Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/1059 E. 2018/1171 K. 14.11.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/1059
KARAR NO : 2018/1171
DAVA :Alacak
DAVA TARİHİ:02/11/2016
KARAR TARİHİ:14/11/2018
Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
1.Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirketin davalının bayisi olarak çalıştığını ve davalı adına mobil hat ve benzeri hatların satışını yapmak üzere 15/06/2005 tarihli sözleşme ile davalının … kodlu Bayisi olduğunu, davalı ile imzalanan 15.06.2005 tarihli sözleşmede davalı tarafından hiçbir gerekçe gösterilmeden İstanbul… Noterliğinin 23.09.2011 Tarih ve… Yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 30 gün sonra fesh edileceği ihbar edilerek tek taraflı olarak 30 gün sonra geçerli olmak üzere fesh edilmiş olup ihtarnamenin taraflarına 04.10.2011 tarihinde tebliğ edildiğini, davalının feshinin hukuka aykırı olup müvekkilin bir kusuru ya da ihmali olmadan tek taraflı olarak yapıldığından davalının fesih işleminden dolayı kusurlu olduğunu, müvekkil şirketin bayilik sözleşmesini kurallarına uygun ve hakkaniyetle yapmak için büyük masraflar yaptığını ve emek sarf ettiğini, bu sebeple fesih nedeni ile yüksek miktarlarda zararı olduğunu, müvekkil şirketin sözleşme fesh edilmeden önce yaptığı çalışmalar neticesinde davalı şirkete çok miktarda yeni abone kazandırdığını ve davalının bu abonelerden kar etmesinin sağlandığını, davalı tarafından müvekkile gönderilen 31.08.2007 tarihli 1446 numaralı ekte sunulan duyurunun Faturasız Hat Prim Sistemi, Faturalı Hat Prim Sistemi ve Faturasız ve Faturalı Hat Sistemlerindeki Ortak Prim Kalemleri başlıklı duyurusunda bayilerin yapacağı aktivasyon, fatura ödemesi alma, anahtar kart, sabit gider desteği vb işlemlerinde bayilere belli oranların hesaplanarak fon primi adı altında ödeme yapılacağının belirtildiğini, ancak müvekkilin hak etmiş olduğu fon primlerinden ve hasılatlardan davalı şirket tarafından 2007 yılından başlamak üzere değişik tarihlerde sessiz hat kesinti bedeli,eksik ve gelmeyen evrak kesinti bedeli,bayi pc teknik destek kesintisi,devir cezası, hatalı işlem bedeli vb. adlar altında müvekkil şirketten haksız yere ceza kesintisi yapıldığını bu bedellerin müvekkil şirketin hak etmiş olduğu fon primlerinden ve hasılatlardan haksız yere alındığını, müvekkil şirketin davalı adına yapmış olduğu işlemleri tam ve eksiksiz olarak yaptığını, abonelerinden alınması gereken bilgi ve belgeleri tam ve eksiksiz olarak davalı şirkete ulaştırmasına rağmen sürekli olarak davalı şirketin bilgi ve belgeleri kaybettiğini, sistemlerinde oluşan arıza gibi durumlardan ötürü bunları müvekkil şirketin hak etmiş olduğu fon primlerinden ve hasılatlarından kesinti yapmak suretiyle haksız olarak alındığını, alınan bedellerin tutarlarının 2007 yılından haksız olarak bayilik sözleşmesinin feshedildiği tarih olan 2011 yılına kadar 92.700,00 TL ye ulaştığını, müvekkilin kusuru olmaksızın müvekkilin çabalarıyla davalı şirkete kazandırmış olduğu abonelerin işlemlerinden davalı şirketin kusuru olmasına rağmen sanki müvekkilin kusuru varmış gibi kesinti yapılması ve müvekkilin çabaları sonucu hak ettiği fon primlerinin ve hasılatlarının cezaya dönüşerek yine davalı şirkete ödenmesi hukuka ve adalet anlayışına aykırı olduğunu, haksız olarak alınan bu bedellerin davalıdan alınarak taraflarına verilmesi gerektiğini, davalı şirketin abonelik işlemine ait olduğu belirtilmemiş olup sadece sessiz hat kesinti bedeli vb. gibi muğlak ifadelere yer verdiğini, davalı tarafından müvekkilden haksız ve yersiz yere tahsil edilen ceza tutarı toplamı olan 92.700,00 TL’nin sözleşme fesih tarihinden itibaren işleyecek avans faizinin davalıdan alınarak taraflarını verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı vekilinin 02.11.2016 tarihli dilekçesinde haksız olarak bayilik sözleşmesinin feshedildiğini, 2007 yılı ve sonrasında müvekkilinin hak etmiş olduğu fon primi ve hasılatlardan değişik adlar altında haksız yere ceza kesintisi yapıldığını iddia ederek ceza tutarı toplamı olan 92.700,00 TL’nin sözleşme fesih tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsilini talep etttiğini, işbu davanın haksız ve yersiz olduğunu, davacı vekilinin her ne kadar feshin hukuka aykırı olarak yapıldığını iddia etse de 15.06.2005 tarihinde akdedilen davaya konu bayilik sözleşmesinin istanbul …Noterliğinin 23.09.2011 tarih …yevmiye numaralı ihtarnamesi ile sözleşmenin 35/3 Maddesi uyarınca, müvekkil şirket tarafından fesih öneli bildirilmek suretiyle usulüne uygun şekilde feshedildiğini, fesihin 5 yıllık sözleşme süresinin dolmasından sonra uzayan dönemde gerçekleştiğini, davacı vekilinin hak edilen primlerden değişik adlar altında kesinti yapıldığını, halbuki müvekkilinin işlemleri eksiksiz olarak yerine getirdiğini iddia etmişse de iddiasının mesnetsiz olduğunun açık olduğunu, dolayısıyla davacı tarafın bu iddiasının yerinde olmadığını, davacı tarafın kesinti ve cezalarla ilgili yıl bazında liste eklemiş olup; buna göre toplamda 133 kalem kesinti bulunduğunu iddia ettiğini ve faturalarını dosyaya ibraz ettiğini, Türk Ticaret Kanunu 21/2 maddesinde “Bir fatura alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde, faturanın içeriği hakkında bir itirazda bulunmamışsa bu içeriği kabul etmiş sayılır.” denildiğini, buna göre, sekiz gün içinde itiraz edilmeyen faturanın içeriğinin kabul edilmiş olduğunu, söz konusu 133 kalem ceza-keslnti için keşide edilen faturalara itiraz edildiğine dair herhangi bir evrakın dosyaya sunulmadığını, ayrıca Bayilik Sözleşmesinin 41.maddesi gereğince; “… tarafından uygulamalara ilişkin işlemlerin prosedürleri ile ilgili zaman zaman bildirilecek hususlar ve değişikliklerin sözleşmenin eki olarak kabul edileceğini ve bayi tarafından aynen uygulanacaktır.” ilgili hükümün dikkate alındığında müvekkil şirket tarafından bayiye yapılan “Duyurular” sözleşmenin ayrılmaz parçası olup, davacı şirket bakımından bağlayıcı olduğunu, davacının yıl bazında liste halinde giderler başlığı altında dosyaya sunduğu evraklar incelendiğinde, sözleşmeye ve bayilik sözleşmesinin 41.maddesi gereğince sözleşmenin eki sayılan duyurulara aykırı hareket etmiş olması nedeniyle hak edişinden kesinti yapıldığının açıkça görüleceğini, bunun yanında birçok kesinti kalemi ise esasında davacının iddia ettiği sekliyle ceza olmadığını,davacı tarafın bunu gayet iyi bildiğini ancak her nedense almış olduğu hizmetlere dair ödemesi gereken ücretleri satmak için almış olduğu ürünlerin (sim kartlar, cihazlar) ücretini dahi talep etme gereği duyduğunu, 2007 yılında müvekkil şirket tarafından yayınlanan duyuru ile bayilere prim detaylarının yanı sıra kesinti detaylarını da Infodealerden görüntüleyebileceklerine dair bilgilendirme yapılmış olduğunu, bu duyuruya istinaden bayinin aktif olduğu dönemde kesintilerin detaylarını sistemden görüntüleyerek itiraz edebilecekken etmemiş ve işlemin üzerinden 7-8 sene geçtikten sonra huzurdaki davayı açtığını, hatta bayiliğin de sonlanmış ve üzerinden 4 sene gibi bir süre geçtiğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte davacının iadesini talep ettiği kesintilerin faturalandırıldığını, dolayısıyla davacının kendi vergisel dönemlerinde hem gelir vergisinden hem KDV’den mahsup etmek suretiyle bu fatura bedellerini indirim konusu yapmış olmasının kuvvetle muhtemel olduğuhu, bu noktada vergi dairesine müzekkere yazılarak ya da davacının ticari defterlerinin kontrol edilerek bu faturaları kullanıp kullanmadığının, hangi vergilerinden mahsup edildiğinin sorulması gerektiğini, bu şekilde davacının eğer varsa gerçek zararının tespit edilebileceğini, bu nedenlerle ve Sayın Mahkemece resen dikkate alınacak hususlara binaen, davanın esastan reddini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
3.Mahkememizce verilen ara karar gereğince davacı tarafın defterlerinin incelenmesi bakımından talimat yazılmış olup, 08/01/2018 tarihli talimat bilirkişi raporunda özetle:2007 yılı kayıtları, ibraz edilen Yevmiye ve D.Kebir defterlerine, tek düzen hesap planı ve Genel Kabul Görmüş Muhasebe Prensiplerine göre yapıldığı, envanter defteri ibraz edilmediğini, 2007 yılı yevmiye defterinin 18 Aralık 2006 tarihinde … Noterliğine … yevmiye numarası ile 2007 yılı yevmiye defterinin kapanış tasdikinin yapılmadığı, D. Kebir defteririnin 18 Aralık 2016 tarihinde …Noterliğince…yevmiye numarası ile 2007 hesap döneminde kullanılmak üzere 100 tek sayfa olarak açılık tasdikinin yapıldığı, davacının 2007 yılı ticari defterlerinin H.M.K 222.maddesinde belirtilen şartları taşımadığı, 2008 yılı ticari defterlerinin ibraz edilmediğini, 2009 yılı kayıtlarının ibraz edilen yevmiye ve D.Kebir defterlerine tek düzen hesap planı ve genel kabul görmüş muhasebe prensplerine göre yapıldığı, envanter defteri ibraz edilmediği, 2009 yılı yevmiye defterinin 29 Aralık 2008 tarihinde ..Noterliğine … yevmiye numarası ile 2009 hesap döneminde kullanılmak üzere 150 tek sayfa olarak açılık tasdikinin yapıldığı, D.Kebir defterinin 29 Aralık 2008 tarihinde …Noterliğince … yevmiye numarası ile 2009 hesap döneminde kullanılmak üzere 150 tek sayfa olarak açılış tasdikinin yapıldığı, davacının 2009 yılı ticari defterlerinin H.M.K. 222.maddesinde belirtilen şartları taşımadığı, 2010 yılı kayıtları, ibraz edilen yevmiye D.Kebir ve Envanter defterlerine, tek düzen hesap planı ve genel kabul görmüş muhasebe prensiplerine göre yapıldığı, 2010 yılı yevmiye defterinin 25 Aralık 2009 tarihinde … Noterliğine … yevmiye numarası ile 2010 hesap döneminde kullanılmak üzere 500 tek sayfa olarak açılık tasdikinin yapıldığı, 2010 yılı yevmiye defterinin kapanış tasdiki yaptırılmadığı, D.Kebir defterinin 25 Aralık 2009 tarihinde… Noterliğince …yevmiye ile 2010 hesap döneminde kullanılmak üzere 500 tek sayfa olarak açılık tasdiki yapıldığı, envanter defterinin 25 Aralık 2009 tarihinde ….Noterlince … yevmiye numarası ile 2010 hesap döneminde kullanılmak üzere 31 Çift sayfa olarak açılık tasdiki yapıldığı, davacının 2010 yılı ticari defterlerinin H.M.K 222. Maddesinde belirtilen şartalı taşımadığı, 2011 yılı kayıtlarının ibraz edilen yevmiye D.Kebir ve Envanter defterlerine, tek düzen hesap planı ve genel kabul görmüş muhasebe prensiplerine göre yapıldığı, 2011 yılı yevmiye defterinin 30 Aralık 2010 tarihinde … Noterliğine … yevmiye numarası ile 2011 hesap döneminde kullanılmak üzere 200 tek sayfa olarak açılık tasdiki yaptırıldığı, 2011 yılı yevmiye defterinin kapanış tasdikinin yaptırılmadığı, D.Kebir defterinin 30 Aralık 2010 tarihinde …Noterliğince … yevmiye numarası ile 2011 hesap döneminde kullanılmak üzere 200 tek sayfa olarak açılık tasdiki yapıldığı, envanter defterinin 30 Aralık 2010 tarihinde.. Noterliğince … yevmiye numarası ile 2011 hesap döneminde kullanılmak üzeke 15 çift sayfa olarak açılış tasdiki yapıldığı, davacının 2011 yılı ticari defterlerinin H.M.K 222. Maddesinde belirtilen şartları taşımadığı, yapılan incelemelerden sonra dava konusu haksız ve yersiz yere tahsil edildiği iddia edilen ceza tutarının kesintilere ait belgelerin davacının ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, ibraz edilen ticari defterlerin kapanış tasdiklerinin yaptırılmamış olmasından dolayı H.M.K 222. Maddesinde belirtilen şartalı taşımadığın anlaşıldığı bildirilmiştir.
4.Mahkememizce verilen ara karar gereğince dosya bilirkişilere tevdi edilmiş olup, 28/09/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davalının dosyaya ibraz ettiği 01.07.2008 tarih ve 1817nolu “Temmuz ve Ağustos Aylarına Yönelik Kazanç Fırsatları” başlıklı duyurusunda faturalı ve faturasız hatlar Temmuz ve Ağustos aylarına ilişkin kampanyalar hakkında bildirimde bulunduğu, davalının dosyaya ibraz ettiği 06.03.2007 tarih ve … nolu “…” başlıklı duyurusunda bu cihazların fiyatları hakkında bilgilendirmede bulunduğu, davalının dosyaya ibraz ettiği 08.02.2007 tarih ve 1166nolu “Faturasız Yeniden Aktivasyon (İhya) işlem Ücret Değişikliği” başlıklı duyurusunda kapanmış faturalı yeniden aktive edilmesi hakkında bilgilendirmede bulunduğu, davalının dosyaya ibraz ettiği 02.11.2006 tarih ve 1057nolu “Yeniden Altivasyon (İhya) Evrakları ve Kaşesi” başlıklı duyurusunda daha önceden kapanmış ancak açtırılmak istenen faturalı hatlarla ilgili açıklamalarda bulunduğu, davalının dosyaya ibraz ettiği 26.08.2009 tarih ve 86 nolu “Bayi Ceza Prosedürü Hakkında Önemli Hatırlatmalı” başlıklı duyurusunda faturalı ve faturasız hatlar için usulsüz ve kanunsuz bayi uygulamalarının ne şekilde cezalandırılacağı ile oldukça uzun ve detaylı bir bilgilendirme yaptığı, davalının dosyaya ibraz ettiği 02.07.2009 tarih ve …nolu “Garanti POS Cihazı Gönderimleri Artık Bilgi 5istemi Aracılığıyla Yapılıyor” başlıklı duyurusunda POS cihazlarının gönderimleri hakkında bilgilendirmede bulunduğu, davalının dosyaya ibraz ettiği 21.07.2009 tarih ve 61nolu “Garanti POS Taleplerinizi SBS Aracılığıyla Yapabilirsiniz” başlıklı duyurusunda POS cihazı talebi hakkında bilgilendirmede bulunduğu, davalının dosyaya ibraz ettiği 01.03.2007 tarih ve 1190nolu “DSF Ekipmanı Teknik Destek ve Dial-Up Bağlantı Ücretleri” başlıklı duyurusunda başlıkta belirtilen konuda bilgilendirmede bulunduğu, davalının dosyaya ibraz ettiği 31.08.2007 tarih ve 1446nolu “Bayi Kazanç Sistemi ve Yeni Sim Kart Fiyatları, Bol Kazançlı Günler Başlıyor” başlıklı duyurusunda yeni faturalı ve faturasız SİM kart fiyatları hakkında bilgilendirmede bulunduğu, davalının dosyaya ibraz ettiği EK-9 nolu belgede 16.02.2007 tarihinden başlamak üzere 16.02.2011 tarihine kadar davacıya uygulamış olduğu ceza ve kesintileri nedenlerini de açıklamak kaydı İle numaralı olarak delillendirdiği, ve belgenin son 5 sayfasında ise 2007 (Toplam 4.682,07 TL) – 2008 (Toplam 15.079,15 TL) – 2009 (5.984,00 TL) – 2010 (59.433,16 TL) ve 2011 ( 7.613,27 TL) yıllarına ait ceza ve kesintileri liste halinde ve toplam bedelleri de belli olacak şekilde sunduğu, toplam bedelin 92.791,65 TL olduğu, dava dosyasına ek ayrı bir klasör içinde tarafların 2007 ila 2011 yılları arasında karşılıklı olarak birbirlerine kesmiş oldukları faturaların fotokopilerinin mevcut olduğu, her iki tarafın da bilirkişi raporuna itiraz ettiği, davalı tarafın kendi defterleri üzerinde yeniden bilirkişi incelemesi talep ettiği, tarafların sulh ve arabuluculuğu kabul etmedikleri, yargılamaya devam edilmesini talep ettikleri, davalının kendi sistemleri üzerinde Elektronik ve Haberleşme Mühendisi tarafından bilirkişi incelemesi yapılması talebinde bulunduğu, mahkemenin bunu talebi kabul ettiği, 08.01.2018 tarihinde mahkemeye sunulmuş olan, davacı ticari defterleri üzerinde Mali Müşavir Bilirkişi … tarafından yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde hazırlanmış bilirkişi raporunda dava konusu haksız ve yersiz yere tahsil edildiği iddia edilen ceza tutarı kesintilere ait belgelerin davacının ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, ibraz edilen ticari defterlerin kapanış tasdiklerinin yaptırılmamış olmasından dolayı HMK 222 maddesinde belirtilen şartları taşımadığının anlaşıldığı 3. Davalının dosyaya ibraz ettiği EK-7 nolu belgede 2009 Mart ve 2009 Aralık ayları arasında davacının yapmış olduğu usulsüz abonelik işlemlerinin bir listesini sunduğu ve bu listede usulsüzlük sebebi, hat sahiplerinin adı soyadı, hatların numaraları ve usulsüzlüğün ne olduğuna dair detaylı bilgilerin verildiği, davalının dosyaya ibraz ettiği 30.04.2007 tarih ve 1261 nolu “Kesinti Deatylarınıninfodealer’ da Görüntülenmesi” başlıklı duyurusunda hangi kesintilere ait raporların Infodealer’ da görüntülenebileceği konusunda bilgilendirmede bulunduğu, davalının Ek-5nolubelgede Yargıtay … Hukuk Dairesi’ ne alt, … Esas ve … Karar Sayılı ve 30.05.2016 tarihli, ticari ilişkilerde faturaya 8 gün içine itiraz edilmemesi halinde kabul etmiş sayılacağı ile ilgili kararını sunduğu, davalının Ek-4 nolu belgede Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’ ne ait, 2014/3309 Esas ve 2015/127 Karar Sayılı ve 13.01.2015 tarihli, ticari ilişkilerde faturaya 8 gün içine itiraz edilmemesi halinde kabul etmiş sayılacağı ile ilgili kararını sunduğu, davalının Ek-3 nolu belgede 18.03.2008 ve 20.05.20008 tarihlerinde …AŞ. (Yeni unvanı … AŞ) – Satış Direktörlüğü tarafından hazırlanmış ve 24.03.2008 ve 26.05.2008 tarihlerinde imzalanarak davacıya gönderilmiş “Abonelik İşlemlerinde Usulsüzlük” ve “İmza Usulsüzlüğü” konulu 2 farklı belgede usulsüz işlemlerinin tespit edildiği ve bu konuda gereğinin yapılacağını ve para cezası kesilmesinin kararlaştırılmış olduğunun bildirildiği, davalının Ek-2 nolu belge ile sözleşmenin feshedildiğini davacıya bildiren T.C. Beyoğlu 28. Noterliğinin 23.09.2011 tarih ve 06948 yevmiye nolu ihtarnamesini ve bunun alındığına dair tebligatı dosyaya ibraz ettiği, davalının Ek-1 nolu belgede davacı ile aralarında yapmış oldukları bayilik sözleşmesinin bir örneğini dosyaya ibraz etmiş olduğu, tarafımızca yapılan yerinde incelemede bu sözleşmenin aslının görüldüğü, sözleşmenin 15.06.2005 tarihinde imzalandığı ve 35. Maddede yer alan nedenlerden biri ile feshedilmediği sürece 5 yıl süre ile yürürlükte kalacağının belirlendiği, bu sözleşmenin 10. Maddesinin abonelik işlemleri ve müşteri şikayetleri konusunu, 11. Maddesinin prosedürlere ve standartlara uygunluk konusunu, 12. Maddesinin üçüncü kişilere verilecek zararlardan sorumluluk konusunu, 15. Maddesinin abone bilgi giriş sistemi-bilgisayar altyapısı ve yazılım konusunu, 26. Maddesinin tahsilat yetkisi konusunu, 28. Maddesinin prim ve destekler konusunu, 29. Maddesinin prim kesintisi – cezai şart ve para cezası konusunu, 31. Maddesinin cari hesap ve gecikme faizi konusunu, 35. Maddesinin fesih konusunu, 37. Maddesinin tazminat hakkını, 41. Maddesinin sözleşme ekleri konusunu ve ilave hükümlerin 44.5 maddesinin ise …A.Ş tarafından bayiye yapılacak bildirim ve duyuruların ise sözleşmenin eki olarak kabul edileceğini düzenlediği, sözleşmenin 10.1 maddesinde “BAYİ, abonelik başvurularını kabul ederken ve işlemlerini yürütürken … tarafından kendisine bildirilen prosedürlere uymak, abonelik işlemleri ile benzeri işlemleri tam, doğru, tahrifatsız, olarak yapmak, aboneden alınması gereken tüm bilgi ve belgelerin tamlığını ve doğruluğunu kontrol etmek, gizliliğini korumak ve … tarafından kendisine bildirilen süre içerisinde …’ ya ulaştırmakla yükümlüdür” denildiği, sözleşmenin 10.2 maddesinde “Bayi, aboneden alınması gereken bilgi ve belgelerde tahrifat, yanlışlık, eksiklik, olması ya da belgelerin sahte olması, aboneye ait bilgilerin gizliliğinin ihlal edilmesi vb. durumlarda, …’nın ve 3. Kişilerin bu nedenle uğrayacağı zararlardan, …’ nın kendisine bildirdiği prosedür çerçevesinde sorumlu olacaktır. … zarar tutarını bayiye ödenecek primlerden kesmek, bayi nin teminat mektubundan hiçbir ihbara gerek kalmaksızın tahsil etmek ve/veya bayinin sözleşmesini derhal feshetmek hakkına sahiptir” denildiği, sözleşmenin 11.1 maddesinde “…, sözleşme konusu faaliyetler hakkında bayiye dilediği her zaman prosedürler, tebliğler, talimatlar, duyurular, emirler, standart ve yönetmelik tebliğ edebilir” denildiği, sözleşmenin 11.2 maddesinde “…, duyuru yoluyla veya başka yollarla BAYİ’ ye prosedürler, tebliğiler, talimatlar, duyurular, vb. gönderir. BAYİ bunlara uymakla yükümlü olup herhangi bir sebeple bunlara aykırı hareket edemeyecektir.” denildiği, sözleşmenin 12. Maddesi “BAYİ, sözleşme konusu faaliyetleri ifa ederken herhangi bir şekilde …ya veya üçüncü şahıslara zarar verir ise bu zararı tazminle mükelleftir.” denildiği, sözleşmenin 28.1, 28.2 ve 28.5 maddelerinde “…, işbu sözleşme süresince bayiye dönemsel olarak tesisi edilen abonelik sayıları, ulaşılan hedefler ve çalışma prensiplerinde gösterdiği performans ve özene bağlı olarak prim, ödül, vb. teşvik edici destekleri verebilir, söz konusu desteklerin miktarı, ödeme zamanı, ödenme şekli, destekleme sistematiği vb. kriterleri belirleme ve bu kriterlerde değişiklik yapma hakkına sahiptir. Bayi, söz konusu desteklerin ödenmesine konu olan ve … tarafından istenilen belgeleri …’ nın belirlediği zamanda ve eksiksiz teslim etmekle yükümlüdür” denildiği, sözleşmenin Prim Kesintisi, Cezai Şart ve Para Cezası konularını düzenleyen 29.1, 29.2 ve 29.3 maddelerinde “BAYİ’ nin işbu sözleşme ile ekleri kapsamındaki yükümlülüklerine aykırı hareket etmesi, yükümlülüklerini hiç ya da gereği gibi yerine getirmemesi halinde …, bayinin tahakkuk etmiş fakat henüz ödenmemiş ve/veya tahakkuk edecek primlerinden her türlü kesinti yapma hakkına sahiptir. bayinin yükümlülüklerini hiç veya gereğince yerine getirmemesi sebebi ile sözleşmenin … tarafından feshedilmesi halinde bayi, … tarafından belirlenecek olan ve en fazla 30.000 USD tutarına kadar cezai şart ödemeyi kabul, beyan ve taahhüt eder. …nın bayi işyeri ve alt bayilerinde yaptığı/yaptırdığı denetimlerde veya müşteri şikayetleri sonucunda bayinin … tarafından bildirilen prosedürlere( abonelik, müşteri hizmetleri, bayi yönetim, fraud vb.) aykırı davrandığının… tespit edilmesi halinde … tarafından fatura edilen miktarda para cezasını ödemeyi kabul eder. … uygun göreceği cezayı bayinin priminden mahsup edebilir veya bayiden ödeme yapmasını talep edebilir” denildiği, sözleşmenin 31.2 maddesinde “Sözleşme nedeniyle bayinin temerrüde düştüğü hallerde gecikme faizi … tarafından belirlenecek ve düzenlediği faturalar üzerinde gecikme faizi uygulanacaktır. Gecikme faizi 3 ayda bir anaparaya ilave olunur” denildiği, sözleşmenin 35.1 maddesinde “Bayinin işbu sözleşmenin 38. Maddesinde belirtilen mücbir sebep halleri dışında, işbu sözleşme kapsamında belirlenmiş olan yükümlülüklerini hiç ya da gereği gibi yerine getirmemesi halinde … yazılı olarak bildirmek kaydı ile işbu sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetme hakkına sahiptir” denildiği, sözleşmenin 35.3 maddesinde “…, 30 (otuz) takvim günü öncesinden yazılı olarak bildirmek kaydı ile her zaman işbu sözleşmeyi feshetmek hakkına sahiptir” denildiği, sözleşmenin 35.5 maddesinde ” İşbu sözleşmenin … tarafından herhangi bir nedenle feshedilmesi halinde bayi hiçbir hak ve tazminat talebinde bulunmayacağını kabul, beyan ve taahhüt eder” denildiği, sözleşmenin 41 ve 44.5 maddelerinde “… tarafından uygulamalara ilişkin işlemlerin prosedürleri ile ilgili zaman zaman bildirilecek hususlar ve değişiklikler sözleşmenin eki olarak kabul edilecek ve bayi tarafından aynen uygulanacaktır” denildiği, sözleşmede ceza, kesinti ve prim tutarlarının belirlenmediği, daha sonra yayımlanacak haber ve duyurular ile belirlendiği, davalı tarafın davacı tarafa uyguladığı ceza, kesinti ve primlerin nedenleri ve tarihleri ile birlikte detaylı bir liste halinde dosyaya sunulduğu, davalı tarafından hatalı İşlem ve fraud listesinin dosyaya sunulduğu, 2007-2008-2009-2010-2011 yıllarına ait ceza ve kesinti detay ve tutarlarını içeren 5 sayfalık evrakın dosyada mevcut olduğu, davalı tarafından dava kapsamındaki duyuru, haber ve bildirimlerin dosyaya sunulduğu, davalı ve davacı arasındaki bayilik sözleşmesinin bir örneğinin dosyaya sunulduğu, bu bildirim, haber ve duyurularda abonelik ve bayilik işlem ve uygulamaları ile İlgili bilgilendirmelerin yapıldığı ancak bu bilgilendirmelerin bayiye ulaştığının davalı tarafça kanıtlanamadığı, sözleşmede Infodealer üzerinden yayınlanan haber, duyuru ve bilgilendirmelerin sözleşmenin eki olduğunun belirtildiği ancak Infodealer’ in bayi tarafından takip edilmesinin “zorunlu” olduğunu belirten bir ibarenin sözleşmede olmadığı, davacının davalının sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmesini haksız bulduğu, davalı tarafından davacıya gönderilmiş olan duyuruların yapılan yerinde İncelemede artık bayilere açık olan Infodealer Sistemi’nde görülemediği, ancak veritabanlarında ham olarak tutulduğu, sözleşmenin 39.1. maddesinde herhangi anlaşmazlık halinde kayıtlarının geçerli olduğunun taraflarca kabul edildiği, davalının dosyaya ibraz etmiş olduğu CD’ nin bozuk olduğu ve içinde herhangi bir belge olmadığı, dosyaya daha önce sunulmuş olan bilirkişi raporunda davalı tarafından davacıya yansıtılmış olan ceza ve kesintilerin toplamının 92.791,65 TL olduğu, eksik ve gelmeyen evrak kesintisi, devir cezası, fatura takip cezası, vade farkı oranı, gecikme faizi ile ilgili rakamların ana sözleşmede yer almadığı ancak daha sonra gelen duyurular ile davacıya bildirildiği, davacının dava öncesinde bayiliği devam eder iken, ceza ve kesinti bedelleri ile ilgili davalıdan gelen duyurulara itiraz ettiğine dair bir bilgi ve belgeni dosyada görülemediği, davacının sözleşmenin 12. Maddesindeki “Bayi sözleşme konusu faaliyetleri ifa ederken herhangi bir şekilde …’ ya veya 3. Şahıslara zarar verir İse bu zararı tazmin etmekle yükümlüdür” hükmü ile bağlı olduğu, davalı tarafından zaman zaman yapılacak duyuruların sözleşmenin eki olduğu sözleşmenin 41. Maddesinde kabul edildiği ve bu duyurulara aykırı hareket edilmesi halinde ceza ve kesinti uygulanacağı, davacının sözleşme gereği “bilgisayar bakım ücreti” ni veya satmak için almış olduğu sim kart, cihaz vs bedellerini talep edemeyeceği, dosyaya davalı tarafından ibraz edilmiş, ceza ve kesintilerin kaynağı ve nedenlerine ilişkin detaylı bir listenin mevcut olduğu, davalının davacıya zaman zaman çeşitli konularda uyan ve bilgilendirme amaçlı duyurular gönderdiğinin dosya içeriğinden anlaşıldığı ancak bunların yerinde inceleme sırasında halen görülebilir olduğunun tespit edilemediği, tarafımıza bu duyuruların artık sistemde olmadığının davalı taraf inceleme ekibi tarafından bildirildiği, davacı bayiye yönelik tahakkuk ettirilen yeniden aktivasyon bedeli, hatalı işlem bedeli,fraud bedeli, eksik ve gelmeyen evrak kesintisi, devir cezası, vade farkı bedeli, gecikme faizi ve fatura takip cezası gibi bedellerin miktarlarının sözleşmede yer almadığı, bunların daha sonra gönderilen duyurular ile davacıya bildirildiği, elektronik haberleşme sektörüne yönelik düzenlemeler yapmakla yetkilendirilmiş olan … Başkanlığı’ nın GSM operatörleri ile bayileri arasındaki ilişkilere yönelik bir düzenlemesinin olmadığı ve davalının davacı bayiye yönelik ceza ve kesinti uygulamasının herhangi bir kanun ve yönetmeliğe dayanmadığı, yalnızca aralarındaki sözleşmeye dayandırıldığı, davalının davacı bayisine tahakkuk ettirdiği ceza ve kesintilere ait basılı asil faturaları istememize rağmen ibraz edemediği, faturaların online olarak kayıtlı olduğunu beyan ettiği, davacının bayilerine yönelik geliştirdiği infodealer Sisteminin halen çalışır ve kullanılır vaziyette olduğu, abone evraklarına yönelik usulsüzlük ve sahtecilik tespitlerinin başvuru anında değil çoğu zaman daha sonraki süreç içinde yapılan denetlemelerde yapıldığı, davalı sistemleri üzerinde yapıla yerinde incelemede, dosyada bulunan duyuruların davacıya gönderildiğini ve bu duyuruların davacı tarafından alındığını ve okunduğunu kanıtlar geri bildirimler ve deliller bulunmadığı, başka bir deyişle davalının bu durumu kanıtlar bilgi ve belgeler ibraz edemediği, dosyada davalının İnfodealer üzerinden gönderdiğini iddia ettiği duyurulara davacının duyuruların geldiği tarih veya dönemde itiraz ettiğini gösterir herhangi bir bilgi veya belge görülmediği, davacının abonelerin hat başvurusu sırasında ibraz ettiği belgelerin usulsüz veya sahte olduğunu nasıl anlayabileceğine ilişkin sorumuza tatminkar bir cevap veremediği, zaman zaman yerel nüfus idarelerinin de bu konuda esnek davranması veya yeterince titiz davranmaması nedeniyle abone adreslerinde usulsüzlük ve sahteciliklerin yaşandığı, bu durumun da davalının fatura tahsilatlarını yapamamasına neden olduğu, yerinde inceleme sırasında davalı yetkililerinin bayilerine veya davalı bayiye sahtecilik konusunda eğitim verildiğini beyan ettikleri ancak bu eğitimlerin verildiğini kanıtlar “katılım belgesi” vb. gibi bir belge ibraz edemedikleri, davalının bayilerine kullandırdığı Infodealer Sistemine bir kullanıcı ad ve şifre ile girildiği, giriş yapıldıktan sonra ilk sayfada duyuruların görülebildiği, burada açılan site menüsünde “aktivasyon öncesi” sekmesinde “TC Kimlik No” alt başlığına tıklandığında Nüfus İdaresi’ nin resmi internet sitesine yönlendirme yapıldığı, Infodealer sisteminden, müşteri dosyası … aş’ ye (…) gönderildikten sonra istense de müşterinin yerleşim yeri, kimlik bilgileri vb. gibi kişisel verilerine ulaşılamadığı yani; bayinin sonrasında bu bilgilere dönüp kontrol etmesinin mümkün olmadığı, sistemde 2007′ den beri mevcut olduğu davalı yetkililerince ifade edilen “AlM Performansı” Evrak Kontrol Listesi vs. gibi alt başlıkların görüldüğü, duyuruların sistemde 01.01.2012′ den itibaren görüntülenebildiği, daha önceki yıllara ait duyuruların görülemediği tespit edildiği, tarafımızca dava konusu faturaların davalı kayıtlarında işli olup olmadığı ile ilgili olarak sunulan cari hesap ekstresinden yapılan kontrollerde; davacının talep ettiği toplam 92.297,85TL tutarındaki 132 adet faturanın 128 adedinin toplamı olan 90.876,08 TL nin davalı kayıtlarına işlendiği, aradaki 1.421,77 TL’lik farkı oluşturan faturaların 2 adetin = 426,15 TL’nin davalı kayıtlarında işli olmadığı, diğer 2 adet = 906,52 TL’nin ise davacı tarafından talep ettiği tutara mükerrer olarak hesaplandığı, Davalı kayıtlarına işlenen tüm faturaların bedelinin tahsil edildiği, davalının cari hesap ekstresinde davalının davacıdan alacağının kalmadığı , davalının davacıya (-) 1,12 TL borçlu olarak gözüktüğü, buna göre mezkûr faturaların bedellerinin davacı tarafından davalıya ödenmiş olduğunun anlaşıldığı, davalı …A.Ş. tarafından, davacı (…Bayii) …Şti. adına tanzim edilmiş faturaların davalı tarafın ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığının ticari defterlerin sunulmaması sebebi ile ticari defterlerden tespiti yapılamamış olduğu, hukuki tavsif ve değerlendirmenin Sayın Mahkemenizin takdirlerinde olmak üzere ibraz edilen cari hesap ekstresi/ muavin defter dökümleri, davacı ile davalı arasındaki sözleşme içeriği, tüm dosya muhteviyatı belgeler üzerinde ve yerinde yapılan incelemelerde; davalının davacıya göndermiş olduğunu iddia ettiği duyuru, haber ve bildirimlerin kanıtlanabilir ve gözlemlenebilir olmadığı, olayda davalının sistem kayıtları esas alındığı için davalının iddia ve savunmalarının kabul edilmek durumunda olduğu, davalının sistem kayıtları esas alındığı takdirde sözleşme maddelerine göre davalının iddialarında haklı olduğu, davalının abone belge ve kayıtlarında usulsüzlük ve sahtecilik iddialarının ve burada devlet kurumlarının suistimallerinin ve görev kusurlarının olup olmadığının ayrıca araştırmaya gerek duyulduğu, davalı tarafından ticari defterlerin ibraz edilmemesi sebebi ile dava konusu alacağı oluşturan faturaların davalının ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadıklarının teyidinin yapılamadığı, sunulan cari hesap ekstresinden faturaların kaydının görülebildiği, sunulan cari hesap ekstresinden tarafımızca dava konusu faturaların davalı kayıtlarında işli olup olmadığı ile ilgili olarak yapılan kontrollerde; davacının talep ettiği toplam 92.297,85 TL tutarındaki 132 adet faturanın 128 adedinin toplamı olan 90.876,08 TL nin davalı kayıtlarına işlendiği, aradaki 1.421,77 TL’lik farkı oluşturan faturalardan 2 adetin = 426,15 TL’nin davalı kayıtlarında işli olmadığı, diğer 2 adet = 906,52 TL’Inin ise davacı tarafından talep ettiği tutara mükerrer olarak hesaplandığı davalı kayıtlarına işlenen tüm faturaların bedelinin tahsil edildiği, cari hesaba göre davalının davacıdan alacağının kalmadığı, davalının davacıya -1,12TL borçlu olarak gözüktüğü hususları bildirilmiştir.
5.Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasındaki 15/06/2005 tarihli sözleşme ile davacı, davalının bayisi olmuş akabinde davalı 23/09/2011 tarihli ve 06948 yevmiye nolu İstanbul 14. Noterliğinden gönderdiği ihtarname ile bayilik sözleşmesini feshetmiştir.
Davacı feshin geçersiz olduğunu, kendisinin kusurundan kaynaklanmadığı halde, davacıdan tahsil edilen 92.700,00TL’lik cezanın iadesini talep etmiştir.
Davamızın konusu davalının bayilik sözleşmesinin feshi ve kesilen cezaların haklı sebebe dayanıp dayanmadığı, akabinde de kesilen bu cezaların davacıya iadesinin gerekip gerekmediğidir.
Davacının ticari defterleri, davalının sistem kayıtları, faturalar ve dosyadaki belgeler üzerinde bilirkişi heyetine teknik inceleme yaptırılmış ve alınan rapor denetime elverişli olduğundan Mahkememizce kabul edilmiştir. Davalının sistem kayıtlarına her iki tarafta dayandığı için bu kayıtlar incelendiğinde, davalının cezai işlemleri ve kesinti uygulamaları taraflar arasındaki sözleşmeye uygun olduğundan davacının davalıdan bakiye alacağı bulunmadığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 35,90TL maktu karar harcının peşin alınan 1.583,09TL harçtan mahsubu ile artan 1.547,19TL harcın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 10.166,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE;
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
5-Kullanılmayarak artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip …
Başkan …