Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/829 E. 2023/433 K. 13.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/829 Esas
KARAR NO : 2023/433

DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/12/2021
KARAR TARİHİ : 13/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; müvekkili şirket, bir ödeme kuruluşu olup, üye iş yerlerine online ödeme hizmeti sunduğunu, müvekkili Şirket ile alt üye işyeri olan davalı … Şirketi arasında da yukarıda bahsedilen Ödeme Hizmeti Sözleşmesi yapılarak iş anlaşması sağlandığını, davalı … şirketi… sitesi üzerinden gerçekleştirdiği satışların tahsilatı için 31.07.2021 tarihinde … A.Ş’nin Sanal POS hizmetini kullanmaya başladığını, Müvekkili şirket, ödeme hizmeti sağlayıcısı olarak … şirketinin mal/hizmet verdiği müşterilerinin banka kartlarını kullanarak yaptığı ödeme işlemlerindeki meblağları işlemler sonrasında üye işyeri …Şirketine gönderdiğini, ancak mal/hizmet sağlama hususunda müşteriler … Şirketi ile sorun yaşadıklarını mal/hizmet temininin gerçekleşmediğini beyan ederek bugün itibariyle 32 adet işlem için ihbar olunan Bankalara harcama itirazında bulunduğunu, Müvekkili şirket tarafından davalı şirket ile aralarında kurulan sözleşmeye istinaden 31.07.2021 tarihinde online pos hizmetinin açılışı yapılan …Şirketi için 17.08.2021 tarihine kadar 47 işlem ile 1.197.825 TL ciro gerçekleştirdiğini, davalı … Şirketi tarafından müvekkili şirketin sağlamış olduğu ödeme hizmeti, davalı müşteriler tarafından 3D secure olarak ödeme işlemleri gerçekleştiğini, Ne var ki 17.08.2021 tarihinde Türkiye İş Bankasından gelen e-posta ile gerçekleşen işlemlerin şüpheli olduğu, amaç dışı pos kullanıldığı ve yapılan işlemlerin ticari işlem olmadığı şüphesinin bulunduğu müvekkili şirkete bildirildiğini, bunun üzerine müvekkili, davalı şirkete müşterilerinin mal hizmet almadığı gerekçesi ile bankalara ters ibraz talepleri ile harcama itirazında bulunduğunu bildirdiğini, söz konusu bu bildirimi takiben 16.08.2021 tarihinden itibaren davalı işyerinden fatura ve müşterilerine mal/hizmetin verildiğine dair teslim belgesi talep edilmiş ise de bir dönüş alınmadığını, davalı … üye iş yerinin işlemleri incelediğinde ise aynı kişilere ait olduğunu düşündüğümüz kartlarla yüksek tutarlı harcamalar yapılmış olduğu fark edilmiş olup Müvekkili şirket tarafından gerçekleştirilen inceleme sonrasında ise davalı üye iş yerine sağlanan ödeme hizmeti askıya alınarak kapatılmış ve bekleyen bakiyesine bloke işlemi uygulandığını, Müvekkili şirket tarafından uygulanan 193.242,5 TL tutarlı bloke sonrasında ise davalı şirket faturaları gönderdiğini, Ancak müvekkili şirkete gelen harcama itirazlarına karşılık bir anlam ifade eder nitelikte olmadığını, bunun üzerine müvekkili şirket davalı şirket ile yapmış olduğu görüşmeler akabinde ürünlerin kart sahipleri tarafından teslim alındığını ispatlayan belgeleri temin etmesini talep etmiş ise de davalı şirket bu belgeleri veremeyeceğini belirterek davalı ne ürün sattığını ne de sattığı ürünleri teslim ettiğini belgelendirdiğini, bunun üzerine … 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 20.09.2021 tarihli … D.İş ve … K. Sayılı kararı ile müvekkili şirket yararına %20 teminat karşılığında ihtiyati tedbir uygulanmasına karar verildiğini, söz konusu tedbir kararı ile süresinde dava aşamasına geçilmiş olup arabuluculuğun ticari dava şartı olması nedeniyle öncelikli olarak … Arabuluculuk Merkezi’nin … numaralı dosyası ile dava konusu uyuşmazlık bakımından arabuluculuğa başvurulduğunu, ne var ki, davalı … Şirketi’nin arabuluculuk toplantılarına katılmaması, müvekkili … Şirketinin sağlamış olduğu pos hizmetini kullanarak kurmaca alışverişler yapan kişilerin tamamının kimlik tespitinin yapılamamış olması nedeniyle anlaşma sağlanamadığını, keza davalı Şirket yetkililerine yönelik olarak ve danışıklı olarak işlem yapan kişiler bakımından Nitelikli Dolandırıcılık ve suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurma suçlarından … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın …Soruşturma numaralı dosyası ile suç duyurusunda bulunulduğunu belirterek müvekkili … Ödeme Kuruluşu’nun davalılara borcunun olmadığını tespiti ile müvekkil Ödeme Kuruluşuna iletilen ters ibraz taleplerinin iptaline, iİşlem yapan diğer davalı kredi kart hamillerinin tespit edilerek taraf teşkilinin sağlanması maksadı ile bankalara müzekkere yazılmasına, … Bankası Anonim Şirketi,… Anonim Şirketi, …bank Anonim Şirketi, … Bankası Anonim Şirketi, …bank Anonim Şirketi, …Bankası Anonim Şirketi,…Bankası Anonim Şirketi, …Bankası Anonim Şirketi, … Anonim Şirketi Bankalarına işbu davanın ihbar edilmesine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı … vekili cevap dilekçesinde ve özetle; müvekkili ile davalı şirket arasında herhangi bir hukuki bağ veya yakınlık bulunmadığını, Müvekkilinin bir kısmını ihtiyaç sahiplerine yardım amaçlı bir kısmını ise yakın çevresine dağıtmak amacıyla Davalı Şirketten temel gıda malzemeleri sipariş ettiğini, ancak bedeli Davalı … tarafından tahsil edilmesine rağmen, sipariş ettiği Ürünleri teslim alamadığını ve mağdur edildiğini, üstelik Davalı Şirket, Müvekkilinin teslim alamadığı ürünlerin bedelini bizzat Davacı Yan aracılığıyla tahsil ettiğini Müvekkilinin kendi kredi kartından 560.500,00TL harcama yaptığını, ters ibraz taleplerinin kabul edilmemesi nedeniyle bu miktarı ilgili bankalara ödediğini, Müvekkilinin bu durumda nasıl bir haksız kazanç elde edeceği anlaşılamadığını, Müvekkilinin aksine Davacı Yan, dava dilekçesinde de ikrar ettiği üzere Davalı Şirkete ödemesini gerçekleştirmediği 193.242,50TL’yi halen uhdesinde tuttuğunu, Davacı Yan dava dilekçesinde, Müvekkili adına düzenlenen sipariş formunda, Müvekkilinin adının “…” olarak belirtildiği ve 13.08.2021 31.08.2021 tarihleri arasında 560.500,00TL tutarında ve hiçbiri kendisine teslim edilmeyen toplam 12 ayrı işlem yapıldığını iddia ettiğini, ayrıca Davacı Yan tarafından, hiçbiri kendisine teslim edilmemesine rağmen, Müvekkili tarafından 13.08.2021 – 31.08.2021 tarihleri arasında 560.500,00 TL tutarında 12 ayrı işlem yapıldığı iddia edilmekte ise de Müvekkili tarafından yalnızca 1 (bir) kez Davalı Şirketten ürün alınmak istendiğini, ancak o işleminde Davalı Şirketin ürünleri göndermemesi üzerine gerçekleşmediğini, … 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin… D. İş (2021/289 Karar) sayılı dosyasından verilen İhtiyati Tedbir Karanı 20.09.2021 tarihinde verilmiş olup, HMK’nun 393/1. Maddesi uyarınca 27.09.2021 tarihine kadar uygulanması talep edilmediğinden, kendiliğinden kalktığını, Müvekkili ile Davacı Yan arasında herhangi bir hukuki / sözleşmesel ilişki bulunmadığını, Müvekkiline yöneltilen husumet ve tüm iddialar haksız, mesnetsiz ve soyut olduğunu, Müvekkili, iyi niyetle hareket eden, basit bir tüketici konumunda olup, Davacı Yan ile Davalı Şirket arasındaki sözleşme ve yine Davacı … ile ihbar olunanlar arasındaki hukuki ilişki nedeniyle mağdur edildiğini belirterek; davanın reddine, görevsizlik kararı verilerek dosyanın İstanbul Tüketici Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkiline isnad edilen herhangi bir iddia olmadığı gibi herhangi bir delil de sunulmadığını, müvekkilinin ne diğer davalılarla ne de dolandırıcılık yapıldığı iddia edilen davalı şirketle ilgisi olduğunu, müvekkili kendi maddi koşulları çerçevesinde harcama yapan basit bir tüketici olduğunu, müvekkili adına bankadan herhangi bir şekilde şüpheli işlem olduğuna dair bir bilgi verilmediğini, söz konusu şirketle müvekkilinin hiçbir ilgisi bulunmadığını, müvekkiline yönelik iddia olmadığı gibi müvekkiline yönelik herhangi bir delil de tebliğ edilmediğini, harcamaların aynı IP ile aynı kişi tarafından yapıldığı iddia edildiğini, ancak belirtildiği gibi müvekkilinin basit bir tüketici olduğunu, dava dilekçesinde anılan kişi ve şirketle hiçbir ilgisinin bulunmadığını, davacı şirket bir şekilde dolandırıldığı iddiası ile aynı tarihlerde yapılan harcamaları yapan kişilere de yönelterek müvekkilinin mağdur olmasına sebep olduğunu belirterek; davanın reddine, görevsizlik kararı verilerek dosyanın İstanbul Tüketici Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılara yasaya uygun olarak tebligat yapılmış olmasına karşın, davayı takip etmedikleri gibi , yazılı bildirimde de bulunmadıklarından, H.M.K nun 128. maddesi hükmü gereğince davayı inkar ettikleri varsayılmıştır.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava; Menfi Tespit istemine ilişkindir.
Uyuşmazlığın konusu; Davacının üye iş yerlerine ödeme hizmeti kapsamında, davacı ile alt üye iş yeri olan davalı …Tic Ltd Şti arasında 31/07/2021 tarihli ödeme hizmetleri sözleşmesi uyarınca … Ltd Şti firmasına online pos hizmeti verdiği, ancak müşterilerin mal/hizmet sağlama hususunda sorun yaşayarak bankalara harcama itirazında bulundukları ve 17/08/2021 tarihine kadar …Tic Ltd Şti firması için 47 işlem ile 1.197,825 TL ciro gerçekleştirildiği 17/08/2021 tarihinde İş Bankasından e-posta ile gerçekleştirilen işlemlerin şüpheli olduğunun bildirilmesi ile davalı iş yeri hizmetinin askıya alınarak … 5 ATM … E numaralı dosyası ile tedbir kararı alındığından bahisle davacıya iletilen ters işlem talepleri yönünden davacının davalılara borcu olup olmadığı, davacıya iletilen ters ibraz taleplerinin yerinde olup olmadığı davacının komisyon kararı ile fiktif itiraz anlaşması uyarınca ters ibraz talebinin kabul edildiğinden bahisle davanın konusuz kaldığı yönündeki talebi uyarınca davada haklılık oranı yönünden yargılama gideri ve vekalet ücretinden kimin sorumlu olduğu noktasında toplandığı tespit edilmiştir.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak bilirkişi raporu alınmıştır.
15/03/2023 tarihli bilirkişi raporunda; dava dosyası, dosyaya sunulan bilgi ve belgeler ile davacının ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda, davalı üye işyerinin basiretli bir tacir gibi gereken özeni gösterememiş olmaları nedeniyle, gerek sözleşme hükümlerine, gerekse kredi kartı mevzuatına ve gerekse de uluslararası … ve …kurallarına göre kusurlu bulunduğu , davanın açılmasına davalıların birlikte hareket ederek kurguladıkları eylem ve davranışların sebep olduğunun kabulü halinde, davacıya davanın açılmasında bir kusur isnat ettirilmesinin hakkaniyet kurullarına uygun düşmeyeceği belirtilmiştir.
Taraf iddia ve savunmaları , dosya kapsamına ibraz edilen deliller, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde ;
Bir ödeme kuruluşu olan davacı şirket ile alt üye işyeri olan davalı …Şirketi arasında Ödeme Hizmeti Sözleşmesi yapılarak iş anlaşması sağlandığı, davalı… şirketi … web sitesi üzerinden gerçekleştirdiği satışların tahsilatı için 31.07.2021 tarihinde davacı … A.Ş’nin Sanal POS hizmetini kullanmaya başladığı ve müşterilerinin banka kartlarını kullanarak yaptığı ödeme işlemlerindeki meblağları işlemler sonrasında üye işyeri … Şirketine gönderiyor olmasına rağmen bir süre sonra online pos hizmeti verilen …Şirketi ile müşteriler arasında mal/hizmet temininin gerçekleşmesi hususunda sorun yaşandığı ve Bankalara harcama itirazında bulunulduğu , 17.08.2021 tarihinde … Bankasından gelen e-posta ile gerçekleşen işlemlerin şüpheli olup amaç dışı pos kullanıldığı ve yapılan işlemlerin ticari işlem olmadığı şüphesinin davacıya bildirilmesi üzerine davalı şirkete müşterilerinin mal hizmet almadığı gerekçesi ile bankalara ters ibraz talepleri ile harcama itirazında bulunduğundan bahisle 16.08.2021 tarihinden itibaren davalı işyerinden fatura ve müşterilerine mal/hizmetin verildiğine dair teslim belgesi talep edilmiş ise de bir dönüş alınmadığı gerekçesi ile Türkiye İş bankası girişimi ile Bankalar birliğine itirazda bulunulduğu ve davalılara borcunun olmadığının tespiti ile kendilerine iletilen ters ibraz taleplerinin iptaline karar verilmesinin talep edildiği davacı tarafça ileri sürülmektedir.
Dava tacir olan taraflar arasındaki alt üye işyeri pos sözleşmesinden kaynaklı olup her iki tarafı ticari işletmesi ile ilgili olmakla mahkememizin davaya bakmaya grevli olduğu anlaşılmıştır.
Üye işyeri klavuzu nun 5 maddesinde; Harcamaya ve Ters İbraz (chargeback) işlemlerine ilişkin olarak özetle; Harcama İtiraz kuralları dahilinde, banka kartı ve kredi kartı hamilleri işlem itirazlarını kart veren bankalarına iletmek hakkına sahiptir. Kart sahibi banka, müşteri itirazını üye işyerinin bankasına iletir. Bu iletim bankalar arasında sistemsel olarak gerçekleşir ve Chargeback (ters ibraz) olarak adlandırılır. İşyerleri, bankaları aracılığı ile kendilerine ulaşan her itirazı incelemek, gerekli araştırmayı yapmak ve bankalarına süresi içinde bilgi/belge akışını sağlamak ile yükümlüdürler. “Şeklinde düzenleme mevcuttur.
… Bankasının girişimleri neticesinde … Birliğinin … tarih ve … sayılı yazı ekindeki Fiktif İşlem Değerlendirme Komitesi Kararına göre; davacıdan chargeback talebinde bulunan kart hamilleri ile davalı üye işyeri arasında danışıklı işlemler yapılmış olduğu tespit edilmesi üzerine davalı üye işyerinde fiktif işlem (kart hamilleri ile anlaşmalı-danışıklı) yapıldığına oy birliği ile karar verildiği rülmüştür.
İbraz edilen ve hükme esas alınan bilirkişi raporu ile ; Davacının bankalarla sanal pos sözleşmesi yapıp sonrasında taraflar arasında mevcut 31.07.2021 tarihli alt üye işyeri pos sözleşmesi olan İPara Hizmet Sözleşmesi uyarınca davacı … … A.Ş, davalı firmanın internet ortamında kurmuş olduğu site üzerinden gerçekleştirdiği mal ve hizmet satış bedellerinin ödenmesine/tahsiline aracılık ettiği, davalının ise pazarladığı ürün bedelleri üzerinden sözleşme ile kararlaştırılan komisyon kesintisini yaptıktan sonra kalan bedeli davalının banka hesabına transfer ettiği, davacı sisteminden geçen 1.197.825,00 TL’ toplam ciro mevcut olmasına rağmen davalı üye işyerine 978.667,18 TL ödendiği, davacı tarafından 22.465,62 TL komisyon kesintisi yapılmış olup, Bloke hesapta tutulan 196.692,20 TL dışında davalı üye işyerinden alışveriş yapan kart hamillerinin chargeback edilmesini talep ettikleri miktar ise 759.700,00 TL olduğu, davacı ödeme kuruluşu kendisine chargeback talebinde bulunan kart hamillerinin toplam 759.700,00 TL’lık talebi karşısında üye işyerince satılan mal ve hizmetlerin faturası, satış belgesi ve malın teslim edildiğine ilişkin sevk irsaliyesi belgeleri davalı üye iş yerinden istenmiş olmasına rağmen belge gelmemesi üzerine Davacının bankalar nezdinde chargeback işlemlerinden dolayı girişimde bulunması sonucunda, fiktif işlem değerlendirme komitesinin almış olduğu kararla chargeback işlem bedelleri geçersiz kılınıp iptal edildiği bu kapsamda davanın konusuz kaldığı bu şekilde davalı üye işyerinin usulsüz-danışıklı satış işlemi yapmış olduğu hususunun açıkça ortaya çıktığı yani davalı üye işyeri bir yandan mevzuata aykırı satış işlemi yaparken, davalı kart hamillerinin de bu işlemin bir parçası-uzantısı haline geldiği, Dolayısıyla usulsüz işlemlerin yapılmasında üye işyeri ve kart hamilleri birlikte hareket etmeden bu işlemlerin yapılması sözkonusu olamayacağı için davalıların tamamının somut olayda kusurlu oldukları, davacının bir ödeme kuruluşu olarak yapabileceği yada alabileceği bir ek güvenlik tedbirinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Davacı şikayeti üzerine danışıklı olarak işlem yapan kişiler bakımından Nitelikli Dolandırıcılık ve suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurma suçlarından … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … Soruşturma numaralı dosyası ile suç duyurusunda bulunulmuş olup dosya kapsamına katkı sağlamayacağından ceza davası sonucu beklenmesine gerek görülmemiştir.
Anılan durum karşısında , Türkiye Bankalar Birliğinin … tarih ve … sayılı yazı ekindeki Fiktif İşlem Değerlendirme Komitesi kararı ile davacıdan chargeback talebinde bulunan kart hamillerinin ters-iade işlem talepleri hukuken işlevsiz kaldığı yani davacının chargeback talepleri karşısındaki riski ortadan kalkması nedeni ile davanın konusuz kalmış olduğu , davanın açılmasına davalıların birlikte hareket ederek kurguladıkları eylem ve davranışların sebep olduğu anlaşılmakla beraber davacı … Şirketinin sağlamış olduğu pos hizmetini kullanarak kurmaca alışverişler yapan kişilerin tamamının kimlik tespitinin yapılamamış olması tüm kart hamillerinin davada taraf olmamaları nedeni ile yargılama gideri ve vekalet ücretinden davalı … Limited Şirketi’ nin sorumlu olması gerektiği kanaati ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Konusuz kalan davanın ESASI HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 179,90-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 2.045,58-TL harçtan mahsubu ile artan 1.865,68-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 104.955,00-TL nispi vekalet ücretinin davalı … ŞİRKETİ’den alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen toplam 8.094,60-TL yargılama giderinin davalı … LİMİTED ŞİRKETİ’den alınarak davacıya verilmesine,
5-HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye avansın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
6-Davalı Taylan Kablan tarafından yatırılan gider avansından bakiye avansın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde adı geçen davalıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/06/2023

Başkan
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Katip
¸e-imzalıdır

HARÇ BEYANI /
2.045,58-TL PEŞİN HARÇ
179,90-TL KARAR HARCI
1.865,68-TL. TALEP HALİNDE İADE HARÇ

DAVACI GİDERİ /
239,20-TL İLK GİDER
6.000,00-TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ
1.855,40-TL POSTA MAS.
8.094,60-TL TOPLAM