Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/239 Esas
KARAR NO : 2019/261
DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 07/03/2016
KARAR TARİHİ: 30/04/2019
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının 17.01.2011 tarihinden istifa ettiği 25.12.2014 tarihine kadar davalı bünyesinde operasyon lideri olarak çalıştığını, çalıştığı dönemde davalının ticari sırlarına vakıf olduğunu, tüm müşterilerini ve faturalarını öğrendiğini, davalının imzasını havi “Rekabet Yasağı ve Ticari Sır Saklama Taahhütnamesim.l’de personelin taahhüdün yürürlük süresince şirketin hizmet verdiği özellikle Türkiye, İngiltere, Fransa ve belirlenen ülkelerinde …, …vd. burada sayılı şirketlerle sınırlı olmamak kaydıyla aynı sektör ve aynı iş hatta faaliyet gösteren sair şirketlerin Marmara ve Ege bölgelerinde yer alan işyerlerinde ve bu şirketlerin fikren ve hukuken organik bağı bulunan şirketlerine 2 yıl süre ile şirket ile doğrudan/dolaylı hizmet / ortaklık/danışmanlık ilişkisi kurmayacak ve rekabet yapmayacaktır” m.2’de ‘‘şirketin çalışmalarını sürdürdüğü faaliyet alanında, ilgili faaliyet bölgesinde iş kurmada şirketin portföyündeki kişiler ve / veya müşterilerle birebir ya da kurumlar vasıtasıyla ortaklık ve/veya hizmet ilişkisi kurmak, rakip şirketler ile ortaklık ve/veya hizmet ilişkisinde bulunmak yasaklanmıştır” hükmünün düzenlendiğini devamında işçinin ihtara rağmen çalışmasını sürdürmesi halinde şirketin karşılaşacağı tüm maddi ve manevi zararların karşılayacağını ayrıca son bir yıl içerisinde şirketten elde ettiği brüt maaş, prim, bonus gibi ücret ve benzeri ödemeler ile şirket tarafından yapılan ayni ve nakdi yardımların toplam tutarının 3 katı cezai şart ödeyeceği, bu bedelin fahiş olmadığı, ilk yazılı talepte ödeyeceğini kabul ettiğinin hükme bağlandığını, davacının 23.03.2015 tarihinde …Noterinin … y. no’lu ihtarnamesi ile davalıya rekabet yasağı ve ticari sır saklama taahhütnamesini ihlal eden iş faaliyetinde bulunduğu ve Ödemesi gereken cezai şart bedelinin hatırlatıldığını, davalının 02.04.2015 tarihli cevabi ihtarnamesinde rekabet yasağı ve ticari sır saklama taahhüdünü kabul etmediğini bildirdiğini bu halde işbu davanın açılması zarureti hâsıl olduğunu belirterek fazlaya ilişkin dava ve talep haklan saklı kalarak, davalının rekabet yasağı ve ticari sır saklama taahhüdüne aykırı davranmasından kaynaklanan cezai şart bedelinin şimdilik 30.000 TL’ni ihlal tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsilini diğer talepleri ile birlikte istemiş, delil listesini sunmuştur.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; yetki itirazı ile birlikte işbu davayı taahhütnamenin hukuka uygun, kanunen geçerli bir taahhütname olmaması, taahhütnamedeki yasağın geçerli olduğu coğrafi alanın davalının ekonomik özgürlüğünü fevkalade zedeler mahiyette olduğu. Anayasa m.48 gereği çalışma özgürlüğü maddesi ile bağdaşmadığı, davalının davacının işyerinde ticari sırlara vakıf olmadığı, bildiği hususların bu sektörde çalışan herhangi bir kişi tarafından da bilinebileceği, rekabet yasağına aykırı bir davranışın bulunmadığı sebepleriyle kabul etmediğini, davalının davacı şirkette 17.01.2011 tarihinde operasyon temsilcisi olarak işe başladığını, 1,5 yıl sonra operasyon lideri olarak çalışmaya başladığını, 19.11.2014 tarihinde istifasını sunarak 25.12.2014 tarihinde işyerinden ayrıldığım, davacı tarafından sözlü onay verildiğini, davacı işyerinde çalışma şartlarının ağırlaştırılması hafta tatili, dini ve resmi bayram tatilleri ile fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesi nedeniyle davalının işten ayrılmaya mecbur bırakılması sebebiyle davalının davacı işyerinden ayrılmasının haklı nedene dayandığını, davacının davalının son brüt maaşının 24 katı cezai şart ödemesi hususunda … Noterinin İhtarnamesinin tebliğ edildiğini, davalının …Noterliği tarafından Rekabet Yasağı ve Ticari Sır Saklama Taahhütnamesinin hukuki geçerliliği olmadığı gerekçesiyle ihtarnameye cevap verdiğini, davacının ihtarnamesi ile talep ettiği cezai şart tutarı (son brüt ücretinin 24 katı) ile dava dilekçesinde talep edilen cezai şart tutarı (son 1 yıl içerisinde elde ettiği brüt maaşı… toplam tutarının 3 katı) birbirleriyle çelişkili olduğunu, davalının davacı şirketten Önce 2009 -2011 Ocak yılları arasında … Nakliyat firmasında yine operasyon lideri olarak çalıştığını, davacı 17.11,2011 tarihinde işe başlamasına rağmen Rekabet Yasağı ve Ticari Sır ve Bilgi Saklama Taahhütnamesini 18.06.2012 tarihinde imzalamaması halinde işten çıkarılacağı tehdidi altında İmzaladığını, davacı tarafından baskı ve işten çıkarılma baskını altında çalışanlarına ve davalıya baskı altında imzalatılmış olan taahhütnamenin hukuka uygun geçerli bir taahhütname olmaması sebebiyle bu taahhütnameye dayanılarak cezai şart istenilemeyeceğini, Taahhütname incelendiğinde şirketlerin ticaret siciline kayıt sırasında faaliyet alanlarının geniş tutulduğu ülkemizde işçinin bütün alanlarda çalışmasının sınırlandın İmasının, kanunen mümkün olamadığını, davalının ekonomik özgürlüğünü sınırlayan bir hüküm olduğunu, davalının 2 yıl çalışmadan men edilmesinin hak ve kesafet ile bağdaşmadığım, Anayasa m.48 gereği çalışma hürriyetine aykırılık taşıdığını, davalının davası müşteri portföyünden ve ticari sırlarından faydalanmak suretiyle başka bir işyerinde işe başlanmış olmasının iddiasını kabul etmediklerini sadece davalının aynı sektörde çalışan herkes tarafından bilinen bilgilerden dolayı davacının zarar görmesi, zarar görme ihtimalinin mümkün olmadığını, cezai şartın hukuka uygun geçerli bir cezai şart olmadığını işçi yararına yorum ilkesinin bir sonucu olarak sadece işçi aleyhine yükümlülük öngören cezai şartın geçersiz sayıldığım bu yönde yerleşmiş istinaflar ve öğretide de benimsendiğini, Taahhütnamede yer alan durumun rekabet etmeme koşulu olmadığını kelepçeleme sözleşmesi niteliğinde olduğunu belirterek BK m.445’e aykırı olarak Rekabet Yasağı ve Ticarî Sır Saklama Taahhütnamesine dayanılarak cezai şart talebi İle açılan işbu davanın reddini, cezai şart talebi için kanunen aranan şartlara havi olmadığı nedeniyle aynı sektörde çalışan herkes tarafından bilinen bilgilerin davalının kişisel gelişimi ilgili olduğu rekabet yasağı teşkil etmediği sebebiyle rekabet yasağının ihlali oluşmadığı bu sebepten davanın reddini diğer talepleri ile birlikte istemiş delil listesini sunmuştur.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, Bağcılar SGK cevabi yazısı celp edilmiştir.Haksız rekabet hususuna ilişkin taraf tanıklarının ifadeleri alınmıştır.
Tanık… ” Ben …’i yaklaşık 7-8 yıldır tanımaktayım, davacı şirkette işe başladığında operasyon bölümüne girdi, o zaman ben işe girerken de, … işe girerken ve diğer tanıdıklarımda dahil bize uzun bir sözleşme imzalatıyorlardı, sözleşmeyi imzalamadığımız takdirde işe başlayamıyordunuz, sözleşmede rekabet yasağına ilişkin hüküm mevcuttu, …bundan yaklaşık 2-3 sene önce davacı şirketten ayrıldı, kendisinin bazı mali haklarını alamadığını biliyordum ayrıca bayramlarda çalışıyorduk, haftasonları mesai yapılıyordu, bu ve benzeri nedenlerle bazı sıkıntılar yaşadığından şirketten ayrıldı, ben o zaman zaten şirketten ayrılmış durumdaydım, halen ikimizde …’da çalışmaktayız, o yine operasyondadır ben ise satış bölümündeyim, …davacı şirkette acentelarla birlikte çalıştığı için kendisi ile birlikte gelen bir müşteri pörtföyü olmadı, … davacı şirketten ayrılırken herhangi bir husumet yaşamadı hatta aksine pasta kesilerek gönderildiğini biliyorum, davacı şirket ben işten çıktıktan sonra da bana icra takibi başlatmış ve banada dava açmıştır, kendi isteğiyle çıkan herkese dava açtıkları için bu benim için şaşırtıcı olmadı, …’in geçtiği dönmede toplu bir hareket olmadı, onun geçtiği dönemde sadece benim bildiğim …geçti, biz davacı şirkette çalışırken örneğin ben işe başladıktan 6 ay sonra sözleşmenin rekabet yasağına ilişkin bölümler ağırlaştırılarak revize edilerek, yani firma adı ve sektörde belirtilerek imzalamamız istendi, ben imzaladım,…’in imzaladığını bizzat görmemekle birlikte duydum, …gümrük işiyle ilgilenmiyordu, zaten lojistik bir firmanın gümrük işiyle ilgilenmesi kanunen aykırıdır, operasyonda çalışırken …uzman yardımcılğından başlayarak uzman oldu, kendisinin bildiği bilgiler herkesin bilebileceği nitelikle olduğundan ticari sır niteliğinde değildir ” beyanda bulunmuştur.
Tanık …; ” ben Nisan 2011’de Setrans’ta çalışmaya başladım, ben Nisan 2011’de çalışmaya başladığımda … ordaydı, kendisini o tarihten beri tanırım, ben işe girdiğimde …italat bölümünde önce uzman olarak çalışıyordu sonra lider oldu, Ekim 2013’de ben işten ayrıldığımda o halen çalışıyordu benden yaklaşık 2-3 ay sonra da o ayrıldı,…’in işten ayırlmasının benim gibi mali haklarını alamaması ve çalışma koşullarının iyi olmaması nedeniyle olduğunu biliyorum, örneğinin fazla mesailerimizi alamıyordur, yemek paralarınını kendimiz karşılıyorduk ve ayrıca aldığımız ücretten sigortalanmıyorduk, bu ve benzeri nedenlerle bende dahil olmak üzere birçok kişi işten çıktı,…’de bunlardan biridir, ayrıldıktan yaklaşık 1-2 hafta sonra …’da çalışmaya başladığını biliyorum ora da operasyon bölümündedir, kendisi ile birlikte gelen bir müşteri pörtföyünün olması imkansızdır çünkü setrasta gizli bilgiler ve müşteri bilgileri sadece icra kurulunda olur,…’inr bulunduğu departmanda ise sadece günlük işlemler ve müşteri acentaların talepleleri karşılanır, mail yazışmaları olur, bu nedenle gelen bir müşteri kitlesi olmadı, ayrıca …çalışırken onun ulaşabildiği bilgileri aynı departmanda bulunan tüm kişiler ulaşabilirdi, çünkü dediğim gibi gizli bilgiler sadece icra kurulunda olurdur,…’in …’da işe başladığı dönemde kaç kişinin geçtiğini tam bilmiyorum, müşterilerle birebir görüşmeleri sadece direktörler yapmaktaydı, ben insan kaynakları bölümünde çalıştığım için personele imzalatılacak olan sözleşmeler hukuk bürosu tarafından hazırlanarak bize teslim ediliyordu, bu sözleşmelerde şirketin üst yönetimi tarafından bize verilen talimatta rekabet yasağını içeren sözleşmelerin imzalattırılması, imzalamayan personel ile çalışılmayacağı, yeni başlayanlarada bu şekilde sözleşme imzalattırılması gerektiği belirtildi, bu nedenle tüm personele revize edilen sözleşmeler dağıtıldı ve imzalattırıldı, rekabet yasağına ilişkin hükümde eskiden genel tabirler geçmesine rağmen revize edilen hükümde lojistik gümrükleme vb . alanlarda faaliyet gösteren tüm şirket ve sektörlerin isimleri birberi geçti” beyanda bulunmuştur.
Tanık …; ” Ben … Şirketinde 2010 Ocak yılından beri çalışmaktayım …’le 2011 ocak 2014 Aralık tarihleri arasında birlikte çalıştım önceleri mesai arkadaşım iken daha sonra ben operasyon müdürü oldum 2014 aralık ayında işten çıkacağını duyduğumda kendisiyle oturup konuştum parasal bir nedenden kaynaklanıyorsa bunu yöneticilerle konuşup halledebileceğimizi söylememe rağmen o bana özel sorunlarının olduğunu değişiklik istediğini, biraz dinlenmesi gerektiğini söyledi fakat daha sonra yaklaşık 1 aylık bi sürede …’a geçtiğini duyunca bu bende hayal kırıklığını yaşattı kendisini bana açık yüreklilikle bunu anlatmamıştı …da da benim firmam da olduğu gibi operasyon biriminde çalışmaya başladı ve yine Almanya hattında çalışmaya başladı … çalışırken bütün müşteri bilgilerine ulaşma şansı vardı giderken yanında müşteri portföyünü götürüp götürmediği hususunda bir bilgim bulunmamaktadır, halen borusunda çalıştığını bilmekteyim,rekabet hükümlerini içeren sözleşme ben işe alındığımda imzalamamıştım fakat piyasa şartları gözetilerek daha sonradan çalışanlara böyle sözleşme imzalattırılmıştır tam tarihlerini bilmiyorum, … için de işe giriş tarihlerinden sonra tarihlerde sözleşme imzatılmış olabilir herhangi bir baskı altında imzalattırılması söz konusu değildir imzalamayanlar da olmuştur, …’ün işten ayrılmasından sonra…’in müşterisi olup …’a geçen … Mobilya olmuştur, başka irili ufaklı olmuş olabilir ama tam bilemem, …’ten önce bizim firmamızdan …’a geçen 3 kişi ve…den Sonra da yaklaşık 3-4 kişi olmuştur totalde 10 kişi vardır rekabet hükümlerini içeren sözleşme ağırlaştırılmış halde değildir fakat belli bazı firmalara geçişi önleyici mahiyettedir ” beyanda bulunmuştur.
Davalı tanığı … ” Ben Şuan da … Taşımacılıkta çalışmaktayım fakat bundan önce 2010-2012 yılları arasında … çalıştım ben işe girdikten belli bir süre sonra …işe başladı önce uzman olarak işe başladığını biliyorum daha sonra lider pozisyonla yükseldiğini duydum ben işe girerken rekabet hükümlerini içeren sözleşmeyi imzalamıştım çünkü işsizdim ve o imza atılmadan işe alınmıyorduk hatta daha sonra bu rekabet hükümleri revize edildi ve ayrı bir sözleşme olarak tekrar imzalanmamız istendi fakat ben işten çıkmayı okumadım okumadığım için imzalamadım ayrı ayrı hangi firmaların yazılı olduğuna dikkat etmedim…’in işe girerken de daha sonra revize edilen sözleşmeyi de imzaladığını biliyorum…in işten çıkmak istemesinin sebebi fazla mesai ücretlerini alamaması bayramlarda çalıştırılmasına rağmen ücretlerinin ödenmemesi maaşların asgari ücret olarak gösterilmesine rağmen geriye kalan miktarın elden alınması gibi nedenlerle tam tarih olarak ayrılış tarihini bilmiyorum 1-1,5 ay gibi kısa bir süre sonra …da işe başladı şuan da halen orada çalışmaktadır,…le aynı nedenlerden ötürü bende …n ayrıldım, …a gruplar halinde geçişler olmadı fakat tek tek geçişler olmuş olabilir bu konuda bir fikrim yok, biz operasyon bölümünde sadece araçların güzergahını belirleyip organizasyonu yaparız gümrük veya depolama işimiz yoktur, müşteri portföyümüz bulunmamaktadır ayrıca müşteri profiline ulaşma şansımız yoktur, Revize edilen sözleşme ilk imzalanana göre daha ağırlaştırılmıştır, revize edilen sözleşmeyi imzalamayın işte çalışmaya devam eden arkadaşların durumu çok iyi olmuyordu genelde işten çıkarılıyordu, biz müşterilerle de irtibat kuramamaktayız ” beyanda bulunmuştur.
Bilirkişi heyetinden aldırılan 03/12/2018 tarihli raporda ” Bilirkişi Kurulumuzca yukarıda açıklanan nedenlerle TBK m.444 vd. hükümleri uyarınca, davalının imzalamış bulunduğu “Rekabet Yasağı ve Ticari Sır ve Bilgi Saklama Taahhütnamesine aykırı davranmış olduğu, davacı … AŞ’nin davalı … cezai şart bedeli olarak 74.491,20 TL talep edebileceği ancak davacının dava dilekçesinde belirttiği 30.000 TL cezai şart bedeli talebi ile isteminin sınırlı bulunduğu ” görüşü bildirilmiştir.
Davacı vekili 26/12/2018 tarihli ıslah dilekçesi ile talep miktarını arttırmış, ıslah harcı tamamlanarak davalı tarafa tebliğ edilmiştir.
Tüm dosya ve deliller birlikte değerlendirildiğinde açılan dava, taraflar arasında imzalanan ” Rekabet yasağı ve ticari sır saklama taahhütnamesine aykırı davrandığı iddiasıyla cezai şart alacağı istemine ilişkindir. Davalı, davacı şirkette 17/06/2011 tarihinde çalışmaya başlamış, ” Rekabet yasağı ve Ticari Sır ve bilgi saklama taahhütnamesi ” ni 18/06/2012 tarihinde imzalamış, bu taahhütnamenin 1.mad’de konu, yer ve zaman sınırlamaları yapılarak rekabet yasağı hükmü getirilmiş ve 2.mad’de taahhütlere uyulmaması halinde cezai şart alacağına ilişkin hüküm oluşturulmuştur.
Davalı, 19/11/2014 tarihinde istifa ederek davacı şirketten ayrılmış, … A.Ş.’de 17/01/2015 tarihinde çalışmaya başlamıştır.Tüm bu sürece bakıldığında somut olayda 6098 Sayılı yasanın 444 ve 445 mad.uygulanması gerektiği, TBK 444 mad.de işçi,işverene karşı sözleşmenin sona ermesinden sonra onunla rekabet etmekten özellikle kendi hesabına rakip bir işletme açmaktan veya bunların dışında rakip işletmeyle başka türden bir menfaat ilişkisine girmekten kaçınmayı, TBK 444/2 Mad.de ise rekabet yasağı kaydının ancak hizmet ilişkisi işçiye müşteri çevresi veya üretim sırları ya da işverenine yaptığı işler hakkında bilgi edinme imkanı sağlıyorsa ve aynı zamanda bu bilgilerin kullanılması işverenin önemli bir zararına sebep olacak nitelikteyse geçerli olacağı hüküm altına alınmıştır. TBK 445/1 Mad.ise rekabet yasağı, işçinin ekonomik geleceğini hakkaniyete aykırı olarak tehlikeye düşürecek biçimde yer, zaman ve işlerin tümü bakımından uygun olmayan sınırlamalar içeremez ve süresi özel durum ve koşullar dışında 2 yılı aşamaz denilmek suretiyle getirilecek rekabet yasağı şartının sınırlamalarını belirtmiştir. Bu kanun maddeleri çerçevesinde somut dava incelendiğinde her ne kadar sözleşme serbestisi ilkesi içinde taahhütname taraflarca imzalanmış ise de davalı tarafın ekonomik geleceğini hakkaniyete aykırı biçimde tehlikeye düşürdüğü, davalı tarafından katlanılması güç bir süre ile iş yapma yasağının getirildiği, Anayasa’da belirtilen çalışma hürriyetine aykırı olduğu, bu süre ve belirlenen yer ve iş türü koşullarıyla belirlenen rekabet etmeme yasağına ilişkin hükmün hukuka aykırı olduğu, ayrıca davalı her ne kadar her iki firmada da operasyon lideri olarak çalışmışsa da yaptığı işin güzergah belirleme ve operasyon düzenleme faaliyeti olup TBK 444/2 mad’de belirlenen anlamda üretim veya ticari sırlara ulaşma veya bilgi edinme imkanının olmadığı, yaptırılan bilirkişi incelemesinde ticari sır çerçevesinden en geniş anlamda yorumlandığı, ayrıca TBK 444/2 mad.’de işçinin sadece ticari sırlara ulaşmasının yeterli olmayıp bu bilgilerin kullanılmasının işverenin önemli bir zararına sebep olması gerekmekte olup somut olayda davacı şirketin davalının bilgileri kullanması nedeniyle zarara uğradığı hususu ispat edilememiştir. Bu husus bilirkişi heyetince gözönüne alınmadığından rapor hükme esas alınmamış açıklanan tüm nedenlerle açılan ve ispatlanamayan davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 44,40-TL maktu karar harcının peşin alınan 1.272,33-TL harçtan mahsubu ile artan 1.227,93-TL harcın talep halinde ve karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 8.544,03-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip …
Hakim …