Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2015/852
KARAR NO:2020/477

DAVA:İstirdat
DAVA TARİHİ:25/08/2015
KARAR TARİHİ:15/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … … San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti lehtarı olduğu Keşidecisi … San. ve Dış Tic. A.Ş. olan … … … Şubesinin … seri numaralı 25.03.2015 keşide tarihli 95.600,00TL bedelli çek ve … … … Şubesinin … seri numaralı 10.04.2015 keşide tarihli 54.500,00TL bedelli çeklerin yetkili hamili hamili olduğunu, iş bu çeklerin müvekkili şirketin rızası dışında elinden çıkması üzerine …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile kıymetli evrakın ziyaı nedeniyle iptal davası açıldığını, iş bu davada ödemeden men kararı verilmekle birlikte TTK’nun 763ncü maddesi hükmü gereğince taraflarına 7 günlük kesin süre içinde iade davası açmak üzere süre verildiğini, müvekkili şirketin faturalar karşılığında çek keşidecisi … San. ve Dış Tic. A.Ş’ ye farklı tarihlerde satmış olduğu deniz mahsulleri karşılığında bahse konu çek ile başkaca çekleri teslim aldığını, lehtarı müvekkil şirket olan … … … Şubesinin … Seri Numaralı 25.03.2015 keşide tarihli 95.600,00TL bedelli çek ve … … … Şubesinin … Seri Numaralı 10.04.2015 keşide tarihli 54.500,00TL bedelli çeklerin müvekkili şirket yetkilisinin imzası olmaksızın ve müvekkili rızası dışında ciro edilerek haksız olarak 3. kişilerin eline geçtiğini, dava konusu çekin lehtarının müvekkili firma olduğunun sabit olduğunu, ancak iş bu çekin müvekkili şirket yetkilisinin imzası olmaksızın ciro edilmiş olunması nedeniyle ciro silsilesin de bozuk olduğunu, iş bu nedenle 3. Kişilerin hiçbirinin meşru hamil durumunda olmadığını, ancak; davalı … A.Ş. tarafından; hakkında ödemeden men kararı verilmiş bulunan işbu çekler hakkında, müvekkili … … San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti’ Nin Borçlu Olduğu İddiasıyla; … … … Şubesinin … Seri Numaralı 25.03.2015 Keşide Tarihli 95.600,00tl Bedelli çek hakkında …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas numaralı dosyası ve … … … Şubesinin … Seri Numaralı 10.04.2015 Keşide Tarihli 54.500,00tl Bedelli çek hakkında …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas numaralı dosyaları ile birlikte müvekkil aleyhine icra takibi başlatıldığını, işbu haksız takip sebebiyle, …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas numaralı dosyasında imzayla birlikte tedbir istemli olarak takibin iptaline ilişkin davanın, taraflarınca ikame olunduğunu, müvekkili şirketin işbu çeklerin meşru hamili olduğunu, davalı tarafın işbu çekleri elinde iyi niyetli olarak bulundurmadığını, söz konusu çeki iyi niyetli olarak elinde bulundurmayan davalıdan alınarak müvekkil şirkete iadesinin gerektiğini, müvekkili şirketin, mağduriyetinin önlenmesi amacıyla; işbu davanın açılmasının zaruretinin hâsıl olduğunu, bu nedenlerle ileride telafisi mümkün olmayan zararlara uğramasının önlenmesi bakımından işbu çeklerin meşru hamil müvekkili şirkete iadesini, yargılama harç ve giderleri ile vekâlet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili bankanın, tedbir kararına konu … seri nolu 95.600,00 TL, A … seri nolu 54.500,00 bedelli çeklerin iyiniyetli meşru hamili olduğunu, müvekkili bankanın dava dışı … … … Şirketi arasında imzalanan kredi sözleşmeleri çerçevesinde kredi kullandırıldığını, davaya konu; … San Ve Dış Ticaret A.ş. tarafından keşide edilen … …. A.Ş.,… Şubesine ne ait ; 25.03.2015 tarih 95.600,00 TL miktarlı … …. A.Ş.,… Şubesine ait A … nolu çek, 10.04.2015 tarih 54.500,00 TL miktarlı … …. A.Ş.,… Şubesine ait A … nolu çeklerin kredi borçlusu firma tarafından usulüne uygun cirolanmak suretiyle tahsilinde bedeli kredi borcuna mahsup edilmek üzere Müvekkil Bankaya devir ve teslim edildiğini, kambiyo vasfına haiz iş bu çeklerin kambiyo hükümleri doğrultusunda icra takibine konu edildiğini, çek bedelinin tahsili ve kredi borcuna mahsubu amacı ile borçlu aleyhine …. İcra Müdürlüğünün … E. ve …. İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyasından icra takibi yapıldığını, söz konusu çeklerin tetkik edildiğinde … … … limited şirketi emrine keşide edildiğini, bu şirket tarafından da Müvekkil Banka’ya ciro ve teslim edildiğinin açıkça anlaşıldığını, müvekkili bankanın çekin iyiniyetli haklı hamili olduğunu, bu nedenle TTK 792 ve 790. maddeleri gereğince çek üzerindeki yasal haklarının korunması gerekeceği konusunda herhangi bir tereddüt olmadığını, müvekkili kurumun, temlik cirosu ile elinde bulundurduğu çeklerin meşru hamili olup, yasadan doğan hakkını kullanarak davacı borçlu ve diğer borçluları aleyhinde icra takibi başlattığını, takip müstenidi çekin T.T.K.’da yeralan şekil şartlarının tamamını haiz olup, icra takibinin yasa hükümlerine uygun olarak yapıldığını, dava konusu 225.03.2015 tarih 95.600,00 TL miktarlı … …. A.Ş.,… Şubesine ait A … nolu ve 10.04.2015 tarih 54.500,00 TL miktarlı … …. A.Ş.,… Şubesine ait A … nolu çeklerin, Borçlu … … … Limited Şirketi tarafından ciro sureti ile verildiğinin tevdi bodrosu ile sabit olduğunu, müvekkili bankanın meşru hamil ve iyiniyetli 3. Kişi olduğunu, çeklerin müvekkili bankaya ciro yoluyla tevdii edilmiş olup, iyi niyetli hamil olan, müvekkili bankanın ciranta ile direkt bir ticari ilişkisi olmadığını, bu nedenle müvekkili bankanın çeklerdeki imzanın cirantaya ait olup olmadığını bilmesinin mümkün olmadığını, müvekkili bankanın meşru hamili ve iyiniyetli 3. Kişi olduğunu, bu hususun ciro silsilesi ile sabit olduğunu, ticari hayatın olağan akışı gereği çekteki imzanın borçluya ait olması gerektiğini, müvekkili bankanın ciro ile hamili olduğu çeklerdeki keşideci-ciranta arasındaki ilişkiye yabancı olduğundan çeklerdeki imzanın keşideci-cirantaya ait olup olmadığını bilmesinin mümkün olmadığını, müvekkili bankanın çekin iyiniyetli yasal hamili sıfatı ile icra takibi yaptığını, çemkemi imzanın sahte olması, konusunda müvekkili bankanın hiçbir bilgisi olmadığını, bilgisinin olmasının da mümkün olmadığını, belirtildiği üzere, çek keşidecisi-cirantası ile müvekkili bankanın hiçbir ticari ilişkisi olmadığını, imzanın sıhhatini araştırma yükümlülüğünün de olmadığını, ancak, davacı-borçlu imzanın kendisine ait olmadığını iddia ettiğine göre bu iddianın gerçek olup olmadığının ancak yapılacak bilirkişi incelemesi ve Sayın Mahkeme tarafından verilecek karar neticesinde anlaşılacağını, bu nedenle çek cirantasının, takibe ilişkin ödeme emrinin tebliği tarihinden önce resmi kayıtlara alınmış medarı tatbik imzalarının celbedilmesini ve huzurda alınacak imzalarıyla birlikte hepsi üzerinde bilirkişilerce (Grafoloji uzmanları tarafından ) inceleme yapılmasını, bu nedenlerle davacı borçlunun yasal dayanağı bulunmayan davanın reddini, yargılama giderleri ve ücret-i vekaletin davacı boçluya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususlar; davaya konu çeklerin zayi edilmesi nedeniyle şirkete iadesi talebini içeren menfi tespit davası olduğu görülmüştür.
DELİLLER;
…. İcra Müdürlüğüne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosya fotokopisi celp edilmiştir.
…. İcra Müdürlüğüne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosya fotokopisi celp edilmiştir.
…. İcra Hukuk Mahkemesine müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosya aslı celp edilmiştir.
…. İcra Hukuk Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … Esas saylı dosya aslı celp edilmiştir.
…. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosya uyap üzeriden celp edilmiştir.
Davacı vekili tarafından dava konusu fatura, tahsilat makbuzları, imza sirküleri ve çek fotokopileri Mahkememiz dosyasına sunulmuştur.
… CBS’ye müzekkere yazılarak … Soruşturma sayılı dosya uyap üzerinden celp edilmiştir.
Davalı banka ile dava dışı … Ltd.şti arasında imzalanan 07/04/2014 tarihli kredi sözleşmesi ve …. Noterliğinin 04/03/2015 tarihli … yevmiye numaralı muacceliyet ihtarnamesi suretleri dosyamız arasına alınmıştır.
…. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak; – 03/06/2013 Tarih Ve … Yevmiye Numaralı …. Noterliğine Ait Tescil Talepnamesi, -abank … Şubesine Ait 05/04/2015 Keşide Tarihli 88.700,00 Tl Bedelli Çek Aslı, -abank … Şubesine Ait 05/05/2015 Tarihli 97.600,00 Tl Bedelli Çek Aslı, -… … Şubesine Ait 30/03/2015 Tarih 52.800,00 Tl Bedelli Çek Aslı, – 03/06/2013 Tarihli … Yevmiye Numaralı Sözleşme Aslı mahkememiz 7389 kasasına alınmıştır.
Mahkememizce verilen ara karar gereğince imza incelemesi için bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup; 01/10/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; inceleme konusu çeklerin arka yüzündeki … … San. Ve Tic. Ltd. Şti adına atfen atılmış ciro imzaları ile adı geçen şirketin imza yetkilisi olduğu bildirilen …’a ait mevcut mukayese imzaları arasında gerek işaret edilen hususlar gerekse grafolojik tanı unsurlarından işleklik derecesi, alışkanlıklar, tersim biçimi, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından farklılıklar bulunduğundan söz konusu ciro imzalarının mevcut mukayese imzalarına kısayla …’ın eli ürünü olmadığı kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların beyanları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 792’ye göre hamilin rızası dışında elinden çıkan çek nedeniyle haklı hamil sıfatıyla alacaklı olunduğunun tespiti ve çekin istirdadı davasıdır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 792’ye göre; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” Bu maddeye göre hamil aynı yasanın 790’ıncı maddesine göre dava konusu çekten kaynaklanan hakkını ispatlamak zorunda ve çeki eline geçirmiş olan yeni hamillerin de kötüniyetli ya da ağır kusurlu olduklarını ispatlamak zorundadır. TTK m. 792’nin yollama yaptığı 790’ıncı maddesi; “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse, bu son ciroyu imzalayan kişi çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır.” hükmünü içermektedir.
Dava konusu çek incelendiğinde; 25/03/2015 tarihli, 95.600,00 TL bedelli, keşidecesi dava dışı … San. Ve Dış Ticaret A.ş, lehdarı davacı … … Ltd.Şti, ilk cirantası davacı şirket, 2. Cirantası dava dışı … … Ltd.şti, 3. Cirantası ise davalı bankadır.
Davacı taraf, dava konusu çekin yetkili hamili olduğunu, çekin rızası dışında elinden çıkmış olduğunu, cirodaki imzanın kendilerine ait olmadığını iddia etmektedir.
Davalı taraf ise, dava dışı … … Ltd.şti ile imzalanan kredi sözleşmesi çerçevesinde kredi kullandırıldığını ve müşteri tarafından dava konusu çekin cirolanarak kendilerine verildiğini, meşru hamil ve iyiniyetli 3. Kişi olduklarını, imzanın cirantaya ait olup olmadığını bilmelerinin mümkün olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davacı taraf sunmuş olduğu faturalar ve tahsilat makbuzları ile dava konusu çekin keşidecisi … A.ş ile aralarında ticari ilişki olduğunu ve bu kapsamda TTK 790. Maddeye göre çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlamıştır. Ayrıca mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde; cirodaki imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmadığı da kanıtlanmıştır.
Davalı tarafa ise 2. Ciranta dava dışı … … Ltd.şti, ile imzalanan 07/04/2014 tarihli kredi sözleşmesini ve …. Noterliğinin 04/03/2015 tarihli … yevmiye numaralı muacceliyet ihtarnamesini dosyaya sunmuştur. İhtarnameye göre dava dışı şirket davalı bankaya 2.980.709,73 TL borçludur.
Her ne kadar davacı taraf, yetkili hamil olduğunu ve cirodaki imzanın şirket yetkilisine ait olmadığını kanıtlamış ise de; TTK 792 maddesi gereğince çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlü olduğundan, davalı bankanın kötü niyetli olduğu veya ağır kusurlu olduğu davacı tarafından kanıtlanamadığından ve aksine davalının dava dışı üçüncü kişiden çek miktarını aşan oranda alacaklı olduğu ve alacağına karşılık çekleri temlik aldığı sabit olmakla, ayrıca dosyada mevcut faturalardan davacı şirketin, kendisinden sonraki ciranta dava dışı … … Ltd.şti ile aralarında ticari ilişki olduğu, davacının ticari defterleri incelenerek … Ltd.şti ile ticari ilişkisi olup olmadığı ve dava konusu çekin bu ticari ilişki kapsamında ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığına dair yaptırılacak bilirkişi incelemesi ara kararının davacı tarafından yerine getirilmediği, kaldı ki dava konusu çekin davacının rızası dışında elden çıktığına dair somut delil olmadığı anlaşılmakla, sübut bulmayan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 54,40 TL maktu karar harcının peşin alınan 2.563,34TL harçtan mahsubu ile artan 2.508,94TL harcın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 18.209,50TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
5-Kullanılmayarak artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
Dair; davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/09/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır