Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2008/467 E. 2019/691 K. 31.10.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2008/467 Esas
KARAR NO : 2019/691

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 04/08/2008
KARAR TARİHİ : 31/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dava konusu olayda davalı ile davacı şirket arasında hizmet sözleşmesi düzenlendiği dikkate alındığında, BK 100. maddesinde ifa yardımcılarından doğan sorumluluğu düzenlemektedir. Bu maddeye göre bir borcun yerine getirilmesi ya da sözleşmeden doğan hakların kullanılmasını yardımcı kişiye bırakan kimse bunların işlerini görürken yaptıkları kusurdan dolayı sorumludur. Sözleşmeden ötürü sorumlu tutulmak islenen kimse kendi kusurusuzluğunu, hem de yardımcı kişinin kusursuzluğunu yani çifte kusursuzluğu ispat etmek zorundadır. Bu yön 27.3.1957 tarih ve 1/3 sayılı Y.İ.B.K. da da vurgulanmıştır.Haksız fiil sorumluluğunun kurucu unsurları; davranış, zarar, uygun illiyet bağı, kusur vc hukuka aykırılıktır. Dava konusu olay, davalı şirket çalışanının kusurlu hareketi neticesinde davacı şirket uçağının basarlanması şeklinde meydana gelmiştir ve illiyet bağı mevcuttur.Hasara uğrayan uçağın pilotu ancak yer personelinin vereceği talimatla gaz açabilirler, bu nedenle kazanın pilotun uygun olmayan zamanda gaz açtığı şeklindeki iddiası asılsızdır.Push back sırasında kullanılan lovv-bar denilen aletin teknik incelemesi …’de yaptırılmıştır ve demir içerdiği anlaşılmıştır, Bu davanın esası oluşan kazanın push-back hizmeti veren şirketin kusurlu hareketi, şirket çalışanının kusurlu hareketi vc kullanılan ekipmanların yetersizliği nedeniyle oluşup oluşmadığıdır,Davalı taraf imzalanan anlaşmanın 6.7. maddesine dayanarak ‘‘çeki demirinin” taşıyıcı tarafından temin edileceğini belirtmiştir, Taraflar arasında imzalanan Ek B.1.0 anlaşmasında bu kısım yoktur. Davalı taraf daha önceki hizmetleri de dahil olmak üzere çeki demiri talebinde bulunmamıştır.Uçak sahibi şirketin meydana gelen kaza nedeniyle uçuşları aksamıştır vc bu zararların tamamının tahsili istenmektedir.
Davalı cevap dilekçesinde özetle;Dava dilekçesine neden olan olay 02,08.2007 tarihinde meydana gelmiştir. Davanın, 1 yıllık zaman aşımı süresini geçtiğinden, reddi gerekmektedir,Davacıya ait uçağın push back işlemi sırasında hasarlanmastna uçağı kullanan, davacının pilotunun dikkatsiz ve tedbirsiz davranması sebep olmuştur,Push back işleminde pilot kablolu iletişim ile uçağın altındaki harekat memuru İle ve harekat memuru da to\v car aracını kullanan araç sürücüsü ile işaretleşerek haberleşir, Bu olayda push back işlemi tamamen bittikten, tovv car ve tow bar (çekme itme demiri) uçağın altından ayrıldıktan sonra, harekat memuru push back İşleminde kullanılan (ucunda kaptanın görebilmesi için kullanılan kırmızı renkli uyarı kurdelesi olan) pimi vc kulaklığını uçaktan ayırarak, emniyetli bir mesafede, kaptanın görebileceği şekilde sağ elini ucunda kurdele olan pimle yukarı doğru kaldırarak kaptna gösterir ve pilotun gaz açarak yürümesi için işaretini verir….İşlemi sırasında kesinlikle gaz açılmaz, bu bir uluslararası kuraldır. Davacının pilotu … işlemi sırasında gaz verdiği kamera kayıtlarında ve DIIMİ kaza raporlarında açıkça belirtilmiştir. Davacı pilotunun push back işlemi sırasında, idle motor gücü dışına çıkarak, push back prosedürünü ihlal ettiği FDR (uçuş bilgi kayıt cihazı) kayıtlarından ve kokpil ses kayıtlarından anlaşılacaktır,Olay sırasında kullanılan davalı şirkete ait … markalı ekipmanın çekme kapasitesi 22000 )bs dir, (yaklaşık 10 ton) Davacı şirkete ait hasarlanan …tipi uçak olay sırasında kullanılan ekipmanın kullanılabileceği uçaklar arasındadır, … uçağını 4000 kg kapasiteli ekipman itebilirken, davalı şirket 10 ton kapasiteli ekipman kullanmıştır. Olay sırasında kullanılan … orta gövdeli uçaklar için ideal olan boyut ve ağırlıktadır, Hasarlanan uçağa aynı … ile U2un süre push back işlemi yapılmıştır.Kazaya neden olduğu iddia edilen … aracının teknik olarak kusurlu olduğu iddiası gerçek dışıdır, … üzerinde göbekte bir ana kırılmaz tow bar vc yanlarda, dönüş hareketi sırasında zorlama veya teknik bir sorun meydana geldiğinde zorlamanın hasara yol açmaması k’in, kırılabilir pimler mevcuttur. Bu olayda hasarlanan uçağın kaptan pilotunun push-baek sırasında gaz açması sonucu, aşın zorlama vc İleri itmeden dolayı, pimler kırılmıştır, Bu kırılma sağa ve sola yaklaşık 10-15 derece fazladan açı istikameti sağlamakta olup dönüş esnasında açı kısıtlamasının ihlalinde koruyuc önlem olarak işe yaramaktadır.Hasar oluşan olaydan sonra 02.08.2007 tarihli DHMİ Apron Kaza Raporunda, yine aynı tarihte tutulan İlk Kaza Raporumda vc Ayrıntılı Kaza Raporu’ nda uçak low-car aracına bağlı iken uçağın motor çalıştırması ile ileri doğru hareket etmesi sonucu hasarın oluştuğu belirtilmiştir.Uçağın taksi çizgisine oturmasından sonra, push back aracı uçağın solunda 45° açı ile uçağı iterken, kaptanın gaz açması sonucu, uçak ileri doğru hareket etmeye başlamış. Olayın meydana gelişine ilişkin film kayıtları… Şube Müdürlüğü arşivinde bulunamktadır,Davacı ile davalı şirketler arasında Standart Yer Hizmetleri Anlaşmasının 6,7 Hava Aracının Hareket Ettirilmesi maddesinin b) bendi “yerleştirmek ve kaldırmak (aksini belirten bir anlaşma yoksa çeki demiri veya çekme kolu taşıyıcı tarafından temin edilir)1’ hükmünü içermektedir, Ayn bir anlaşma olmadığından, çeki demiri veya çekme kolu, davacı larafından temin edilmediği için bu hükmün vecibeleri yerine getirilmemiştir.Tow-car araçlarının belirli pciryotlarla bakımı ve kontrolü düzenli olarak yapılmaktadır … Kalite Belgesi ’nin alınabilmesi için bu işlemlerin zaten yapılması gerekmekledir. … işleminde kullanılan ekipmanlara 150 saat’te genel kontrol, 300 saatte planlı bakım ve kontrol yapılmaktadır,Olay tarihi olan 02.08.2007 tarihinde davalı şirketin … kalite belgesi mevcuttur ve bu kapsmada çalıştırdığı tüm personelini uygun olarak bilgilendirmekte ve gerekli tüm eğitimlerini vermekledir. Usul ve yasalara aykırı olarak açılan davanın zamanaşımı, yetki, usul ve esastan reddine, mahkeme masrafı ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükleliİmcsine dair karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış,… Müdürlüğü,…Müdürlüğü, …Üniversitesi… Bakanlığı … Müdürlüğü cevabi yazıları celp edilmiştir.
Tarafların kusur durumları, tazminatın varlığı ve miktarı yönünden bilirkişi incelemesi yaptırılmış bilirkişi heyeti dosyaya sunduğu 06/05/2015 tarihli raporda ” tarafların kazanın oluşumunda yan yarıya kusurlu bulundukları ve davalının meydana gelen davacı zararından kusuru oranında sorumlu bulunduğu,zararın meydana gelmesinde davacının % 50 oranında mflterafık bir kusurunun bulunduğu,davacının zararının (kusur oranları dikkate alındığında) 519.400 + 2 = 259,700 USD olarak tespit ve tayininin uygun ve kadri marufunda bulunduğu, ancak davacı şimdilik 100.000 USD talep ettiğinden taleple bağlı kalınmak icap ettiği ” görüşü bildirilmiştir.
Davacı tarafın itirazları üzerine bilirkişi heyetinden ek rapor alınmış, 21/12/2015 tarihli ek raporda ” tarafların kazanın oluşumunda yan yanya kusurlu bulunduktan ve davalının meydana gelen davacı zaranndan kusuru oranında sorumlu bulunduğu,zararın meydana gelmesinde davacının % 50 oranında miiterafik bir kusurunun bulunduğu,davacının zararının (kusur oranlan dikkate alındığında) 519.400 + 2 = 259.700 USD olarak tespit ve tayininin uygun ve kadri marufunda bulunduğu, tarafların kök rapora vaki itirazlarının raporda herhangi bir değişiklik gerektirmediği, oradaki tespit ve görüşlerin aynen muhafazası icap ettiği” görüşü bildirilmiştir.
Davacı tarafın defterlerinin ve sunulan belgelerin incelenmesi ve talep edilen tazminat kalemlerinin miktarlarının belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yaptırılmış ve rapor alınmıştır. Bilirkişi heyeti dosyaya sunduğu 04/02/2019 tarihli raporda ” defter incelemesiden sonra elde edilen yeni verilere göre davacının uğradığı zarar miktarının kusur oranları dikkate alınarak 281.133,24-USD olarak tayini gerektiği ” görüşü bildirilmiştir.
Davacı vekili 11/09/2015 tarihli dilekçesi ile talep miktarını arttırmış harç tamamlanarak dilekçe tebliğ edilmiştir.
Tüm dosya ve deliller birlikte değerlendirildiğinde; açılan dava sözleşmeye dayalı haksız fiilden kaynaklanan zararın tazmini istemine ilişkindir. Taraflar arasında 10/04/2006 tarihli Ana Yer Hizmetleri Sözleşmesi Ek 1-A sözleşmesi ve ayrıca EK B.1.0 sözleşmesi imzalamışlardır. 02/08/2007 tarihinde DHMİ ‘nin kaza raporunda belirttiği gibi davacıya ait… tescilli … tipindeki Uçak 11 no’lu park yerinden push back yaptığı esnada … demiri bağlı iken uçağın motor çalıştırması ile ileri doğru hareket etmesi ve bu esnada …’a bağlı olan uçağın ön dikmesinin sola doğru aşırı şekilde dönerek dikmade hasar meydana getirdiği, davacının iddiasının yer hizmetleri veren … aracının ve personelinin yeterli teknik kapasiteye sahip olmadığı, davalının iddiasının ise push back işlemi esnasında pilotun motora gaz vermesi nedeniyle kazanın ve hasarın oluştuğu noktasında olup uyuşmazlık kusur tespitine yöneliktir. …Müdürlüğü’nden gelen rapor ve dökümanlar, DHMİ ‘den gelen kayıt ve evraklar, kaza tutanakları, ifade tutanakları ve mahkememizce kendi alanlarında uzman bilirkişilere yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda uçağın taksi yoluna girebilmesi için yer hizmetleri veren … aracı ve personelleri tarafından push back işleminin yapıldığı sırada … demirinin uçağın ön iniş takımlarına bağlı olmasına rağmen ve hareket memurunun kaptan pilota push back işleminin bittiğine dair by pass pimi göstermeden pilotun havacılık kurallarına aykırı olarak motorlara gaz verdiği, uçağın bu nedenle … aracının tam tersi istikamette ileriye doğru hareket ettiği, bu esnada … demirinin pimleri kurmasına rağmen uçaktan ayrılmadığı, emniyet mekanizmasının çalışmadığı, pilotun kusurlu davranışına ilaveten olayın ve hasarın şiddetini arttırdığı, bu nedenle tarafların % 50 oranında eşit kusurlu oldukları anlaşılmış olup tazminat miktarının belirlenmesi için ilk başta sunulan faturaların defterlere kaydedilmiş olup olmadığının belirlenmesi için yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda faturalara dayanak yapılmış dava dilekçesinde kalem kalem belirtilmiş olan uçuş zararı, ön dikme kira ve monte masrafları, hangar kirası, masraflarının toplamda 562.266,48 USD olduğu kusur oranlaması yapıldığında davalıdan 281.133,24 USD istenebileceği fakat davacı tarafından yapılan ıslahla toplamda 259.700 USD talep edilmiş olmakla taleple bağlılık ilkesi gereği bu bedelin esas alınarak her ne kadar ihtarname tebliğ tarihinden itibaren faiz talep edilmiş ise de tebliğ şerhi ibraz edilmediğinden dava ve ıslah tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte maddi tazminata hükmetmek gerekmiş ve davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜNE,
Davacı yararına 259.700,00-USD maddi tazminatın 100.000-USD yönünden dava tarihi olan 04/08/2008 tarihinden itibaren 159.700,00-USD yönünden ıslah tarihi olan 11/09/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 53.758,67-TL nispi karar harcından peşin alınan 1.566,00-TL Islahla alınan 8.264,00-TL harç toplamı 9.830,00-TL harcın mahsubu ile bakiye 43.928,67-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 45.429,24-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan toplam 13.951,90-TL ( 14,00 TL BVH, 3,80 TL VH, 1.566,00 TL Peşin Harç, Islah harcı 8.264,00, 404,10-TL tebliğler, 3.700,00 TL bilirkişi ücreti.) yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgilisine iadesine,
6-Davalı tarafından yapılan giderin üzerinde bırakılmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Başkan

Üye

Üye

Katip