Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/458 Esas
KARAR NO : 2023/584

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 29/06/2022
KARAR TARİHİ : 13/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ /
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … A.Ş., … nezdinde kurulan …’nda (…) faaliyet gösteren, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu başta olmak üzere ilgili mevzuatın tüm gereklerini yerine getirerek lisans belgesini almış bir yatırım kuruluşu olduğunu, davacı şirket ile davalı arasında 25.12.2018 tarihli Sermaye Piyasası Araçlarının Alım Satımına Aracılık Çerçeve Sözleşmesi akdedilmiş olduğu, Davalı, davacı Şirket ile imzalamış olduğu 25.12.2018 tarihli sözleşme uyarınca …A.Ş. (“…”) nezdinde bulunan – … (“…”) alım satım işlemleri gerçekleştirdiğini, müvekkil şirketin bu işlemlerde sadece davalının alım satım emirlerini …nezdindeki ilgili piyasaya ilettiği ve gerçekleşen işlemlerden komisyon geliri elde ettiğini, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri kaldıraç etkisi nedeniyle riskli işlemlerden olduğunu, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinde taraflar …’a sözleşme bedelinin tamamını değil, belirli bir kısmını teminat adı altında ödeyip, sözleşmeye konu varlığın fiyatındaki değişimlere göre teminatlarının değeri arttığında çekme hakkı veya teminat eksildiğinde eksik teminatı tamamlama yükümlülüğü altında oldukları, davacı Şirket ve diğer aracı kurumların, yatırımcıların …’un ilgili piyasasına teminatların yatırılmasına veya çekilmesine sadece aracılık ettiklerini, …A.Ş.’nin …nezdinde kurulan …’nda (…) faaliyet gösteren, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu başta olmak üzere ilgili mevzuatın tüm gereklerini yerine getirerek lisans belgesini almış bir yatırım kuruluşu olduğunu, davacı şirket ile davalı arasında 25.12.2018 tarihli Sermaye Piyasası Araçlarının Alım Satımına Aracılık Çerçeve Sözleşmesi akdedilmiş olduğu, Davalı, davacı Şirket ile imzalamış olduğu 25.12.2018 tarihli sözleşme uyarınca … A.Ş. (“…”) nezdinde bulunan – … (“…”) alım satım işlemleri gerçekleştirdiğini, müvekkili şirketin, bu işlemlerde sadece davalının alım satım emirlerini …nezdindeki ilgili piyasaya ilettiği ve gerçekleşen işlemlerden komisyon geliri elde ettiğini, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri kaldıraç etkisi nedeniyle riskli işlemlerden olduğunu, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinde taraflar …’a sözleşme bedelinin tamamını değil, belirli bir kısmını teminat adı altında ödeyip, sözleşmeye konu varlığın fiyatındaki değişimlere göre teminatlarının değeri arttığında çekme hakkı veya teminat eksildiğinde eksik teminatı tamamlama yükümlülüğü altında oldukları, davacı Şirket ve diğer aracı kurumların, yatırımcıların …’un ilgili piyasasına teminatların yatırılmasına veya çekilmesine sadece aracılık ettiklerini, davalının, mevcut eksi bakiye ödeme yükümlülüğünü yerine getirmemesi üzerine, … 12.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası üzerinden yasal takibi başlatıldığını, davalının 28.01.2022 tarihinde bu takibe itiraz ettiğini belirten dilekçesini mezkur icra dosyasına sunmuş olduğu ve icra takibi, davalının haksız ve kötü niyetli itirazları sebebiyle durduğu, davalı tarafından yapılan itiraz haksız ve kötü niyetli olup, itirazın iptali ile takibin devamına ve davalı hakkında asıl alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkâr tazminatın mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı cevap dilekçesinde özetle; davacı vekili tarafından hakkında … 12. İcra Dairesinde … esas sayılı dosyada takip başlatıldığını, yasal süresi içerisinde takibe haklı olarak itirazda bulunduğunu, davacı firma tarafından düzenlenmiş bulunan sözleşmeye göre firmanın haklarını korumakla mükellef olup sözleşmeye göre yatırım teminat miktarının %20 kalması durumunda firmanın otomatik olarak sistemi kaparak eksiye geçmesini önlemesi gerekirken sistemi kapatmayarak tüm teminatın çekildiği gibi eksi değere düşmesine neden olunduğunu, icra dosyasında yapmış bulunduğunu, itirazda açıkça firmanın sözleşmeden dolayı sorumlu olduğunu belirterek itirazda bulunduğunu, firmanın üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmediğini tüm teminat bedelimin çekilmesine neden olduğunu, işin esasında sözleşmeyi yerine getirmediği için kendisini zarara uğratan firmadan ben alacaklı olduğunu, açılan davanın hakkaniyete, usule ve yasaya aykırı olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE:
Dava, İ.İ.K.’nın 67. maddesi hükmüne dayalı olarak açılmış olup, yapılan ilamsız icra takibine karşı davalının vaki itirazının iptali ve icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulması istemine ilişkindir.
… 12.İcra Dairesi’nin …Esas sayılı takip dosyası celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır. İcra dosyasının tetkikinde; davacı şirketin davalı aleyhinde alacağının tahsili amacı ile 34.272,36-TL asıl alacak ve 411,27-TL faiz olmak üzere toplam 34.683,63-TL üzerinden icra takibi yaptığı, ödeme emrinin davalıya 26/01/2022 tarihinde tebliğ edildiği, davalının 27/01/2022 tarihli itirazı üzerine takibin durduğu anlaşılmıştır.
12/06/2023 tarihli bilirkişi raporunun sonuç kısmında özetle; davalının vadeli işlem ve opsiyon piyasalarında işlem yaptığı, yaptığı bu işlemlerin sürdürme teminatı azaltabileceği bilgisinin davalıya yazılı sözleşme ve formlarla verilmiş olduğu, davalının yapmış olduğu işlemler sonucunda sürdürme teminatının tamamlaması gerektiği, teminat eklemesi yapılmadığı, risk azaltıcı işlemler sonucunda sözleşmelerin kapatıldığı, davalı …’un bu işlemler sonucunda 23/12/2021 tarihi itibarıyla hesabının 34.288,00.-TL eksi bakiye olduğunu, davacı kurum tarafından davalı …’un için …’a eksik kalan teminatın ödenmiş olduğu, davacının … 12. İcra Mahkemesi’nde … Esas sayılı dosyasında 17.02.2022 takip tarihi itibarıyla davalı …’tan 34.272,28-TL asıl alacak talep ettiği, takip talebindeki asıl alacak tutarı ile davacı hesabının tutarsal anlamda birbirleri ile uyumlu olduğu, yasal faiz üzerinden faiz uygulandığında; 34.272,28.-TL asıl alacak, 202,82.-TL faiz olmak üzere toplam 34.475.07.-TL alacağı bulunduğu bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, bilirkişi raporları ile toplanan deliller birlikte değerlendirildiğinde; Dava, taraflar arasında imzalanan sermaye piyasası işlemleri genel çerçeve sözleşmesi ve bağlı sözleşmeler çerçevesinde, davalının işlemleri sonucunda uğranıldığı iddia olunan davacı zararın tazmini amacıyla başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın İİK’nın 67/1. fıkrası uyarınca iptali istemine ilişkindir.
… 12.İcra Dairesi’nin …Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklının … Şirketi tarafından borçlu … aleyhine 34.272,36-TL asıl alacak ve 411,27-TL faiz olmak üzere toplam 34.683,63-TL üzerinden icra takibi yaptığı, ödeme emrinin davalıya 26/01/2022 tarihinde tebliğ edildiği, davalının 27/01/2022 tarihli itirazı üzerine takibin durduğu anlaşılmıştır.
Somut olayda; davacı tarafça, davalı ile türev araçlarının alım satımı nedeniyle aracılık sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşme kapsamında davalı tarafından …’da vadeli işlemler ve opsiyon piyasasında alım satım işlemlerinin yapıldığı, davalının teminat borcu ile eksi bakiye ve temerrüt faizini yatırmadığı, bu nedenle davacı tarafından davalı aleyhinde … 12.İcra Dairesi’nin … Esas sayılı Esas icra takibi başlatıldığı, davalının davacı … A.Ş. nezdindeki hesabından …A. Ş. nezdinde bulunan … (…) gerçekleştirilen Endekse ve Dövize dayalı vadeli işlem alım satımları sonucunda hesapta oluşan 34.272,36-TL teminat açığı-zararın kim tarafından karşılanması gerektiği hususunda uyuşmazlığın toplandığı görülmüştür.
Taraflar arasında imzalanan 25.12.2018 tarihli Sermaye Piyasası Araçlarının Alım Satımına Aracılık imzalanmıştır. Bu sözleşmenin 28. maddesinde “Müşteri’nin teminat tamamlama çağrısına ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda Aracı Kurum, başka bir ihbara veya bildirime gerek olmaksızın Müşteri’nin türev işlemlerinden kaynaklanan açık pozisyonlarının tamamını veya bir kısmını ters işlem ile tasfiye edebilir. Müşteri, Aracı Kurum tarafından pozisyonun Ters İşlem ile kapatılması veya Ters İşlem yapılamaması neticesinde hesabında oluşan tüm borçları Aracı Kurum’a ödemekle ve kendisinin Aracı Kurum’a karşı olan teminat tamamlama yükümlülüğünü zamanında yerine getirmemesi durumunda doğacak tüm zararları tazmin etmekle yükümlüdür. ” denilmektedir. Davacının teminat tamamlama işlemini gerçekleştirmekle yükümlü olduğu açıktır.
Mahkememiz tarafından irdelenen hususlardan biri de kaldıraçlı işlemler ve bu işlemlerin riskleri ile ilgili davalının sözleşme ile yeterince bilgilendirilip bilgilendirilmediği hususudur. Davalıya risk bildirimi formu imzalatmış olup risk uyarılarından bazıları şu şekildedir;
“Vadeli işlem sözleşmesi ve opsiyon sözleşmesi alım satım işlemleri çeşitli oranlarda risklere tabidir. Piyasada oluşacak fiyat hareketleri sonucunda aracı kuruluşa yatırdığınız teminatın tümünü kaybedebileceğiniz gibi, kayıplarınız toplam teminatınızı dahi aşabileceği,
Aracı kuruluş tarafından yapılacak teminat tamamlama çağrılarını istenen süre içinde ve şekilde yerine getirilmesi, aksi takdirde hiçbir ihbara gerek duymadan pozisyonun piyasa değerinden, özen borcu çerçevesinde zararına da olsa kapatılmasına razı olunması gerektiği
Bir opsiyon satılırsa, görece küçük ters bir piyasa hareketinde, opsiyon satmakla elde edilen prim ödemesini aşabilecek sınırsız potansiyel kayıp riskinin üstlenileceği, opsiyonu yerine getirmek istendiğinde, bunun üzerinde herhangi bir kontrol yetkisi olmadığı, sadece yüksek sermayeye sahip deneyimli kişilerin opsiyon satmaya teşebbüs etmesi gerektiği,
Kaldıraç etkisi nedeniyle, düşük teminatla işlem yapmanın piyasada lehe çalışabileceği gibi aleyhe de çalışabileceği ve bu anlamda kaldıraç etkisinin yüksek kazançlar sağlayabileceği gibi zararlara da yol açabileceği ihtimalinin göz önünde bulundurulması gerektiği.” belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamındaki delillerden anlaşılacağı üzere; davalının imzalamış olduğu 25.12.2018 tarihli sözleşme hükümlerince, Türev araçlar Risk Bildirim Formu ile muhtemel riskler konusunda Davalının bilgilendirdiği, davalının sözleşme başlangıç tarihi itibariyle 3 yıldır işlem yapmakta olduğu ve sözleşmelerin ilgili maddeleri değerlendirildiğinde davalının piyasa işleyişi ve yapmış olduğu işlemler neticesinde teminat tamamlama durumunda kalabileceği konusunda bilgi sahibi olduğu kanaatine varılmıştır. Davacı kurumun marjin kapama (teminat tamamlama) için yatırımcılarına bildirdiği en son saatin 13:30 olduğu anlaşılmıştır. Davalının 20.12.2021 tarihinde açmış olduğu pozisyonda terste kaldığı ve kendisine teminat tamamlama çağrısı yapıldığı davalı tarafından sürdürme teminatının tamamlanmadığı 09:57:36-10:01:08 saatleri arasında sözleşmelerin satılarak pozisyonunun sonlandırıldığı görülmektedir. Bu an itibariyle davalının cari hesap bakiyesinin 34.272,25 TL eksi bakiye verdiği anlaşılmaktadır.
…’dan gönderilen yazıda … Kodlu katılımcı tarafından 21.12.2021-22.12.2022-23.12.2021 tarihlerinde nakit teminatın … hesap kod ile yatırıldığı bildirilmiştir. Bu hesap kod numarasının davacının Türev Araçlar sözleşme numarası olduğundan yatırılan iş tutarın davalı/borçlu yatırımcısı adına davacı alacaklı aracı kurum tarafından …’a yatırılmış olduğu anlaşılmıştır.
Dosya kapsamında alınan hüküm kurmaya elverişli, bilirkişi raporuyla davacının iddialarının desteklendiği anlaşıldığından, bu hali ile davalı borçlunun takibe haksız olarak itiraz ederek takibin durmasına sebebiyet verdiği kanaatine varılmıştır. Davalı tarafından imzalanan sözleşmenin 29. Maddesinde temerrüt esasları kararlaştırılmış olduğundan her ne kadar takip talebinde yıllık %18,25 temerrüt faizi talep edilmiş ise de takip tarihi itibariyle uygulanan faizin %17.25 olması nedeniyle bu oranda işletilecek faizin sözleşmeye ve hukuka uygun olduğu kanaatine varılmıştır. Sözleşme hükümleri çerçevesinde eksi bakiyenin davalıya bildirilerek teminat tamamlama çağrısı yapıldığından borcun bilinebilir olduğu yani likit nitelik taşıdığı anlaşılmıştır. Bu nedenle davacının icra inkar tazminatı talebinin kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davanın kabulü ile .. 12. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında davalı tarafından yapılan itirazın iptaline, takibin aynen devamına,
2-Takip tarihinden itibaren asıl alacağa %17,25 temerrüt faizi uygulanmasına,
2-Davalı aleyhine asıl alacağın % 20’si oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 2.369,23-TL nispi karar ve ilam harcında peşin olarak alınan 418,89-TL harcın mahsubu ile 1.950,34-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 418,89-TL peşin harç, 80,70-TL başvurma harcı, 1.200,00-TL bilirkişi ücreti, 186,25-TL posta giderleri ve diğer giderler olmak üzere toplam 1.885,84-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Artan gider/delil avansından artan avans olması halinde, hüküm kesinleştiğinde ve talep edildiğinde yatırana iadesine,
8-Davalı tarafından yatırılan gider/delil avansı ve yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
9-… Arabuluculuk Bürosu tarafından ileride haksız çıkacak taraftan alınmak üzere suçüstü ödeneğinden karşılanan 1.320,00.-TL arabuluculuk tarife bedelinin, davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına, buna ilişkin harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
Dair davacı vekilinin huzurunda, davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıklandı.13/09/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır

*Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.*