Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/1001 E. 2018/1048 K. 18.10.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2015/1001 Esas
KARAR NO : 2018/1048
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ: 16/10/2015
KARAR TARİHİ: 18/10/2018
Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
1-Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı şirket arasında yapılan protokol ve bayilik sözleşmesi gereği 19.09.2010 tarihinden beri müvekkili şirketin davalı şirketlerin akaryakıt, LPG gaz satışı konusunda bayiliğini yaptığını, yapılan bayilik sözleşmesinin eki olan Protokolün 6. Maddesi {g} fıkrasına altında belirtilen ve bayii kar marjını oluşturan unsurların tarafından incelenmiş ve birçok faturada bayi aleyhine ve davalı şirket Lehine kar marjlarının yanlış hesaplandığını, böylece müvekkilinin zarara uğratıldığının görüldüğünü, bunun görülmesi üzerine … Noterliğinin 20 Şubat 2015 gün ve… yevmiye sayılı ihtarnamesinin keşide edildiğini ve yanlış hesaplanan indirim tutarlarının ve bayi kar marjlarının karşılıklı olarak sağlıklı bir şekilde kontrol edilmesini ve eğer eksik bayi kar marjı varsa tarafına yasal faizi ile birlikte ödenmesini talep ettiğini, davalı şirket tarafından Beyoğlu … Noterliğinin 17 Mart 2015 gün ve … yevmiye sayılı cevabi ihtarnamesinde kar majı hesaplamasının taraflar arasında akdedilmiş sözleşme ve protokollerde uygun olarak gerçekleştiğini, iddialarının gerçeklere uygun olmadığını, hesaplamanın bir yöntem içerisinde, rafineri fiyatlarına ve ticari teamüllere uygun olarak yapıldığını belirterek beyanda bulunduğunu, Bu cevaplarında ve ihtar öncesi ve sonrası devam eden görüşmelerde davalı şirketin sorularına açık cevap vermediğini, sözleşme denetleyecekleri bilgi ve belgeleri tarafına vermediğini, taleplerinin karşılanmadığını, Bu firma, ile LPG satışı ile ilgili husus içinde açmış bulundukları davanın da İstanbul… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası ile devam ettiğini, Kar marjının hesaplanmasında müvekkilinin zarara uğratıldığını, bu hususun taraflara ait ticari defter, kayıt ve belgelerin incelenmesi ile açıkça görüleceğini, kar marj inin hesaplanabilmesi için … fiyatlarının bilinmesi, buna ilişkin belgelerin görülmesi gerektiğini, taleplerine rağmen bu hususun karşılanmadığında, alacak miktarı ve tahakkuk tarihleri ile faiz tespitinin mümkün olmaması nedeni ile şimdilik 50.000 TL asıl alacak üzerinden belirsiz alacak davası niteliğinde işbu davayı açtıklarını, Kar marjına uyulmamasından, yanlış ve gerçeğe aykırı, hesaplamadan kaynaklanan fazlaya ilişkin haklar saklı tutulmak kaydı ile 50.000 TL asıl alacağın tahakkuk tarihlerinden itibaren ile birlikte ticari reeskont faizi ile birlikte tahsiline, davalı şirketten alınarak davacı müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
2-Davalı vekili cevap dilekçesinde; Müvekkili tarafından düzenlenen faturalarda davacının iddia ettiği üzere davacı ile müvekkili şirket arasında akdedilen anlaşmalara ve maddi gerçekliğe aykırı bir durum bulunmadığını, davacı tarafından kendisine düzenlenen faturaları kayıtlarına işlediğini ve herhangi bir ihtirazı kayıt ileri sürmeksizin müvekkiline ödediğini, Davacı tarafın defterlerine işlediği ve bedellerini herhangi bir ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin müvekkiline ödediği faturaları ve bu faturalara konu bedeli kabul etmiş sayılacağını, davalı tarafın davaya konu olayda TTK 21/2. Maddesinin uygulanma olanağının bulunmadığı iddiasının da herhangi bir hukuki dayanağı bulunmadığını, Bir an için söz konusu faturaların taraflar arasında akdedilen sözleşmelere aykırı olarak düzenlediği varsayılsa bile, tarafın itirazına uğramayan, her iki tarafın defterine de kaydedilen faturanın tarafları bağlayacağının ve sözleşme hükümlerinin de fatura içeriğine göre değiştiğinin kabulü gerekeceğini; Davacının açıklanan nedenlerle, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davasının reddine, masraf ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
3-Taraf vekilleri davaya ilişkin delil ve belgelerini dayanakları ile birlikte dosyaya sunmuş, İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasına ilişkin belgeler ve …’dan gelen belgeler dosya kapsamına alınmıştır.
4-Taraf iddialarının yerindeliği bakımından inceleme yapılarak rapor tanzimi için dosya bilirkişi kuruluna tevdi edilmiş olup dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda; ” Davalı taraf 2010 yılına ait yevmiye defteri defterinin yasal sürede kapanış tasdiki mevcut olduğu, envanter defterinin kapanış tasdiki sunulmamakla 2010 yılı defterlerinin TTK hükümleri uyarınca usulüne uygun tutulmadığı kabul edilmiştir. Davalının 2011 yılı ticari defterlerin 6762 Sayılı TTK kapsamında yasal sürede açılış ve kapanış noter onaylarının mevcut olduğu, 2012, 2013, 2014, 2015 ticari defterlerinin 6102 sy 64.md.sinin 3.fıkrası son cümlesi kapsamında 06 Haziran 2013 Tarihli Resmi Gazete Sayı: 26669 ile yapılan değişikliğin 15/a md.si kapsamında tasdiklerinin süresi içersinde yapıldığı görülmüştür. 2015 yılında e-defter kapsamında kayıtların tutulduğu , HMK 222. maddesi kapsamında lehe delil vasfına haiz olduğu bu kapsamda değerlendirilmiştir. Davalı Sunulan Kayıt ve Dökümleri Uyarınca tespit edilenler; Davalı tarafından sunulan cari hesap dökümleri ve yardımcı kayıtların incelenmesi neticesinde aşağıdaki tespitler yapılmıştır. Davalı tarafından davacı firmaya ilişkin sunmuş olduğu … kodlu cari hesap dökümü incelendiğinde, Taraflar arasındaki kayıtların 24.09.2010 tarihinde davacı, ödemesi ile başlamış olduğu, 18 sayfalık 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 ve 2016 yıllarına ait fatura ve ödeme kayıtları neticesinde dava tarihi olan 19.10.2015 tarihi itibariyle hesaplarda 301,88 davacı alacağı mevcut olduğu, bu tarihten sonra söküm yansıtma bedeli ve virman kayıtları neticesinde 24.12.2016 tarihi itibariyle hesapta 6.274,59 TL davalı firmanın davacı firmadan alacağı olduğu mevcuttur. Sözleşme : … firması ile Defne Petrol firması arasında 5 yıl süreli 18.09.2010 tarihli … A.Ş. Bayilik sözleşmesi akdedildiği mevcuttur. Protokol : Taraflar arasında 2010 tarihli protokol akdedildiği görülmüş olup, Protokolün 6.g maddesi; g-) BAYİ’nin istasyondaki satışları haricinde istasyon dışı satış potansiyeli olduğundan BAYİ’nin teminatlara ilişkin mükellefiyetini ifa etmesini müteakip …, BAYİ için istasyon satışları ve istasyon dışı satışları için farklı ticari koşullar içeren 2(iki) adet muhasebe kodu açacak ve aşağıdaki ticari koşullar bugünün ekonomik koşulları devam ettiği sürece geçerli olacaktır. Ancak, akaryakıt fiyatlarında, hükumet ve diğer ilgili resmi kurumlarca yapılacak ayarlamalar, resmi otorirelerce yetkili kılınan kurumların ithal yoluyla temin edeceği akaryakıtın fiyatlarındaki değişmeler, hükumetlerce akaryakıt fiyatlarına yapılacak her türlü ilave, yeni vergi, rüsum ve mükellefiyetler vb benzeri uygulamalar. uygulanmakta olan fiyat içindeki mal bedeline ayrı değişim oranında ilave edilecek ve gelecekteki ülkemizin ekonomik koşullarının getireceği artı ve eksi kriterler her iki tarafa da zarar vermeyecek şekilde aşağıdaki ticari koşullara yansıtılacaktır. Bayinin Satış Taahhüdü İçerisinde Akaryakit Alımları İçin: Çek veya Direk Borçlanma işlemi ile 21 gün opsiyon günü uygulanacaktır. Peşin iskontosu aynı gün havale ile %1 olacaktır. Bayinin Satış Taahhütü Miktarının Üstü Akaryakıt Alımları Veya Dış Satış Maksatlı Alımları İçin : İşbu Sözleşme tarihi itibari ile … ve BAYİ’nin peşin bedelle akaryakıt alımlarında … fiyatları üzerinden alım yapılan gön geçerli toplam kar maıjı (ilgili il tavan pompa satış fiyatı – … ilgili Rafinerisi ilgili ürün satış fiyatı=toplam kar maıjı) %50 (yüzdeelli) … ve % 50 (yüzdeelli) BAYİ lehine … standart ticari şartları dahilinde paylaşılmaktadır. BAYİ aylık satış taahhüdünü yerine getirdiği takdirde peşin bedalle akaryakıt alımlarında acıklanan şekilde kar paylaşımı yapılacaktır: BAYİ aylık alımları 17 (onyedi) ton üzerinde gerçekleştirirse aylık alım taahhüdünü gerçekleştirdiği ayla ilgili olmak üzere 17 (onyedi) tonun üzerindeki ilave tonajlar için alım yapılan gün geçerli toplam kar marjı … fiyatları üzerinden olmak kaydıyla (ilgili il tavan pompa satış fiyatı – … ilgili Rafinerisi ilgili ürün satış fiyatı = toplam kar marjı) bir sonraki aya kadar %10 … ve % 90 BAYÎ lehine olacak şekilde paylaşılacaktır. BAYİ aylık alımlarını 100 (yüz) ton Üzerinde gerçekleştirirse aylık alım taahhüdünü gerçekleştirdiği ayla ilgili olmak Üzere 100 (yüz) tonun üzerindeki ilave tonajlar için alım yapılan gün geçerli toplam kar marjı … fiyatları üzerinden olmak kaydıyla (ilgili il tavan pompa ssatış fiyatı – … ilgili Rafinerisi ilgili ürün satış fiyatı – toplam kar marjı) bir sonraki aya kadar %5 …ve % 95 BAYİ lehine olacak şekilde paylaşılacaktır. Aylık alım taahhütlerinin takvim ayı bazında hesaplanacagîndan taraflar mutabıktır. Ancak toplam kar maıjının % 50 … lehine, % 50 BAYİ lehine paylaşım şartlarında BAYİ yıllık minumum 1.500 ton satın alma yükümlülüğünü yıllık dönemi sonunda yerine getirilmez ise kar mahrumiyeti şart tahakkuk ettirilecek ve BAYİ tahakkuk ettirilen kar mahrumiyeti eksiksiz ve itirazsız …/e ödeyecektir. Davacının Taleplerine İlişkin Hesaplamalar; Davalı adresinde yapılan 21.03.2017 tarihinde yapılan yerinde incelemede Yardımcı kayıtları ile, … fiyatları ile ilave maliyet taşıma ve diğer bilgisi ve belgesi ile sunulması için süre talep etmiş ve Davalı tarafından 1731 satırdan oluşan her bir faturaya urun kalemleri, ilgili tarihlerdeki … fiyatları, uygulanan fiyatlar, alım miktarları, uygulanan iskonto oranları, protokol kapsamında uygulanacak pay oranları, nakliye elleçleme için bildirilen fiyatları içerir 25 sayfalık hesapları sunmuştur. Davacı tarafından da Sayın Mahkemenize 6 klasör olarak davalı ile çalışma dönemindeki her bir fatura için … fiyatları ve kesilen fatura fiyatları ile sözleşme kapsamındaki hesaplamaların karşılaştırrnalı olarak sunumu yapılmıştır. Davacı ve davalı arasında 1700 satırlık her bir faturada takribi 3 kalem ürün üzerinden yaklaşık 600 adet fatura için hesaplamanın rapor içersine sığdırılması binlerce sayfa alacağından örnek tek fatura için davacının ve davalının sunmuş olduğu bilqi ve hesaplama ile tarafımızdan yapılan hesaplama aşağıda gösterilmiş olup, her iki tarafın ilişkin dönemindeki bu veriler Mahkemenize de gelen … cevabındaki sistem fiyatı örnekleme yöntemi ile kontrol edilmiş, yapılan sözleşme hükümlerine hesaplamalar yapıldığını belirterek yapılan hesaplamalar sonucunda 18.09,2010 – 17.09.2011 tarihleri arasındaki alımlara ilişkin 43.954,01 TL, 18.09.2011 – 17.09.2012 tarihleri arasındaki alımlara ilişkin 12 3.647,92 TL, 18.09.2012 – 17.09.2013 tarihleri arasındaki a]ımlara ilişkin 132,846,89 TL, İB.09.2013 – 17.09.2014 tarihleri arasındaki alımlara ilişkin 87,028,24 TL, 18,09.2010 – 17.09.2011 tarihleri arasındaki alımlara ilişkin 12.246,10 TL, Hesaplanmış olup ,Toplam Fark 459.723,75 TL olarak hesaplandığı, davalının itirazında bildirdiği şekilde davalinin fatura ettiği tutarlara davacının son seneye kadar herhangi bir itiraz veya ihtirazi kayıt bildirdiği hususunda dosyada delil mevcut olmayıp, bu hususta hukuki tavsifin Mahkemeye ait olduğu değerlendirmeleriyle; Davaya konu taraflar arasındaki 5 yıllık sözleşme dönemi için her bir alımda tek tek … fiyatı, Pompa fiyatı farkı ,alınan tonaj, sözleşmede kararlaştırılan kar payı oranları uyarınca davalı … tarafından 459.723,75 TL davacının kar payının eksik hesaplandığı sonuç ve kanaatine vardığını bildirmiştir.
5-Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, davalı vekili rapora itirazlarını, davacı ve kili ise ıslah dilekçesini sunmuştur.
6-Davacı vekili ıslah dilekçesi ile davasını 459.723.75 TL’ye çıkarmış, harcını tamamlamıştır.
7-Mahkememizce 28.05.2018 tarihli ara kararla davalı vekilinin yeni heyetten rapor alınması talebinin reddine, sözlü yargılamaya geçilmesine karar verilmiş, karar taraflara tebliğ edilmiştir.
8-Dava; Davacı şirketin, davalı şirketin kar paylaşım marjına uymamasından kaynaklı uğradığı zararın davalı şirketten tahsili talebine ilişkindir.
8-Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Taraflar arasında 19.09.2010 tarihinde Akaryakıt ve Bayilik Sözleşmesi imzalandığı, Bayilik Sözleşmesi ekindeki protokolünde sözleşme kapsamında olduğu anlaşılmaktadır.
19.09.2010 tarihli sözleşme ve eki protokolüne göre davalı protokolde belirlenen şartlar ve maliyetle davacıya akaryakıt satmakta davacıda protokol çerçevesinde ödeme yapmakla yükümlüdür.
Davacı protokolün 6. Maddesinin ” g ” fıkrası uyarınca ödenen eksik bayi kar marjının tespit edilerek ödenmesini talep etmektedir.
Tarafların ticari defterleri, 19.09.2010 tarihli Akaryakıt Bayilik Sözleşmesi ve protokoldeki, dosyadaki belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, davacının sözleşme gereği davalıdan alacağının olup olmadığının tespiti istenmiş, bilirkişi 29.05.2017 tarihli raporu ile hesaplama yapmış, yapılan inceleme ve hesap yasaya uygun denetime elverişli olduğundan Mahkememizce kabul edilmiştir.
Netice itibariyle, taraflar arasındaki sözleşme, protokol gereği 5 yıllık sözleşme döneminde her bir alım için tek tek … fiyatı, pompa fiyatı farkı, alınan tonaj, sözleşmedeki kar kaybı oranları uyarınca davacının davalıdan 459.723,75 TL alacaklı olduğu, kar payının eksik hesaplandığı anlaşılmakla, davacının bedel artırım dilekçesi doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiş, ancak davacı tahakkuk tarihinden faiz talep etmişse de, davalıya çekilen ihtarnamede istenilen kar kaybı miktarı telafuz edilmediğinden, davalı temerrüde düşürülmediğinden, dava tarihinden itibaren avans faizine hükmedilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulüyle, 459.723,75 TL’nin davacının ihtarnamesinde belirli bir rakam telafuz edilmediğinden dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 31.403,73 TL nispi karar harcından peşin alınan 7.851,88 TL harcın mahsubu ile bakiye 23.551,85 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 32.338,95 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan toplam 13.187,98 TL’nin ( 27,70 TL BVH, 4,10 TL VH, 7.851,88 TL Peşin Harç, 304,30 TL tebliğler, 5.000 TL bilirkişi ücreti ) yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstinaf yargı yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Başkan …
Üye …
Üye …
Katip …