Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/616 E. 2020/320 K. 22.06.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/616
KARAR NO : 2020/320

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 06/06/2016
KARAR TARİHİ : 22/06/2020

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVACININ TALEBİ:
Davacı …A.Ş. vekili verdiği dava dilekçesinde davalı …A.Ş. ile 28.02.2011 – 26.09.2015 tarihleri arasında kendi iş yerindeki bazı işlerin yürütülmesi için hizmet alım sözleşmesi yaptıklarını, bu kapsamda davalı şirkete ait bir kısım işçilerin kendi iş yerinde çalıştığını, bu nedenle de alt işveren – asıl işveren ilişkisinin kurulduğunu, davalı şirkete ait çalışanların işçilik alacaklarının eksik ödendiği gerekçesiyle ve asıl işveren sıfatıyla kendileri aleyhine …İş Mahkemesinde on bir tane dava açtıklarını, bu davalar sonucunda işçilik ücretine hükmedildiğini ve kararların da Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiğini, işçilere toplam 58.045,00 TL ödeme yaptıklarını, bu paranın 28.545,00 TL’sini 25.03.2015 tarihinde işçilerin avukatı…’nin hesabına, kalan 29.500,00 TL’yi de 28.04.2015 tarihinde Kocaeli … İcra Dairesindeki beş tane icra dosyasına yaptıklarını, 4857 sayılı İş Kanunu ve davalı şirket ile yaptıkları sözleşmenin 6’ncı maddesine göre alt işveren durumunda olan davalı şirketin işçilere yapılan ödemeden hukuken sorumluluğunun bulunduğunu, bu nedenle işçilere ödenen paranın avans faizi ile birlikte taraflarına ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.

DAVALININ TALEBİ:
Davalı …A.Ş. vekili verdiği cevap dilekçesinde davacı şirket ile 27.04.2010, 28.02.2011, 15.02.2013 ve 10.02.2015 tarihli dört tane hizmet alım sözleşmesi yaptıklarını, bu sözleşmelerden sadece 10.02.2015 tarihli sözleşmenin 6’ncı maddesinde çalışanların özlük hakları ile ilgili düzenleme olduğunu, ancak davacı aleyhine Bakırköy … İş Mahkemesinde açılan davaların bu sözleşme dönemine ilişkin olmadığını, diğer üç sözleşme dönemine ilişkin olduğunu ve diğer üç sözleşmede de böyle bir madde yer almadığını, ayrıca Bakırköy …İş Mahkemesinde verilen kararlarda davacının işçileri alt işveren yanında göstermesinin muvazaalı olduğunun tespit edildiğini, bu nedenle de Bakırköy… İş Mahkemesinde verilen kararlardan kendilerinin hukuken sorumlu olmadığını, sorumlulukları kabul edilse bile kendilerinin de davacı şirketten alacaklarının bulunduğunu ve bu alacaklarını İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasından talep ettiklerini, davanın kabulüne karar verilmesi durumunda takas / mahsup talebinde bulunduklarını belirtmiştir.

DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ:
Dava 4857 sayılı İş Kanunu m. 2/VI’ya göre hizmet sözleşmesinden kaynaklı alacak nedeniyle 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 73’e göre ödenmiş olan borcun rücu istemine ilişkin alacak davasıdır.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davacı taraf, hizmet alım sözleşmesini, Bakırköy … İş Mahkemesinden verilen on bir tane karar ve Yargıtay onama karar örneklerini, ödeme dekontlarını, icra dosyalarını, tanık beyanlarını ve bilirkişi incelemesini delil olarak sunmuştur.

Davalı taraf, 27.04.2010, 28.02.2011, 15.02.2013 ve 10.02.2015 tarihli hizmet alım sözleşmelerini, Bakırköy…İş Mahkemesinden verilen on bir tane karar ve Yargıtay onama karar örneklerini, İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasını, tarafların ticari defterlerini, yemin delilini, tanık beyanlarını ve bilirkişi incelemesini delil olarak sunmuştur.

Dava 4857 sayılı İş Kanunu m. 2/VI’ya göre hizmet sözleşmesinden kaynaklı alacak nedeniyle 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 73’e göre ödenmiş olan borcun rücu istemine ilişkin alacak davasıdır.

Mahkememizce dosya üzerinden iki “hukukçu” bilirkişiye bilirkişi incelemesi yaptırılmış ve 03.08.2017 tarihinde hazırlanan bilirkişi raporunda davacının ödeme yaptığı işçilik alacaklarının 16.05.2013 tarihli sözleşmeden kaynaklandığı, bu sözleşmede hüküm bulunmasa da 6098 sayılı TBK m. 162’ye göre davalının ödenen işçilik alacaklarının 1/2’sinden sorumlu olduğu tespitinde bulunulmuştur. Aynı bilirkişilerden alınan ek raporda da aynı tespitte bulunulmuştur. Hazırlanan bu raporlar gerek “hukukçu” bilirkişiliğin yasaklanmış olması ve usul hukukumuzda yerinin olmaması, gerek Bakırköy … İş Mahkemesinden verilen kararların doğurduğu hukuki sonuçlar değerlendirilmeden hazırlanmış olması ve gerekse taraflar arasında yapılan dört sözleşmenin hükümleri sağlıklı şekilde incelenmeden hazırlanmış olması nedeniyle hükme esas alınmamıştır.

Öncelikle her iki tarafça delil olarak sunulan ve dosya içesine alınan Bakırköy …İş Mahkemesinden verilen kararların gerekçelerinin incelenmesi gerekmektedir.

Dava dışı …hakkında verilen Bakırköy … İş Mahkemesinin … Esas; … Karar sayılı kararında, “davacının yürüttüğü forklift operatörlüğü faaliyetinin alt işverene verilmesinin muvazaa teşkil ettiği, yapılan işin yardımcı iş mahiyetinde olmadığı gibi alt işverene verilmesinin de teknolojik bir zorunluluk arz etmediği, ayrıca bu işin daha önce davalı şirket çalışanları tarafından yapıldığı belirlenmiş olup” tespitinde bulunulmuştur.

Dava dışı … hakkında verilen Bakırköy … İş Mahkemesinin… Esas; …Karar sayılı kararında, “davacının yürüttüğü çembercilik faaliyetinin alt işverene verilmesinin muvazaa teşkil ettiği, yapılan işin yardımcı iş mahiyetinde olmadığı gibi alt işverene verilmesinin de teknolojik bir zorunluluk arz etmediği, ayrıca bu işin daha önce davalı şirket çalışanları tarafından yapıldığı belirlenmiş olup” tespitinde bulunulmuştur.

Dava dışı … hakkında verilen Bakırköy … İş Mahkemesinin … Esas; … Karar sayılı kararında, “davacının yürüttüğü çembercilik faaliyetinin alt işverene verilmesinin muvazaa teşkil ettiği, yapılan işin yardımcı iş mahiyetinde olmadığı gibi alt işverene verilmesinin de teknolojik bir zorunluluk arz etmediği, ayrıca bu işin daha önce davalı şirket çalışanları tarafından yapıldığı belirlenmiş olup” tespitinde bulunulmuştur.

Dava dışı … hakkında verilen Bakırköy…İş Mahkemesinin… Esas; … Karar sayılı kararında, “davacının yürüttüğü çembercilik faaliyetinin alt işverene verilmesinin muvazaa teşkil ettiği, yapılan işin yardımcı iş mahiyetinde olmadığı gibi alt işverene verilmesinin de teknolojik bir zorunluluk arz etmediği, ayrıca bu işin daha önce davalı şirket çalışanları tarafından yapıldığı belirlenmiş olup” tespitinde bulunulmuştur.

Dava dışı … hakkında verilen Bakırköy …İş Mahkemesinin … Esas;… Karar sayılı kararında, “davacının yürüttüğü çembercilik faaliyetinin alt işverene verilmesinin muvazaa teşkil ettiği, yapılan işin yardımcı iş mahiyetinde olmadığı gibi alt işverene verilmesinin de teknolojik bir zorunluluk arz etmediği, ayrıca bu işin daha önce davalı şirket çalışanları tarafından yapıldığı belirlenmiş olup” tespitinde bulunulmuştur.

Dava dışı … hakkında verilen Bakırköy… İş Mahkemesinin …Esas; … Karar sayılı kararında, “davacının yürüttüğü forklift operatörlüğü faaliyetinin alt işverene verilmesinin muvazaa teşkil ettiği, yapılan işin yardımcı iş mahiyetinde olmadığı gibi alt işverene verilmesinin de teknolojik bir zorunluluk arz etmediği, ayrıca bu işin daha önce davalı şirket çalışanları tarafından yapıldığı belirlenmiş olup” tespitinde bulunulmuştur.

Dava dışı …hakkında verilen Bakırköy … İş Mahkemesinin … Esas; … Karar sayılı kararında, “davacının yürüttüğü forklift operatörlüğü faaliyetinin alt işverene verilmesinin muvazaa teşkil ettiği, yapılan işin yardımcı iş mahiyetinde olmadığı gibi alt işverene verilmesinin de teknolojik bir zorunluluk arz etmediği, ayrıca bu işin daha önce davalı şirket çalışanları tarafından yapıldığı belirlenmiş olup” tespitinde bulunulmuştur.

Dava dışı … hakkında verilen Bakırköy …İş Mahkemesinin … Esas;… Karar sayılı kararında, “davacının yürüttüğü çembercilik faaliyetinin alt işverene verilmesinin muvazaa teşkil ettiği, yapılan işin yardımcı iş mahiyetinde olmadığı gibi alt işverene verilmesinin de teknolojik bir zorunluluk arz etmediği, ayrıca bu işin daha önce davalı şirket çalışanları tarafından yapıldığı belirlenmiş olup” tespitinde bulunulmuştur.

Dava dışı … hakkında verilen Bakırköy … İş Mahkemesinin … Esas; … Karar sayılı kararında, “davacının yürüttüğü forklift operatörlüğü faaliyetinin alt işverene verilmesinin muvazaa teşkil ettiği, yapılan işin yardımcı iş mahiyetinde olmadığı gibi alt işverene verilmesinin de teknolojik bir zorunluluk arz etmediği, ayrıca bu işin daha önce davalı şirket çalışanları tarafından yapıldığı belirlenmiş olup” tespitinde bulunulmuştur.

Dava dışı Mürsel Sözduyar hakkında verilen Bakırköy …İş Mahkemesinin … Esas; … Karar sayılı kararında, “davacının yürüttüğü forklift operatörlüğü faaliyetinin alt işverene verilmesinin muvazaa teşkil ettiği, yapılan işin yardımcı iş mahiyetinde olmadığı gibi alt işverene verilmesinin de teknolojik bir zorunluluk arz etmediği, ayrıca bu işin daha önce davalı şirket çalışanları tarafından yapıldığı belirlenmiş olup” tespitinde bulunulmuştur.

Dava dışı … hakkında verilen Bakırköy … İş Mahkemesinin… Esas; … Karar sayılı kararında, “davacının yürüttüğü çembercilik faaliyetinin alt işverene verilmesinin muvazaa teşkil ettiği, yapılan işin yardımcı iş mahiyetinde olmadığı gibi alt işverene verilmesinin de teknolojik bir zorunluluk arz etmediği, ayrıca bu işin daha önce davalı şirket çalışanları tarafından yapıldığı belirlenmiş olup” tespitinde bulunulmuştur.

Bakırköy… İş Mahkemesi tarafından verilen on bir kararın tamamında işçilerin yürüttüğü çembercilik ya da forklift operatörlüğü faaliyetinin alt işverene yani mahkememizdeki davalı şirkete verilmesinin muvazaa / danışıklılık oluşturduğu, yapılan işin yardımcı iş mahiyetinde olmadığı gibi alt işverene verilmesinin de teknolojik bir zorunluluk arz etmediği, ayrıca bu işin daha önce mahkememizdeki davacı şirketin kendi çalışanları tarafından yapıldığı belirlenmiş olduğundan davacı şirket aleyhine işçilik hak ve alacaklarına hükmedilmiştir. Dolayısıyla Bakırköy… İş Mahkemesi tarafından verilen on bir kararın tamamında işçilerin yaptıkları işte alt işveren asıl işveren ilişkisinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla davacı şirketin ödediği işçilik alacaklarından ötürü 4857 sayılı İş Kanunu m. 2/VI’ya göre ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 73’e göre rücu hakkı bulunmamaktadır.

Taraflar arasında mahkeme kararı ile alt işveren asıl işveren ilişkisi bulunmadığı tespit edildiğinden 6098 sayılı TBK m. 162’de ki; “Birden çok borçludan her biri, alacaklıya karşı borcun tamamından sorumlu olmayı kabul ettiğini bildirirse, müteselsil borçluluk doğar. Böyle bir bildirim yoksa, müteselsil borçluluk ancak kanunda öngörülen hâllerde doğar.” hükmünün uygulanabilmesi taraflar arasındaki sözleşmede hüküm bulunmasına bağlıdır. Bunun için de sözleşme serbestisi çerçevesinde tarafların aralarında yapılmış olan sözleşmelerde bu yönde hüküm bulunması gerekir.

Taraflar arasında 27.04.2010, 28.02.2011, 15.02.2013 ve 10.02.2015 tarihli dört tane hizmet alım sözleşmesi yapılmıştır. Sözleşmelerin tamamı getirtilerek dosya içerisine alınmıştır. Sözleşmelerin incelenmesi sonucunda sadece 10.02.2015 tarihli son sözleşmenin “Açılan davalar” başlıklı 6’ncı maddesinde; “… çalışanları tarafından fazla mesai, tazminat, iş akdinin haksız yere feshi gibi ücretle ilgili alacaklardan dolayı açılan davalarda…sorumludur. Bu davalara … avukatları bakacak, dava nedeniyle ortaya çıkacak masraflar ve tazminatlardan … sorumlu olacaktır. Bu tür davalarda asıl şirket olması nedeniyle … çalışanları tarafından açılan davalarda ödenen tazminat ve masrafları … şirketi Halkalı Kâğıta defaten ödeyecektir.” düzenlemesi getirilmiştir. 10.02.2015 tarihli son sözleşmenin 6’ncı maddesindeki bu hükmün geriye etkili şekilde uygulanacağına ilişkin bir düzenleme de sözleşmede belirlenmemiştir.

Bakırköy …İş Mahkemesinde görülen on bir davanın davacıları dava dışı çalışanlar …01.03.2012, …r 12.11.2012, … 15.08.2012, … 12.10.2011, … 08.06.2011, … 28.12.2010, … 17.02.2010, … 24.08.2010, … 27.03.2013, … 08.06.2011 ve … 04.07.2012 başlangıç tarihli sözleşmelere dayalı olarak davacı şirkette çalışmışlardır. Dolayısıyla her bir çalışanın çalıştıkları dönem 10.02.2015 tarihli son sözleşme kapsamında değildir. Bu nedenle de 10.02.2015 tarihli son sözleşmenin 6’ncı maddesinde yer alan ve davalı şirketi de işçilik hak ve alacaklarından hukuken sorumlu hale getiren sözleşme hükümlerinin geriye dönük şekilde Bakırköy … İş Mahkemesinde görülen on bir dava sonucunda verilen kararlardan 6098 sayılı TBK m. 162’ye göre sorumlu tutulması hukuken mümkün değildir.

Davalı şirket, alt işveren asıl işveren ilişkisinin bulunmadığı tespitinin yapıldığı Bakırköy … İş Mahkemesinde görülen on bir davada tespit edilen çalışma şeklini ve bu tür çalışma şeklinden kaynaklı hukuki sorumluluğu ilk üç sözleşmede kabul etmemiş, Bakırköy … İş Mahkemesinde görülen on bir dava sonuçlandıktan sonra 10.02.2015 tarihli son sözleşmenin 6’ncı maddesi ile sözleşme serbestisi ilkesi çerçevesinde ve ileriye dönük olarak kendi iradesiyle kabul etmiştir. Bu durumun geriye etkili şekilde daha önce yapılmış olan 27.04.2010, 28.02.2011 ve15.02.2013 tarihli ilk üç sözleşme dönemine yansıtılması hukuken mümkün değildir. Bu gerekçelerle davanın reddine yönelik olarak aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.

Davalı şirket, davacı şirketten alacaklarının bulunduğunu ve bu alacaklarını İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasından talep ettiklerini, davanın kabulüne karar verilmesi durumunda takas / mahsup talebinde bulunduklarını ileri sürmüşse de davacı tarafın alacak talebinin reddine karar verilmesi nedeniyle davalı şirketin takas / mahsup talebinin incelenmesine gerek görülmemiş ve buna ilişkin olarak da ilgi tutulan İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin… Esas sayılı dosyası mahkemesinden istenilmemiştir. Bu gerekçelerle davalı şirketin takas / mahsup talebi yönünden karar verilmesine yer olmadığına yönelik aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Mahkememizdeki davanın reddi nedeniyle davalının takas mahsup talebinin karar verilmesine yer olmadığına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 54,40-TL maktu karar harcının peşin alınan 991,27-TL harçtan mahsubu ile artan 936,87-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 8.345,85-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan toplam 107,15-TL (tebliğler ve posta) yargılama giderinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
7-Kullanılmayan gider/delil avansının karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …

Hakim …
¸