müspet zarar olarak gerekse menfi zarar olarak hukuken sorumlu tutulamayacağı anlaşılmaktadır.

Davacının aracı için davalı … Kooperatifi tarafından yapılan sigorta poliçesi incelendiğinde poliçenin “Teminat Kapsamı” kısmında aracın devrilmesi, düşmesi, yuvarlanması gibi kazalar teminat kapsamına alınmış olup bu nedenle davacının 14.000,00 TL tutarlı hasar tazminatı talebinde davalı …’in hukuki sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu gerekçelerle davacının davalı …’e karşı açmış olduğu hasar tazminatı talebi yönünden davanın reddine karar verilmiştir.

Davacının aracı için davalı … Kooperatifi tarafından yapılan sigorta poliçesinin “Teminat Harici Kalan Haller” kısmında “kısmi hasar halinde hasarın giderilmesine kadar olan sürede poliçede bu korumaya ilişkin belirtilen limitle sınırlı olmak üzere kullanım ve gelir kaybından doğan zararlar” teminat dışı kabul edilmiştir. Dava konusu araç meydana gelen kazada tam hasara uğramış olup bu nedenle davacının kâr kaybına ilişkin talebi sigorta poliçesi kapsamında bulunduğundan davalı …’in kâr gelir kaybına ilişkin tazminat sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu gerekçelerle davalı …’e yöneltilen kâr kaybına ilişkin davanın reddine karar verilmiştir.

Davacının aracında meydana gelen hasar miktarının ve kâr kaybının tespit için öncelikle Araç Kiralamacıları Federasyonuna yazı yazılarak davacıya ait marka ve modeldeki aracın günlük araç kirasının ne kadar olabileceği sorulmuştur. Buradan gelen yazı cevabından sonra dosya hasar miktarının ve kâr kaybının tespit için makine mühendisi bilirkişiye verilmiştir.

Hazırlanan 11.02.2020 tarihli bilirkişi raporunun denetime elverişsiz olması nedeniyle dosya başka bilirkişiye verilerek yeniden rapor hazırlanması istenilmiştir. Hazırlanan 07.12.2020 tarihli ikinci bilirkişi raporunda da dava konusu araçta değiştirilen parçaların rayiç değerlerinin belirlenmemiş olması nedeniyle bilirkişiden ek rapor hazırlanması istenilmiştir. Hazırlanan 01.02.2019 tarihli ek bilirkişi raporunda davacının aracında meydana gelen hasar miktarının 39.159,01 TL olduğu, kâr kaybının ise 1.244,10 TL olduğu tespit edilmiştir.

Davacı vekili mahkememize verdiği 25.03.2021 tarihli dilekçesiyle davasını ıslah etmiş ve eksik harcı da tamamlamıştır.

Yukarıda açıklandığı üzere aracın tam hasarlı olması durumunda hem hasar bedeli hem de gelir kaybı tazminatının karşılanması sigorta poliçesine göre davalı … Kooperatifinin hukuki sorumluluğunda olup hazırlanan 01.02.2019 tarihli ek bilirkişi raporunda tespit edilen 39.159,01 TL hasar miktarının ve 1.244,10 TL kâr kaybının kazanın gerçekleştiği tarih olan 21.11.2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Kooperatifinden alınarak davacıya verilmesine yönelik olarak aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davalının ıslah zaman aşımı definin reddine,
2-Davalı … Ticaret A.Ş. Yönünden pasif husumet yokluğu sebebiyle 6100 sayılı HMK mad. 114/1-d ve 115’e göre davanın usulden reddine,
3-Davacının davalı …’e karşı açmış olduğu hasar tazminatı davasının reddine,
4-Davacının davalı …’e karşı kar kaybına ilişkin davanın reddine,
5-39.159,01 TL hasar miktarının kazanın gerçekleştiği tarih olan 21/11/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Kooperatifi’nden alınarak davacıya verilmesine,
6-1.244,10 TL kar kaybının kazanın gerçekleştiği tarih olan 21/11/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Kooperatifi’nden alınarak davacıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 2.759,94-TL nispi karar harcının peşin ve tamamlama harcı ile alınan toplam 521,17-TL harçtan mahsubu ile eksik 2.238,77-TL harcın davalı … Kooperatifi’nden alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
8-Davacı tarafından yargılama esnasında yapılan toplam 2.568,60-TL ( 2.100,00-TL BK ücreti, 468,60-TL tebliğler ve posta ) yargılama giderinin davadaki kabul ve red oranına göre takdiren hesaplanan 1.701,30-TL’nin davalı … Kooperatifi’nden alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
9-Ayrıca davacı tarafından yatırılan toplam 557,17-TL ( 31,40-TL BH, 256,17-TL PH, 265,00-TL Tamamlama harcı 4,60-TL VH ) harcın davalı … Kooperatifi’nden alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
10-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 6.052,40-TL vekalet ücretinin davalı … Kooperatifi’nden alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
11-Davalı … Kooperatifi yönünden reddedilen karar bakımından, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, DAVALI … KOOPERATİFİ’NE VERİLMESİNE,
12-Davalı … Ticaret A.Ş yönünden reddedilen karar bakımından, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/4 maddesi gereğince hesap olunan 4.080,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak, DAVALI … TİCARET A.Ş’YE VERİLMESİNE,
13-Davalı … yönünden reddedilen karar bakımından, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/4 maddesi gereğince hesap olunan 4.080,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak, DAVALI … TİCARET A.Ş’YE VERİLMESİNE,
14-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı … vekilinin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/04/2021

Katip …

Hakim …