Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/550 E. 2023/881 K. 14.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/550 Esas
KARAR NO : 2023/881

DAVA : Malın İadesi
DAVA TARİHİ : 29/08/2023
KARAR TARİHİ : 14/12/2023

Mahkememizde görülmekte olan malın iadesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirket ile müvekkili şirket arasında 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde, finansal kiralama sözleşmesi/sözleşmeleri akdedilerek aşağıda özellikleri (marka, model, tip, vs) belirtilen menkullerin finansal kiralandığını ve teslim edildiğini, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Birliği nezdinde Finansal Kiralama Sözleşmesi’ne konu satıcısı …A.ş, 10/05/2023 tarih … fatura nolu faturaya konu; 1 Adet … Marka … Tipi 2022 Model … Şaşi Numaralı … Motor Numaralı Forklift’in davalı … kiracıya teslim edildiğini, davalı kiracının sözleşmelere göre belirlenen ödeme planlarında belirtilen kira borçlarını vadelerinde ödemediğinden temerrüde düştüğünü, bu durum nedeniyle müvekkili tarafından kiracı şirket ve müşterek borçlu müteselsil kefillere, 6361 sayılı yasanın 31. maddesi ve finansal kiralama sözleşmesi hükümleri uyarınca ödenmesi gereken kira bedellerinin ihtarnamelerin tebliğini müteakip 60 gün içerisinde ödenmesi, aksi halde sözleşmelerin feshedilmiş sayılacağı ve aynı yasanın 33. maddesi gereğince de sözleşmelerin feshi halinde temerrüde düşülen meblağ ile birlikte vadesi gelmemiş kira bedellerinin muaccel hale geleceği ayrıca kiralanan malların da iade edilmesi gerektiği konusunu içeren … 3.Noterliği’nin … tarih … yevmiye sayılı ihtarnamesi keşide edildiğini, aleyhine ihtiyati tedbir istenen kiracıya 01/06/2023 tarihinde gönderilen ihtarname tebliğ edilememiş olup iade döndüğünü, 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu’nun 33/4 maddesi gereğince “Kiralayan tarafından kiracıya gönderilen fesih ihtarnameleri hakkında 2004 sayılı kanunun 68/b maddesi hükümleri uygulanır.” ifadesi bulunduğunu, yine taraflar arasında imzalanan finansal kiralama sözleşmesinin 15. maddesinde ‘Tarafların sözleşmenin başlangıç kısmında belirtilen adresleri tebligat adresleri olarak kabul edilmiştir. Değişiklikler yazılı olarak karşı tarafa bildirilmediği takdirde, bu adreslere yapılacak tebligat ve bildirimler kendilerine yapılmış sayılacağını, yasanın ve sözleşmenin ilgili hükümleri gereği davalı tarafından noter aracılığıyla adres değişikliği bildirmesi gerektiği halde taraflarına böyle bir adres değişikliği bildirilmediğinden, finansal kiralama sözleşmesi adreslerine ihtarnameler ulaştığı tarihte tebliğ edilmiş sayılır.’ denildiğini, 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu’nun 31/1 maddesi gereğince “ (1) Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.” denildiğini, bu nedenlerle anılan ihtarnamenin 01/06/2023 tarihinde davalı/kiracıya gönderildiğini ve bu ihtarname ile tanınan 60 günlük sözleşme fesih süresi ve 60 günlük süreyi takiben 3 günlük malın iade süresi (60+3 gün) dolduğunu, verilen kanuni süre içinde ihtarnamede belirtilen borçlar ödenmediğinden yasa maddeleri uyarınca ihtarname tebliğ edilmiş sayılarak sözleşmenin feshedildiğini, 6361 sayılı Yasa çerçevesinde akdedilen finansal kiralama sözleşmesine konu malların mülkiyeti kiralayan finansal kiralama şirketlerine ait olduğunu ve sözleşmenin devamı süresince kiracının malın sadece zilyedi olduğunu ve sözleşmenin feshedilmesi halinde sözleşmeye konu malı/malları kiralayana iade etmek zorunda olduğunu, davalının ise müvekkilince gönderilen ihtarnameye konu borçlarını ve devam eden kiralarını bugüne kadar ödemediği gibi mülkiyeti müvekkiline ait olan kiralananları da iade etmediğini, mülkiyeti müvekkili şirkete ait kiralanan menkul malların işbu davadan önce tedbir yolu ile müvekkil şirkete teslimi için … 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …D.İş sayılı dosyası ile ihtiyati tedbir kararı alındığını, alınan ihtiyati tedbir kararının … 31. İcra Dairesi’nin…Esas sayılı dosyası ile yasal süresinde icraya konulduğunu belirterek, 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu ve Finansal Kiralama Sözleşmesinin açık hükümleri çerçevesinde, finansal kiralama sözleşmesinin feshinin tespitine, finansal kiralamaya konu mallar üzerinde davalı kiracının haksız ve kötü niyetli zilyetliğine son verilmesine, mülkiyeti müvekkiline ait olan malların teslim alındığı şekilde müvekkil şirkete iadesine, ihtiyati tedbir kararının mahkeme kararının kesinleşeceği tarihe kadar devamına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalıya yasaya uygun olarak tebligat yapılmış olmasına karşın, davayı takip etmediği gibi, yazılı bildirimde de bulunmadığından, HMK’nın 128. maddesi hükmü gereğince davayı inkar ettiği varsayılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dosyada tarafların bildirdiği belgeler, Finansal Kiralama Sözleşmesi, … 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyası, … 31. İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası delil olarak değerlendirilmiştir.
Dava; 6361 Sayılı Finansal Kiralama Factoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 31. ve 33.maddesi hükümlerine dayalı olarak açılmış olup, finansal kiralama sözleşmesinin feshinin tespiti, finansal kiralama konusu malların davalı kiracıdan alınarak davacı kiralayana verilmesi istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki … tarih ve … sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi 6361 Sayılı Yasanın 22.maddesi hükmüne uygun olarak yapılmıştır. Sözleşmede yazılı taşınır mal, kiralayan davacı tarafından kiracı davalıya teslim olunmuştur.
Sözleşme tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6361 sayılı Yasanın 23 ve 24. maddeleri uyarınca, finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Ancak taraflar sözleşmede, sözleşme süresi sonunda kiracının, malın mülkiyetini satın alma hakkını haiz olacağını kararlaştırabilir. Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir. Kiracı, finansal kiralama konusu malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre itinayla kullanmak zorundadır. Sözleşmede aksine hüküm yok ise kiracı, malın her türlü bakımından ve korunmasından sorumlu olup, bakım ve onarım masrafları kiracıya aittir.
Aynı Yasanın 30 ve devam maddeleri uyarınca Sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça, sözleşme süresinin dolması, kiracının iflası, ölümü veya fiil ehliyetini kaybetmesi hâllerinde kendiliğinden sona erer. Kiracının tasfiye sürecine girmesi veya tasfiyeye girmeksizin finansal kiralama konusu malın tahsis edildiği işletmesini tasfiye etmesi hâlinde kiracının talebi üzerine sözleşmede aksine hüküm yoksa sözleşme, süresinden önce feshedilebilir. Sözleşmenin taraflarından her biri sürenin bitiminden en az üç ay önce bildirmek kaydıyla, mevcut veya yeni şartlar ile sözleşmenin uzatılmasını talep edebilir. Sözleşmenin uzatılması tarafların anlaşmasına bağlıdır.
Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.
Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hâllerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda sözleşme feshedilebilir. Kiracı ve kiralayan arasında finansal kiralama sözleşmesi ile ilgili ihtilaflarda, mahkemece finansal kiralama konusu malın ihtiyati tedbir kararı alınarak kiralayana veya üçüncü bir kişiye bırakılması durumunda kiralayan, mahkemeye malın rayiç değeri kadar teminat yatırmak suretiyle mal üzerinde tasarruf edebilir. Şu kadar ki; sözleşmenin feshinin haksız olduğuna karar verilmesi hâlinde kiralayan, kiracının zararını tazminle yükümlüdür.
Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir. Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür. İade edilen malın üçüncü kişilere satılması hâlinde sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından düşük olması durumunda aradaki fark kiracı tarafından kiralayana ödenir. Sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça iade edilen malın satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından yüksek olması durumunda aradaki fark kiralayan tarafından kiracıya ödenir. İade alınan malın üçüncü kişilere finansal kiralama yöntemiyle kiralanması hâlinde de aynı esaslar uygulanır.
Kiracının bu Kanunda belirtilen süreler içinde borcunu ödememesinden dolayı kiralayan tarafından noter aracılığıyla kiracıya gönderilen fesih ihtarnameleri hakkında 2004 sayılı Kanunun 68/b maddesi hükümleri uygulanır.
Bu yasal çerçevede somut duruma bakıldığında, … sözleşme numaralı… tarihli Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiği, sözleşmeye konu malların 6361 Sayılı yasanın 23/1 Maddesi gereğince kiralayan şirketin mülkiyetinde olduğu, Anılan yasanın 24/1-2 maddesi gereğince de, kiracı sözleşmeler süresinde finansal kiralama konusu malların zilyedi olup, malları sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorunda olup, 6361 sayılı yasanın 30. maddesine göre sözleşme süresinin dolması ve sözleşmenin diğer sebeplerle sona ermesi, 31. Maddesi hükmüne göre de, sözleşmenin ihlali hallerinde, 6361 sayılı yasanın 32. Ve 33. Maddeleri gereğince kiracı finansal Kiralama konusu mal yahut malları, kiralayana derhal geri vermekle mükellef olduğundan, dava konusu Finansal Kiralama Sözleşmesi gereği davalı kiracının kira taksitlerini üst üste 2 kez ve daha çok ödememesi yüzünden, 6361 sayılı FKK. 33/1 madde hükmü uyarınca davacının kiralanan malın iadesini talep edebileceği yönünde yasal tüm koşulların oluştuğundan, davacı şirketin, davalıdan dava konusu malın iadesi talebinde bulanabileceği taraflar arasındaki sözleşme uyarınca, kiralayanın sözleşmeyi fesih etmesi halinde malın kiracı tarafından kiralayana iade ve teslim etmesi gerektiği ve bu kapsamda malın aynen iade yükümlülüğünün davalıya ait olduğu anlaşılmakla sözleşmenin feshinin geçerli olduğu anlaşılmakla davanın kabulüne karar vermek gerektiği kanaatine varılarak ve davaya konu finansal kiralama konusu malın değerinin 600.000,00-TL olduğu, bu nedenle dava değerinin de 600.000,00-TL olduğu kanaatine varılarak bu miktar üzerinden davalı aleyhine vekalet ücretine ve yargılama giderlerine hükmedilmesi gerektiği değerlendirilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davanın KABULÜ İLE;
-Dava konusu … tarihli … sözleşme numaralı (ve bu sözleşmeyi tadil eden 17/05/2023 tarihli tadil sözleşme) Finansal Kiralama Sözleşmesinin davacı tarafından haklı nedenle feshedildiğinin TESPİTİNE,
-Taraflar arasında akdedilen … tarihli … sözleşme numaralı (ve bu sözleşmeyi tadil eden 17/05/2023 tarihli tadil sözleşme) finansal kiralama sözleşmesine konu ve mülkiyeti davacı şirkete ait bulunan;
-1 ADET … MARKA … TİPİ 2022 MODEL … ŞAŞİ NUMARALI … MOTOR NUMARALI FORKLİFT’in davalıdan alınarak davacı şirkete AYNEN İADE VE TESLİMİNE,
2-… 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin … tarih, … D. İş sayılı ihtiyati tedbir kararının Mahkememiz kararının kesinleşmesine kadar DEVAMINA,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 40.986,00-TL nispi karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 8.538,75-TL tamamlama harcı, 1.707,75-TL peşin harç olmak üzere toplam 10.246,50-TL harcın mahsubu ile bakiye 30.739,50-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 1.707,75-TL peşin harç, 8.538,75-TL tamamlama harcı, 269,85-TL başvuru harcı, 218,50-TL posta giderleri olmak üzere toplam 10.734,85-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden, karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 90.000,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Artan gider/delil avansından artan avans olması halinde, hüküm kesinleştiğinde ve talep edildiğinde yatırana iadesine,
7-Davalı tarafından yatırılan gider/delil avansı ve yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.14/12/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

*Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.*