Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2014/482
KARAR NO :2021/253

DAVA:Menfi Tespit
DAVA TARİHİ: 27/05/2013
KARAR TARİHİ: 22/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:

DAVACILARIN TALEBİ:

Davacılar …, … ve… Ltd. Şti. vekili verdiği dava dilekçesinde, davalı …Ş. tarafından …. İcra Dairesinin… sayılı dosyasından kendileri aleyhine icra takibi başlatıldığını, takibin 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu hükümlerine göre sözleşme feshedilmeden ve bu konuda kendilerine ihtarname gönderilmeden icra takibi başlatıldığını, davalının…. Asliye Ticaret Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyasında gösterilen alacak miktarı ile icra dosyasında gösterilen alacak miktarının birbirinden farklı olduğunu, …. Noterliğinin 22.10.2010 tarih ve … sayılı ihtarnamesinin taraflarına ulaşmadığını, ihtarnamede tebliğ şerhinin de bulunmadığını, davacı …’ın icra takibi öncesinde ve sonrasında yaptığı ödemelerle borçlarının kalmadığını, taraflar arasında imzalanan sözleşmede yazılı olan faiz hükmünün genel işlem koşulu hükmünde olması nedeniyle geçerli olmadığını ve bu nedenle de sözleşmede yazılı olan faiz koşulunun uygulanamayacağını, yürürlükte bulunan kanun hükümlerine göre faizin hesaplanmasının gerektiğini belirterek borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.

DAVALININ TALEBİ:

Davalı …Ş. vekili verdiği cevap dilekçesinde, davacı… Ltd. Şti. ile iki finansal kiralama sözleşmesi yaptıklarını, bunlardan birincisinin … sayılı sözleşme olduğunu, ikincisinin ise … sayılı sözleşme olduğunu, ikinci sözleşmenin daha sonradan tadil edildiğini, diğer iki davacının ise müşterek borçlu ve müteselsil kefil olarak sözleşmeyi imzaladıklarını, sözleşmelere konu borcun ödenmemesi nedeniyle sözleşmenin o tarihte yürürlükte bulunan 3226 sayılı eski Finansal Kiralama Kanunu kapsamında feshedildiğini ve davacılar aleyhinde …. İcra Dairesinin… sayılı dosyasından icra takibi başlatıldığını, davacıların taksitleri eksik ödemesi ve zamanında ödememesi nedeniyle ödenen kısımların ana kira borcuna mahsup edildiğini ancak temerrüt faizinin biriktiğini, davacılardan talep edilen temerrüt faizinin sözleşmeye ve kanuna uygun olduğunu, icra takibinden sonra yapılan kısmi ödemelere ilişkin vekâlet ücreti alacağının da mahsup edildiğini, bu gerekçelerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ:

Dava, 3226 sayılı eski Finansal Kiralama Kanunu m. 8 ve devamına göre yapılmış finansal kiralama sözleşmesinden kaynaklı alacak için başlatılmış icra takibine karşı 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu m. 72’ye göre açılmış menfi tespit davasıdır.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:

Davacılar, ödeme makbuzlarını, ticari defterlerini, ve bilirkişi incelemesini delil olarak sunmuştur.

Davalı taraf, ihtarnameleri, …. İcra Dairesinin… sayılı dosyasını ve finansal kiralama sözleşmesini, delil olarak sunmuştur.

Dava, 3226 sayılı eski Finansal Kiralama Kanunu m. 8 ve devamına göre yapılmış finansal kiralama sözleşmesinden kaynaklı alacak için başlatılmış icra takibine karşı 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu m. 72’ye göre açılmış menfi tespit davasıdır.

…. İcra Dairesinin… sayılı dosyasının örneği getirtilerek mahkememiz dosyası içerisine alınmıştır. İcra dosyasında davalı tarafın … sayılı sözleşme için 7.260,40 TL asıl alacak ve 62.762,74 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 70.023,14 TL talepte bulunduğu, % 94,50 oranında faiz işlettiği, … sayılı sözleşme için ise 9.487,80 USD asıl alacak ve 20.805,25 USD işlemiş faiz olmak üzere toplam 30.293,05 USD talepte bulunduğu, % 30 oranında faiz işlettiği görülmektedir.

Dava konusu uyuşmazlık taraflar arasında yapılan iki finansal kiralama sözleşmesine konu kira borcunun ödenip ödenmediği noktasında olup tarafların birbirinden alacaklarının bulunup bulunmadığının tespiti için 6100 sayılı HMK m. 266’ya göre bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.

Hazırlanan 17.10.2014 tarihli birinci bilirkişi raporunda, davacıların … sayılı sözleşmeye ilişkin olarak 3.785,00 TL borçlarının bulunduğu, ancak davalı şirketin defterlerine göre 7.030,81 TL gecikme bedeli bulunduğunun tespit edildiği, … sayılı sözleşme nedeniyle 26.12.2012 tarihine göre davacıların borcunun bulunmadığı, hesap bakiyesinin sıfır olduğu, ancak davalı şirketin defterlerine göre 2.159,50 USD nakit teminat iadesi bedeli ile 1.763,05 USD gecikme bedeli bulunduğunun tespit edildiği, davalı şirket avukatı Av. …’ya verilen 5.000,00 TL avukatlık ücretine ilişkin bir kayıt bulunmadığı tespit edilmiştir.

Hazırlanan 09.02.2015 tarihli ikinci bilirkişi raporunda, aynı tespitlerde bulunulmuştur.

Hazırlanan 20.08.2015 tarihli üçüncü bilirkişi raporunda, davalı şirketin sözleşmenin düzenlenmesinden sonra hazırlanması ve kiracıya gönderilmesi gereken kira bedellerinin tutarı ve vadelerine ilişkin belgeleri dava dosyasına sunmadığı, tadil sözleşmesi ekinde kira ödeme planının bulunmadığı, 60 gün ödeme süreli ihtarnamenin davacılara usulüne uygun şekilde gönderilmediği, bu nedenle de sözleşmenin feshinin usulüne uygun şekilde yapılmadığı, davalı şirketin merkezinde inceleme yapılamadığından önceki raporda tespit edilen konular yönünden tespit yapılamadığı tespit edilmiştir.

Hazırlanan 07.03.2016 tarihli dördüncü bilirkişi raporunda, davalının davacılardan 7.259,33 TL kira alacağı ve 9.486,73 USD kira alacağı bulunduğu tespit edilmiştir.

Hazırlanan 14.12.2017 tarihli beşinci bilirkişi raporunda, davalının sözleşmeye göre talep edebileceği gecikme faizi oranından daha düşük gecikme faizi talep ettiği, davacıların kira borçlarını zamanında ödemedikleri, 60 gün süreli ihtarnamenin usulüne uygun şekilde tebliğ edilmiş olduğu, davalının ana para ve faizi ile birlikte 13.740,00 TL ve 12.176,01 USD alacağının bulunduğu tespit edilmiştir.

Hazırlanan 15.10.2018 tarihli altıncı bilirkişi raporunda, 60 gün süreli ihtarnamenin usulüne uygun şekilde tebliğ edilmiş olduğu, davalının ana para ve faizi ile birlikte 72.346,80 TL ve 33.949,51 USD alacağının bulunduğu tespit edilmiştir.

Hazırlanan 17.02.2020 tarihli yedinci bilirkişi raporunda, icra takip tarihi olan 06.10.2011 tarihinden sonra davacıların 21.10.2011 tarihinde 23.000,00 TL, 22.10.2011 tarihinde 8.000,00 TL ve 22.10.2011 tarihinde 4.000,00 USD ödeme yaptıkları, davalının davacılara ihtarname gönderdiği 22.10.2010 tarihine göre davalının davacılardan … sayılı sözleşmeye göre alacaklı olduğu miktarın 7.260,40 TL olduğu, faizi ile birlikte ve davacıların yaptığı ödemeler düşüldükten sonra bu alacağın toplam tutarının 39.314,26 TL olduğu, 22.10.2011 tarihinde davacıların yaptığı 4.000,00 USD’nin 1 USD = 2,8942 TL kabul edilerek düşülmesi sonucunda davalı alacağının 27.737,38 TL olduğu tespit edilmiştir. Raporda … sayılı sözleşme için talep edilen bedeller ile … sayılı sözleşme için talep edilen bedeller birbirine karıştırılmıştır. 7.260,40 TL asıl alacak talep edilen sözleşme … sayılı sözleşmedir. USD olarak talep edilen sözleşme ise … sayılı sözleşmedir. Sözleşmelerin ödeme planlarından da bu durum açıkça görülmektedir.

Hazırlanan bilirkişi raporları sonucunda davacıların taraflar arasında yapılan sözleşmelerden … sayılı sözleşmeden kaynaklı bakiye borçlarının bulunduğu ancak … sayılı sözleşmeden kaynaklı borçlarının bulunmadığı tespiti yapılmıştır. Bu nedenle davacıların … sayılı sözleşmeden kaynaklı borçlu olmadıkları miktarın tespiti ve faiz hesabı için 08.07.2020 tarihli duruşmada dosyanın başka bir mali müşavir bilirkişiye verilerek … sayılı sözleşmeden kaynaklı alacak borç durumunun hesaplanmasının istenilmesine, hesaplamanın USD olarak yapılmasının istenilmesine, faiz hesabının takip tarihine kadar yapılmasının istenilmesine karar verilmiştir.

Hazırlanan 07.09.2020 tarihli son bilirkişi raporunda, … sayılı sözleşmeye göre davalı alacağının davalının icra takibinde talep ettiği % 30 oranındaki gecikme faizi oranına göre 9.487,80 USD asıl alacak, 3.334,89 USD işlemiş faiz olmak üzere 12.822,69 USD olduğu tespit edilmiştir.

Hazırlanan 07.09.2020 tarihli bilirkişi raporunun … sayılı sözleşme yönünden önceki raporlarla çelişkili tespitler içermesi nedeniyle finansal kiralama uzmanı, icra hesap uzmanı ve mali müşavir bilirkişiden oluşacak bilirkişi heyetine yerinde inceleme yetkisi de verilerek davacı ve davalı şirketin defterleri ve sözleşmelere ilişkin bütün kayıtları incelenmek suretiyle tekrar rapor hazırlanması görevi verilmiştir. Bilirkişi heyetinden; hazırlanan 17.10.2014 tarihli birinci bilirkişi raporunda tespit edilen davacıların … sayılı sözleşmeye ilişkin olarak 06.06.2014 tarihine göre 3.785,00 TL borçlarının bulunduğu, ancak davalı şirketin defterlerine göre 7.030,81 TL gecikme bedeli bulunduğu tespitinin davacıların yaptıkları ödemeler dikkate alınarak mı davalı taraf defterlerine kaydının yapıldığının tespiti, hazırlanan 17.10.2014 tarihli birinci bilirkişi raporunda tespit edilen davacıların … sayılı sözleşmeye ilişkin olarak 06.06.2014 tarihine göre 3.785,00 TL borçlarının bulunduğu, ancak davalı şirketin defterlerine göre 7.030,81 TL gecikme bedeli bulunduğu tespitinin davacıların yaptıkları ödemeler dikkate alınarak kaydının yapıldığının tespiti halinde davacıların yaptıkları ödemelerin ana paraya mı mahsup edildiğinin yoksa işlemiş faizlere mi mahsup edildiğinin tespiti, hazırlanan 17.10.2014 tarihli birinci bilirkişi raporunda tespit edilen … sayılı sözleşme nedeniyle 26.12.2012 tarihine göre davacıların borcunun bulunmadığı, hesap bakiyesinin sıfır olduğu, ancak davalı şirketin defterlerine göre 2.159,50 USD nakit teminat iadesi bedeli ile 1.763,05 USD gecikme bedeli bulunduğunun tespit edildiği anlaşılmakla nakit teminat iadesi bedelinin … sayılı sözleşme için icra takibine konu yapılıp yapılmadığının tespiti, hazırlanan 17.10.2014 tarihli birinci bilirkişi raporunda tespit edilen … sayılı sözleşme nedeniyle 26.12.2012 tarihine göre davacıların borcunun bulunmadığı, hesap bakiyesinin sıfır olduğu, ancak davalı şirketin defterlerine göre 2.159,50 USD nakit teminat iadesi bedeli ile 1.763,05 USD gecikme bedeli bulunduğunun tespit edildiği anlaşılmakla 1.763,05 USD gecikme bedelinin hangi tarihli taksitlere ilişkin olduğunun tespiti, davacıların yaptıkları ödemelerin icra dosyasına bildirilip bildirilmediğinin tespiti, davacıların … sayılı sözleşmeden ötürü davalıya takip tarihine göre ne kadar borçlarının bulunduğunun tespiti, davacıların … sayılı sözleşmeden ötürü davalıya takip tarihinden sonra yapılan ödemelere göre son ödeme tarihine göre ne kadar borçlarının bulunduğunun tespiti, davacıların … sayılı sözleşmeden ötürü davalıya takip tarihine göre ne kadar borçlarının bulunduğunun tespiti, davacıların … sayılı sözleşmeden ötürü davalıya takip tarihinden sonra yapılan ödemelere göre son ödeme tarihine göre ne kadar borçlarının bulunduğunun tespiti istenilmiştir.

Hazırlanan 22.01.2021 tarihli bilirkişi raporunda; … sayılı sözleşme bakımından davalının 06.06.2014 tarihine göre davacılara 3.785,00 TL borcunun bulunduğu, 5.000,00 TL tutarlı ödemenin davalı kayıtlarında olmadığı ancak 8.000,00 TL tutarlı ödemenin davalı kayıtlarında bulunduğu, 7.260,40 TL’nin ana para olarak mahsubunun yapılmış olduğu, 11.041,90 TL’nin masraf ve temerrüt faturalarına mahsup edildiği, … sayılı sözleşme bakımından 9.487,80 USD’nin 12.708,50 TL’ye karşılık gelen 7.249,78 USD kısmının ana para olarak mahsubunun yapıldığı, 5.000,00 TL tutarlı ödemenin tahsilat olarak kabul edilmesi durumunda 06.06.2014 tarihine göre davacıların 1.215,00 TL alacaklı durumda oldukları, … sayılı sözleşme için 2.159,50 USD nakit teminat yönünden icra takibi yapılmadığı, 1.763,05 USD gecikme bedelinin hangi kira dönemi için düzenlendiğinin belli olmadığı, ancak davalı defterlerine göre 25 kira taksiti ve sonraki dönemlerde bakiye alacak devretmesi nedeniyle düzenlendiğinin kayıtlı olduğu, haricen ödenen tutarların icra dosyasına bildirilmiş olduğu, davacıların davalıya … sayılı sözleşme yönünden takip tarihine göre 66.365,22 TL borçlarının bulunduğu, son ödeme tarihine göre ise 43.073,72 TL borçlarının bulunduğu, davacıların davalıya … sayılı sözleşme yönünden ise takip tarihine göre 28.924,00 USD borçlarının bulunduğu, son ödeme tarihine göre ise 17.674,22 USD borçlarının bulunduğu, bunun da 31.771,18 TL yaptığı, her iki sözleşme yönünden toplam borç miktarının 74.844,90 TL olduğu tespit edilmiştir.

6100 sayılı HMK m. 222/II’ye göre; “Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır.” Her iki taraf defterlerinin de bu maddeye uygun şekilde tutulduğu anlaşılmakla bu kayıtlar hükme esas alınmıştır.

6100 sayılı HMK m. 222/III’e göre; “İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Diğer tarafın ikinci fıkrada yazılan şartlara uygun olarak tutulan ticari defterlerinin, ilgili hususta hiçbir kayıt içermemesi hâlinde ticari defterler, sahibi lehine delil olarak kullanılamaz. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.” Bu maddeye uygun olarak davacı defterlerindeki kayıtların aksi davalı tarafından senet ya da kesin delillerle kanıtlanamadığından davacı defterleri davacı lehine delil hükmündedir.

…. İcra Dairesinin… sayılı dosyasının örneği getirtilerek mahkememiz dosyası içerisine alınmıştır. İcra dosyasında davalı tarafın … sayılı sözleşme için 7.260,40 TL asıl alacak ve 62.762,74 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 70.023,14 TL talepte bulunduğu, % 94,50 oranında faiz işlettiği, … sayılı sözleşme için ise 9.487,80 USD asıl alacak ve 20.805,25 USD işlemiş faiz olmak üzere toplam 30.293,05 USD talepte bulunduğu, % 30 oranında faiz işlettiği görülmektedir. Bu durumda davacıların … sayılı sözleşme yönünden 26.949,42 TL (Takip miktarı 70.023,14 TL – son ödeme tarihine göre tespit edilen borç miktarı 43.073,72 TL = 26,049,42 TL); … sayılı sözleşme yönünden ise 12.618,83 USD (Takip miktarı 30.293,05 USD – son ödeme tarihine göre tespit edilen borç miktarı 17.674,22 USD = 12.618,83 USD); borçlu olmadıkları anlaşılmaktadır. Bu hesaplama basit matematik işlemini gerektirdiğinden ve yapılan hesaplama tarafların 6100 sayılı HMK m. 107’ye göre bedel artırımında bulunmalarını ya da HMK m. 176’ya göre ıslah da bulunmalarını gerektirmeyeceğinden 6100 sayılı HMK m. 30 usul ekonomisi uyarınca ikinci kez bilirkişi incelemesi yaptırılmamıştır.

Bu gerekçelerle davanın kısmen kabulüne davacıların …. İcra Dairesinin… sayılı dosyasına konu … sayılı sözleşme yönünden 26.949,42 TL borçlu olmadıklarının tespitine ve takibin … sayılı sözleşme yönünden 43.073,72 TL toplam alacak üzerinden devamına, … sayılı sözleşme yönünden ise 12.618,83 USD borçlu olmadıklarının tespitine ve takibin … sayılı sözleşme yönünden 17.674,22 USD toplam alacak üzerinden devamına yönelik olarak aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.

Hazırlanan bütün bilirkişi raporlarında davalı tarafın talep ettiği faiz oranının taraflar arasında yapılan sözleşmelerde belirlenmiş olan faiz oranlarına uygun olduğu tespit edilmiş olup 6102 sayılı TTK m. 8’e göre ticari işlerde faiz serbestisi bulunduğundan taraflar arasında yapılan sözleşmede kararlaştırılan faiz oranlarına yönelik davacıların yaptığı itiraz kabul edilmemiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE,
2-Davacıların …. İcra Dairesi’nin … sayılı dosyasına konu … sayılı Finansal Kiralama Sözleşmesi yönünden 26.949,42-TL borçlu olmadıklarının tespitine ve takibin … sayılı Finansal Kiralama Sözleşmesi yönünden 43.073,72-TL toplam alacak üzerinden aynı koşullarla devamına,
3-Davacıların …. İcra Dairesi’nin … sayılı dosyasına konu … sayılı Finansal Kiralama Sözleşmesi yönünden 12.618,83-USD borçlu olmadıklarının tespitine ve takibin … sayılı Finansal Kiralama Sözleşmesi yönünden 17.674,22-USD toplam alacak üzerinden aynı koşullarla devamına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 3.459,91-TL nispi karar harcının peşin alınan 1.863,15-TL harçtan mahsubu ile eksik 1.596,76-TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
5-Davacı tarafından yargılama esnasında yapılan toplam 6.305,50-TL ( 5.850,00-TL BK ücreti, 455,50-TL tebliğler ve posta ) yargılama giderinin davadaki kabul ve red oranına göre takdiren hesaplanan 2.927,37-TL’nin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
6-Ayrıca davacı tarafından dava açılırken yatırılan toplam 1.894,95-TL ( 24,30-TL BH, 1.863,15-TL PH, 7,50-TL VH ) harcın davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 7.384,51-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, DAVACIYA VERİLMESİNE,
8-Davalı tarafından yargılama esnasında yapılan toplam 30,00-TL ( tebliğler ve posta) yargılama giderinin davadaki kabul ve red oranına göre takdiren 16,07-TL’nin davacıdan alınarak, DAVALIYA VERİLMESİNE,
9-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 8.398,43-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, DAVALIYA VERİLMESİNE,
10-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/03/2021
Katip …
¸

Hakim …
¸