Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/816 Esas
KARAR NO : 2023/583

DAVA : 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (İtirazın İptali)
DAVA TARİHİ : 25/11/2022
KARAR TARİHİ : 13/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (İtirazın İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; … A.Ş., … nezdinde kurulan …’nda (…) faaliyet gösteren, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu başta olmak üzere ilgili mevzuatın tüm gereklerini yerine getirerek lisans belgesini almış bir yatırım kuruluşu olduğunu, davacı şirket ile davalı arasında 26.12.2017 tarihli Sermaye Piyasası Araçlarının Alım Satımına Aracılık Çerçeve Sözleşmesi akdedilmiş olduğu, Davalı, davacı Şirket ile imzalamış olduğu 26.12.2017tarihli sözleşme uyarınca … A.Ş. nezdinde bulunan … (“…”) alım satım işlemleri gerçekleştirdiğini, davacı Şirketin, bu işlemlerde sadece Davalının alım satım emirlerini … nezdindeki ilgili piyasaya ilettiği ve gerçekleşen işlemlerden komisyon geliri elde ettiğini, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri kaldıraç etkisi nedeniyle riskli işlemlerden olduğunu, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinde taraflar …’a sözleşme bedelinin tamamını değil, belirli bir kısmını teminat adı altında ödeyip, sözleşmeye konu varlığın fiyatındaki değişimlere göre teminatlarının değeri arttığında çekme hakkı veya teminat eksildiğinde eksik teminatı tamamlama yükümlülüğü altında olduklarını, davacı Şirket ve diğer aracı kurumların, yatırımcıların …’un ilgili piyasasına teminatların yatırılmasına veya çekilmesine sadece aracılık ettiklerini, davalıya, Sermaye Piyasası mevzuatının bir gereği olarak hesap açılışında gerekli bütün risk bildirimlerinin yapılmış olduğunu, Risk Bildirim Formu’nun kendisine sunulmuş olduğunu, okuması ve her bir sayfayı imzalamasının sağlandığı, söz konusu risk bildiriminin ikinci sayfasında yer alan işbu dava ile ilgili risk uyarılarının verilmiş olduğunu, davalı yanın, mevcut eksi bakiye ödeme yükümlülüğünü yerine getirmemesi üzerine, … 29. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası üzerinden yasal takip başlatıldığını, davalının 25.05.2022 tarihinde bu takibe itiraz ettiğini belirten dilekçesini mezkur icra dosyasına sunmuş olduğu ve icra takibi, davalının haksız ve kötü niyetli itirazları sebebiyle durduğu, davalı tarafından yapılan itiraz haksız ve kötü niyetli olup, itirazın iptali ile takibin devamına ve davalı hakkında asıl alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkâr tazminatına mahkûm edilmesi gerektiğini, …’un … Genelgesi uyarınca, piyasa nezdindeki takas merkezine karşı sorumlu olan aracı kurum olup, müşterisi eksik kalan teminatı tamamlamasa da davacı Aracı Kurumun bu teminatı tamamlama yükümlülüğü altında olduğu, davacı Şirketin sadece …’da gerçekleşmesine aracılık ettiği, makul bir oranda komisyondan başka bir gelir elde etmediği bu işlemler nedeniyle davalının kötü niyetli tavırları nedeniyle 8.657,80.-TL tutarında zarara katlanmış olduğunu beyan ederek davalı-borçlunun yapmış olduğu itiraz haksız, yersiz ve hakkaniyete aykırı olup kötü niyetli olduğundan itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesi,ni davalının icra-inkâr tazminatına mahkûm edilmesi gerektiği, İcra-inkâr tazminatına ükmedilebilmesi için davalının, icra takibine yapmış olduğu itirazında haksız olması yeterli olmakla birlikte, işbu davada davalının, ödemekle yükümlü olduğunu bildiği ve imzaladığı
sözleşme gereğince bilmemesinin imkânsız olduğu eksi bakiye bedelini ödemeyerek, aşlatmış olduğumuz icra takibine haksız bir şekilde itiraz etmesi, davalının kötü niyetini gösterdiği, bu nedenle davalı aleyhine, asıl alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; Davacı tarafından gönderilen teminat tamamlama çağrısında da belirtildiği üzere toplam teminat oranının %20’ye gerilemesi veya bu oranın altına inmesi, hızlı hareketler veya fiyat boşlukları nedeniyle hesapta bulunan değerlenmiş teminat tutarının eksiye dönmesi durumunda açık pozisyonların tamamı veya bir kısmı kurumca kapatılabileceği, ancak davaya konu işlemlerde teminat oranının %20nin altına düşmesine rağmen %20lik kısmında pozisyonların kapatılmadığını, bakiyenin eksiye düşmesinin bekletildiğini, bakiyenin eksiye düşmesi ile birlikte beklenmeden pozisyonun kapatıldığını, halbuki beklense idi doların artışı ile birlikte eksi bakiye düşen hesabının artılara çıkacağı, hatta getiri sağlanabileceğini, burada avacı kurumun kötü eyleminin söz konusu olduğunu, Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere ilişkin esaslar Hakkında tebliğ’in 9. Maddesinin 1.fıkrası d bendine göre “Yatırımcının piyasa koşullarında dolayı teminatından daha fazla zarara uğraması halinde söz konu zarar genel müşteriden ve talebe dayalı profesyonel müşteriden talep edilemez.” olarak ifade edildiğini, ilgili tebliğe göre aracı
kurumların müşterilerinin yatırmış oldukları teminatların üzerinde işlem yapmalarına izin vermelerinin yasak olduğu, buna rağmen teminatın üzerinde işlem yaptırılmış ise yatırımcısının bu sebepten zarara uğramış ise bu zararın yatırımcıdan talep edilemeyeceğini, yasağa uymayan kurumun zarara katlanması gerektiğini beyan ederek başlatılan icra takibinin haksız ve kötü niyetli olduğunu, açılan iş bu davanın reddini, kötü niyetli davacının tazminata mahkum edilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava konusu uyuşmazlığın; davalı ile imzalanan Sermaye Piyasası Araçlarının Alımı ve Satımına ilişkin Çerçeve sözleşmesi kapsamında, davalının yapmış olduğu … işlemi sonucu eksi bakiyeye düşmesi nedeniyle davacı tarafından teminat tamamlama çağrısı kapsamında teminatın tamamının kaybedildiği ve davalının kayıpları yatırdığı teminatı aşarak eksi bakiye oluşturduğu ve bu kapsamda oluştuğu iddia edilen zarar kapsamında davacının icra takip tarihi itibariyle davalıdan alacaklı olup olmadığı ve miktarı, davacının teminat tamamlama çağrısı işlemlerinin sözleşmeye uygun olup olmadığı, davacının doğduğu iddia edilen zarardan davalının sorumluluğu bulunup bulunmadığı, varsa tarafların kusur durumu ve oranı, icra takibine yapılan itirazın iptalinin gerekip gerekmediği, İİK’nun 67/2. Maddesi uyarınca davacı tarafın icra inkar tazminatı ve kötüniyet tazminatı koşullarının oluşup oluşmadığına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Davacı vekili dava dilekçesinde; Davalı ile imzalanan tüm sözleşmelere, davalı’ya sunulan ve imzası alınan risk bildirim formlarına, davalının hesap ekstrelerine, emsal bilirkişi raporuna, …’a yapılan ödemeye ilişkin belgeye, işlemlere ilişkin IP Loglarına, … 29. İcra Müdürlüğü nezdindeki … Esas sayılı dosyasına, müvekkili şirketin ticari defter ve kayıtlarına, ihtarnameye, tanığa, bilirkişi incelemesine, yemin ve diğer sair delillere delil olarak dayanmıştır.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Yatırım hizmetleri ve faaliyetleri ile yan hizmetlere ilişin esaslar hakkında tebliğ ilgili maddelerine delil olarak dayanmıştır.
… 29. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır. İcra dosyasının tetkikinde; davacı şirketin davalı şirket aleyhinde alacağının tahsili amacı ile 9.155,27-TL üzerinden icra takibi yaptığı, ödeme emrinin davalı şirkete tebliğ edildiği, davalı şirket vekilinin itirazı üzerine takibin durduğu anlaşılmıştır.
… A.Ş.’ye müzekkere yazılarak, … T.C. Kimlik numaralı davalı … tarafından 26/12/2017 tarihli sözleşme uyarınca şirketleri nezdinde yapılan işlemlere ait IP Loglarını içerir müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… Bankası A.Ş. …Bölümü’ne müzekkere yazılarak, … T.C. Kimlik numaralı davalı … adına, … mersis numaralı davacı … A.Ş. Tarafından yapılan ödemeye/ödemelere ilişkin kayıtlarını içerir müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
26.07.2023 tarihli bilirkişi raporunda “Davacı … A.Ş. ile davalı … arasındaki uyuşmazlık noktaları yönünden; davacı Kurum tarafından davalı …’in yapmış olduğu işlemlere ait tüm sözleşmelerin ve risk bildirim formunun imzalanmış olduğu, davalı …’in 26.12.2017 tarihinde hesabının aktif hale gelmesi akabinde geçen sürede düzenli olarak işlem yaptığı, mali bilgiler formunda yatırım amaçlı işlem yapmak amacında olduğunu, imzalamış olduğu risk bildirim formları sebebiyle piyasa riskleri konusunda bilgi sahibi olduğu, yapılan işlemler neticesinde davalı …’in kendi bilgisi ve kontrolü dahilinde açmış olduğu pozisyonlar sonrasında teminat tamamlama çağrısı aldığı, hesabın stop-out uyarısı verdiği, akabinde de hesabındaki alım pozisyonlarının satılması neticesinde hesabının 22.12.2021 tarihi itibarıyla 8.682,34.-TL borç bakiyesi verdiği, 2022 yılında ise hesabın 8.657,80.-TL borç bakiyesine ulaştığı, davacı aracı kurum tarafından … 29. İcra Mahkemesi’nde 22.04.2022 tarihinde göndermiş olduğu ilamsız takipteki ödeme emrinde davalı …’in borcunun 8.657,80.-TL olduğu, 497,47.-TL işlemiş faizi ile birlikte 9.155,27.-TL olduğu, davacı kurumun takip talebinde yer alan ve talep ettiği asıl alacak tutarı ile davalının hesabında yer alan borç bakiyesinin tutarsal anlamda birbiriyle uyumlu olduğu” bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, bilirkişi raporları ile toplanan deliller birlikte değerlendirildiğinde; Dava, taraflar arasında imzalanan sermaye piyasası işlemleri genel çerçeve sözleşmesi ve bağlı sözleşmeler çerçevesinde, davalının işlemleri sonucunda uğranıldığı iddia olunan davacı zararın tazmini amacıyla başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın İİK’nın 67/1. fıkrası uyarınca iptali istemine ilişkindir.
… 29.İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklının … Anonim Şirketi tarafından borçlu … aleyhine 8657,80-TL asıl alacak ve 497,45-TL faiz olmak üzere toplam 9.155,25-TL üzerinden icra takibi yaptığı, davalının 25.05.2022 tarihli itirazı üzerine takibin durduğu anlaşılmıştır.
Somut olayda; davacı tarafça, davalı ile türev araçlarının alım satımı nedeniyle aracılık sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşme kapsamında davalı tarafından …’da vadeli işlemler ve opsiyon piyasasında alım satım işlemlerinin yapıldığı, davalının teminat borcu ile eksi bakiye ve temerrüt faizini yatırmadığı, bu nedenle davacı tarafından davalı aleyhinde… 29.İcra Dairesi’nin …Esas sayılı Esas icra takibi başlatıldığı, davalının davacı … Şirketi nezdindeki hesabından … A. Ş. nezdinde bulunan … (…) gerçekleştirilen Endekse ve Dövize dayalı vadeli işlem alım satımları sonucunda hesapta oluşan 9.155,25-TL teminat açığı-zararın kim tarafından karşılanması gerektiği hususunda uyuşmazlığın toplandığı görülmüştür.
Taraflar arasında imzalanan 26.12.2017 tarihli Sermaye Piyasası Araçlarının Alım Satımına Aracılık imzalanmıştır. Bu sözleşmenin 24. maddesinde “Sürdürme teminatı, teminat tamamlama çağrısı ve stop-out” olarak isimlendirildiği, ilgili madde de; “Sürdürme teminatı, piyasadaki günlük fiyat hareketleri karşısında güncelleştirilen teminat tutarının ve teminat olarak bulundurulması gereken varlık kompozisyonunun korunması gereken alt düzeydir. Müşteri sahip olduğu açık pozisyonlarına ilişkin olarak … tarafından belirlenen esaslar dahilinde bulundurması zorunlu olan sürdürme teminatını Aracı Kurum nezdindeki hesaplarında bulundurmakla yükümlüdür. Müşterinin
hesabında yeterli teminatın bulunup bulunmadığının takibi müşterinin takibindedir….Müşterinin hesabında bulunan son işlem fiyatına göre değerlenmiş teminat tutarının (net varlık) müşterinin türev işlemlerinden kaynaklanan açık tüm pozisyonları için gerekli toplam teminat tutarının altına düşmesi durumunda aracı kurum müşteriye teminat tamamlamam çağrısı yaparak teminat tamamlanmasını talep eder. Müşteri teminat tamamlama yükümlülüğünü teminat tamamlama çağrısında belirtilen süre içinde yerine getirmekle yani teminatını başlangıç teminat seviyesine çıkarmakla yükümlüdür…Teminat tamamlama çağrısı alan Müşterinin hesabında bulunan teminata dayalı pozisyonlarını teminata dayalı
pozisyonlarını azaltmak ve/veya hesaba ilave teminat göndermek zorundadır.” denilmektedir. Davacının teminat tamamlama işlemini gerçekleştirmekle yükümlü olduğu açıktır. Mahkememiz tarafından irdelenen hususlardan biri de kaldıraçlı işlemler ve bu işlemlerin riskleri ile ilgili davalının sözleşme ile yeterince bilgilendirilip bilgilendirilmediği hususudur. Davalıya risk bildirimi formu imzalatmış olup risk uyarılarından bazıları şu şekildedir;
“Vadeli işlem sözleşmesi ve opsiyon sözleşmesi alım satım işlemleri çeşitli oranlarda risklere tabidir. Piyasada oluşacak fiyat hareketleri sonucunda aracı kuruluşa yatırdığınız teminatın tümünü kaybedebileceğiniz gibi, kayıplarınız toplam teminatınızı dahi aşabileceği, Aracı kuruluş tarafından yapılacak teminat tamamlama çağrılarını istenen süre içinde ve şekilde yerine getirilmesi, aksi takdirde hiçbir ihbara gerek duymadan pozisyonun piyasa değerinden, özen borcu çerçevesinde zararına da olsa kapatılmasına razı olunması gerektiği Bir opsiyon satılırsa, görece küçük ters bir piyasa hareketinde, opsiyon satmakla elde edilen prim ödemesini aşabilecek sınırsız potansiyel kayıp riskinin üstlenileceği, opsiyonu yerine getirmek istendiğinde, bunun üzerinde herhangi bir kontrol yetkisi olmadığı, sadece yüksek sermayeye sahip deneyimli kişilerin opsiyon satmaya teşebbüs etmesi gerektiği,
Kaldıraç etkisi nedeniyle, düşük teminatla işlem yapmanın piyasada lehe çalışabileceği gibi aleyhe de çalışabileceği ve bu anlamda kaldıraç etkisinin yüksek kazançlar sağlayabileceği gibi zararlara da yol açabileceği ihtimalinin göz önünde bulundurulması gerektiği.” belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamındaki delillerden anlaşılacağı üzere; davalının imzalamış olduğu 26.12.2017 tarihli sözleşme ve ekleri hükümlerince, Türev araçlar Risk Bildirim Formu ile muhtemel riskler konusunda Davalının bilgilendirdiği, davalının sözleşme başlangıç tarihi itibariyle 4 yıldır işlem yapmakta olduğu ve sözleşmelerin ilgili maddeleri değerlendirildiğinde davalının piyasa işleyişi ve yapmış olduğu işlemler neticesinde teminat tamamlama durumunda kalabileceği konusunda bilgi sahibi olduğu kanaatine varılmıştır. Davacı kurumun marjin kapama (teminat tamamlama) için yatırımcılarına bildirdiği en son saatin 15:00 olduğu anlaşılmıştır. Davalının 20.12.2021 tarihinde açmış olduğu pozisyonda terste kaldığı ve kendisine 21.12.2021 saat 23:40 ve 22.12.2021 saat 07:49 saatlerinde teminat tamamlama çağrısı yapıldığı davalı tarafından sürdürme teminatının tamamlanmadığı sözleşmelerin satılarak pozisyonunun sonlandırıldığı görülmektedir. Bu an itibariyle davalının cari hesap bakiyesinin 9.155,25 TL eksi bakiye verdiği anlaşılmaktadır.
…’dan gönderilen yazıda … Kodlu katılımcı tarafından 21.12.2021 tarihlerinde nakit teminatın … hesap kod ile yatırıldığı bildirilmiştir. Bu hesap kod numarasının davacının Türev Araçlar sözleşme numarası olduğundan yatırılan iş tutarın davalı/borçlu yatırımcısı adına davacı alacaklı aracı kurum tarafından Takasbank’a yatırılmış olduğu anlaşılmıştır.
Dosya kapsamında alınan hüküm kurmaya elverişli, bilirkişi raporuyla davacının iddialarının desteklendiği anlaşıldığından, bu hali ile davalı borçlunun takibe haksız olarak itiraz ederek takibin durmasına sebebiyet verdiği kanaatine varılmıştır. Davalı tarafından imzalanan sözleşmenin 29. Maddesinde temerrüt esasları kararlaştırılmış olduğundan asıl alacağı takip tarihi itibariyle işletilen yıllık %17.25 oranında temerrüt faizinin sözleşmeye ve hukuka uygun olduğu kanaatine varılmıştır. Sözleşme hükümleri çerçevesinde eksi bakiyenin davalıya bildirilerek teminat tamamlama çağrısı yapıldığından borcun bilinebilir olduğu yani likit nitelik taşıdığı anlaşılmıştır. Bu nedenle davacının icra inkar tazminatı talebinin kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davanın kabulü ile … 29. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında davalı tarafından yapılan itirazın iptaline, takibin aynen devamına,
2-Davalı aleyhine asıl alacağın % 20’si oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 625,40-TL maktu karar ve ilam harcından, davacı taraftan peşin alınan 110,57-TL harcın mahsubu ile hazineye gelir kaydına, bakiye 514,83-TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan ve (2) numaralı maddede mahsup edilen 110,57-TL harcın, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.155,27.-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 80,70-TL başvurma harcı, 1.750,00-TL bilirkişi masrafı ve 262,50-TL posta giderleri ve diğer giderler olmak üzere toplam 2.093,20-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Hukuk Muhakemeleri Yasasının 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından artan avans olması halinde, hüküm kesinleştiğinde ve talep edildiğinde davacıya iadesine,
8-Davalı tarafça yatırılan gider avansı ve yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
Dair davacı vekilinin huzurunda, davalı tarafın yokluğunda miktar itibarı ile KESİN olmak üzere karar verildi. Açıklandı. 13/09/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır