Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2015/736
KARAR NO : 2018/1155
DAVA : Tespit
DAVA TARİHİ: 13/07/2015
KARAR TARİHİ: 09/11/2018
Mahkememizde görülen tespit davasının yapılan yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Vekili Dava Dilekçesinde Özetle; Müvekkili …bank A.Ş.’nin, mülkiyeti dava dışı…, … ve…adına kayıtlı; üzerinde ipotek hakkı bulunan … adresinde bulunan taşınmazların kiracısı olduğunu, müvekkili bankanın aynı zamandadava dışı … A.Ş.’ne kullandırılan krediler nedeniyle alacaklı durumda bulunup,…, … ve …’ın işbu kredide müşterek borçlu/müteselsil kefil sıfatını haiz olduğunu, kredi borçlusuna ait hesapların kat edildiğini ve tüm borçlular hakkında yasal takibe geçildiğini,…, … ve …’a olan kira borçlarının, müşterek borçlu/müteselsil kefaletleri nedeniyle kredi alacaklarına takas edildiğine dair … Noterliğinin 06.Haziran.2014 tarih ve… ve … yevmiye nolu ihtarnameleri ile bildirimde bulunulduğunu, ihtarnamelere adı geçen kiralayanların herhangi bir itirazlarının olmadığını, müvekkili bankaya huzurdaki davalı …bank’ın alacaklısı olduğu Ankara…İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyasından muhtıralar gönderildiğini, 07/04/2014 tarihinde gönderilen muhtırada; … Mahallesi, 4966 ada, 22 parsel, 99/2337 arsa paylı A Blok 6 no.lu bağımsız bölümde, … Mahallesi, 4966 ada, 22 parsel, 99/2337 arsa paylı A Blok 8 no.lu bağımsız bölümde, kiracı olarak ikamet etmekte oldukları, bu taşınmazlar hakkında …lar Bankasına olan ipotek borcundan dolayı ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibine başlandığı, İİK 150/b maddesi uyarınca tahakkuk eden tüm kira bedellerinin dosyaya yatırılmasının istendiğini, muhtıraya 10.06.2014 tarihli cevaplarında 2iî14/Nisan, Mayıs ayı kira bedellerinin dosyaya ödeneceğinin, ancak Haziran ayından sonra tahakkuk edecek kira bedellerinin kiralayanların aynı zamanda bankaya borçlu olmalan nedeniyle takas edildiğini ve borç sona erdiğinden kira bedellerinin icra müdürlüğüne ödenmeyeceğinin beyan edildiğini, bu beyanları üzerine 20.06.2014 tebliğ tarihli muhtıranın müvekkili bankaya gönderilerek, şahsi bir hak olan takas hakkının ipotek alacaklısına karşı ileri sürülemeyeceğinden bahisle, icra dosyasına ödenmediği takdirde kira bedellerinin haczi cihetine gidileceğinin ihtar edildiğini, muhtıranın Antalya … İcra Hukuk Mahkemesinin … E. sayılı dosvası ile şikayet konusu yapıldığını, mahkemece verilen 03.09.2014 tarihli kararda; davacı bankanın alacağı ile borçlu kiralayanların banka nezdindeki hak ve alacakları üzerinde bankanın takas-mahsup yetkisinin bulunup bulunmadığı hususlarının yargılamaya muhtaç olduğu, TMK’nun 863. maddesi gereği ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibine başlanmasından itibaren işleyecek kira bedelleri ipotek hakkının kapsamında olduğundan şahsi bir hak olmaktan çıkıp ayni bir hak haline geldiği, kira bedelleri üzerindeki hakların ve tasarruf yetkisinin münhasıran ipotek alacaklısına ait olduğu, bu nedenle icra müdürlüğünün İİK 150/b maddesi uyarınca bankaya göndermiş olduğu muhtıranın geçerliliğini koruduğu, 16/06/2014 tarihinde kiracı bankaya yeniden düzenlenen muhtıra işleminde usul ve yasaya aykın bir yön bulunmadığı belirtilerek şikayetin reddine karar verildiğini, müvekkili bankanın takas hakkının geçerliliği ve borcun sona ermiş olduğunun tespiti için iş bu tespit davasını açma zorunluluğunun doğduğunu, kredi borçlusu durumunda olan kiralayanların borcu nedeniyle davalı bankanın takip dosyasına ödeme yapılması halinde müvekkili bankanın telafisi güç ve imkansız zararlara uğrayacağının aşikar olup, bu davayı açmakta müvekkili bankanın hukuki menfaatlerinin bulunduğunu, şöyle ki; kiralayanların kredi ilişkisi nedeniyle müvekkili bankaya borçlu bulunduklarını, kredi hesabının kat edildiğini ve kredi borcunun ödenmesine dair Ankara 30.Notertiği’nin 02.05.2014 tarih ve 6337 yevmiyeli hesap kat ihtarnamesinin ve bununla bağlantılı olarak …Noterliği 02.05.2014 tarih, … yevmiyeli ve…Noterliği’nin 02.05.2014 tarih, … yevmiyeli ihtarnamelerinin keşide edildiğini, borcun ödenmemesi ve teminat mektuplarının tazmin edilmesi üzerine borçlular hakkında Ankara …İcra Müdürlüğü’nün… E.sayılı dosyası ile takibe geçildiğini, kredi borcunun muaccel hale gelmesi ile birlikte müvekkili bankanın alacaklı konuma geldiğini, birbirinden alacaklı olanların borcu sona erdirmek amaçlı takas beyanı ileri sürme hakkının Kanundan kaynaklandığını, Yargıtay…H.D. … E. -… K.sayılı kararında takas koşullarının belirtildiğini, Yargıtay kararında belirtildiği üzere takas hakkının ileri sürülmesi için alacağın tartışmasız olması şart koşulmadığını, müvekkili bankanın alacağı tartışmasız olmakla birlikte, borçlukiralayanlara ihtarnamelerle yapılan borç bildirimine de bir itirazlarının olmadığını, dolayısıyla takas beyanları ile borcun sona ermiş olduğunu iddia ederek; takas hakkını kullanarak borcu sona eren müvekkili bankanın, davalı …bank’ın alacaklısı olduğu Antalya …İcra Müdürlüğü … E. sayılı dosyasına kira bedelleri adı altında karara konu edilen muhtıranın gereğinin yerine getirilmesi halinde müvekkili bankanın telafisi güç zarara uğraması muhtemel olduğundan dava sonuçlanana kadar Antalya … İcra Müdürlüğü … E. sayılı dosyasına ödeme yapılmaması yönünde tedbir kararı verilmesini, davalıya da borçlu…, … ve …1 ın müvekkili bankadan olan kira ilişkisinden doğan alacaklarının …Noterliği’nin 06.Haziran.2014 tarih ve…ve… yevmiye nolu ihtarnamelerinde ileri sürülen ve itiraz edilmeyen takas hakkına dayalı olarak sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Vekili Cevap Dilekçesinde Özetle; Açılan davada dava değerinin gösterilmediğini, bunun HMK’nun 119/1-d maddesine aykırı olduğunu, ayrıca hangi miktar alacağın hangi miktar borca takas edildiğinin belirtilmediğini, Takas’ın BK’nun 118.vd. maddelerinde düzenlendiğini, takasın bozucu yenilik doğuran bir hak olduğunu, bu hakkın tek taraflı irade beyanıyla şarta bağlanmadan kullanıldığını, geçerli olması için karşı tarafın kabul ve onayına gerek olmadığını, takas edilecek alacağın, karşılıklı aynı nitelikte muaccel, dava edilebilir olmasının takasın olumlu şartlarını oluşturduğunu, davanın taraflarının …bank A.Ş. ve…Bank TAO. olduğunu, takasa konu edilen alacağın ise davacı …bank A.Ş. ile dava dışı taşınmaz malikleri arasında olduğunu, bu nedenle takas şartlarından karşılıktık şartının bu davada mevcut olmadığını, davacı bankanın müvekkili bankadan bir alacağının olması halinde bu alacağın takasa konu edilebileceğini, ancak bu durumda müvekkili bankaya takas davası açılabileceğini, diğer taraftan dava dilekçesinde emsal gösterilen Yargıtay …HD’nin kararında da vurgulandığı üzere, takas işlemi borcu sona erdirdiği için bir tasarruf işlemi olup takasın gerçekleşebilmesi için borçlunun takas edilecek alacak üzerinde tasarruf yetkisinin olması gerektiğini, TMK’nun 863.maddesinde, “Kiraya verilmiş taşınmaz üzerindeki rehnin kapsamına, borçluya karşı rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takibe başlanmasından veya borçlunun iflasının ilanından başlayarak rehnin paraya çevrilmesi anına kadar işleyen kira bedelleri de girer. Rehin hakkı, kiracılara karşı ancak cebri icra yoluyla takibin kendilerine bildirilmesi veya iflas kararının ilanından sonra ileri sürülebilir. Rehinli taşınmaz malikinin henüz muaccel olmamış kira bedelleri üzerinde yaptığı hukuki işlemler ile diğer alacaklılar tarafından koydurulan hacizler, kira alacaklarının muaccel olmalarından önce rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takibe başlamış olan rehinli alacaklılara karşı geçerli değildir. ” Hükmünün yer aldığını, her ne kadar takasa konu edilen borç kira borcu ise de, TMK’nun 863. maddesi uyarınca ipotekli bir taşınmaza ait kira bedellerinin, ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibine başlanması ile birlikte ipotek hakkı kapsamında olduğundan kiralayanların, icra takibine başlandığı anda muaccel olmamış kira alacakları üzerindeki tasarruflarının ipotek alacaklısına karşı geçerli olmadığı yasada açıkça belirtildiğinden, takasa konu edilmek istenen kira borcunda borçluların tasarruf hakkı bulunmadığını, bu nedenle davacı tarafın dava dışı kiralayan şahıslardan olan şahsi alacaklarını, müvekkili bankanın ipotek hakkı kapsamında olan ayni nitelikteki alacağına takas olarak ileri sürmesinin hukuken mümkün olmadığını, bu hususların Antalya …İcra Müdürlüğü’nün … E.sayılı dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takip dosyasından 150/b maddesi uyarınca tebliğ edilen kira bedellerinin ödenmesine ilişkin mutıraya karşı davacı tarafından açılan şikayet davasında tartışılıp karara bağlandığını, şikayetin reddine ilişkin İcra Mahkemesi kararının Yargıtayca onandığını savunarak; haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, dava dilekçesinde dava değeri gösterilmediğinden harç, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin dava dilekçesi ekinde sunulan kira sözleşmesinde yazılı kira bedeli esas alınarak re’sen belirlenecek dava değeri üzerinden takdiri ile davacı taraftan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce tüm deliller toplanmış ve gerekli araştırmalar yapılmış olmakla mahkememiz 06/04/2017 tarihli ara kararı ile bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, bilirkişi heyeti 06/09/2017 tarihli raporunda özetle; Davacı yanın huzurdaki sav ve istemlerinin dava konusu olay açısından yerinde görüldüğünü, davalı yanın ipoteğin aynı ile ilgili olarak, muaccel alacakları yönünden ipoteği paraya çevirme hakkını ve paraya çevrilen taşınmazın satım bedelinden -koşulları varsa- alacağını tahsil etme hakkını haiz bulunduğunu, ancak somut durumun özelinde, davalının takasa konu kılınan kira bedellerini mezkûr kapsamda talep/ elde etme koşullarının doğmadığının değerlendirilebilineceğini bildirmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacı bankanın kiralayanı olan dava dışı…, … ve …’ın aynı zamanda … A.Ş.’nin kullandığı kredi nedeniyle kefil olarak bankaya borçlu olmaları nedeniyle, anılan dava dışı şahısların tahakkuk edecek kira bedelleri bakımından bankadan olan alacaklarının takas hakkına dayalı olarak sona erdiğinin tespitine karar verilmesi istemine ilişkindir.
İİK’nun 150/b maddesi; ”Rehin, kiraya verilmiş bir taşınmaz ise icra memuru, alacaklının talebi üzerine takibin kesinleşmesini beklemeden kiracıları da takipten haberdar eder ve işleyecek kiraların icra dairesine ödenmesini emreder” hükmünü içermektedir.
Rehnedilen kiraya verilmiş bir taşınmaz ise, rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip tarihinden itibaren kira bedelleri de rehin kapsamına girer (TMK 863/1). Ancak, bahse konu rehin hakkı, takipten sonra kiracıya bildirilmedikçe kira bedellerinin ödenmesinden kiracının sorumlu tutulması mümkün değildir (TMK 863/2, İİK 150/b-1.cümle). Kiracı, takipten haberdar edildikten sonra kira bedellerini icra dairesine yatırmak zorunda olup aksi halde icra dairesine yatırmadığı kira borcundan malvarlığı ile sorumlu tutulur (İİK 150/b-son cümle, İİK 356).
Somut olay değerlendirildiğinde davalı …bank T.A.O’ nun alacaklısı olduğu Antalya …İcra Müdürlüğünün …sayılı dosyasından davacı tarafa muhtıralar gönderildiği ve kira bedelinin kendilerine ödenmesinin istendiği, davacı tarafın bu talebe karşı takas mahsup hakkını kullandığından bahisle icra müdürlüğüne ödeme yapmayacağını bildirdiği, Antalya İcra Hukuk Mahkemesinin …Esas sayılı dava dosyasının gerekçesinde de belirtildiği gibi kiralayanlar ile davacı banka arasındaki kira ilişkinin şahsi hak niteliğinde olduğu, TMK’nın 863 maddesi gereği ipotekli taşınmazların ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibine başlanmasından itibaren işleyecek kira bedelleri ipotek hakkının kapsamında olduğu ve bu şekilde şahsi bir alacak olmaktan çıkıp ipotek kapsamında ayni bir hak haline geldiği, söz konusu kira bedelleri üzerindeki hakların ve tasarruf yetkisinin münhasıran ipotek alacaklısına ait olduğu, davacı bankanın takas hakkını davalı banka tarafından gönderilen ihtarnamelerden sonra kullandığı, ipoteğin paraya çevrilmesine ilişkin icra takibi sonrası davacı tarafa gönderilen ihtarnameler değerlendirildiğinde TMK’nın 863/2 maddesinde düzenlenen “Rehin hakkı, kiracılara karşı ancak cebrî icra yoluyla takibin kendilerine bildirilmesi veya iflâs kararının ilânından sonra ileri sürülebilir.” hükmü gereğince kira bedelinin artık ipotek kapsamına girmesi nedeniyle kira bedellerinin davalı bankaya ait olduğu, alacak veya borçların üçüncü şahıslara ait olması halinde ise takasın mümkün olamayacağı, bu suretle davacının davasının sübut bulmadığı kanaati hasıl olmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 35,90-TL nin peşin alınan 4.600,98 -TL den düşümü ile kalan 4.565,08-TL nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesap olunan 22.017,76-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip
Hakim