Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/463 Esas
KARAR NO : 2022/791

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/12/2020
KARAR TARİHİ : 03/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; müvekkili şirketin, … Şubesine ait 25.000,00-TL bedelli, … seri nolu, 30.04.2020 tarihli, keşidecisi … Ltd. Şti. ve … şubesine ait keşidecisi … olan, … no’lu ve 30.04.2020 vade tarihli, 20.000,00-TL meblağlı çeklerin lehtarı konumunda bulunduğunu, müvekkili şirketin, bahse konu çekleri kendi ticaret yaptığı dava dışı başka bir firmaya … Kargo aracılığıyla kargoladığını(Kargo No:…), … Kargo çalışanlarının elindeki kargoları hırsızlık mağduru olup çaldırması sonucunda çeklerin müvekkili şirket hakimiyetinden çıktığını, (… Polis Merkezi 05.12.2019 tarihli … evrak numaralı şikayetçi ifade tutanağı), akabinde taraflarınca müvekkili şirket adına derhal gerekli görüşmeler ve bildirimlerin yapılıp, bahse konu çekler hakkında çek iptali davasının ikame edildiğini, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …Esas sayılı dosyası üzerinden davanın halen derdest olduğunu, ayrıca her türlü kötü niyet ihtimaline binaen çek iptali davasında tedbir talep edildiğini ve mahkemece teminat karşılığında talep kabul görerek çeklerin ödenmemesi için bankaya müzekkere yazıldığını, zaten icra dosyasında mevcut çeklerin arka yüzü incelendiğinde bankaya ibraz sonrası mahkeme kararı gereğince işlem yapılamadığına dair banka tarafından şerh vurulduğunun aşikar olduğunu, çek iptali davası devam ederken bahse konu çeklerin ortaya çıktığını ve hem dava dosyasına banka tarafından bildirildiğini hem de mübriz tarafından icra takibine konu edildiğini, müvekkili şirkete … 13.İcra Müdürlüğü’nün … ve … Esas sayılı dosyalarından çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü takip yoluyla ödeme emrinin gönderildiğini, müvekkilinin ödeme emrini tebliğ aldığını, müvekkili şirketin çeklere dair böyle bir borcunun bulunmadığını, müvekkili şirketin, kendisinden sonra gelen ciranta şirket ile de en ufak bir bağlantısı, tanışıklığı ya da ticaretinin bulunmadığını, dosyalar üzerinden çek görüntüsü incelendiğinde müvekkilinden sonra davalı … Tic. Ltd. Şti. şirketinin cirosunun göründüğünü, davalı … Ltd. Şti. şirketinin kötü niyetli olduğuna en ufak bir şüphe dahi bulunmadığını, diğer davalı …’in ise 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2.maddesi gereğince sorumluluğunun bulunduğunu, davalı Faktoring’in, gerekli istihbarat çalışması yapmadığını ve diğer davalı şirketin mali durumuna dair değerlendirmede bulunmadığını, sahte faturaya dayanarak düzenlenen faktoring sözleşmesinde faturanın gerçekliği, mal ve hizmet satışına dayalı olup olmadığının araştırılmadığını ve müvekkili şirketten de teyit edilmediğini, 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2.maddenin yollamasıyla 04.02.2015 tarih ve 29257 Sayılı Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 5/1.maddesinde faktoring şirketlerinin gerekli istihbarat çalışmasını nasıl yapacağı ve çalışma usullerinin açıkça düzenlediğini, müvekkili şirketin kendi ticaretleri dolayısıyla keşideci şirketten alacağına karşılık aldığı çeki kargo görevlisinin çaldırması ve gelinen aşama itibariyle büyük zarara uğradığını ve uğrama ihtimalinin sürdüğünü, zira keşidecilerden olan alacağını alamamakla beraber bir de üstüne hiçbir borcu ve alakası olmamasına rağmen davalı faktoringe borçlu konumuna düştüğünü ve icra takibine maruz kaldığını, hırsızlık olayına dair soruşturma ifadelerinin açılan çek iptali davasında mevcut olduğunu, çek iptali davasında … Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından çekin bulunması sonucunda işbu davayı açmaları ve kendilerine bildirilmesi için 2 haftalık süre verildiğini, bu doğrultuda bahse konu çeklerin müvekkiline iadesi ve davalılara icra takibi kanalıyla diğer cirantalar tarafından yapılan ödemelerin iadesinin talep olunduğunu, zira müvekkilinin bu çekten dolayı davalı mübriz başta olmak üzere herhangi bir cirantaya borçlu olmadığı, çeklerle alakalı da ilk günden itibaren üzerine düşen tüm hukuki sorumlulukları yerine getirdiği, cirantanın kötü niyetli olduğunun aşikar olduğunu, davalıların kötü niyetli olup tüm eylem ve işlemlerini kanuna aykırı şekilde gerçekleştirdiklerini, hiçbir hukuki dayanak olmaksızın ilgili çekin tahsili yoluna gittiklerini, mevzuatın aradığı şartların da oluşması hasebiyle İİK 72 uyarınca %20’den aşağı olmamak üzere davalıların tazminata hükmedilmesini talep ettiklerini beyanla davanın kabulü ile dava konusu çekler yönünden herhangi bir borcu olmadığının tespiti ile çeklerin müvekkili şirkete istirdatına, davalıların %20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalı taraflara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı … A.Ş. cevap dilekçesinde ve özetle; öncelikle eldeki dava bakımından zorunlu arabuluculuk müessessine başvurulmaması sebebiyle eldeki davanın usulden reddi gerektiğini, bununla birlikte HMK’nın 6.maddesi uyarınca yetkili mahkemeler İstanbul Mahkemeleri olduğundan dosyanın yetkili İstanbul mahkemelerine gönderilmesini talep ettiklerini, devamında müvekkili şirketin iyi niyetli olarak çekler kendisine teslim edildiğinde faktoring mevzuatı uyarınca yapması gereken araştırmaları yaptığını, çek bedelini ödeyecek keşidecilerin gerçekten işbu çekleri düzenleyip düzenlemediğini, imzalarının sahte olup olmadığını, faktoring ilişkisi uyarınca kendisine çekleri teslim eden faktoring müşterisinin mükerrer fatura düzenleyip düzenlemediğini kontrol ettiğini, müvekkili şirketin çekleri iyi niyetle teslim aldığını ve karşılığında faktoring müşterisi diğer davalıya finansman sağladığını, çeklerin vadesi geldiğinde ise üzerinde tedbir kararı bulunması nedeniyle bedelini tahsil edemediğini, bu nedenle zarara uğradığını, müvekkili şirketin faktoring ilişkisi kurduğu tarihte çeklerin üzerinde herhangi bir tedbir kararı bulunmadığı gibi müvekkili şirketin çeki ibraz etmeden davacının hasımsız olarak ikame ettiği bir çek iptal davasında aldığı tedbir kararından çekleri bankaya ibraz etmedikçe haberdar olabilmesinin mümkün olmadığını, son olarak müvekkili şirketin, bedelini tahsil edemediği çeklere ilişkin icra takibi başlatmasının müvekkili şirketin kötü niyetli olduğunu değil alacaklı olduğunu gösterdiğini, nitekim müvekkili şirket tarafından ikame edilen icra takiplerine konu borç çeklerin bir diğer cirantası …Tic. Ltd. Şti. tarafından ödenmiş olup istirdatı talep edilen çeklerin müvekkili şirkette olmadığını, çeklerin kuvvetle muhtemel … 13. Müdürlüğü’nün kasasında olduğunu düşünmekle beraber bu durumun Mahkemece ilgili icra müdürlüğüne yazılacak bir müzekkere ile açıklığa kavuşacağını beyanla davanın öncelikle zorunlu arabuluculuk şartının yerine getirilmemesi sebebiyle usulden reddine, mahkemenin aksi kanaatte olması halinde, dosya bakımından … Nöb. Asliye Ticaret Mahkemelerinin yetkili olması sebebiyle yetkisizlik kararı verilmesine, Mahkemenin bu talep bakımından da aksi kanaatte olması halinde, davanın esastan reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Ltd. Şti’ye usulüne uygun olarak dava dilekçesi ve duruşma günü tebliğ edilmiş, davalı taraf davaya herhangi bir cevap vermemiş ve mahkememizce yapılan açık duruşmalara da katılmamıştır. Davalı tarafın HMK’nın 128/1. maddesi gereği dava dilekçesinde ileri sürülen vakıaların tamamını inkar etmiş sayılacağı tespit edilmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, davalı şirketlerin İTO kayıtları dosyamız arasına alınmış, davacı şirketin ticaret sicil kaydı celbedilmiş, … Asliye Ticaret Mahkemesinin …Esas sayılı dosyası UYAP üzerinden dosyamız arasına alınmış, … 13.İcra Müdürlüğünün … ve … Esas sayılı dosyaları celbedilmiş ve … Cumhuriyet Başsavcılığı Zamanaşımı Bürosunun …soruşturma sayılı dosyası celbedilerek incelenmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası UYAP üzerinden dosyamız arasına alınmış ve incelenmesinde; davacının … Limited Şirketi, davanın ”Kıymetli Evrak İptali(Çek İptali(Hasımsız))”, dava tarihinin 27/01/2020 olduğu ve Mahkemenin 11/12/2020 tarihli kararı ile ”Dava konusuz kaldığından Karar verilmesine yer olmadığına” verildiği ve verilen kararın 03/02/2021 tarihinde kesinleştiği tespit edilmiştir. Yine ilgili dosyanın incelenmesinde; Mahkemenin 28/10/2020 tarihli duruşmasının (2) numaralı ara kararı ile; ”İhtilaf konusu çeklerin … 13.İcra Müdürlüğünün … ve … sayılı takip dosyaları ile …A.Ş tarafından icra takibine konu edildiği anlaşılmakla; TTK’nun 818/1-s bendi yollamasıyla aynı Yasa’nın 763. maddesi gereğince davacıya dava konusu çekler için ilgili 3.kişilere karşı istirdat davası açmak ve mahkeme esas numarasının mahkememize bildirmek üzere iki hafta kesin mehil verilmesine; aksi takdirde muhatap hakkındaki ödeme yasağının kaldırılmasına karar verileceği, süresinde istirdat davası açılmaz ise ihtiyati tedbirin kendiliğinden kalkmış sayılacağı bu hususta ilgili banka şubesine müzekkere yazılacağının davacı vekiline ihtarına” karar verildiği tespit edilmiştir.
… Cumhuriyet Basşavcılığı Zamanaşımı Bürosu’nun …soruşturma sayılı dosyası UYAP üzerinden dosyamız arasına alınmış ve incelenmesinde; müştekinin …, suçun Hırsızlık, suç tarihinin 05/12/2019 olduğu ve savcılığın 02/01/2020 tarihli kararı ile Daimi Arama Kararı verildiği tespit edilmiştir.
… 13.İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı takip dosyası kapsamından davalı/alacaklı … A.Ş’nin takibe konu 30/04/2020 vade tarihli, 20.000,00-TL bedelli çeke dayalı olarak toplam 22.466,85-TL alacağın ödetilmesi istemiyle davacı/borçlu ile davalı … Tic. Ltd. Şti., dava dışı …, …Tic. Ltd. Şti.,…Tic. Ltd. Şti. Ve… hakkında kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibinde bulunulduğu tespit olunmuştur.
.. 13.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası kapsamından davalı/alacaklı … A.Ş’nin takibe konu 30/04/2020 vade tarihli, 25.000,00-TL bedelli çeke dayalı olarak toplam 28.083,56-TL alacağın ödetilmesi istemiyle davacı/borçlu ile davalı … Şti., dava dışı … Tic. Ltd. Şti., … Dış Tic. Ltd. Şti., …Tic. Ltd. Şti. Ve … hakkında kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibinde bulunulduğu tespit olunmuştur.
Mahkememizin 23/12/2021 tarihli duruşmasının (10) numaralı ara kararı ile; ”Davacı vekiline; dava dilekçesinin içerik kısmında ”…bahse konu çeklerin müvekkile iadesi ve davalılara icra takibi kanalıyla diğer cirantalar tarafından yapılan ödemelerin iadesinin talep olunduğunun…” belirtildiği, sonuç ve istem kısmında ise ”…davamızın kabulü ile dava konusu çekler yönünden herhangi bir borcu olmadığının tespiti ile çeklerin müvekkil şirkete istirdatına…” talep edildiği, bu nedenle kendisine netice-i talebini çelişkiyi giderecek şekilde detaylı olarak açıklaması için HMK md.119/1-(ğ) ve 119/2 uyarınca 1 haftalık kesin süre verilmesine, bu süre içerisinde eksikliğin tamamlanmaması halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin ihtarına (ihtar edildi),” karar verildiği, davacı vekilinin de 24/12/2021 tarihli dilekçesi ile; dava dilekçesinde ayrıntılı olarak belirttikleri üzere müvekkili şirketin ticari ilişkisi dolayısıyla keşideci şirketten alacağına karşılık aldığı çeki kargo görevlisinin çaldırması sonucu müvekkili şirketin hem keşideci şirketten alacağını alamamakta hemde hiçbir borcu olmamasına rağmen davalı Faktoringe karşı borçlu durumuna düştüğünü ve icra takiplerine maruz kaldığını, bu sebeple; Mahkememizde açılan istirdat davalarının kabulüne, icra takibi kanalıyla diğer cirantalar tarafından yapılan ödemelerin iadesine, davalıların %20’sinden aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraflara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
… 13.İcra Dairesinin Müdürlüğünün 23/05/2022 tarihli cevabi yazısında; … Esas sayılı dosyasında takibe konu borcun borçlu …Ltd. Şti. Tarafından dosyaya yatırıldığı, takibe konu çek aslının da …Tic. Ltd. Şti. Vekiline 16/09/2020 tarihinde teslim edildiğinin bildirildiği görülmüştür.
…. 13.İcra Dairesinin Müdürlüğünün 23/05/2022 tarihli cevabi yazısında; … Esas sayılı dosyasında takibe konu borcun borçlu …Tic. Ltd. Şti. Tarafından dosyaya yatırıldığı, takibe konu çek aslının da… Tic. Ltd. Şti. Vekiline 14/07/2020 tarihinde teslim edildiğinin bildirildiği görülmüştür.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; öncelikle davacı vekilinin dava dilekçesinde taraflarınca açılan çek iptali davasında kendilerine verilen süre içerisinde eldeki davayı açtıkları yönündeki beyanı, 24/12/2021 tarihli dilekçesi ve dava tarihi de nazara alınarak eldeki davanın takibe dayanak ve davaya konu çeklerin istirdadı olduğu Mahkememizce tespit edilmiştir. Bu nedenle, davalı vekilinin arabuluculuk başvuru şartına yönelik dava şartı itirazının, eldeki davanın TTK’nın 792.maddesine göre açılan çek istirdadı davası olduğu, TTK’nın 792.maddesine göre açılan çek istirdadı davasında da arabulucuya başvurmak dava şartı olmadığından (Bkz.İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 44.Hukuk Dairesinin 10/06/2021 tarih, 2021/586 Esas Ve 2021/658 Karar ile Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 10/02/2020 tarih, 2019/3048 Esas ve 2020/1903 Karar sayılı ilamları) bu yöndeki beyanlarına Mahkememizce itibar edilmemiştir. Bununla birlikte, … 13.İcra Müdürlüğünün 23/05/2022 tarihli cevabi yazılarından açıkça anlaşılacağı üzere, … Esas sayılı dosyasında takibe konu borcun borçlu … Tic. Ltd. Şti. Tarafından dosyaya yatırıldığı, takibe konu çek aslının da … Tic. Ltd. Şti. Vekiline 16/09/2020 tarihinde teslim edildiği, … Esas sayılı dosyasında takibe konu borcun borçlu … Tic. Ltd. Şti. Tarafından dosyaya yatırıldığı, takibe konu çek aslının da … Tic. Ltd. Şti. Vekiline 14/07/2020 tarihinde teslim edildiği, işbu yöndeki belgelerin icra dosyalarında yer aldığı ve dava tarihinin ise 07/12/2020 tarihi olduğu nazara alındığında takibe dayanak ve davaya konu çeklerin davalılarda olmadığı anlaşıldığından Mahkememizce davalılar aleyhine açılan davanın her iki davalı yönünden ayrı ayrı pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiştir. Bununla birlikte davacı vekilinin, dava dilekçesi içeriğinde ve 24/12/2021 tarihli dilekçesindeki icra takibi kanalıyla diğer cirantalar tarafından yapılan ödemelerin iadesine yönelik istemi yönünden ise, yukarıda detaylı olarak belirtildiği üzere icra dosyalarına takibe konu borçların dava tarihinden önce dava dışı … Şti. Tarafından icra dosyasına yatırıldığı tespit edildiğinden davacının bu talebi yönünden ise Mahkememizce aktif husumetinin bulunmadığı kanaatine varılmıştır. Keza yine davacının işbu talebi yönünden, alacak istemini içermesi nedeniyle arabuluculuğa tabi olması ve davacının arabuluculuk yoluna başvurmadığı anlaşıldığından dava şartı da yerine getirilmediği kanaatine varılmıştır. Yukarıdaki açıklamalar ışığında; Mahkememizce eldeki davanın çek istirdadı davası olduğu, takiplere dayanak ve davaya konu çeklerin dava tarihinden önce dava dışı … Ltd. Şti. Vekiline teslim edilmesi ve buna ilişkin belgelerin icra dosyalarında yer alması nedeniyle davalılar aleyhine açılan davanın her iki davalı yönünden ayrı ayrı pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Davalılar aleyhine açılan davanın her iki davalı yönünden ayrı ayrı pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 80,70-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 768,49-TL harçtan mahsubu ile artan 687,79-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendini vekil ile temsil ettiren davalı Deniz Faktoring Anonim Şirketi’ne verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı … Şirketi tarafından yapılan 100,00-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı … Şirketi’ ne verilmesine,
6-HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye avansın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı ve davalı … vekillerinin yüzlerine karşı, davalı …’nın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.03/11/2022

Katip
¸

Hakim
¸