Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1118 E. 2018/661 K. 07.06.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2014/1118 Esas
KARAR NO : 2018/661
DAVA : Tazminat (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/09/2014
KARAR TARİHİ : 07/06/2018
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
1-Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Davacı Bankanın … şubesi ile dava dışı müşterisi …Şti. arasında 06.01.2012 tarihinde …’in müşterek borçlu ve müteselsil kefaleti genel kredi sözleşmesi akdedildiği, bu sözleşmeye istinaden belirtilen şirkete krediler kullandırıldığı, Borçlunun kullandığı kredileri geri ödemediği, ve teminata vermiş olduğu çekler üzerindeki keşideci imzalarının sahte olması nedeni ile tahsil edilemediği için borcun ödenmesi talebi ile borçlulara ihtarname keşide edildiği, ancak borcun ödenmediği, Senet karşılığı kredilerin teminatını oluşturmak ve tahsil edildiğinde borca mahsup edilmek üzere alınan ve …A.Ş.’ne ait ayrıntıları belirtilen 15 adette toplam 437.000 TL ve 290.000 USD tutarındaki çeklerin üzerindeki keşideci imzalarının sahte olduğu ve … şubesi Müdürü … tarafından keşideci olarak görünen … Şti. ile … Şti.’nin haberi olmaksızın davalı banka nezdinde bastırıldığı ve söz konusu çekleri Dava dışı… Şti. firmasının ortağı …’e teslim edildiği ve bu kişi tarafından söz konusu çekleri teminat olarak başka bankalara verdiği istihbar edilerek akabinde Davacı banka tarafından Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığının … Sayılı dosyasına kayden 26.02.2013 tarihinde suç duyurusunda bulunulduğu, soruşturma dosyasının tamamlanarak İstanbul … Ağır Ceza Mahkemesi’nin… E. Sayılı dava açıldığı,. Dosyanın incelenmesinde; … Müfettişlerince konu ile ilgili olarak düzenlenen 24.05.2013 tarihli soruşturma raporunda; … … şubesi eski Müdürü …’nin … Şti. ve …Şti. adına rızaları dışında (haberleri olmaksızın) çek koçanları bastırarak piyasaya sürdüğü ve piyasaya sürülen (3 no.lu bende belirtilen) çekler Davacı bankanın (… Bank’ın) Merter şubesine …Şti. tarafından kullanılan senet karşılığı kredilerin teminatını oluşturmak ve tahsil edildiğinde riske mahsup edilmek üzere verildiği ve söz konusu çekler nedeni ile Davacı bankanın zarar ettiği ve mağdur duruma düştüğü, Davalı Bankanın 818 sayılı Borçlar Kanununun 55. Maddesi (6098 sayılı Borçlar Kanununun 66. Maddesi,) kapsamında Davalı Bankanın istihdam ettiği kimselerin hizmetlerini ifa ettikleri esnada yaptıkları zarardan mesul oldukları, ve Yargıtay HGK. E.1994/11-178 ve K.1994/398 sayılı kararında da ; “Davalı banka, adam çalıştıran sıfatı ile de sorumlu olduğu, adam çalıştıranın sorumluluğunun kusur sorumluluğu olmayıp olağan sebep sorumluluğu olduğu” belirtildiği, yine Yargıtay … Hukuk Dairesinin … E. Ve … K. 01.02.2007 tarihli kararında; “Davalı bankanın görevlisinin müşteriler ile iyi ilişkilerine dayanarak açığa imzalı tediye fişlerini kullanmak sureti ile hesaplardan usulsüz işlemler yaptığı sabit olduğuna göre, BK Md. 55 gereğince Davalı bankanın sorumlu olduğunun kabulü gerektiği” şeklinde görüş belirttiği, bu bağlamda Davalı bankanın Davacı bankaya verdiği bu tür zararlardan sorumlu olduğu, Davalı bankanın Davacı bankaya verdiği zararın Keşideci … Tekstil adına keşide edilen çeklerden 437.000 TL, Keşideci …adına keşide edilen çeklerden ise 290.000 USD olduğu, ileri sürülmüş ve belirtilen nedenler ile; 6098 sayılı BK Md. 66 ile düzenlenen “Adam çalıştıranın sorumluluğu” hükümleri gereği, Davalı … A.Ş. çalışanı …’nin Davacı bankayı uğratmış olduğu 437.000 TL ve 290.000 USD tutarındaki zararın, çeklerin keşide tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tazminine hükmedilmesine, ve yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalıya yükletilmesine, karar verilmesi talep edilmiştir.
2-Davalı Vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava dışı … Şti. ile … Şti.’nin Davalı …’nın müşterisi olduğu, bu şirketler tarafından Davacı …bank’ın müşterisi olan …Şti. lehine keşide edilen dava konusu 15 adet çekler Davacı bankanın… Şti.’ne verdiği kredilerin teminatı olarak Davacı bankanın … şubesine teslim edildiği, borçlu… Şti. tarafından kredi borçlarının ödenmemesi üzerine Davacı banka tarafından kredilerin kat edildiği, Dava dilekçesinde belirtilen 15 adet çekin takas işlemleri sırasında keşideci firmalara ait imzaların sahte olduğunun anlaşılması üzerine işlem yapılmayarak Davacı bankaya iade edildiği ve huzurdaki davanın açıldığı, Davalı bankanın … şubesi eski Müdürü …’nin 14.01.2013 tarihinde işe gelmeyerek, aynı gün gönderdiği e-posta mesajında; bankada usulsüz işlemler yaptığı konusunda itiraflarda bulunduğu, Davalı bankanın 16.01 2014 tarihinde Bakırköy Cumhuriyet başsavcılığına şikayette bulunduğu, ayrıca banka müfettişlerince yapılan soruşturma sonucu 24.05.2013 tarih ve 5/2013 sayılı raporun düzenlendiği, çeklerin sahte olduğunun ve sahtekarlığın eski şube müdürü tarafından gerçekleştirildiğinin belirlendiği, ayrıca, yapılan savcılık soruşturması sonucunda şüpheliler hakkında İst. … Ağır ceza Mahkemesinde … E. Sayılı dosya ile ceza davası açıldığı, davanın devam etmekte olduğu, gerek bankanın soruşturma raporunda ve gerekse ceza davası dosyasında yapılan usulsüz işlemlerin ayrıntılı olarak belirtildiği, Dava konusu uyuşmazlığın eski şube müdürü tarafından Davalı … müşterisi … Şti. ve …Şti. adına belirtilen şirketlerin haberi olmaksızın çek karnesi çıkarılarak bu müşteriler adına sahte imza ile… Şti. Lehine keşide edilerek tedavüle çıkarıldığı ve dava konusu 15 adet çekin Davacı bankaya… Şti.’nin kredisinin teminatı olarak davacı bankaya teslim edildiği, ancak bu çeklerin sahte olduğunun tespiti üzerine işbu davanın açıldığı, Dava konusu olayda Davalı bankanın sorumluluğuna gidilmesinin mümkün olmadığı zira; Dava dilekçesinde davalı bankanın Türk Borçlar Kanununun 66. Maddesi uyarınca “adam çalıştıranın sorumluluğu” hükümleri gereğince sorumlu olduğunun iddia edildiği, Anılan yasanın 66. Maddesinin 1 ve 2. Fıkrasının : “Adam çalıştıran, çalışanın kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür. Adam çalıştıran, çalışanı seçerken, işi ile ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat eder ise, sorumlu olmaz.” şeklinde olduğu, Davalı bankanın çalışanı seçerken tüm dikkat ve özeni gösterdiği, bankada çalışacak kişilerin önce yazılı sınava tabi tutulduğu, sonra sözlü mülakat ile elendiği, sıkı bir eğitime tabi tutulduğu, ve alınan sicil ve sınavlar ile terfi ettirildiği, bu süreçlerde de eğiteme tabi tutuldukları, gerekli denetimlerin yapıldığı, dava konusu işlemleri yapan Dava dışı … şubesi eski müdürü …’nin sicil dosyasının incelenmesinde; 07.01.2004 tarihinde davalı bankada çalışmaya başladığı, 25.06.2008 tarihinden itibaren bankanın çeşitli şubelerinde Müdür olarak görev yaptığı, çalışanın tüm bu görevlerini dava konusu olaylar ortaya çıkana kadar layiki ile yerine getirdiğinin, anlaşıldığı, bu itibar ile Davalı bankanın objektif özen yükümlülüğüne uygun davrandığı, dava konusu olaydan sorumlu tutulmasının mümkün olmadığı, Basiretli bir tacir gibi davranmak ile yükümlü olan Davacı bankanın yükümlülüklerini yerine getirmeyerek kusurlu davrandığı, Davacı bankanın Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş bir şirket olduğu, tacir sıfatı nedeni ile TTK hükümlerine göre basiretli bir tacir gibi hareket etmesi gerektiği, oysa kredinin teminatına aldığı çeklerin gerçek ticari ilişkiden doğup doğmadığı, imzalarının geçerli olup olmadığını sorgulaması gerektiği, çeklerin ödeme aracı olduğu, kredi aracı olmadığı, ancak faktoring şirketlerine ilişkin mevzuat kıyas yolu ile uygulandığında da 10.10.2006 tarih 26315 sayılı resmi gazetede yayımlanan Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları hakkındaki yönetmeliğin 22/2. Maddesine göre ; bir mal ve hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgeler ile tevsik edilmeyen alacakları satın alınamayacağının hükme bağlandığı, bu hükmün bankalara da uygulanması gerektiği, ayrıca davacı bankanın kredi müşterisi… Şti. ile 06.01.2012 tarihinde genel kredi sözleşmesi imzalayıp kredi ilişkisine girdiği, taraflar arasındaki ticari ilişkinin çok yeni olmasına rağmen davacı bankanın yeterli istihbarat yapmamasının, çeklerdeki imzaların gerçek olup olmadığını araştırmamasmın dava konusu zararın oluşmasında ve artmasında etken olduğu, Dava konusu olaya ilişkin olarak sürmekte olan ceza davasının sonucunun beklenmesi gerektiği, Davanın Davalı bankanın …şubesi eski müdürü …ye ihbarı gerektiği, ileri sürülmüş ve belirtilen nedenler ile davanın reddine karar verilmesi talep edilmiştir
3-Davacı vekili cevaba cevap dilekçesinde özetle; Adam çalıştıranın sorumluluğunun bir kusur sorumluluğu olmayıp, olağan sebep sorumluluğu olduğu, burada yasanın adam çalıştırana genel nitelikte objektif özen ve gözetim görevi yüklediği, adam çalıştıranın sorumluluğunun kendisine veya emrinde çalışan kişinin kusurlu olup olmamasına bakılmaksızın kusurdan bağımsız olarak doğduğu sorumluluğun doğması için objektif özen yükümlülüğünün ihlali ile meydana gelen zarar arasında uygun illiyet bağının yeterli kabul edildiği, adam çalıştıranın görülecek işe uygun fikri, mesleki, bilgi ve yeteneklere sahip bir kişi seçmek ile yükümlü olduğu, Davalı bankanın “benim çalıştırdığım kişi, bankanın tüm olanaklarını kullanarak banka müşterilinden habersiz çek koçanları bastırıp, bu çek koçanlarını kendisinin piyasaya sürerek 3. Kişileri zarara uğratmasından dolayı sorumlu tutulması mümkün değildir.” Şeklinde bir defi ilen süremeyeceği, Bankaların TTK M. 815’e göre; “Bankacılık kanununa tabi kuruluşlar.” olduğu, bu neden ile Finansal kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasının söz konusu olmadığı, Davalı bankanın, davanın dava dışı …’ye ihbar talebinin, davayı uzatmaya yönelik olduğu, zira, adı geçenin yurt dışına kaçtığının öğrenildiği, ceza davasının yıllar süreceği, ileri sürülmüş davanın kabulü ile tüm yargılama giderlerinin davalıya yüklenmesi talebini yinelemiştir.
4-Taraf vekilllerince davaya ilişkin tüm delilleri belge ve dayanakları ile birlikte dosyaya sunulmuş, İstanbul …Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasına ait belgeler dosyamız arasına alınmıştır.
5-Taraf iddialarının yerindeliği bakımından inceleme yapılarak rapor tanzimi için dosya bilirkişi kuruluna tevdi edilmiş olup dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda; Davacı bankanın Merter şubesinin kredilendirdiği… Şti.’nin borçlarını ödeyememesi ve kredinin teminatına alınan bir kısım çeklerin keşideci imzalarının sahte olması nedeni ile alacağın tahsil edilemediği, Keşideci imzaları sahte olan çeklerin Davalı bankanın … şubesinin 2 müşterisi adına Davalı bankanın o dönemdeki şube Müdürü tarafından müşterilerinin haberi ve talimatı olmaksızın Genel Müdürlükten temin edildiği, (bastırıldığı) ve bu çeklerin bir kısmının… Şti. tarafından kredinin teminatı olarak Davacı bankaya verildiği, bu çeklerdeki imzaların sahte olduğunun anlaşılması üzerine Davacı bankanın TBK Md. 66 uyarınca “adam çalıştıranın sorumluluğu” kapsamında davalı banka aleyhine iş bu tazminat davasını açtığı, Davacı banka vekili dava dilekçesinde : sahte çek tutarı olan 437.000 TL ve 290.000 USD tutarındaki zararın, çeklerin keşide tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tazminini talep ettiği, Dosya ve sunulan belgelerin incelenmesinde; Davacı bankanın belirtilen alacağı sabit olmak ile beraber, alacak hakkında herhangi bir takip yapılmadığı, ve alacağın aciz belgesine bağlanmadığı, yapılacak takip sonucu alacağın kısmen veya tamamen tahsil edilip edilemeyeceğinin, muhtemel zarar miktarının belirsiz olduğunun tespit edildiği, Bu itibar ile Davacı bankanın dava ve talep konusu çek tutarlarını davalı bankadan talep edemeyeceği, tarafların kusur ve sorumluluk durumları konusunda yapılan inceleme ve değerlendirmelerde: muhtemel davacı banka zararından: Olayın başlangıcının, davacı bankanın kredi verilen firma hakkındaki noksan istihbarat ve hatalı kredilendirme olduğu, daha sonra teminata alınan çeklerin istihbaratı ve kabulü sürecinde yapılan noksanlıklar ve hatalar nedeni ile Davacı bankanın % 60 oranında kusurlu olduğu, Davalı bankanın Müdür seviyesindeki bir elemanının sahte çek gibi yolsuzluk eylemlerinde bulunmasından, Davalının, % 40 oranında kusurlu olduğu sonuç ve kanaatine vardıklarını bildirmiştir.
6-Dava konusu olay hakkında yapılan şikayete ilişkin İstanbul … Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas sayısı ile dava açılmıştır.
7-Mahkememizce 27.05.201815 tarihli 1. Nolu ara karar ile ceza dosyasının sonucunun beklenmesine karar verilmiştir.
8-Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş olup, taraf vekillerince sunulan itiraz dilekçelerinin değerlendirilmesi konusunda rapor tanzimi için dosya bilirkişi kuruluna tevdi edilmiş, dosyaya ibraz edilen bilirkişi kurulu ek raporunda; 14/10/2014 tarihli kök raporlarındaki sunulan görüşlerini aynen tekrar etmişlerdir.
9-Mahkememizce 05/10/2017 tarihli ara karar ile İstanbul … Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında çıkacak sonucun Mahkememiz dosyasının esasına tesir etmeyeceği nedenle ilgili dosyanın sonucunun beklenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
10-Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı bankanın … Şubesi, dava dışı müşterisi… Şti arasında 06/01/2012 tarihli Genel Kredi Sözleşmesi imzalandığı, …’inde kefil olduğu, bu sözleşmeye istinaden kredi kullanmasına rağmen kredi borçlarını ödemediği, bu kredilere istinaden mahsup edilmek üzere dava konusu 15 adet 437.000TL ve 290.000USD tutarında çeklerin davacı bankaya verildiği, ancak bu çekler üzerindeki keşideci imzasının sahte olması ve davalı bankanın … Şubesi Müdürü …’nin bu işlemi gerçekleştirdiğine dair iddia ve bu hususta İstanbul…Ağır Ceza Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında davalı bankanın müdürünün yargılandığı anlaşılmış olmakla davacı TBK’nın 66.maddesi uyarınca “adam çalıştırmanın sorumluluğu ilkesi” gereğince uğradığı zararın davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davacı ve davalı banka kayıtları dava konusu çek ve deliller üzerinde uzman bilirkişilere teknik inceleme yaptırılmıştır.
Davacı banka, dava dışı … Şti’ye kredi kullandırdıktan sonra dava konusu 15 adet çeki alacağına mahsup olmuştur. Davacı banka krediyi kullandırırken gerekli özen ve araştırmayı yaparak krediyi kullandırması gerekirken bunu yapmamış, ayrıca dava konusu çekler henüz mevzu bahis değilken krediyi kullandırmış, yani bu çeklere güvenerek dava dışı … Şti’ye kredi kullandırmış değildir. Yine davacı banka bu çeklerden dolayı herhangi bir takip yapmadığından ne kadar zararı olduğu veya karşılıksız kaldığı miktar da henüz tespit edilemediğinden davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın Reddine
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 35,90 TL maktu karar harcının DAVACIDAN TAHSİLİ İLE HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 56.175,64 TL nispi vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin KENDİSİ ÜZERİNDE BIRAKILMASINA
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Başkan
Üye
Üye
Katip