Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/476 Esas
KARAR NO : 2023/556
DAVA : 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (İtirazın İptali)
DAVA TARİHİ : 31/03/2023
KARAR TARİHİ : 28/07/2023
Mahkememizde görülmekte olan 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (İtirazın İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; Düzenleyen: …, Lehtar:… ŞİRKETİ Vade tarihi: 30.03.2023 Bedeli: 66.000.00 TL, senet Numarası: …, Düzenleyen: …, Lehtar:…ŞTİ. Vade tarihi: 30.03.2023 Bedeli: 12.000.00 TL, senet Numarası: …, Düzenleyen: …, Lehtar: …ŞTİ. ,vade tarihi: 30.03.2023, Bedeli: 12.000.00 TL, Senet Numarası: … senetler ile başlangıç numarası … çek bitiş numarası … çek olan çek defterinin … kargoya verildiği, 06.02.2023 tarihli deprem sebebiyle bu senetler … kargo şubesindeyken şubenin yıkılması sebebiyle enkaz altında kaldığı ve istem dışı elden çıktığı görülmüştür. Kaybolan ve zayi olan senet hakkında müvekkili bankanın telafisi mümkün olmayan bir zarara uğramaması adına Türk Ticaret Kanunu’nun 757. Maddesi ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 389. Maddesi uyarınca senet hakkında teminatsız olarak (mahkemeniz aksi kanaatteyse uygun görülen bir teminat karşılığında) ödemeden men tedbir kararı talebi ile birlikte ödeme yasağı ve senedin iptalini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, bono ve çek defterinin iptali istemine ilişkindir.
6102 sayılı Yasanın 757 ve devam maddeleri gereğince iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir. Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir.
İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Mahkeme, dilekçe sahibinin, poliçe elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulursa, verilecek ilanla, poliçeyi eline geçireni, poliçeyi belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar eder. Poliçeyi getirme süresi en az üç ay ve en çok bir yıldır. Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.
6102 sayılı Yasanın 818/1-s maddesi uyarınca poliçeye ilişkin, iptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası çekler hakkında da uygulanır. Hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu tür davalarda, davacının yetkili hamil olduğu konusunda mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gerekir. Kaldı ki, dava sırasında yapılan ilanlar neticesinde ve hak sahiplerinin daha sonradan ortaya çıkması halinde hasımlı olarak açılacak bir dava ile çek iptali kararının iptali de talep edilebilecektir. Davacı, iptalini talep ettiği senedin keşidecisinin kim olduğunu, çek/bono bilgilerini mahkemeye bildirmiş olup, davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle çek iptali hükümlerini uygulanmaz hale getirecektir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 14/05/2018 tarih ve 2016/11761 Esas 2018/ 3544 Karar sayılı emsal Kararı)
Davacının kaybolan çek defterine ilişkin talebi yönünden;
Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 23/01/2015 tarih, 2014/19118 esas ve 2015/925 karar sayılı ilamı; 15/04/2015 tarih, 2015/571 Esas ve 2015/5258 Karar sayılı ilamı; 03/06/2015 tarih, 2015/2751 Esas ve 2015/7625 Karar sayılı ilamlarında belirtildiği üzere keşidecinin çek iptali davası açma hakkı bulunmamaktadır. Bunun yanında boş olan, doldurulmadan kaybolduğu iddia olunan çek defterinin kıymetli evrak vasfında olmadığı anlaşılmaktadır.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, davacının dava konusu bonolar ile boş çek yaprakların bulunduğu çek defterinin zayi nedeniyle iptali talep edilmektedir. Dava konusu bonolar yönünden suretlerini ve bilgilerini sunmakla yetkili hamil olduğunun davacı yanca yaklaşık olarak ispatının sağlandığı, bu konuda olumlu kanaatin Mahkememizde oluştuğu, ilanların usulünce yapılmasına ve yasal sürelerin geçmesine rağmen bonoların ibraz edilmediği görülmekle dava konusu bonoların iptaline karar vermek gerekmiştir. Bunun yanında, davacının çek vasfında olmayan ve keşidecisi tarafından henüz keşide edilmemiş boş çek yapraklarının tedavüle konmuş sayılamayacağı, 3. kişiler tarafından kaybolan çek yaprağının imzalanıp doldurulması halinde çeke dayalı menfi tespit davası da açılabileceği, zayi nedeniyle ispatının istenmesinde hukuki yarar bulunmadığı anlaşılmakla bu talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı taleplerine ilişkin dava hasımsız ve basit yargılama usulüne tabi olup duruşma açılmadan dosya üzerinden karar verilebileceği, eksik hususların gönderme kararı veren Mahkemece yerine getirildiği, bu aşamadan sonra araştırılacak bir hususun kalmadığı kanaatiyle dosya üzerinden karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davanın Kısmen Kabulü ile;
-Düzenleyeni …, lehtarı … ŞİRKETİ olan 30.03.2023 vade tarihli, … numaralı 66.000.00-TL bedelli senet,
-Düzenleyeni …, lehtarı …ŞTİ. olan 30.03.2023 vade tarihili, … numaralı, 12.000.00 TL bedelli senet,
-Düzenleyeni …, lehtarı …LİMİTED ŞİRKETİ olan, 30.04.2023 vade tarihli, …numaralı 66.500.00 TL bedelli senet,
Zayi nedeniyle ayrı ayrı İptaline,
-Çek defteri yönünden talebinin hukuki yarar yokluğu nedeniyle Reddine,
-Sair hususların gerekçeli kararda açıklanmasına,
2-Kararın bir örneğinin keşideciye bildirilmesine,
3-Keşideci borçluların işbu kararın bonoların yerine geçtiğinin ve hamil davacı alacaklıya bonoların bedelini ödemesi halinde borçtan kurtulacaklarının bildirilmesine,
4-Asıl fiili hamillerin ileride ortaya çıkması halinde davacıya karşı istirdat davası açmak açısından serbest olduğunun bilinmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gerekli maktu 269,85 TL harçtan başlangıçta peşin alınan 179,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 89,95 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
6-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, akrar kesinleştiğinde varsa artan avansın iadesine,
Dair taraf vekillerinin huzurunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf yolu açık olmak üzere karar verilmiştir. 28/07/2023
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır