Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/1173 E. 2021/146 K. 22.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/109
KARAR NO:2021/212

DAVA:İSTİRDAT
DAVA TARİHİ :06/02/2017
KARAR TARİHİ:10/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVACININ TALEBİ:
Davacı … (…) vekili verdiği dava dilekçesinde … A.Ş.’nin halka açık şirket olduğunu, davalılardan … A.Ş.’nin 10.10.2013 tarihinde bu şirketin ortaklarından diğer davalı …’in sahibi olduğu % 38,10 payını 10.000.000,00 TL karşılığında devraldığını, iki şirket arasında yapılan 29.11.2013 tarihli pay devir sözleşmesine göre payların karşılığı olan paranın 500.000,00 TL bedelli 20 tane çek ve 20 tane bono ile yapılmasının kararlaştırıldığını, … tarafından yapılan araştırmada payları devralan davalı … A.Ş.’nin hiç bir bankadan çek karnesi almadığının tespit edildiğini, payları devreden … A.Ş.’nin … A.Ş. hesapları üzerinde yapılan inceleme sonucunda … A.Ş. tarafından her biri 500.000,00 TL bedelli 10 tane çekin davalı … A.Ş. lehine keşide edildiğinin, daha sonra davalı … A.Ş.’nin de bu 10 çeki paylarını devreden diğer davalı …’e ciro ettiğinin, söz konusu çeklerin her iki şirketin de kayıtlarında yer almadığının ve vadeleri geldiğinde de karşılıksız çıktığının anlaşıldığını, söz konusu çeklerin üzerinde çeklerin keşide edildiği dönemde … A.Ş. Yönetim Kurulu üyeliği yapan diğer davalılar … ve …’in imzalarının bulunduğunu, aynı çeklerin yine davalı … A.Ş.’yi temsilen davalılar … ve … tarafından ciro edilerek davalı …’e verildiğini, her iki davalının da bir günde en fazla 500.000,00 TL tutarında işleme imza atabilme yetkilerinin bulunduğunu, her iki davalının da bir günde 10.000.000,00 TL tutarında işlem gerçekleştirmelerinin temsil ilzam yetkisinin aşılması anlamına geldiğini, diğer davalı …’nun davalı … A.Ş.’nin % 100 pay sahibi olup bu paylarını diğer davalı …’e devrettiğini, konu ile ilgili olarak …’nın hazırladığı Denetleme Raporunda her iki davalının da bu 10 tane çekin dışında bankaya sunulmamış 5.000.000,00 TL değerinde başka çeklerinde bulunduğunu belirttiklerini, …’nın 23.05.2016 tarih ve 17 / 577 sayılı kararı ile sermaye ve mal varlığı azaltılan … A.Ş.’nin 6362 sayılı …Kanunu m. 21’e göre aktarılan tutarın üç ay içinde tahsil ve takibi için gerekli işlemlerin yapılmasına ve verilen süre içinde iadenin yapılmaması durumunda aynı kanununun 94’üncü maddesine göre iade davası açılmasına karar verildiğini, … A.Ş. sermayesinin örtülü kazanç aktarımı yoluyla azaltıldığını, 6362 sayılı …Kanunu m. 21’e göre kendilerine kazanç aktarımı yapılan kişilerin … tarafından verilen süre içinde aktarılan tutarı kanuni faizi ile birlikte iade etmek zorunda olduklarını, bunun yapılmaması durumunda halka açık şirketin sermaye ve mal varlığı kaybına uğramaması için aynı kanunun 94’üncü maddesinin …’ya iade davası açma yetkisi verdiğini, bu yetki çerçevesinde … A.Ş.’den aktarılan 10.000.000,00 TL tutarındaki mal varlığının iadesi için 6100 sayılı HMK m. 109’a göre fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 100.000,00 TL tutarlı kısmi dava açtıklarını, bu miktarın yasal faizi ile birlikte … A.Ş.’ye iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVALILARIN TALEBİ:
Davalı … vekili verdiği cevap dilekçesinde, müvekkilinin …. Noterliğinin 19.02.2014 tarih ve … sayılı ve 19.03.2014 tarih … sayılı ihtarnameleri ile … A.Ş.’deki görevlerinden istifa ettiğini, diğer davalı … A.Ş.’den de 10.01.2014 tarihinde istifa ettiğini bu nedenle davanın öncelikle husumet yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davanın esasına ilişkin olarak da davacı kurum olan …’nın verdiği üç aylık süre içinde 20 adet çekin … A.Ş.’ne iade edildiğini, davalı … ile … A.Ş. arasında imzalanan 29.07.2016 tarihli “Borç Tasfiye Sözleşmesi” ile davalı …’in elinde bulunan 9.000.000,00 TL bedelli toplam 18 adet çekin iadesine karar verildiğini kalan 1.000.000,00 TL bedelli iki adet çek için de davalı …’in çekleri elinde bulunduran üçüncü kişilerden almayı, alınamaması durumunda şirketin uğrayacağı zararı ödemeyi taahhüt ettiğini ve bu sözleşmenin … yayınlandığını, bu nedenle şirketin zararının doğmadığını belirterek davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar … ve … vekili verdiği cevap dilekçesinde, … A.Ş. arasında imzalanan 29.07.2016 tarihli “Borç Tasfiye Sözleşmesi” ile davalı …’in elinde bulunan 9.000.000,00 TL bedelli toplam 18 adet çekin iadesine karar verildiğini, söz konusu çekleri 17.08.2016, 26.09.2016 ve 20.10.2016 tarihlerinde iade ettiklerini, dava açılmadan çeklerin iadesini yaptıkları için davanın açılmasında hukuki yarar kalmadığını, davalı …’in çekleri iade etmesi nedeniyle diğer davalı …’in de hukuki sorumluluğunun kalmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili verdiği cevap dilekçesinde, davacının kısmi dava açamayacağını, müvekkilinin istifa etmesinin … A.Ş. tarafından … 14.04.2014 tarihinde saat 17.52’de yayınlandığının ancak şirket tarafından geç bildirildiğini, çeklerde imzasının bulunmadığını, … A.Ş. ile davalı … A.Ş. arasında alacak verecek ilişkisi bulunmadığını, çeklerin … A.Ş. kayıtlarına alınmamasından da diğer davalıların sorumlu olduğunu, çeklerin karşılıksız olmalarından … A.Ş. Yönetim Kurulunun bilgisi bulunduğunu, bu durumun kamudan gizlenmiş olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … davaya cevap dilekçesi vermeyerek 6100 sayılı HMK m.128’e göre dava konusu maddi vakıaları inkâr etmiştir.
Davalı … A.Ş. davaya cevap dilekçesi vermeyerek 6100 sayılı HMK m.128’e göre dava konusu maddi vakıaları inkâr etmiştir.
DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ:
Dava, 6362 sayılı …Kanunu m. 21 ve 94 uyarınca mal varlığı ve sermayesi azalan halka açık şirketin azalan mal varlığının ve sermayesinin iadesi davasıdır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davacı taraf, … Denetleme Raporunu, … A.Ş. ve … A.Ş.’nin kayıtlarını, çek örneklerini, ve bilirkişi incelemesini delil olarak sunmuştur.
Davalı …, …. Noterliğinin 19.02.2014 tarih ve … sayılı ve 19.03.2014 tarih … sayılı ihtarnameleri, pay devir sözleşmesini, … denetim dosyasını, 29.07.2016 tarihli Borç Tasfiye Sözleşmesini, … A.Ş. ve … A.Ş.’nin kayıtlarını, tanık beyanlarını ve bilirkişi incelemesini delil olarak sunmuştur.
Davalılar … ve …, 29.07.2016 tarihli Borç Tasfiye Sözleşmesini ve ibranameleri delil olarak sunmuştur.
Davalı …, cevap dilekçesinde delillerini ayrıca sunacaklarını belirtmelerine karşılık delil sunmamıştır.
Davalı … 6100 sayılı HMK m. 126’ya göre cevap ve delil dilekçesi sunmamış, HMK m. 139’a göre ön inceleme ve HMK m. 144’e göre tahkikat duruşmasına usulüne uygun şekilde çağrıldığı halde katılmamıştır.
Davalı … A.Ş. 6100 sayılı HMK m. 126’ya göre cevap ve delil dilekçesi sunmamış, HMK m. 139’a göre ön inceleme ve HMK m. 144’e göre tahkikat duruşmasına usulüne uygun şekilde çağrıldığı halde katılmamıştır.
Dava, 6362 sayılı …Kanunu m. 21 ve 94 uyarınca mal varlığı ve sermayesi azalan halka açık şirketin azalan mal varlığının ve sermayesinin iadesi davasıdır.
6362 sayılı …Kanunu m. 21/I’e göre; “Halka açık ortaklıklar ve kolektif yatırım kuruluşları ile bunların iştirak ve bağlı ortaklıklarının; yönetim, denetim veya sermaye bakımından doğrudan veya dolaylı olarak ilişkide bulundukları gerçek veya tüzel kişiler ile emsallerine uygunluk, piyasa teamülleri, ticari hayatın basiret ve dürüstlük ilkelerine aykırı olarak farklı fiyat, ücret, bedel veya şartlar içeren anlaşmalar veya ticari uygulamalar yapmak veya işlem hacmi üretmek gibi işlemlerde bulunmak suretiyle kârlarını veya malvarlıklarını azaltarak veya kârlarının veya malvarlıklarının artmasını engelleyerek kazanç aktarımında bulunmaları yasaktır.” Dava konusu olayda davalılardan … A.Ş. 10.10.2013 tarihinde … A.Ş.’nin ortaklarından diğer davalı …’in sahibi olduğu % 38,10 payını 10.000.000,00 TL karşılığında devralmıştır. İki şirket arasında yapılan 29.11.2013 tarihli pay devir sözleşmesine göre payların karşılığı olan paranın 500.000,00 TL bedelli 20 tane çek ve 20 tane bono ile yapılması kararlaştırılmış ancak davacı … tarafından yapılan araştırma sonucunda payları devralan davalı … A.Ş.’nin hiç bir bankadan çek karnesi almadığı tespit edilmiş, bunun üzerine payları devreden … A.Ş.’nin … A.Ş. hesapları üzerinde yapılan inceleme sonucunda … A.Ş. tarafından her biri 500.000,00 TL bedelli 10 tane çeki davalı … A.Ş. lehine keşide ettiği, daha sonra da davalı … A.Ş.’nin de bu 10 çeki paylarını devreden diğer davalı …’e ciro ettiği söz konusu çeklerin karşılıksız çıktığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla davalı …’in kendi paylarının satış parasını … A.Ş. adına düzenlenen çek ve bonolar karşılığında diğer davalı … A.Ş.’den tahsil etmeye çalıştığı, söz konusu çek ve bonoların tahsil edilebilmesi durumunda … A.Ş.’nin aslında davalı … A.Ş.’nin …’e ödemesi gereken payların bedelini ödemek zorunda kalacağı, bu durumda da bir taraftan şirketin mal varlığının ve sermayesinin azalacağı diğer taraftan şirketin mal varlığı ve sermayesi üzerinden davacı …’in haksız olarak zenginleşeceği anlaşılmaktadır. Yapılan işlem 6362 sayılı … m. 21/I’e göre ticari hayatın basiret ve dürüstlük ilkelerine aykırı ticari uygulamalar yaparak şirketin mal varlığını azaltarak kazanç aktarımında bulunma eylemini oluşturmaktadır.
Örtülü kazanç aktarımının tespiti halinde 6362 sayılı … m. 21/IV; “Kazanç aktarımının Kurulca tespiti hâlinde halka açık ortaklıklar, kolektif yatırım kuruluşları ile bunların iştirak ve bağlı ortaklıkları, Kurulca belirlenecek süre içinde kendilerine kazanç aktarımı yapılan taraflardan, aktarılan tutarın kanuni faizi ile birlikte mal varlığı veya kârı azaltılan ortaklığa veya kolektif yatırım kuruluşuna iadesini talep eder. Kendilerine kazanç aktarımı yapılan taraflar Kurulca belirlenecek süre içinde aktarılan tutarı kanuni faizi ile birlikte iade etmek zorundadır. Örtülü kazanç aktarımı yasağının ihlali ile ilgili 94 üncü ve 110 uncu maddeler ile ilgili mevzuatta öngörülen hukuki, cezai ve idari yaptırımlar saklıdır.” düzenlemesini getirmiştir. Davacı …’nın bu durumu tespit etmesi üzerine 23.05.2016 tarih ve 17 / 577 sayılı kararı ile sermaye ve mal varlığı azaltılan … A.Ş.’nin 6362 sayılı … m. 21/IV’e göre aktarılan tutarın üç ay içinde tahsil ve takibi için gerekli işlemlerin yapılmasına ve verilen süre içinde iadenin yapılmaması durumunda aynı kanununun 94’üncü maddesine göre iade davası açılmasına karar verilmiştir. Verilen süre içinde çek ve bono bedellerine ilişkin gerekli işlemlerin yapılmaması üzerine de 6362 sayılı … m. 94’de yer alan “Kurul, 21 inci maddede belirtilen işlemlerde bulundukları tespit edilen halka açık ortaklıklar, kolektif yatırım kuruluşları ve bunların bağlı ortaklıkları ile iştiraklerinden denetleme sonuçlarının Kurul tarafından belirlenecek usul ve esaslar dâhilinde ortaklara duyurulmasını istemeye, Kurulca belirlenen tutarın tayin edilen süre içinde iadesi için dava açmaya yetkilidir.” hükmü uyarınca mahkememizde iade davası açılmıştır.
Davacının iddialarının araştırılması için 6100 sayılı HMK m. 266’ya göre davalı … A.Ş. ile dava dışı … A.Ş.’nin ticari defterleri, şirket pay defteri, Yönetim Kurulu Karar Defterleri, Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri üzerinde mali müşavir ve …uzmanı bilirkişi aracılığı ile inceleme yaptırılmasına karar verilmiştir. Bilirkişilerden; … A.Ş.’nin 10.000.000,00 TL tutarlı sermaye kaybının yerine konulup konulmadığının tespiti, davalı …’e davalı … A.Ş. tarafından para aktarımı yapılıp yapılmadığının tespiti ve … A.Ş.’nin davaya konu paylarının davalı … A.Ş. tarafından iade edilip edilmediğinin tespiti istenilmiştir. Ancak defter inceleme gününde her iki şirkette istenen defterlerini mahkememize sunmadığından inceleme yapılamamıştır.
Yargılama devam ederken davalı … dava dosyasına kendisi ile … A.Ş. arasında imzalanan 29.07.2016 tarihli “Borç Tasfiye Sözleşmesi” belgesini sunmuştur. Bu belge incelendiğinde davalı …’in elinde bulunan 9.000.000,00 TL bedelli toplam 18 adet çekin iadesine karar verildiği, söz konusu çekleri 17.08.2016, 26.09.2016 ve 20.10.2016 tarihlerinde … A.Ş. yetkilisi …’ün teslim aldığı anlaşılmaktadır. Teslim edilmeyen … A.Ş.’ye ait … sayılı 500.000,00 TL bedelli ve … sayılı 500.000,00 TL bedelli iki adet çek için davalı …’in …. İcra Dairesinin … sayılı dosyasından başlattığı icra takibi için ibraname verdiği, ibranameyi de dava dosyasına sunduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla … A.Ş.’nin …’in diğer davalı … A.Ş.’ye devrettiği payların bedellerini düzenlediği çekler sebebiyle kendi mal varlığından ödemesini gerektirecek durum ortadan kalkmıştır. Mahkememizde görülmekte olan dava ise 06.02.2017 tarihinde açılmış olup davanın açıldığı tarihte davalı … ile … A.Ş. arasında imzalanan 29.07.2016 tarihli “Borç Tasfiye Sözleşmesi” yapılmış ve davalı … ile … A.Ş. arasında işleme konulmuştur. Aynı tarihte “Borç Tasfiye Sözleşmesi” … (…) yayınlanmıştır. … açıklamasının bir örneği …’nın internet sitesinden alınarak dosyamız içine alınmıştır. Dolayısıyla davanın açıldığı 06.02.2017 tarihinden önce 29.07.2016 tarihinde davacı …’nın 6362 sayılı …Kanunu m. 21 ve 94 uyarınca … A.Ş.’nin mal varlığı ve sermayesinin azalması gerekçesiyle sermayenin tamamlanması çağrısını yerine getirdikleri dolayısıyla mahkememizdeki davanın açılmasına haklı gerekçe oluşturacak nedenlerin ortadan kalktığı anlaşıldığından bütün davalılar yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Davacı taraf harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 13.450,00 -TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılar …, …, … ve …’na VERİLMESİNE,
4-Davalı … tarafından yapılan toplam 50,00-TL tebliğler ve posta yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı …’e VERİLMESİNE,
5-Davalı … tarafından yapılan toplam 50,00-TL tebliğler ve posta yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı …’na VERİLMESİNE,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
7-Kullanılmayan gider/delil avansının karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/03/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır