Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2014/856 Esas
KARAR NO : 2018/1134
DAVA : Alacak
ASIL DAVA TARİHİ: 29/12/2010
BİRLEŞEN DAVA TARİHİ: 10/09/2012
KARAR TARİHİ: 06/11/2018
Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ” Müvekkilimiz …AŞ akaryakıt dağıtım sektörünün lider şirketi olup, yurt çapına yayılmış yaklaşık 3.000 istasyonluk bayilik ağı ile hizmet sunmaktadır.Akaryakıt sektöründe uzun yıllardır uygulanan yerleşik sisteme paralel şekilde müvekkil de, bayilerinin faaliyet gösterdiği istasyonların bulunduğu taşınmazlara ilişkin olarak uzun süreli intifa veya kira anlaşması tesis etmiş, bu intifa veya kira anlaşmasının süresi ile doğru orantılı olarak da bayilerine istasyon geliştirme desteği (inkişaf bedeli), peşin satış destek primi (…), ayni/nakdi kredi, ariyet emtia ve ekipman verdiği gibi bazı istasyonlara da direkt yatırım yapmıştır.Burada Önemle vurgulanması gereken husus, müvekkil Şirket’in bayilerine yaptığı ödeme ve yatırımların tutarının, taraflar arasında kurulan ticaret ilişkinin süresi ile doğru orantılı olduğudur.Bir başka deyişle müvekkil Şirket, bayisine yapacağı (her ne isim altında olursa olsun) ödemenin tutarım veya vereceği ariyetin miktannı ya da yapacağı yatırımın değerini hesaplarken; bayi tarafından işletilen akaryakıt istasyonunun, ne kadar süre ile …bayii olarak faaliyet göstereceğini dikkate almış ve bu süre boyunca o istasyonda yapılacak satışlardan elde edeceği muhtemel kazanç ile orantılı bir rakam tespit etmiştir.Fakat Rekabet Kurulu’nun 05.03.2009 tarih, 09-09/187-56 ve 09-09/187-57 sayılı kararlarına istinaden … Kurumu’nun internet sitesinde 12.03.2009 ‘da yayımlanan duyuru ile akaryakıt sektöründe bayilik sözleşmeleriyle bağlantılı olarak yapılan intifa ve benzer etkiye sahip ekipman, kredi, kira gibi ayni ve şahsi haklan içeren sözleşmelerin, rekabet yasağının süresini fiilen uzatacak şekilde kullanılamayacağı, bu tür anlaşmaların varlığı halinde beş yılı aşan süreler bakımından, …Sayılı Tebliğ’de tanınan muafiyet koşullannın ortadan kalkacağı kamuoyuna açıklanmıştır.Sözü edilen kararlar ve duyuruya göre; akaryakıt sektöründe, bayilik sözleşmeleriyle bağlantılı olarak yapılan intifa, kira, ekipman ve benzeri etkiye sahip sözleşmelerden;18.09.2005 tarihinden önce yapılmış olup da anılan tarih itibariyle bakiye süreleri beş yılı aşanların, 18.09.2010 tarihine kadar, Tebliğ’de yer alan muafiyetten yararlanabileceğini ve bu tarihten sonra muafiyet koşullarının ortadan kalkacağını,18.9.2005 tarihinden sonra yapılan sözleşmelerin, süreleri ne olursa olsun, yapıldıkları tarihten itibaren ilk beş yıllık süre boyunca muafiyetten yararlanabileceğini, beş yılı aşan süreler bakımından Tebliğ’de belirtilen muafiyet koşullarının ortadan kalkacağını,Dikey anlaşmaların belirtilen tarihlerden sonra grup muafiyeti dışında kalarak, 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4.maddesine aykırı hale geleceğini belirlemiştir.Buna göre, sözleşmelerin yukarıda belirtilen süreleri aşan kısmı, 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesine aykırı hale gelmekte ve aynı Kanunun 56. maddesi gereği geçersiz sayılmaktadır.4054 Sayılı Kanun’un 56. maddesinde Borçlar Kanunu’na yapılan gönderme gereğince, sözleşmelerin geçersiz kalan süresine ilişkin olarak yerine getirilmiş edimlerin geri istenmesi konusunda, Borçlar Kanunu’mm sebepsiz zenginleşme halinde iadenin kapsamını belirleyen, 63. ve 54. maddeleri uygulanacaktır.Yukarıda özetlenen hukuksal çerçeve kapsamında, müvekkil ile davalı arasındaki duruma bakıldığında: Müvekkil şirket ile davalı arasında rekabet hukuku anlamındaki dikey anlaşma, Rekabet Kurumu’nun Tebliğ ve kararlan doğrultusunda, öngörülen zamandan önce,18.09.2010 tarihi itibariyle 2002/2 sayılı Tebliğ ile öngörülen grup muafiyetinin dışında kalarak sonlanmıştır. Bu nedenle davalının, gerçekleşmeyen anlaşma sürelerine ilişkin olmak üzere peşinen sağladıklan kazanından ve bu kazammlann semerelerini faizleri İle birlikte müvekkilimiz şirkete İade etme yükümlülükleri vardır. Bu kapsamda, müvekkilimiz şirketin peşinen ve sözleşme süresi öngörülerek yapmış olduğu ödemelerin müvekkilimiz şirketin yararlanamayacağı süreye karşılık gelen kısmının (anapara}, davalının bu bedelleri iktisap tarihlerinden itibaren avans faizi ve KDV’si ile birlikte müvekkilimiz şirkete iadesi gerekmektedir.Ayrıca söz konusu bedelin (anaparanın) dava tarihine kadar davalı yedinde kaldığı sürede bu iktisap sayesinde davalıların elde ettiği tüm semerelerin (kazançların, faizlerin, kaim değerlerin) ve müvekkilimiz şirketin bu bedelden yoksun kalması sebebiyle uğradığı ekonomik kayıpların ederinin de dava tarihinden İtibaren değişen oranlarda avans faizi ve KDV’si ile birlikte davalılarca müvekkilimiz şirkete ödenmesi gerekmektedir. (Semere +Faİz borcu)Bunların yanı sıra, intifa terkin işlemi terkin harcı ve ilgili masrafların davalı malik nam ve hesabına müvekkilimiz şirket tarafından ödenmesi sebebiyle de, davalı malikten alacağımız doğmuştur ” davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosyada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında düzenlenen sözleşme gereğince müvekkili şirket tarafından davalılar hesabından ödenmiş 9.198,59-TL intifa terkin giderinin ödeme tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte, ayrıca sabit yatırım bedelinin geçersiz ve müvekkili şirket tarafından kullanılmayacak sözleşme süresine karşılık gelen kısmının güncelleştirilmiş değeri olan 903,41-TL nin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … cevap dilekçesinde özetle; açılan davada taraflar arasında bir yetki sözleşmesi olmadığından yetkili Mahkemenin Konya Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, müvekkilinin vergi rekoru kıran şirketleri olduğunu ancak Konya Belediyesi ‘nin 2,5 trilyon luk ödemeyi yapmaması sebebiyle 2009 yılında müvekkili şirketin ekonomik krize girdiğini, müvekkili şirketin temsilcilerinin yasal sıkıntıyı aşmak için yasaya uygun yeni sözleşme imzalamak istediklerini ancak davacı tarafın kabul etmediğini, haksız açılan davanın reddine, mahkeme masrafları ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflarca gösteriler deliller toplanmış, Konya Emniyet Müdürlüğü evrakları, Konya Selçuklu Tapu sicil müdürlüğü kayıtları celp edilmiş, davaya konu alacak kalemlerinin tek tek incelenip rapor düzenlenmesi için bilirkişi incelemesi yaptırılmış bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
Bilirkişi heyeti 18/02/2016 tarihli raporunda ” Davacı …tarafından incelemeye sunulan 2005-2006 yıllarına ait yevmiye, kebir ve envanter defterinin e.TTK mad 69 hükmü uyarınca açılış tasdiklerinin süresinde yapıldığı, yevmiye defterinin de e.TTK madde 70/6-son hükmüne göre bulunması gereken kapanış tasdikinin ve envanter defterinin e.TTK 72. Maddesine göre bulunması gereken kapanış tasdikinin mevzut olduğu görüldüğünden, davacı şirkete ait 2005 ve 2006 yıllarına ait ticari defterlerinin TTK ilgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmuş olduğu;Davacı ile davalılar arasındaki mevcut hukuksal ve ekonomik ilişkinin Rekabet Kurulu’nun tebliğ ve kararlan nedeniyle öngörülenden daha erken tarihte sonlanması gerektiği ile ortaya çıkan alacağın davalılardan tahsil edilmesi gerektiği,Mahkeme dosyası içeriği, yapılan incelemeler ve değerlendirmeler neticesinde,Yukarıda gösterilen hesaplamalar uyarınca davacı şirketin bakiye intifa süresine kıstelyevm usulü hesaplama sonucu isabet eden toplam alacağının, faiz ve faizin KDV’.s i de eklenmek suretiyle toplam 317,691,79 TL olduğu,Söz konusu bedelin dava tarihine kadar davalıların yedinde kaldığı sürede bu iktisap davalıların elde ettiği tüm semerelerin karşılığı olarak yapılan incelemelerde, TEFE/TÜFE endeks verilerine göre güncelleştirilmiş değerinin toplam 191.133,52-TL olduğu,Davalılardan malik Fadımana Korkusuz (vefatı nedeniyle mirasçıları açısından) İntifa terkin harcı: İntifa terkin harcı olarak 9.198,58-TL, davacı tarafından ödenmiş olduğu,Sabit yatırımlar açısından 903,41-TL hakkında davacının defter ve kayıtlarında inceleme günü tespit yapılamamış olup, bu bedele ilişkin keşif de icra edilemediğinden talep hakkında son kararın Taktiri Sayın Mahkemeye ait olduğu ” görüşü bildirilmiştir.
Tüm dosya ve deliller birlikte değerlendirildiğinde; açılan dava, intifa hakkının kullanılmayan süreye isabet eden bedelin rücuen tahsili, semere ve sabit yatırımlara ilişkin alacağın tahsili ve terkin harcının tapu maliklerinden rücuen tahsili taleplerine ilişkindir. Öncelikle belirtmek gerekir ki asıl davada davalı olan … 20/01/2009 tarihinde ölmüş olmasına rağmen asıl davanın 29/12/2010 tarihinde açılmış olduğu, dava tarihinde ölü bulunan davalının taraf ehliyeti bulunmadığından dava şartı yokluğu nedeniyle bu davalı yönünden usulden reddine karar vermek gerekmiş, zaten birleşen davada … ‘un mirasçılarına karşı açılmış bulunmaktadır. Hem asıl hem birleşen davada sabit yatırımlara ilişkin bedel talep edilmiş ise de Konya …ATM ‘ye keşfen inceleme yapmak üzere talimat yazılmış fakat taraflarca keşif nerede icra edileceği belirtilmemiş ayrıca davalı şirket defterleri de incelenememiş olup talimatın bila ikmal döndüğü ayrıca bu hususta davacı defterleri üzerinde de tespit yapılamadığı anlaşılmış olup kanıtlanamayan bu talebe ilişkin davanın hem asıl davadan hem birleşen davada reddine karar vermek gerekmiş, intifa hakkının kullanılmayan süreye isabet eden bedelinin, semerelerin ve terkin harcına ilişkin iddiaların incelenmesine gelince Rekabet Kurulunca ilan edilen 2002/2 sayılı ve sürecin uyumlu hale getirilmesi için 2003/3 sayılı tebliğleri ile bayilik sözleşmesi ve buna bağlı intifa haklarının düzenlendiği dikey anlaşmaların 18/09/2005 tarihinden önce yapılan ve 5 yılı aşkın sözleşmelerin 18/09/2010 tarihine kadar geçerli olacağı, bu tarihten sonra muafiyet şartlarının ortadan kalkacağı, 18/09/2010 tarihinden sonraki sözleşmelerin ilk 5 yıl boyunca muafiyet sağlayacağı belirtilmiş olup somut davada davalı … ‘a ait Konya Selçuklu ilçesi Karaömerler köyü 893 parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacı lehine 29/06/2005 tarihinde 15 yıl süre ile intifa hakkı tesis edildiği, 14/09/2010 tarihinde intifanın davacı tarafça terkin edildiği, taraflarca akdedilen protokole göre intifa tesis edilmesinden sonra 125.000 USD inkişaf bedelinin davalı şirkete ödenmesinin kararlaştırıldığı, 28/09/2006 tarihinde davacı ve davalı şirket arasında bayilik sözleşmesi akdedildiği, 12/02/2010 tarihli ibranamede 164.975,00-TL inkişaf bedelinin davacı tarafça ödenmiş olduğu, 15 yıl süre için konulan intifanın 5 yıl 2 ay 16 gün yürürlükte kaldığı ödenen inkişaf bedelinden kullanılmayan süreye isabet eden 107.825,42-TL bedelin davalı şirketten alınarak davacıya ödenmesi gerektiği, asıl davanın bu talep yönünden kabulüne karar vermek gerekmiş, davalının inkişaf bedelini yedinde tuttuğu sürece elde ettiği veya edebileceği semerelere ilişkin bilirkişi incelemesi sonucunda 137.478,70-TL bedelin de davalı şirketten tahsiline ve bu talep yönünden de asıl davanın kabulüne karar vermek gerekmiş davacı tarafça tapu maliki adına ödenen 9.198,58-TL terkin harcının birleşen davadaki tapu maliki olan … mirasçılarından tahsiline ve birleşen davada bu talebin kabulüne karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Mahkememizin … Esas sayılı asıl dava dosyası yönünden
A)Davalı … Korkuzusun dava tarihi itibariyle ölmüş olup taraf ehliyeti bulunmadığından dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden REDDİNE
B)davalı… ŞTİ tarafından açılan davamının KISMEN KABULÜNE
A)İnkişaf bedeli olarak talep edilen 107.825,42-TL bedelin ödeme tarihinde işleyecek değişen oranlarda avans faizi ve kdvsi ile birlikte davalı bezircigil ltd şti den tahsiline
B)Semerelere ilişkin 137.478,70-TL bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faizi ve kdv si ile birlikte davalı bezircigil madencilik ltd şti den tahsiline
C)sabit yatırımlara ilişkin talep ve davanın REDDİNE
2-Alınması gereken 16.756,72 TL harçtan peşin alınan 3.792,95 TL nin mahsubu ile eksik kalan 12.963,77 TL harcın davalı …den alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3-Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 3.812,85 TL ( 17,15 TL BH, 3.792,95 TL PH, 2,75 TL VH ) harcın davalı … den alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
4-Davacının yaptığı bilirkişi ücreti 600,00 TL, tebligat gideri 293,00 TL, 1.050,00 müz. ve diğer. Toplam 1.943,00 TL nin red ve kabul oranına göre kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 1.866,08 TL nin davalı … den alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi asgari avukatlık ücret tarifesi hükümleri gereğince red ve kabul oranına göre kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 20.668,25 TL ücreti vekaletin davalı … den alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
6-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi asgari avukatlık ücret tarifesi hükümleri gereğince red ve kabul oranına göre red edilen miktar üzerinden hesaplanan 2.180,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
7-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerin üzerinde bırakılmasına, yatırılan avantan bakiye kalan kısmın kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
2-Birleşen İstanbul …ATM … E-…K. Sayılı dosyası yönünden davanın KISMEN KABULÜNE
A)9.198,59-TL telkin harcı ve masraf bedelinin ödeme tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faizi ve kdv sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline
B)sabit yatırımlara ilişkin talep ve davanın REDDİNE
3-Alınması gereken 628,35 TL harçtan peşin alınan 150,00 TL nin mahsubu ile eksik kalan 478,35 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
4-Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 174,45 TL ( 21,15 TL BH, 150,00 TL PH, 3,30 TL VH ) harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Davacının yaptığı tebligat gideri 128,00 TL nin red ve kabul oranına göre kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 116,56 TL nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi asgari avukatlık ücret tarifesi hükümleri gereğince red ve kabul oranına göre kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 2.180,00 TL ücreti vekaletin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
7-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerin üzerinde bırakılmasına, yatırılan avantan bakiye kalan kısmın kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı diğer tarafların yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip …
Hakim …