Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/640 Esas
KARAR NO : 2022/973

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/10/2021
KARAR TARİHİ : 22/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; Keşidecisi müvekkili …Şti. olan, … Bankası … Şubesi’ne ait, … çek seri nolu, 11.09.2021 keşide tarihli ve 200.000,00-TL bedelli çekin (diğer 11 adet çekle birlikte) lehdar şirket…A.Ş. tarafından … Tic. AŞ’ye gönderilmek üzere … Kargo … Şubesine 30/07/2021 tarihinde teslim edildiğini ancak söz konusu çeklerin yer aldığı kargo gönderisinin 02/08/2021 tarihinde teslimat aracından çalındığını, lehdar şirket olan … Tic. A.Ş.’nin rızası hilafına elinden çıkan çeklerin iptali için ihtiyati tedbir talebiyle … 2.Asliye Ticaret Mahkemesinde …Esas sayılı dosyası ile dava açtığını, anılan mahkemece 05/08/2021 tarihinde … Bankası … Şubesi’ne ait, … çek seri nolu, 11.09.2021 keşide tarihli ve 200.000,00-TL bedelli çeke ilişkin ödemeden yasaklama kararı verildiğini, konuya ilişkin yine … A.Ş. Tarafından … Cumhuriyet Başsavcılığı’na … soruşturma numarası ile suç duyurusunda bulunulduğunu, … Cumhuriyet Başsavcılığınca … sayılı yetkisizlik kararı verilerek … Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilen soruşturma dosyasının …. soruşturma numarasına kaydedildiğini,… Tic. A.Ş. Tarafından … Tic. A.Ş’ye gönderilmek üzere cirolanan çekin, kargoda kimliği bilinmeyen kişi/kişilerce çalındıktan sonra müvekkili şirketin bilgisi ve ticari ilişkisi bulunmayan …Tic. Ltd. Şti.’ye devredilmiş göründüğünü ve ciro zincirini sırasıyla …– … ve …Tic. Ltd. Şti.’ni devam ettirdiğini, 13/09/2021 tarihinde ise çekin … Bankası A.Ş. … Şubesinden “İşbu çekin ibraz anındaki hesap bakiyesi 43,72 TL olup, çek hakkında … 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı ödeme yasağı kararı bulunduğundan işbu çeke ilişkin herhangi bir işlem yapılamamıştır.” şeklinde arkasının yazıldığını, davalı şirket tarafından müvekkili şirket aleyhine … 12.İcra Dairesi …esas sayılı dosyasıyla kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla icra takibi başlatıldığını ancak müvekkili şirketin … Tic. Ltd. Şti. İle hiçbir ticari ilişkisinin bulunmadığını, her iki şirketin ticari defterlerinin, muhasebe kayıtlarının ve tespite ilişkin Mahkemece takdir edilecek diğer evraklarının incelenmesiyle de söz konusu durumun ortaya çıkacağını, davaya konu çekin, konulan ödeme yasağının 06/08/2021 tarihinde TTSG’nde ilanına rağmen davalı şirket tarafından meşru hamilin kim olduğu, çeke ödeme yasağının ne zaman ve neden konulduğu gibi önemli hususlar araştırılmaksızın devralındığını, bu nedenle davalı şirketin 6102 sayılı TTK md.18/2 hükmünde belirtilen basiretli bir iş adamı gibi davranma ve özen borcuna aykırı davrandığının açıkça anlaşılmakta olduğunu, bu nedenlerle davalı şirketin çeki, kayıp bir çek olduğunu ve ihtiyati tedbir kararını bilmesine/bilebilecek durumda olmasına rağmen ciro yoluyla devraldığı ve bu iktisapta kötü niyetli olduğu ve ağır ihmalinin bulunduğunun açıkça anlaşıldığını, 6102 sayılı TTK’nın md.792 hükmüne göre çekin müvekkili şirkete iadesi gerektiğini beyanla öncelikle alacağın %15’inden aşağı olmamak üzere mahkemenin uygun göreceği bir teminat kaşılığında icra takibinin durdurulmasını, bu mümkün olmadığı takdirde icra veznesindeki paranın dava sonuçlanıncaya kadar davalıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davanın kabulü ile ilgili çekin taraflarına iadesini, keşideci müvekkili şirketin söz konusu çekte hamil davalıya borçlu olmadığının tespitini, davalının haksız ve kötü niyetli takip yapmış olması sebebiyle davaya konu alacak miktarının % 20′ sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA /
Temlik eden davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; davacının ihtiyati tedbir talebinin İİK’nun 72.maddesine aykırı olduğunu, işbu dosyadan Mahkemece verilen ihtiyati tedbir talebinin kadırılmasına karar verilmesini, davacının her ne kadar söz konusu çeklerin kargodan çalındığını iddia etse de buna ilişkin savcılık şikayeti tutanağından başka herhangi bir belge ibraz etmediğini ve ilgili çekleri kargo firmasına teslimine ilişkin dosyaya ispata yarar bir belge sunmadığını, davacı tarafın basiretsiz ve ağır kusurlu eylemiyle zarar oluşumuna tek başına sebebiyet verdiğini, bu sebeple davacının, oluşan zararın tamamından tek başına sorumlu olduğunu çekin iktisabında müvekkile atfedilebilecek kötü niyet ve ağır kusur bulunmadığını, davacının çekin kötü niyetle iktisap edildiğini kesin delillerle ispat yükü altında olduğunu, çek iptali davasının takip alacaklısının hakkını engellemeyeceğini, müvekkilinin çeki elinde bulunduran hamil sıfatıyla çeki edinme sebebini kanıtlamakla dahi yükümlü olmadığını, davacının çek iptali davası açıldığına yönelik itirazının da yersiz olduğunu beyanla haksız ve mesnetsiz davanın reddine, davacı tarafın İİK.m. 72 uyarınca % 20 den az olmamak üzere tazminat ödemesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Temlik alan davalı vekili 10/01/2022 tarihli dilekçesinde ve özetle; işbu davada görülen menfi tespit davasının … 12.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına konu alacağa ilişkin olduğunu, anılan takip dosyasına konu alacağın ekte yer alan … 26.Noterliğinin … yevmiye numaralı ve… yevmiye numaralı temliknameden görüleceği üzere davalı şirket tarafından 3.kişi müvekkili …’e temlik edildiğini beyanla davacı vekiline muhtıra çıkarılması, HMK md.125 uyarınca devir alan …’e karşı mı devam etmek istediği yoksa devreden …Şti’ye karşı tazminat davasına mı dönüştürmek istediği hususunun sorulmasını talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava; Menfi Tespit ve İstirdat davasıdır.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, taraf şirketlerin İTO kayıtlarının çıkartılarak dosya arasına alınmış, … 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin…Esas sayılı dosyası ve … Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyaları Uyap sistemi üzerinden celp edilmiş, … 12. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasının bir örneği dosya arasına ve takibe konu çek aslı mahkememiz kasasına alınmıştır.
… 12.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası kapsamından davalı/alacaklı şirketin takibe konu keşidecisi müvekkili …Şti. olan, … Bankası … Şubesi’ne ait, … çek seri nolu, 11.09.2021 keşide tarihli ve 200.000,00-TL bedelli çeke dayalı olarak toplam 221.609,59-TL alacağın ödetilmesi istemiyle davacı/borçlu, dava dışı …, …Tic. Ltd. Şti. Ve … Ticaret A.Ş hakkında kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibinde bulunulduğu tespit olunmuştur.
Mahkememizin 08/10/2021 tarihli ara kararı ile: “1-Davacı vekilinin; davaya konu … 12. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takibinin tedbiren durdurulmasına karar verilmesi talebinin İ.İ.K.md.72/f.3-1.cümlesi gereğince takipten sonra açılan menfi tespit davalarında takibin tedbiren durdurulmasına karar verilemeyeceğinden Reddine,
2-Davacı vekilinin icra veznesindeki paranın dava sonuçlanıncaya kadar davalıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi talebinin kabulüne,
İ.İ.K. 72/f.3-2.cümlesindeki hükme göre icra kasasına giren paranın davalıya ödenmemesi için dava değerinin %15’i oranında teminatın davacı tarafından mahkememiz kasasına nakdi teminat olarak yatırılması veya kesin ve süresiz teminat mektubunun ibrazı halinde ihtiyati tedbir uygulanmasına..” karar verildiği, temlik eden davalı vekilinin 22/10/2021 tarihli dilekçesi ile ihtiyati tedbir kararına itiraz ettiği, Mahkememizin 24/02/2022 tarihli duruşmasının (4) numaralı ara kararı ile; ”Davalı vekilinin ihtiyati tedbir kararına itirazının reddine” karar verildiği, işbu ara karara karşı temlik alan davalı … vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosyanın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine gönderildiği, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12.Hukuk Dairesinin 23/06/2022 tarih, 2022/1017 esas ve 2022/966 Karar sayılı ilamı ile; ”İhtiyati tedbire itiraz eden temlik alan davalı … vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE” karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizin 01/02/2022 tarihli ara kararın (1) ve (2) numaralı ara kararları ile; ”1-Beyanda bulunan Temlik alan – 3.kişi …vekilinin 10/01/2022 tarihli dilekçesi ve ekinde yer alan … 26. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı Alacak Temlik Sözleşmesi nazara alınarak davacı vekiline; HMK md.125/1-(a) gereğince devreden tarafla olan davasından vazgeçerek davaya devir alan …’e karşı devam edip etmeyeceği hususunda beyanda bulunması için kendisine 2 haftalık kesin süre verilmesine,
2-Eldeki davanın, kambiyo senedine dayalı olarak başlatılan takipten ötürü borçlu olunmadığının tespitine ilişkin olması nedeniyle mahiyeti itibariyle eldeki davanın tazminat davasına dönüştürülmesine olanak bulunmadığından bu hususta kendisine HMK md.125/1-(b) maddesine ilişkin beyanda bulunması için ayrıca bir süre verilmesine yer olmadığına,” karar verildiği, davacı vekilinin 16/02/2022 tarihli dilekçesi ile; dava açma ve takip hakkının alacağa bağlı tarafların iradesi ile doğan fer’i haklardan olup, alacağın temliki halinde esas hakla birlikte hangi fer’i hakkın devredildiğinin taraflar arasında kararlaştırılmış olması gerektiğini, ancak 09/11/2021 tarihli alacak temlik sözleşmesinde konu edilen alacağa ilişkin olarak açılmış olan davaların takip hakkının temlik alana devrinin öngörülmediğini, buna göre HMK’nın 125.maddesinde belirtilmiş olan dava konusunun devri söz konusu olmayıp, temlik alan 3.kişi …’ün işbu davayı takip ve tasarruf yetkisinin bulunmadığını, TBK md.190’a göre alacağı devredenin, elinde bulunan alacak senedini de alacağı devralana teslim etmek zorunda olduğunu, huzurda görülmekte olan davanın, kambiyo senedine dayalı olarak borçlu olunmadığının tespiti ve çek istirdatı istemine ilişkin olup, kıymetli evraka ilişkin hakların senetten ayrı olarak öne sürülemeyeceğini ve temlik edilemeyeceğini, TTK md.647’e göre ise, kıymetli evrak niteliğine sahip senetlere bağlı olan alacakların devri için ve geçerli bir devir anlaşmasından söz edebilmek için sözleşmenin belirli bir şekilde yapılması ile birlikte senet üzerindeki zilyetliğin de karşı tarafa devrinin gerektiğini, ancak 09/11/2021 tarihli alacak temlik sözleşmesine konu alacağın kaynağı olan keşidecisi müvekkili …Şti. olan, … Bankası … Şubesi’ne ait, … çek seri nolu, 11.09.2021 keşide tarihli ve 200.000,00-TL bedelli çekin alacak temlik sözleşmesi yapıldığı tarihte halihazırda … 12.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında bulunmakta olup, temlik alan 3.kişi …’e söz konusu çekin zilyetliğinin hiçbir zaman gerçekleşmediğini, buna göre, hukuken geçerli bir temlikten de söz edilemeyeceğini, bu nedenlerle işbu davaya öncelikle davalı temlik eden şirkete karşı devam olunmasını, Mahkeme aksi kanaatte olması halinde temlik alan 3.kişi … ile birlikte temlik eden davalı şirkete karşı birlikte devam edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
HMK’nun 320 maddesi uyarınca taraflar arasındaki uyuşmazlık konularının; davacının davaya konu ve … 12.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takibine dayanak … Bankası …Şubesine ait, … çek seri nolu, 11.09.2021 keşide tarihli, keşidecisi …Ticaret Limited Şirketi olan ve 200.000,00 TL bedelli çek nedeniyle davalıya borçlu olup olmadığı, işbu çekin taraflarına iadesi başka bir deyişle davacının menfi tespit ve ilgili çekin istirdatı istemlerinin yerinde olup olmadığı ve kötü niyet tazminatı koşullarının oluşup oluşmadığı noktalarında toplandığı tespit edilmiştir.
…. Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyası UYAP üzerinden dosyamız arasına alınmış ve incelenmesinde; müştekinin …, şüphelinin Faili Meçhul, suçun Hırsızlık, suç tarihinin 17/08/2021 olduğu ve savcılığın 06/10/2022 tarihli kararı ile Daimi Arama Kararı verildiği tespit edilmiştir.
… 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası UYAP üzerinden dosyamız arasına alınmış ve incelenmesinde; davacının … A.Ş, davanın Kıymetli Evrak İptali (Çek iptali (Hasımsız)) olduğu ve Mahkemenin 09/03/2022 tarihli kararı ile ”Dava konusu çekler bulunduğundan davanın reddine” karar verildiği tespit edilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ”Dava konusunun devri” başlıklı 125.maddesi: ”(1)Davanın açılmasından sonra, davalı taraf, dava konusunu üçüncü bir kişiye devrederse, davacı aşağıdaki yetkilerden birini kullanabilir:
A) İsterse, devreden tarafla olan davasından vazgeçerek, dava konusunu devralmış olan kişiye karşı davaya devam eder. Bu taktirde davacı davayı kazanırsa, dava konusunu devreden ve devralan yargılama giderlerinden müteselsilen sorumlu olur.
B)İsterse, davasını devreden taraf hakkında tazminat davasına dönüştürür.
(2)Davanın açılmasından sonra, dava konusu davacı tarafından devredilecek olursa, devralmış olan kişi, görülmekte olan davada davacı yerine geçer ve dava kaldığı yerden itibaren devam eder.” şeklindedir.
İddia, savunma, tüm dosya kapsamı ve yukarıdaki yasal düzenlemeler uyarınca; eldeki davada, davaya konu ve takibe dayanak olan çekin … Bankası …. Şubesi’ne ait, … çek seri nolu, 11.09.2021 keşide tarihli, keşidecisi müvekkili … Şti. olan ve 200.000,00-TL bedelli çek olduğu, davacı tarafın işbu çek ile birlikte diğer 11 adet çekin lehdar şirket … Tic. A.Ş. tarafından …Tic. AŞ’ye gönderilmek üzere … Şubesine 30/07/2021 tarihinde teslim edildiği ancak söz konusu çeklerin yer aldığı kargo gönderisinin 02/08/2021 tarihinde teslimat aracından çalındığı, lehdar şirket olan … Tic. A.Ş.’nin rızası hilafına elinden çıkan çeklerin iptali için ihtiyati tedbir talebiyle … 2.Asliye Ticaret Mahkemesinde … Esas sayılı dosyası ile dava açtığı, davacı şirketin …Ltd. Şti. İle hiçbir ticari ilişkisinin bulunmadığını, davalı şirketin çeki, kayıp bir çek olduğunu ve ihtiyati tedbir kararını bilmesine/bilebilecek durumda olmasına rağmen ciro yoluyla devraldığı ve bu iktisapta kötü niyetli olduğu ve ağır ihmalinin bulunduğunu belirttiği, bununla birlikte temlik alan davalı vekilinin 10/01/2022 tarihli dilekçesi, Mahkememizin 01/02/2022 tarihli ara kararın (1) ve (2) numaralı ara kararları ile HMK md.125/1-a-1.cümlesi gereğince Mahkememizce davacının devreden tarafla olan davasından vazgeçerek, dava konusunu devralmış olan kişiye karşı davaya devam edeceği kabul edilerek yargılamaya temlik alan davalı …’e karşı devam edildiği, bu açıklamalar ışığında davacının davaya konu ve takibe dayanak çekin keşidecisi olduğu, davacının çekteki imzasını inkar etmediği başka bir deyişle taraflar arasında davaya konu ve takibe dayanak olan çekteki keşideci imzasının aidiyeti yönünde bir çekişme/ihtilaf olmadığı, davalı şirketin ise çeki düzgün ciro silsilesine uygun olarak iktisap eden iyiniyetli üçüncü kişi durumunda olduğu, zira şeklen ciro silsilesinde bir kopukluk olmadığı, davacının, … San. Tic. Ltd. Şti. İle hiçbir ticari ilişkisinin bulunmadığına yönelik iddiasının ise işbu şirketin ciro yoluyla çeki dava dışı …Tic. A.Ş.’den aldığı, bununla birlikte imzaların istiklali ilkesi ile davacı ile dava dışı … Tic. Ltd. Şti. arasındaki şahsi defilerin bu davalıya karşı ileri sürülemeyeceği, her ne kadar davacı taraf, davalının çeki iktisabında kötüniyetli ve kusurlu olduğunu ileri sürmüşse de, yukarıdaki açıklamalar, ceza dosyası ve tüm dosya kapsamı nazara ile dosyaya celbedilen/sunulan delillerden davacının iddialarını ispata yarar dosyaya yansıyan yeterli, kesin bir maddi delilin bulunmadığı anlaşıldığından Mahkememizce davanın reddine, Mahkememizin 08/10/2021 tarihli ara kararı ile ihtiyati tedbir kararı verilmesi ile yukarıdaki açıklamalar ışığında yasal koşulları oluşan davalı temlik alanın kötü niyet tazminatı talebinin kabulü ile, dava değeri olan 200.000,00-TL’nin %20’si oranında 40.000,00-TL kötü niyet tazminatının davacıdan alınarak davalı temlik alana verilmesine, karar verilmiştir. Bununla birlikte her ne kadar 22/12/2022 tarihli duruşmada tefhim edilen kısa kararda ”Mahkememizin 08/10/2021 ara karar tarihli ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına” yazılacak iken sehven “Mahkememizin 23/11/2021 ara karar tarihli ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına” dair hüküm kurulduğu gerekçeli karar yazımında anlaşılmış ve bu maddi hata Mahkememizce gerekçeli kararda düzeltilmiştir.
Tüm bu nedenlerle Mahkememizce aşağıda yazılı bulunan hüküm tesis olunmuştur.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Davanın REDDİNE,
2-Davalı temlik alanın kötü niyet tazminatı talebinin kabulü ile, dava değeri olan 200.000,00-TL’nin %20’si oranında 40.000,00-TL kötü niyet tazminatının davacıdan alınarak davalı temlik alana verilmesine,
3-Mahkememizin 08/10/2021 ara karar tarihli ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 80,70-TL maktu karar ve ilam harcının davacıdan tahsiline, peşin alınan 3.415,50-TL harçtan mahsubu ile kalan 3.334,80-TL’nin davacıya iadesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 31.000,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak temlik alan davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı temlik alan tarafça yapılan 211,00-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak temlik alan davalıya verilmesine,
8-HMK 333.maddesi gereğince taraflarca yatırılan gider avansından geriye kalan kısmının hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin huzurunda, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 22/12/2022

Katip
¸

Hakim
¸