Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/472 Esas
KARAR NO : 2023/245

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/07/2022
KARAR TARİHİ : 04/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; dava dışı … tarafından, lehdarının davalı, müteselsil kefilinin (avali) müvekkili şirket, düzenleme tarihi 30/03/2022, ödeme tarihi 15/05/2022, bedeli 15.000.000,00TL olan bononun düzenlenerek davalı …’ya verildiğini, davalı tarafından bono bedelinin tahsili amacıyla … 2. İcra Dairesi … sayılı dosya ile müvekkil şirket aleyhine icra takibi başlatıldığını, müvekkili şirket söz konusu bonodan, 25/05/2022 tarihinde icra emrinin kendisine tebliği ile haberdar olduğunu, keşideci … bononun tanzim tarihinde, müvekkil şirketin münferiden imza ve temsile yetkili yönetim kurulu üyesi ve davalının ablası; bono lehdarı …’nin ise davalı keşideci …’nın kız kardeşi ve aynı zamanda müvekkil şirketin 12/03/2022 tarihinde ölen hissedarı …’nın kızı ve murisi olduğunu, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre yönetim kurulu üyeleri genel kurul izni olmadan kendisi veya başkası adına işlem yapamayacağını, müvekkil şirket tarafından keşideci …’ya verilmiş bir izin olmadığını, yapılan işlem batıl olduğunu, müvekkili şirketin müteselsil kefil (aval) kılınarak borçlandırıldığı dava konusu bonoda müvekkilin müteselsil kefil (aval) yapılmasının TTK m.395/1 hükmü gereği batıl olması ve/veya m.371/2 hükmü gereği dava dışı … tarafından yapılan bu işlemle müvekkilin bağlı olmaması sebebiyle müvekkil şirketin borçlu olmadığının tespitinin gerektiğini belirterek keşidecisi …, lehdarı …, düzenleme tarihi 30/03/2022, ödeme tarihi 15/05/2022, bedeli 15.000.000,00TL olan bono ve bu bono dayanak yapılarak başlatılan … 2. İcra Dairesi … esas sayılı dosyasında müvekkil şirketin borçlu olmadığının tespitine, … 23. İcra Dairesi … esas sayılı dosyasına yatacak paranın alacaklıya verilmemesi amacıyla icra dosyasına teminatsız olarak tedbir konulmasına, HMK m.329 hükmü gereğince davalının yargılama giderleri ve müvekkil vekalet ücreti ile disiplin para cezası ödemeye mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; müvekkili ile davacı şirket yetkilisi … arasında imzalanan davaya konu senedir hukuka uygun bir şekilde düzenlendiğini ve taraflar arasındaki borç ilişkisinden doğduğunu, davacı şirketin, dava dışı …’nın yöneticisi-yetkilisi olduğu şirket olduğunu, dava dışı … tarafından müvekkiline verilen senette kefil konumunda olduğunu, Türk Ticaret Kanunu 395/1. Maddesinde yönetim kurulu üyesinin şirketle, kendisi veya başkası adına işlem yapamayacağı hususunda düzenleme yapıldığını, davacı şirketin ise usul ve yasaya aykırı olarak işbu madde hükmünü hukuka aykırı bir şekilde yorumlamaya çalışarak borçtan kurtulmaya çalıştığını, davacı şirketin mevcut yetkilisi … hakkında sahte imza ile yapılan genel kurullara ve bu kurullarda alınan kararlara ilişkin … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın …. Sor. sayılı dosyasından soruşturma başlatıldığını ve hakkında iddianame düzenlenerek … 60. Asliye Ceza Mahkemesinin … Esas Sayılı dosyasından kamu davası açıldığını, davacı şirket müvekkilinin babası muris … tarafından kurulduğunu, hukuka aykırı bir şekilde davacı şirketin mevcut yetkilisi …’nın şirkete ortak edildiğini, devam eden süreçte ise …’nın şirket hakkında usulsüz işlemlerine devam ettiğini, davacı şirketin mevcut yetkilisi tarafından davacı şirket hukuka aykırı işlem ve eylemlere konu edildiğini, hakkındaki ceza yargılamasının devam ettiğini, takibe konu kambiyo senedinin, kambiyo senedi vasfını taşıdığını, hukuka uygun olarak düzenlendiğini, davacının davasını ispat edemediği dosya kapsamında sabit olduğunu belirterek davanın reddine, kötüniyetli olarak dava ikame eden davacı aleyhine alacağın %40’ından aşağı olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava; Bonoya dayalı olarak … 2.İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyası ile başlatılan takipten dolayı İİK.nun 72. maddesi hükmüne dayalı menfi tespit istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konusunun; dava dışı … tarafından, lehdarı davalı …, müteselsil kefili davacı şirket olan 30/03/2022 düzenleme tarihli, 15/05/2022 vade tarihli, 15.000.000,00 TL bedelli bononun tahsili amacıyla … 2.İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyası ile davacı aleyhine başlatılan takip nedeni ile dava dışı yönetim kurulu üyesi olan keşideci …’nın TTK 395/1 hükmü sebebiyle yapmış olduğu işlemin batıl olup olmadığı, TTK 372 md uyarınca davanın keşideci … tarafından temsil yetkisi kullanılarak yapılan işlemin işletme konusu dışında kalıp kalmadığı, bono nedeni ile davacı şirketin borçlu olup olmadığı, bono düzenleme yetkisi bulunup bulunmadığı noktasında olduğu tespit edilmiştir.
Taraflarca gösterilen deliler toplanmış, … 2. İcra Dairesi … esas sayılı dosyasının bir örneği Uyap üzerinden celp edilerek dosya arasına alınmıştır.
İcra dosyasının incelenmesinde; Alacaklının …, borçluların … ve Vardarlı İnşaat ve Tekstil San Tic A.Ş, takip dayanağının Keşidecisi …, lehdarı …, müteselsil kefil / avalisti … A.Ş olan düzenleme tarihi 30/03/2022, ödeme tarihi 15/05/2022, bedeli 15.000.000,00TL olan bono olduğu, takibin 15.000.000,00-TL asıl alacak, 45.000,00-TL komisyon, 116.506,85-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 15.161.506,85-TL üzerinden başlatıldığı görülmüştür.
Takibe dayanak bonoda ; Keşidecinin …, müteselsil kefilin …, lehtarın …, düzenleme tarihinin 30.03.2022, ödeme gününün 15.05.2022 olduğu , takip borçlusu … bono düzenleme tarihi olan 30.03.2022 gününde müteselsil kefil …ni münferiden imza ve temsile yetkili yönetim kurulu üyesi olduğu anlaşılmıştır.
TTK’nın 369. maddesinde “(1) Yönetim kurulu üyeleri ve yönetimle görevli üçüncü kişiler, görevlerini tedbirli bir yöneticinin özeniyle yerine getirmek ve şirketin menfaatlerini dürüstlük kurallarına uyarak gözetmek yükümlülüğü altındadırlar.”
TTK’nın 371. maddesinde “(1) Temsile yetkili olanlar şirketin amacına ve işletme konusuna giren her tür işleri ve hukuki işlemleri, şirket adına yapabilir ve bunun için şirket unvanını kullanabilirler. Kanuna ve esas sözleşmeye aykırı işlemler dolayısıyla şirketin rücû hakkı saklıdır.
(2) Temsile yetkili olanların, üçüncü kişilerle, işletme konusu dışında yaptığı işlemler de şirketi bağlar; meğerki, üçüncü  kişinin, işlemin işletme  konusu dışında  bulunduğunu  bildiği veya durumun gereğinden, bilebilecek durumda bulunduğu ispat edilsin. Şirket esas sözleşmesinin ilan edilmiş olması, bu hususun ispatı açısından, tek başına yeterli delil değildir. “
TTK’nın 395. maddesinde “(1) Yönetim kurulu üyesi, genel kuruldan izin almadan, şirketle kendisi veya başkası adına herhangi bir işlem yapamaz; aksi hâlde, şirket yapılan işlemin batıl olduğunu ileri sürebilir. Diğer taraf böyle bir iddiada bulunamaz. ” hükümleri düzenlenmiştir.
Somut olayda davaya konu bonoların düzenlendiği tarihte dava dışı …’ nın davacı şirketi münferiden temsile yetkili yönetim kurulu üyesi olduğu ve keşidecisi olduğu davaya konu 30/03/2022 düzenleme tarihli, 15/05/2022 vade tarihli, 15.000.000,00 TL bedelli bonoda davacı şirketi müteselsil kefil yaptığı , Dava dışı şirket yöneticisi keşidecinin bu işlemi yaptığına ilişkin genel kuruldan alınmış bir izin de bulunmadığı anlaşılmıştır.
Senedin ön yüzünde yer alan ve “müteselsil kefil” ibaresi ile birlikte … AŞ’nin kaşesi altında yönetim kurulu üyesi … tarafından atılan imzanın, … AŞ’yi temsilen verilmiş bir “aval” beyanı niteliğinde olduğu tereddütsüzdür. Zira TTK 701/2’de belirtildiği üzere, “aval içindir ” veya somut bonoda olduğu gibi “müteselsil kefil” şeklinde avalle eş anlamlı başka bir ibare, bono bedelinin ödenmesinin aval yoluyla teminat altına alınması anlamına gelmektedir (TTK 700/1). Kimin için verildiği ayrıca belirtilmeyen avalin düzenleyen lehine verilmiş sayılacağını öngören TTK 701/4 hükmü nazara alındığında, somut bonoda “müteselsil kefil” ibaresi ile … AŞ’yi temsilen atılan imzanın, … AŞ tarafından düzenleyen … lehine aval verilmesi niteliği taşıdığı, uyuşmazlığa konu bonoda düzenleyen konumundaki …’nın, münferiden temsile yetkili yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptığı … AŞ’yi temsilen kendisi (düzenleyen) lehine aval beyanında bulunmasının “temsilcinin kendisiyle işlem yapması”nın açık olduğu, temsilcinin kendisiyle işlem yapması yasak olduğundan söz konusu aval taahhüdünün geçerliliğinin “kambiyo senetlerinde yetkisiz temsil” hükümlerine göre ele alınmasının gerektiği açıktır.
Kural olarak temsilcinin kendisiyle işlem yapması yasak olup bu işlem temsil olunanı bağlamaz. Temsil yetkisini kötüye kullanması nedeniyle bu aval işleminin TTK md. 395 uyarınca batıl olduğu, davalının bononun dayanağı olan borç ilişkisinin davacı şirketin işletme konusu dışında olduğunu bildiği, TTK 371/2 maddesi gereğince takip konusu bonodaki müteselsil kefil / aval şerhinin geçerli olmadığı ve bu nedenle davacı şirketin dava konusu bonodan dolayı borçlu olmadığı anlaşılmakla davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile Keşidecisi …, lehdarı …, müteselsil kefil / avalisti …A.Ş olan düzenleme tarihi 30/03/2022, ödeme tarihi 15/05/2022, bedeli 15.000.000,00TL olan bono ve bu bono dayanak yapılarak başlatılan … 2. İcra Dairesi … esas sayılı dosyasında DAVACININ DAVALIYA BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 1.024.650,00-TL nispi karar ve ilam harcından 256.162,50-TL peşin alınan harcın mahsubuna, bakiye 768.48750-TL nispi karar ve ilam harcının davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 388.000,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen toplam 256.422,77-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye avansın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
6-Davalı tarafından yatırılan gider avansı bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 04/04/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır

HARÇ BEYANI /
1.024.650,00- TL. KARAR HARCI
256.162,50- TL. PEŞİN HARÇ
768.487,50- TL. KALAN HARÇ

DAVACI GİDERİ /
256.243,20- TL İLK GİDER
179,50- TL POSTA MAS.
256.422,77- TL TOPLAM