Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2015/506 Esas
KARAR NO :2020/773

DAVA:Menfi Tespit
DAVA TARİHİ:08/05/2015
KARAR TARİHİ:12/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekil dava dilekçesinde özetle; Müvekkili aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi başlatıldığını, davalının talebinin hukuka aykırı olduğunu, taraflar arasındaki ticari ilişkinin sözleşmeden doğduğunu, Müvekkili şirketin davalı şirketten almış olduğu ve alacağı petrol ürünlerinin bedellerini, kredi, ariyeten almış olduğu teçhizat ve mevcut sözleşmelerdeki şartlı cezailer ve bu alacakların faizleri dahil her ne sebep ve suretle olursa olsun borçlu bulunduğu ve ileride borçlanacağı meblağların teminatı olarak ilgili taşınmazlar üzerinde 07.01.2008 tarihinde ipotek tesis edildiğini, davalı alacaklının alacağı taşınmaz ipotekleri ile teminat altına alınmış olmasına rağmen davalının icra takibini açtığı 11.03.2014 tarihine kadar alacağının tahsiline ilişkin hiçbir işlem yapmadığı gibi müvekkilini temerrüde de düşürmediğini, Davalı alacaklının ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takibe geçtiği ilgili icra dosyasında borcu kabul anlamına gelmemekle birlikte 5.000.000,00 TL’den fazla talebinin açıkça hukuka aykırı olduğunu, Asıl alacak yönünden herhangi bir itilaf bulunmadığını istenilen faizin hukuka aykırı olduğunu, Davalı taraf ile müvekkili arasındaki sözleşmede (Özel statülü Bölge Distribütörlüğü ) sözleşmesinde belirlenmiş bir ödeme günü mevcut olmadığını, temerrüde düşülmesi için ihtar gerektiğini, kaldı ki davalı alacaklı ile müvekkili arasında akdedilen sözleşmenin süresi sona ermediği halde mütemerrit var sayılmış ve 22.12.2008 tarihinden itibaren faiz işletilmeye başlatıldığını, oysa 2.01.2004 tarihindeki ek protokol ile sözleşmenin 2011 yılma kadar uzatıldığını, Cari hesap ilişkisinin 2011 yılma kadar devam etmekte iken açıkça sözleşmeye aykırı davranıldığını, işleyecek olan faizin takip tarihi olan 11.03.2014 tarihinden itibaren işleyecek miktar olduğunu, kaldı ki davalı alacaklının alacağının sözleşmede açıkça belirtildiği şekilde ipotek ile temin edildiğini, Davalının ilgili icra takibinde belirttiği gibi gecikme faizi 22.12.2008 tarihinden itibaren işletilmiş olsa idi davalının ilgili yasal düzenlemeler gereği müvekkili şirkete vade farkı faturası düzenlemesinin ve tebliğ etmesi gerektiğini, Davalı alacaklıya müvekkili şirket ortaklarından … adına kayıtlı taşınmazın teminat olarak davalı adına tescil edildiğini, davalı şirket kayıtlarında bu işlemin incelenmesini ve teminat olarak verilen taşınmazın bedelinin borç tutarından mahsubunu talep ettiklerini, Davalı yanın icra takibine koymadığı çek bedellerine ilişkin 285.417,78 TL tutarındaki karşılıksız çek tazminatı talebinin hukuka aykırı olduğunu, dayanıksız olduğunu, müvekkili şirketin çeklerin bir kısmını imzalayarak davalı alacaklıya teslim ettiğini, davalı alacaklının da müvekkilinin aldığı akaryakıt tutarı kadar üzerini doldurduğunu, bu ilişkinin tamamen güvene dayalı bir teminat amaçlı olduğunu, müvekkilinin ödenmeyen çekleri icra takibine konu edilmemiş tekrar yeni çeklerle değiştirilmiş olduğunu, bildirerek davanın kabulünü işlemiş faiz ve karşılıksız çek bedeli yönünden müvekkili şirketin borçlu olmadığının tespitini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı yanın temerrüde düşürülmediği ve alacak ipotek ile teminat altına alınmış olmasına rağmen müvekkilinin 11.03.2014 tarihine kadar alacağının tahsiline ilişkin hiçbir işlem yapmadığı şeklindeki iddiasının tamamen gerçek dışı olduğu, Söz konusu alacağın ödenmesine yönelik verilmiş olan çeklerin karşılıksız çıkması üzerine icra takipleri açıldığı, davacı aleyhine borçluya ödeme emirlerinin tebliğ edildiği, buna rağmen takip konusu borçlarını ödemediğini, hatta … sayılı dosyanın borcunu ödeyeceği yönündeki beyanlara güvenilerek işlem yapılmasının ertelendiğini, ancak davacı yanın icra hukuk mahkemesinde şikayet davası açarak kambiyo takibinin geri bırakılmasına karar verdirttiğini, ipotek takibi yapılmadan temerrüde düşürülmediği ,tahsili için girişimde bulunulmadığı hususlarının gerçek dışı olduğu, Davacının ipoteklerin faizsiz olarak tesis edildiği ve teminat kapsamına göre faiz talep edilemeyeceği şeklindeki beyan ve iddiaların yanlış olduğunu akit tablosunda davacı borçlunun ipotek teminatı altına alınan borçlarını gününde ödenmemesi halinde alacağa aylık %10 oranında faiz işletileceğinin açıkça yazılı olduğu, Davacının asıl alacağa itiraz etmeyip açıkça borcun varlığını kabul etmiş olmasının faturaları da kabul ettiği anlamına geldiğini, faturaların içeriğinde vakıf olduğu gibi alacağın ne zaman ödeneceğini de bildiğini açıkça gösterdiğini, kaldı ki davacının alacağın ödenmesine ilişkin çekler verdiğini, muaccel durumda olduğunu açıkça bildiğini, alacağın ödenmesine yönelik verilen çeklerin karşılıksız çıkması üzerine kambiyo takiplerinin açılması ile daha evvelce temerrüde düşmüş olduğunun kabul edilmesi gerektiğini, davacı borçlunun arada cari hesap ilişkisi bulunduğundan cari hesap sözleşmenin bitmeden veya sözleşme feshedilinceye kadar faiz işletilmeye başlanmayacağı şekildeki beyanların ve iddiaların kabul edilemez nitelikte olduğunu, çeklerin karşılıksız çıkması üzerine açılan kambiyo takiplerine rağmen borcun ödeyeceği vaadiyle oyaladıktan sonra zamanaşımı iddiasıyla kambiyo takibinin geri bırakılmasına karar verdirttiğini, çeklerin karşılıksız çıkmasından dolayı çek tazminat alacakları doğmuş olduğunu bildirerek davanın reddine masraf ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflarca gösteriler deliller toplanmış, …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası, … Tapu Müdürlüğü kayıtları celp edilmiş, alacağın varlığı ve miktarları yönünden bilirkişiden 21/11/2017 tarihli rapor alınmıştır.
Bilirkişi 21/11/2017 tarihli raporunda ” Dosya mevcudu, tarafların sunulan ticari defterlerinin incelenmesi neticesinde, takibe konu asıl alacak kayıtlarda mevcut olduğu takip tarihi itibariyle belirlenmiş olup, alacağın ödeme aracı olarak verilen çeklerin tarihlerinde ödenmemesinden kaynaklı faiz alacaklı talebi gibi değerlendirildiğinde tespit edilen faiz 2.240.550,39 TL olup, takipte 2.621.562,40 TL talep edildiği dolayısıyla fazla 381.012,01 TL hesaplandığı ” görüşü bildirilmiştir.
Davacı tarafın itirazların değerlendirilmesi için yeni bilirkişi heyetinden rapor aldırılmış, alınan 18/10/2019 tarihli raporda ” Dava konusu itibariyle davacının davalıya 11.04.2014 takip tarihinde 2.525.422,60 TL asıl borçlu olduğunda tarafların mutabık oldukları, Dava konusu takibe konu asıl alacağın 2.525.422,60 TL ve ödenmemiş çeklerden kaynaklı olduğu anlaşılmakla, asıl alacağa bağlı olarak; 2.525.422,60 TL x % 10 çek tazminatı = 252.542,26 TL olduğunun hesaplandığı, Davalı tarafından 11.04.2014 takip tarihinde davacıdan 2.525.422,60 TL asıl alacak haricinde 2.621.562,40 TL işlemiş faiz talep edildiği, Davalının icra takibindeki işlemiş faiz alacaklarına ilişkin yapılan hesaplamada; 1. Avans Faizi Yönünden; Davalı … tarafından davacı … 11.04.2014 tarihli icra takibinde 2.525.422,60 TL asıl alacağına 2.621.562,40 TL işlemiş faiz talep ettiği, Buna göre, davalının davacı tarafından verilen çeklerden kaynaklı çeklerin vadeleri ve 11.04.2014 takip tarihine kadar; Davalının 2.525.422,60 TL asıl alacağına 2.240.648,69 TL işlemiş faiz talep edebileceği hesaplandığı, 2. Resmi Senetlerdeki yıllık % 120 (aylık %10) faiz Yönünden; Davalı … tarafından icra ipotek belgelerinde % 10 aylık faiz ile hesaplama yapılması talep edildiğinden yukarıdaki hesaplamaların yıllık % 120 oran ile değerlenmesi ile, Davacının 2.525.422,60 TL asıl alacağına 15.973.403,29 TL işlemiş faiz talep edebileceği hesaplandığı, davalının işlemiş faiz taleplerinin Sayın Mahkeme’nin takdirinde olduğu, Davalı tarafından davacıdan davacının da kabulünde olmak üzere, 2.525.422,60 TL asıl alacak talep edildiği, bu asıl alacağın ise davacı tarafından davalıya verilen ve vadeleri üzerinde yazılı olan çeklerden kaynaklandığı, her ne kadar davalı tarafından davacıya kesilen faturalarda ödeme vadelerinin belli olduğu ve bu vadelerde davacının temerrüde düştüğü beyan edilse de, faturaların ödeme vadesi yazılı olsa bile bunun davacının kabulünde olduğu anlamına gelmeyeceği düşünüldüğü, Bu nedenle davacının 2.525.422,60 TL asıl alacağının davacıdan alman çeklerde dayandığı görüldüğünden; çekler üzerindeki vade tarihlerinin temerrüt tarihi olacağı heyetimizce kabul edilmiş ve buna göre, faiz hesabı yapıldığı, Davalı tarafından iş bu menfi tespit davasında 2.621.562,40 TL işlemiş faiz talep edildiği, her ne kadar davalı tarafından iş bu davada 2.621.562,40 TL faiz talep edilse de yukarıda görüldüğü üzere, avans faizi olarak yapılan hesaplamada 2.240.648,69 TL işlemiş faiz hesaplandığı, Ayrıca yapılan icra takibi ipoteğe dayandığından davacı tarafından davalı lehine verilen 2.400.000,00 TL ve 2.600.000,00 TL olmak üzere 5.000.000,00 TL limit olduğu görüldüğünden davalının icra takibinde 432.402,78 TL fazla talepte bulunduğu, 02.07.2015 tarihinde davalı Bozoklar tarafından icra dosyasına 5.000.000,00 TL …no.lu makbuz ile ödeme yapıldığı ve vergiler düşüldükten sonra 4.557.850,00 TL verilmesi lazım gelen bedelin 03.07.2015 tarihinde davalı … tarafından tahsil edildiği, ” görüşü bildirilmiştir.
Tüm dosya ve deliller birlikte değerlendirildiğinde, açılan dava, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır. Taraflar arasında 24.01.2002 tarihli Özel Statülü Bilge Distribütörlüğü anlaşması mevcut olup taahhüt edilen alacağın teminatı olarak takibe de konu olan … ili … ilçesi … Mah. 2405 Ada 20 parsel sayılı ve 2404 Ada 11 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde 07.01.2008 tarihinde 2.400.000,00 TL ve 2.600.000,00 TL bedelle toplamda 5.000.000,00 TL üst sınır ipoteği tesis edildiği tapu kayıtları ile sabittir. …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamsız takipte davalı şirket, 2.525.422,60 TL asıl alacak, 2.621.562,40 TL işlemiş faiz, 285.417,78 TL Karşılıksız çek tazminatı olmak üzere 5.432.402,78 TL toplam alacağın tahsili talep edilmektedir. Davacı taraf menfi tespit davasını açarken öncelikle ipoteğin üst sınır ipoteği olup 5.000.000,00 TL ipotek limiti dışında kalan 432.402,78 TL’lik kısmından borçlu olmadıklarını daha sonrasında da asıl alacak miktarı konusunda ihtilaf olmadığı işlemiş faiz ve çek tazminatı miktarlarını kabul etmediklerini dava dilekçesi ile beyan etmiş, 432.402,78 TL üzerinden harç yatırmışlardır. Yargılama devam ederken 12/10/2016 tarihli beyan dilekçesi ile takibe konu taşınmazlardan 2405 Ada 20 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinden dolayı davalıya 5.000.000,00 TL ödendiği belirtilerek 2.474.577,40 TL harca esas değer belirtilerek eksik harç tamamlanmıştır. Dosyada bunun dışında ıslah işlemi bulunmamaktadır. Mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemeleri ile sabit olduğu üzere takibe konu alacağın ödeme aracı olarak verilen çeklerin karşılıksız kalması nedeniyle oluştuğu, asıl alacak miktarı olan 2.525.422,60 TL üzerinde taraflar arasında niza olmadığı, çeklerin keşide tarihlerinden takip tarihine kadar yapılan faiz hesaplamasında 2.240.648,69 TL faiz alacağı mevcut olduğu, davalı tarafça da avans faizi üzerinden hesaplama yapılarak 2.621.562,40 TL talep edilmiş olduğu, ayrıca alacağın karşılıksız kalan çeklerden kaynaklı olduğu gözetildiğinde %10 çek tazminatı bedelinin talep edilebileceği ve yapılan hesaplamada 252.542,26 TL çek tazminatı alacağı mevcut olduğu anlaşılmış olup buna göre 2.525.422,60 TL asıl alacak, 2.240.648,69 TL işlemiş faiz, 252.542,26 TL çek tazminatı olarak toplamda 5.018.613,55 TL alacak talep edilebileceği ancak ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takipte ipotekler üst sınır ipoteği olup 5.000.000,00 TL limitle sınırlı olduğu, takipte sadece bu miktarın talep edilebileceği anlaşılmakla davacının dava dilekçesindeki ilk talebinde ipotek limitini aşan 432.402,78 TL’den sorumlu ve borçlu olmadıkları konusundaki iddianın ikmal edilen harç miktarı gözetilerek ıslah olmadığı da anlaşıldığından 18.613,55 TL bedelden borçlu olmadıklarının kabulüne, fazlaya ilişkin istemin reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜNE,
Davacının …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasında işlemiş faiz ve çek tazminatı talepleri yönünden 18.613,55 TL alacak kısmı açısından borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesap olunan 1.271,49-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 7.384,12 TL harçtan mahsubu ile artan 6.112,87 TL harcın ve ayrıca 34.875,24 TL tamamlama harcının hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine ,
3-Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 1.303,29 TL ( 27,70 TL başvurma harcı, 1.271,49 TL peşin harç, 4,10 TL vekalet suret harcı ) harcın davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
4-Davacının yaptığı bilirkişi ücreti 2.550,00 TL, tebligat gideri 276 TL toplam 2.826,00 TL’nin red ve kabul oranına göre kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 21,26-TL’nin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Davalının yaptığı 50,00 TL tebligat gideri’nin red ve kabul oranına göre kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 49,62-TL’nin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık ücret tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 3.400,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık ücret tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 108.032,35 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
8-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/11/2020

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …