Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/406 Esas
KARAR NO : 2023/798

DAVA : 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (İtirazın İptali)
DAVA TARİHİ : 31/05/2022
KARAR TARİHİ : 15/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (İtirazın İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 29/04/2021 tarihli Sermaye Piyasası Araçlarının Alım, Satımına Aracılık Çerçeve Sözleşmesi akdedildiğini, davalının sözleşme uyarınca …AŞ.nezdinde bulunan … alım satım işlemleri gerçekleştirdiğini, davacı şirketin işbu işlemlerde sadece davalının alım satım emirlerini … nezdindeki ilgili piyasaya ilettiğini ve gerçekleşen işlemlerden komisyon geliri elde ettiğini, … sözleşmelerinde tarafların …’a sözleşme bedelinin tamamını değil, belirli bir kısmını teminat adı altında ödeyip, sözleşmeye konu varlığın fiyatındaki değişimlere göre teminatlarının değeri arttığında çekme hakkı veya teminat eksildiğinde eksik teminatı tamamlama yükümlülüğü altında olduklarını, davacı şirket ve diğer aracı kurumların yatırımcıların …’un ilgili piyasasına teminatların yatırılmasına veye çekilmesine sadece aracılık ettiklerini, davalıya Sermaye Piyasası mevzuatının bir gereği olarak hesap açılışında gerekli bütün risk bildirimlerinin yapıldığını, Risk Bildirim Formunun kedisine sunularak okuması ve her bir sayfayı imzalamasının sağlandığını, davalının … nezdinde almış olduğu alım ve satım pozisyonları ve pozisyonların dayanağını oluşturan varlıkların fiyatlarında yaşanan değişimler nedeniyle teminatın tamamını kaybettiğini ve kayıplarının yatırdığı teminatı aşarak eksi bakiye miktarının 178.587,07 TL olduğunu, davalıya teminat eksikliğini tamamlaması çağrısı yapılmasına rağmen borcunu ödemekten imtina ettiğini, bunun üzerine … 13.İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası üzerinden yasal takip başlatıldığını, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu, …’un … Genelgesi uyarınca müşterinin bu teminat borcunu … nezdindeki takas merkezine olan ödemeyi davacı şirketin yaptığını, bu nedenlerle itirazın iptali ile asıl alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı taraftan herhangi bir cevap dilekçesi sunulmamıştır. Davalı tarafın 6100 S. HMK m. 128 kapsamında süresinde cevap vermemenin sonucu olarak iddia olunan vakıaları tamamen inkar etmiş sayılmıştır.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Davada ihtilafın, davalı ile imzalanan Sermaye Piyasası Araçlarının Alımı ve Satımına ilişkin Çerçeve sözleşmesi kapsamında, davalının yapmış olduğu … işlemi sonucu eksi bakiyeye düşmesi nedeniyle davacı tarafından teminat tamamlama çağrısı kapsamında teminatın tamamının kaybedildiği ve davalının kayıpları yatırdığı teminatı aşarak eksi bakiye oluşturduğu iddiası ve bu kapsamda oluştuğu iddia edilen zarar kapsamında davacının icra takip tarihi itibariyle davalıdan alacaklı olup olmadığı ve miktarı, davacının teminat tamamlama çağrısı işlemlerinin sözleşmeye uygun olup olmadığı, davacının doğduğu iddia edilen zarardan davalının sorumluluğu bulunup bulunmadığı, varsa tarafların kusur durumu ve oranı, icra takibine yapılan itirazın iptalinin gerekip gerekmediği, İİK’nun 67/2. Maddesi uyarınca davacı tarafın icra inkar tazminatı koşullarının oluşup oluşmadığına ilişkin olduğu tespit edildi.
Davacı vekili dava dilekçesinde; Davalı ile imzalanan tüm sözleşmelere, davalıya sunulan ve imzası alınan risk bildirim formlarına, davalının hesap ekstrelerine, işlemlere ilişkin … Loglarına, …’a yapılan ödemeye ilişkin belgeye, … 13. İcra Müdürlüğü nezdindeki … Esas sayılı dosyanın bir örneğine, gerektiğinde müvekkili şirketin ticari defter ve kayıtlarına, ihtarnameye, tanığa, bilirkişi incelemesine, yemine ve diğer sair delillere delil olarak dayanmıştır.
… A.Ş.’ye yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… A.Ş.ye yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… 13. İcra Müdürlüğü’nün …E. sayılı dosyası celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır. İcra dosyasının tetkikinde; davacı şirketin davalı şirket aleyhinde 178.611,47-TL üzerinden icra takibi yaptığı, itiraz üzerine takibin durduğu anlaşılmıştır.
27/01/2022 tarihli bilirkişi raporunda “Davacı … A.Ş. ile davalı … arasındaki uyuşmazlık noktaları yönünden; davacı Kurum tarafından davalı …’in yapmış olduğu işlemlere ait tüm sözleşmeler Ve risk bildirim formunun imzalanmış olduğu, ancak risk bildirim formunda yatırımcının irade beyanının eksik olduğu, davalı …’in risk bildirim formunda irade beyanının bulunmamasına rağmen düzenli olarak işlem yaptığı, hesabı ile ilgili yapılan teminat tamamlama çağrılarına uygun
olarak süreç içinde hesabına teminat yatırmış olduğu, dolayısıyla piyasa riskleri konusunda bilgi sahibi olduğu, yapılan işlemler neticesinde davalı …’in kendi bilgisi ve kontrolü dahilinde yapmış olduğu işlemler neticesinde hesabında bulunan teminatların kapatılması ile hesabının 22.12.2021 tarihi itibarıyla 178.602,82.-TL borç bakiyesi verdiği, 22.12.2021 tarihinde “Aralık 2021 … Veri Yayın Ücreti İadesi” olarak yapılan 15,75-TL ile hesabın 178.587,07-TL borç bakiyesine ulaştığı, davacı aracı kurum tarafından … 13. İcra Mahkemesi’nde 07.02.2022 tarihinde göndermiş olduğu ilamsız takipteki ödeme emrinde davalı …’in borcunun 178.611,47.-TL olduğu, 3.763,08.-TL işlemiş faizi ile birlikte 182.374,55-TL olduğu, ancak davacı … A.Ş hesaplarında davalı …’in 178.587,07.-TL borç bakiyesi bulunduğu görülmüş olduğundan 3.747,88.-TL faiz olmak üzere 182.334,95.- TL toplam borcu bulunduğu” bildirilmiştir.
29.04.2023 tarihli bilirkişi raporunda; “Davalının … piyasalarında döviz al-sat işlemi yaptığı, yaptığı bu işlemlerin sürdürme teminatı azaltabileceği bilgisinin davalıya yazılı sözleşme ve formlarla verilmiş olduğu,
Davalının yapmış olduğu işlemler sonucunda sürdürme teminatının tamamlaması gerektiği, teminat eklemesi yapılmadığı, risk azaltıcı işlemler sonucunda sözleşmelerin kapatıldığı,
Davalı …’in bu işlemler sonucunda 22.12.2021 tarihi itibarıyla hesabının 178.602,82.-TL eksi bakiye verdiği,
Davacı kurum tarafından iş bu bakiyenin …’a ödenmiş olması gerektiği, ancak yapılan bu ödemeye ilişkin herhangi bir bilgiye dosya kapsamında rastlanılmamış olduğu,
Davacının … 13. İcra Mahkemesi’nde … Esas sayılı dosyasında 07.02.2022 takip tarihi itibarıyla davalı …’den 178.611,47-TL asıl alacak olmak üzere 182.374,55-TL takip alacağı talep etmekle birlikte davalının 22.12.2021 tarihi itibarıyla hesabının 178.602,82-TL borçlu olduğu, iş bu borca;
– Yasal faiz üzerinden hesaplandığında; 178.602,82.-TL asıl alacak, 2.069,84-TL faiz olmak üzere toplam180.672,66-TL alacağı bulunduğu,
-TTK M.1530/7 üzerinden hesaplandığında ise 178.602,82-TL asıl alacak, 3.748,21-TL faiz olmak üzere toplam 182.351,03-TL alacağı bulunduğu” bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunda …’a ödeme yapılıp yapılmadığı hususunun dosya kapsamında belirlenemediği bildirildiğinden …’a müzekkere yazılmış, gelen cevabi yazıda davacı …’nin hesabından müşterisi hesabına yapılan virmana ilişkin gönderildiği, buna göre … tarihinde … kodu ile 178.623,23-TL nakit teminat yatırma işlemi yapıldığı anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı, bilirkişi raporları ile toplanan deliller birlikte değerlendirildiğinde; Dava, taraflar arasında imzalanan sermaye piyasası işlemleri genel çerçeve sözleşmesi ve bağlı sözleşmeler çerçevesinde, davalının işlemleri sonucunda uğranıldığı iddia olunan davacı zararın tazmini amacıyla başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın İİK’nın 67/1. fıkrası uyarınca iptali istemine ilişkindir.
… 13. İcra Müdürlüğü’nün …E. sayılı Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklının … tarafından borçlu … aleyhine 178.611,47-TL asıl alacak ve 3.763,08-TL faiz olmak üzere toplam 182.374,55-TL üzerinden icra takibi yaptığı, ödeme emrine davalının itirazı üzerine takibin durduğu anlaşılmıştır.
Somut olayda; davacı tarafça, davalı ile türev araçlarının alım satımı nedeniyle aracılık sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşme kapsamında davalı tarafından …’da vadeli işlemler ve opsiyon piyasasında alım satım işlemlerinin yapıldığı, davalının teminat borcu ile eksi bakiye ve temerrüt faizini yatırmadığı, bu nedenle davacı tarafından davalı aleyhinde … 13. İcra Müdürlüğü’nün … E. icra takibi başlatıldığı, davalının davacı … nezdindeki hesabından … AŞ nezdinde bulunan … (…) gerçekleştirilen Endekse ve Dövize dayalı vadeli işlem alım satımları sonucunda hesapta oluşan teminat açığı-zararının kim tarafından karşılanması gerektiği hususunda uyuşmazlığın toplandığı görülmüştür.
Taraflar arasında 29.04.2021 tarihli Sermaye Piyasası Araçlarının Alım Satımına Aracılık Sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşmenin 24. maddesinde “Sürdürme teminatı, teminat tamamlama çağrısı ve stop-out” olarak isimlendirildiği, ilgili madde de; “Sürdürme teminatı, piyasadaki günlük fiyat hareketleri karşısında güncelleştirilen teminat tutarının ve teminat olarak bulundurulması gereken varlık kompozisyonunun korunması gereken alt düzeydir. Müşteri sahip olduğu açık pozisyonlarına ilişkin olarak … tarafından belirlenen esaslar dahilinde bulundurması zorunlu olan sürdürme teminatını Aracı Kurum nezdindeki hesaplarında bulundurmakla yükümlüdür. Müşterinin hesabında yeterli teminatın bulunup bulunmadığının takibi müşterinin takibindedir….Müşterinin hesabında bulunan son işlem fiyatına göre değerlenmiş teminat tutarının (net varlık) müşterinin türev işlemlerinden kaynaklanan açık tüm pozisyonları için gerekli toplam
teminat tutarının altına düşmesi durumunda aracı kurum müşteriye teminat tamamlamam çağrısı yaparak teminat tamamlanmasını talep eder. Müşteri teminat tamamlama yükümlülüğünü teminat tamamlama çağrısında belirtilen süre içinde yerine getirmekle yani teminatını başlangıç teminat seviyesine çıkarmakla yükümlüdür…Teminat tamamlama çağrısı alan Müşterinin hesabında bulunan teminata dayalı pozisyonlarını teminata dayalı pozisyonlarını azaltmak ve/veya hesaba ilave teminat göndermek zorundadır.” denilmektedir. Davacının teminat tamamlama işlemini gerçekleştirmekle yükümlü olduğu açıktır. Mahkememiz tarafından irdelenen hususlardan biri de kaldıraçlı işlemler ve bu işlemlerin riskleri ile ilgili davalının sözleşme ile yeterince bilgilendirilip bilgilendirilmediği hususudur. Davalıya risk bildirimi formu imzalatmış olup risk uyarılarından bazıları şu şekildedir;
“Vadeli işlem sözleşmesi ve opsiyon sözleşmesi alım satım işlemleri çeşitli oranlarda risklere tabidir. Piyasada oluşacak fiyat hareketleri sonucunda aracı kuruluşa yatırdığınız teminatın tümünü kaybedebileceğiniz gibi, kayıplarınız toplam teminatınızı dahi aşabileceği,
Aracı kuruluş tarafından yapılacak teminat tamamlama çağrılarını istenen süre içinde ve şekilde yerine getirilmesi, aksi takdirde hiçbir ihbara gerek duymadan pozisyonun piyasa değerinden, özen borcu çerçevesinde zararına da olsa kapatılmasına razı olunması gerektiği Bir opsiyon satılırsa, görece küçük ters bir piyasa hareketinde, opsiyon satmakla elde edilen prim ödemesini aşabilecek sınırsız potansiyel kayıp riskinin üstlenileceği, opsiyonu yerine getirmek istendiğinde, bunun üzerinde herhangi bir kontrol yetkisi olmadığı, sadece yüksek sermayeye sahip deneyimli kişilerin opsiyon satmaya teşebbüs etmesi gerektiği,
Kaldıraç etkisi nedeniyle, düşük teminatla işlem yapmanın piyasada lehe çalışabileceği gibi aleyhe de çalışabileceği ve bu anlamda kaldıraç etkisinin yüksek kazançlar sağlayabileceği gibi zararlara da yol açabileceği ihtimalinin göz önünde bulundurulması gerektiği.” belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamındaki delillerden anlaşılacağı üzere; davalının imzalamış olduğu 29.04.2021 tarihli sözleşme ve ekleri hükümlerince, Türev araçlar Risk Bildirim Formu ile muhtemel riskler konusunda Davalının bilgilendirdiği, davalının sözleşme başlangıç tarihinden sonra düzenli olarak işlem yaptığı sözleşmelerin ilgili maddeleri değerlendirildiğinde davalının piyasa işleyişi ve yapmış olduğu işlemler neticesinde teminat tamamlama durumunda kalabileceği konusunda bilgi sahibi olduğu kanaatine varılmıştır. Davacı kurumun marjin kapama (teminat tamamlama) için yatırımcılarına bildirdiği en son saatin 13:30 olduğu anlaşılmıştır. Davalının 20.12.2021 tarihinde açmış olduğu pozisyonda terste kaldığı ve kendisine teminat tamamlama çağrısı yapıldığı davalı tarafından sürdürme teminatının tamamlanmadığı sözleşmelerin satılarak pozisyonunun sonlandırıldığı görülmektedir. Bu an itibariyle davalının cari hesap bakiyesinin 178.602,82- TL eksi bakiye verdiği anlaşılmaktadır.
…’dan gönderilen yazıda … Kodlu katılımcı tarafından 22.12.2021 tarihinde … kodu ile yatırıldığı bildirilmiştir. Bu hesap kod numarasının davacının Türev Araçlar sözleşme numarası olduğundan yatırılan iş tutarın davalı/borçlu yatırımcısı adına davacı alacaklı aracı kurum tarafından…’a yatırılmış olduğu anlaşılmıştır. Davacı, davalının eksiye düşen hesabında teminat tamamlama yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle bu yükümlülüğü yerine getirerek cari hesaba yansıtmıştır.
Dosya kapsamında alınan hüküm kurmaya elverişli, bilirkişi raporuyla davalının 29.04.2021-20.12.2021 tarihleri arasında 83.752.189,16-TL teminat tamamladığı, teminattan para çektiği, 569 kez pozisyon açma kapama emri verdiği ve neticeten yaptığı işlemlerin riskini bilebilecek durumda olduğundan davacının iddialarının desteklendiğinin anlaşıldığı, bu hali ile davalı borçlunun takibe haksız olarak itiraz ederek takibin durmasına sebebiyet verdiği kanaatine varılmıştır. Davalı tarafından imzalanan sözleşmede temerrüt esasları kararlaştırılmış olması, davalının bankadan finansal işlemler satın alması ve tarafların arasındaki ilişkinin ticari nitelikli iş kapsamında olması nedeniyle asıl alacağa takip tarihi itibariyle işletilen yıllık %17.25 oranında temerrüt faizinin sözleşmeye ve hukuka uygun olduğu kanaatine varılmıştır. Sözleşme hükümleri çerçevesinde eksi bakiyenin davalıya bildirilerek teminat tamamlama çağrısı yapıldığından borcun bilinebilir olduğu yani likit nitelik taşıdığı anlaşılmıştır. Bu nedenle davacının icra inkar tazminatı talebinin kabulüne ( 35.720,56-TL) karar verilmiştir.
HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile; … 13. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasında takibin 178.602,82 TL asıl alacak 3.748,21 TL faiz olmak üzere toplam 182.351,03 TL alacak yönünden devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
-Takibin takip tarihinden itibaren asıl alacağa temerrüt faizi uygulanmasına,
-Davalı aleyhine asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 12.456,40-TL nispi karar ve ilam harcından, davacı taraftan peşin olarak alınan 2.202,64-TL harcın mahsubu ile hazineye gelir kaydına, bakiye 10.253,76-TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan ve (2) numaralı maddede mahsup edilen 2.202,64-TL karar ve ilam harcının, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 80,70-TL başvurma harcı, 1.800,00-TL bilirkişi raporu masrafı, 178,50-TL posta giderleri ve diğer giderler olmak üzere toplam 2.059,20-TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre 2058,93 TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan toplam gider/delil avansından artan avans olması halinde, hüküm kesinleştiğinde ve talep edildiğinde davacıya iadesine,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde geçerli A….T.’deki esaslara göre belirlenen 29.176,16-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri ve yatırılan gider avansı bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
8-… Arabuluculuk Bürosu tarafından ileride haksız çıkacak taraftan alınmak üzere suçüstü ödeneğinden karşılanan 1.560,00-TL arabuluculuk tarife bedelinin davanın kabul ve red oranına göre 1559,79 TL’sinin davalıdan 0,21 TL’sinin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, buna ilişkin harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
Dair davacı vekilinin huzurunda, diğer tarafın yokluğunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıklandı
.

Katip Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır