Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/667 Esas
KARAR NO : 2023/536

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 29/09/2022
KARAR TARİHİ : 12/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; Taraf şirketler arasında … 2.Noterliğinin … tarih … yevmiye numarası ile tasdikli … sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiğini, müvekkilinin ödemede temerrüde düşmesi sebebiyle davalı şirket tarafından keşide edilen … 3. Noterliğinin …tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesinde talep edilen borcun ödenmemesi sonucunda sözleşmenin feshedilerek kiralamaya konu iş makinasının davalı şirket tarafından iade alındığını ve 3.kişiye satışının yapıldığını, finansal kiralamaya konu malın geri alınarak satışından elde edilen bedelin alacağı karşılamaması halinde bakiye tutarın teminatı olan … … ilçesi … mah. 142 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerine davalı şirket lehine tesis edilen ipoteğin paraya çevrilmesi için … 10. İcra Müd. … E. sayılı ilamlı takip 2 dosyasından 100.421,94 TL miktarlı takip başlatıldığını, sözleşmeye konu iş makinasının satışından elde edilen bedelle müvekkili borcunun tamamen ödendiğini, açıklanan nedenlerle; müvekkilinin … 10. İcra Müd…. E. sayılı dosyasından borçlu bulunmadığının tespitine, işbu dosyadan davalıya yapılacak haksız ödemelerin sözleşme faizi ile birlikte istirdadına, masraf ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; 06 Kasım 2014 tarihli proforma faturada kayıtlı 1 adet 2014 MODEL … MARKA … TİPİ … TESCİL PLAKA NOLU … ŞASİ SERİ NOLU … MOTOR NOLU EKSKAVATÖR’ün Finansal Kiralama Yasası çerçevesinde kiralanması için … 2. Noterliği’nin .. tarih ve … yevmiye numaralı finansal kiralama sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye konu ekipmanların müvekkil şirketçe satın alınarak …’a teslim edildiğini, kiracının finansal kiralama sözleşmesi gereği ödemesi gereken kira bedelleri ile sigorta borçlarını ödemeyerek temerrüde düştüğünü, kiracıya 6361 sayılı Kanun’un 31. maddesi hükümlerine uygun olarak ödemesi gereken kira bedelinin ihtarnamenin tebliğini müteakip ödemesi, aksi takdirde sözleşmenin feshedileceğini ve aynı kanunun 31. maddesi gereğince kiralanan malların iadesinin ve temerrüde düşülen meblağ ile birlikte vadesi gelmemiş kira bedellerinin tahsili için yasal yollara başvurulacağını bildiren … 3. Noterliği’nin …tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi keşide edildiğini, anılan ihtarın borçlulara tebliğini müteakip 60 günden fazla süre geçmiş olmasına rağmen borç ödenmediği gibi Finansal Kiralamaya konu mal da müvekkil şirkete iade ve teslim olunmadığını, bunun üzerine … 3. Noterliği’nin…. tarih ve … .yevmiye numaralı ihbarnamesi keşide edilerek sözleşmelerin feshedildiğinin karşı tarafa bildirildiğini, taraflarınca … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde… E. sayı ile taraflar arasında akdedilen Finansal Kiralama Sözleşmesinin fesholunduğunun tespitine ve finansal kiralama konusu malın müvekkile teslimine karar verilmesi talepli dava açıldığını, mahkemece davanın kabulüne karar verildiğini, söz konusu davada ihtiyati tedbir talebi kabul edilen ve malın tedbiren teslimini isteyen müvekkili şirketin talebinin mahkemece kabul edilmesi üzerine 6361 s. Kanun 31/3 maddesi hükmü gereği mal üzerinde tasarrufta bulunmak için gerekli teminat yatırıldıktan sonra söz konusu malın satılarak paraya çevrildiğini ve ilgili bedelin borçlunun borcuna mahsup edildiğini, müvekkilinin davacı borçludan olan alacağının tahsili için ayrıca Finansal Kiralama Sözleşmesinden kaynaklı borca teminat olarak müvekkili şirket lehine ipotek tesis edilen … ili … ilçesi … mahallesi 142 ada 1 parselde kayıtlı taşınmaz üzerindeki ipoteğin paraya çevrilmesi için … 10. İcra Müdürlüğü … E. dosyası ile ilamlı icra takibi başlatıldığını, bu dosyadan usul ve yasaya uygun olarak satış işlemlerinin yürütüldüğünü ve ihalesinin gerçekleştiğini, borçlu tarafından açılan ihalenin feshi davasının ise halen derdest durumda olduğunu, davacı vekilinin, malın satılması neticesinde elde edilen bedelin borcun tamamını karşıladığı, dolayısıyla sözleşmeden kaynaklı borca teminat olan ipotekli taşınmaz hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takibe girişilemeyeceği iddiasının mesnetsiz ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava; Menfi tespit istemine ilişkindir.
Uyuşmazlığın, … 10. İcra Dairesinin … esas sayılı ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile başlatılan takip dosyası nedeniyle ve finansal kiralama sözleşmesi kapsamında davacının davalı şirkete borçlu olup olmadığı varsa miktarına ilişkin olduğu tespit edildi.
Davacı vekili dava dilekçesinde;… 2. Noterliğinin … tarih … Yevmiye Nolu ile aktedilen … Kurum No.lı Finansal kiralama sözleşmesi, .. 3. Noterliğinin … tarih … Yev.Nolu ihbarnamesi, … 10. İcra Müdürlüğünün … sayılı takip dosyası ve her türlü delile dayanmıştır.
…. 10. İcra Müdürlüğünün …sayılı takip dosyası celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… 2. Noterliğinin … tarih … Yevmiye Nolu ile aktedilen … Kurum No.lı Finansal kiralama sözleşmesi, teslim tesellüm belgesi, … 3. Noterliğinin … tarih … Yev.Nolu ihbarnamesi ile …tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi, Beyoğlu 36. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye sayılı ödeme planı celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
10/04/2023 tarihli bilirkişi raporunda; davacı ile davalı şirket arasında … 2. Noterliğinin… tarih … yevmiye numarası ile tasdikli … söz. no.lu Finansal Kiralama Sözleşmesinin akdedilmiş olduğu, sözleşmenin 12. Maddesi ile; Kiracının ödeme planında belirtilen vadelerden herhangi birine uymadığı takdirde temerrüde düşeceğinin kabul edildiği, davalı şirket tarafından 18.11.2016 tarihinde davacı hakkında … 10. İcra Dairesi …E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatılmış olduğu, Finansal Kiralama Sözleşmesine konu, davacı kiracıdan iade alınan malın, davalı finansal kiralama şirketi tarafından 31.03.2017 tarihinde 106.481,48 TL+KDV bedel ile 3.şahsa satışının yapılmış olduğu, takip tarihi olan 18.11.2016 tarihi itibarıyla davacı kiracının temerrüt faizi hariç; 21.150,00 TL faturalanmış gecikmiş kira borcu ve (3.525,00 TL x 26 adet kira =91.650,00 TL muaccel hale gelen kira borcu olmak üzere toplam 112.800,00 TL Kira borcu bulunduğu, 2.157,80 TL Sigorta borcu ve 785,72 TL Masraf borcu bulunduğu, muaccel hale gelen 26 adet kira bedelinin anapara toplamının 73.399,94 TL olduğu, sözleşme konusu malın iade alınarak 31.03.2017 tarihinde satışının yapılmış olması sebebiyle, bu tarih itibarıyla tespit edilen borç miktarının; 21.150,00 TL faturalanmış kira borcu, 73.399,94 TL anapara borcu, 2.157,80 TL sigorta borcu ve 10.086,50 TL masraf borcu olmak üzere toplam 106.794,24 TL olduğu, davalı şirket tarafından satışı yapılan sözleşmeye konu malın satış bedeli olan 106.481,48 TL tutarının; 31.03.2017 tarihinde 21.150,00 TL tutarının kira borcundan, 73.399,94 TL tutarının anapara borcundan, 2.137,80 TL tutarının sigorta borcundan ve 9.793,74 TL tutarının masraf borcundan mahsup edilmiş olduğu, dava tarihi olan 29.09.2022 tarihi itibarıyla davacı kiracının; kira borcu bulunmadığı, 827,77 TL masraf borcu bulunduğu ve 18,59 USD sigorta borcu bulunduğu, rapor içerisinde açıklandığı üzere; davacı kiracının 24.937,06 TL temerrüt faizi borcundan sorumlu olduğu ve 827,77 TL masraf borcu ile 18,59 USD sigorta borcu bulunduğu bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli bulunmuştur.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; davacı ile davalı şirket arasında … 2. Noterliğinin … tarih … yevmiye numarası ile tasdikli … söz. no.lu Finansal Kiralama Sözleşmesinin akdedilmiş olduğu, Finansal kiralama sözleşmesine konu kiralanan malın 1 adet 2014 model … MARKA … TİPİ …tescil plaka nolu … şasi seri nolu … motor nolu ekskavatör olduğu, sözleşmenin 12. Maddesi ile; Kiracının ödeme planında belirtilen vadelerden herhangi birine uymadığı takdirde temerrüde düşeceğinin kabul edildiği, davalı şirket tarafından … 3. Noterliğinin … tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile toplam 15.377,80-TL finansal kira borcu ve 3.403,52-TL temerrüt faizi borcu bulunduğundan bahisle belirtilen borçların 60 gün içinde ödenmesi gerektiği, ödenmediği takdirde sözleşmenin fesih olacağının ihtar edildiği, ihtarnamenin kiracı davacıya 25.07.2016 tarihinde tebliğ edilmiş olduğu, 60 günlük yasal sürenin 24.09.2016 tarihinde dolduğu, yine davalı şirket tarafından davalıya … 3. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile borçların ödenmemiş olması sebebiyle sözleşmenin feshedildiğinin bildirildiği ve davalı şirket tarafından … 10 İcra dairesi … E. Sayılı dosyası ile davacı hakkında 100.421,94-TL kira, 275,13-TL faiz, 27.527,12-TL temerrüt, 2.943,52-TL sigorta ve masraf, 1,45-TL faiz olmak üzere toplam 131.169,16-TL üzerinden ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip başlatıldığı görülmüştür. Davacı vekili dava dilekçesinde sözleşmeye konu iş makinasının satışından elde edilen bedelle müvekkili borcunun tamamen ödendiğini bildirerek, müvekkilinin … 10. İcra Müd…. E. sayılı dosyasından borçlu bulunmadığının tespiti istemiyle eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır.
6361 sayılı Kanunun Sözleşmenin Feshinin Sonuçları başlıklı 33. Maddesinde,” Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile 30 uncu maddenin ikinci fıkrası uyarınca kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür. İade edilen malın üçüncü kişilere satılması halinde sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından düşük olması durumunda aradaki fark kiracı tarafından kiralayana ödenir. Sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça iade edilen malın satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından yüksek olması durumunda aradaki fark kiralayan tarafından kiracıya ödenir…” düzenlemesi yer almaktadır.
Sözleşmenin 12. Maddesi ile; Kiracının temerrüde düştüğü her bir münferit borcu itibarı ile Ek:1 Özel Şartlarda belirlenen faiz oranında hesaplanacak temerrüt faizinin Kiralayana ödeneceği kabul edilmiştir. Ek:1 Özel Şartlar da; “Kiracının temerrüde düşmesi halinde vade tarihinde düzenlenmiş bulunan TL fatura tutarı üzerinden, kira vade tarihinden tahsilat tarihine kadar geçen süre için sözleşmenin 1.madde d fıkrasındaki yazılı temerrüt faizi uygulanacaktır. Sözleşmenin 1.madde d fıkrasındaki yazılı temerrüt faizi değişen piyasa koşullarına göre hiçbir ihtar ve ihbara gerek kalmaksızın kiralayan tarafından değiştirilebilir.” şeklinde belirlenmiş olup, Sözleşmenin 1.maddesinde d fıkrası bulunmamakla birlikte ödemelerin ne şekilde yapılacağını belirten Temel Maddeler başlıklı 9.maddesinde temerrüt faizi oranının TL işlemlerde %50 olarak belirlenmiş olduğu görülmektedir.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda; Finansal Kiralama Sözleşmesine konu, davacı kiracıdan iade alınan malın, davalı finansal kiralama şirketi tarafından 3.şahsa satışının yapılmış olduğu görülmekte olup, incelemeye sunulan faturada; … tarihli … no.lu 106.481,48 TL+KDV= 115.000,00 TL bedelli Fatura ile; sözleşme konusu 2014 model … PALETLİ EKSKAVATÖR satışının yapılmış olduğunun görüldüğü, davalı şirketin incelemeye ibraz ettiği ticari defter kayıtlarının tetkikinde; dava tarihi itibarıyla yapılan hesaplama neticesinde davacı kiracının; 18.11.2016 takip tarihi itibarıyla 94.549,94 TL kira borcu bulunduğu, sözleşme konusu iade alınan malın satış bedelinin 31.03.2017 tarihinde kira borcundan mahsup edilmiş olduğu ve satış tarihi olan 31.03.2017 itibarıyla ve dava tarihi itibarıyla kira borcu bulunmadığı tespit edilmiş olup, tüm sözleşme dönemi içerisinde gecikmeli olarak ödenen kira bedellerine ilişkin toplam 28.470,89 TL temerrüt faizi hesaplandığı, sözleşme dönemi içerisinde davalı şirket tarafından faturalanan ve tahsil edilen toplam 3.533,83 TL tutarında ki temerrüt faizinin hesaplanan tutardan tenzili neticesinde; davacı kiracının 24.937,06 TL temerrüt faizi borcu bulunduğu hesaplandığı, ayrıca davacı kiracının dava tarihi itibarıyla; 03.01.2018 tarihli 590,00 TL ve 25.01.2018 tarihli 237,77 TL olmak üzere toplam 827,77 TL masraf borcu ile 14.12.2016 tarihinde tahakkuk eden 18,59 USD tutarında sigorta borcu bulunduğunun hesap edildiği anlaşılmıştır. Bilirkişi raporu teknik açıdan yeterli, denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli bulunmuştur. Taraflar arasında düzenlenen Finansal kiralama Sözleşmenin 46. maddesi Delil Sözleşmesi niteliğinde olup, her türlü uyuşmazlıklarda “ Kiralayan ile Kiracı ve Kefiller, bu sözleşmeden doğan her türlü uyuşmazlıklarda, icra, iflas ve yargı yollarında Kiralayanın belge ve kayıtlarının, mikrofilm, mikrofiş, bilgisayar ve elektronik ortam haberleşme kayıtlarının teyit edilmiş olsun olmasın, geçerli delil teşkil edeceğini, HMK 193.maddesi hükmü uyarınca şimdiden kabul ve ikrar etmektedirler.” düzenlemesi yer almaktadır. Davalının incelenen ticari defterlerine göre; dava tarihi olan 29.09.2022 tarihi itibariyle davacı kiracının davalı kiralayana kira borcu bulunmadığı, davacı kiracının 24.937,06 TL temerrüt faizi borcu ve 827,77 TL masraf borcu ile 18,59 USD sigorta borcu bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda;davacının sözleşme kapsamında bu miktar borçtan sorumlu tutulması gerektiği kabul edilmiş, İstanbul 10. İcra Müdürlüğünün 2016/6133 E sayılı takip dosyasında davalı tarafından davacı hakkında toplam 131.169,16-TL tutarında talepte bulunulmuş olması karşısında; davacının … 10. İcra Müdürlüğünün …E sayılı dosyasında takibe konu olan 24.937,06-TL temerrüt faizi, 1.172,89-TL sigorta+masraf borcu ( 827,77-TL masraf borcu+ 345,12-TL sigorta borcu = 1.172,89-TL) ( 18.59-USD x 18.5649-TL 29.09.2022 dava tarihi itibariyle Merkez Bankası USD efektif satış kur karşılığı=345,12-TL ) olmak üzere toplam 26.109,95-TL’yi aşan 105.059,21-TL miktardan borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki biçimde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, davacının … 10. İcra Müdürlüğünün …E sayılı dosyasında takibe konu olan 24.937,06-TL temerrüt faizi, 1.172,89-TL sigorta+masraf borcu olmak üzere toplam 26.109,95-TL’yi aşan 105.059,21-TL miktardan BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 7.176,59-TL nispi karar ve ilam harcından, davacı taraftan peşin yatırılan 2.240,06-TL harcın mahsubu, bakiye 4.936,53-TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan ve (2) numaralı maddede mahsup edilen 2.240,06-TL harcın, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 80,70-TL başvurma harcı, 2.000,00-TL bilirkişi raporu masrafı, posta giderleri ve diğer giderler olmak üzere toplam 198,00-TL yargılama giderinin davadaki kabul ve ret oranına göre; 1.822,96-TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, 455,74-TL’sinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Hukuk Muhakemeleri Yasasının 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından artan avansın, hüküm kesinleştiğinde ve talep edildiğinde davacıya iadesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda hüküm verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 16.758,88-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Dair davacı vekilinin huzurunda, diğer tarafın yokluğunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 12/07/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır

*Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.*