Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/250 E. 2023/346 K. 11.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/250 Esas
KARAR NO : 2023/346

DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/04/2021
KARAR TARİHİ : 11/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; müvekkili şirketin, birden çok alanda faaliyet gösteren, ülkenin ileri gelen şirketlerinden biri olduğunu, müvekkili şirket ve … İşletmesi hakkında yazılı ve görsel basında çıkan haberler kontrol edildiğinde davalı tarafından … ile ilgili çok sayıda röportaj ve demeç verildiğini, görsel ve yazılı haber içeriği bulunduğunun tespit edildiğini, davalı tarafından sergilenen ve halen durdurulmayan eylemlerin açıkça haksız rekabet teşkil ettiğinin görüleceğini, davalının müvekkili şirketin ticari itibarı üzerinden açık haksız kazanç sağladığını, davalının müvekkili şirket kurulduğu günden bu güne kadar şirkette hiçbir nam altında ortak, hissedar, yönetici ve benzeri unvanlarla söz sahibi olmadığını, dolayısıyla, ne müvekkili şirket ile ne de … İşletmesi ile hiçbir yönetsel, idari, hukuki bağlantısının bulunmadığını, davalının, müvekkili şirket ve … ile birlikte adının anıldığı tüm haberlere bakıldığında, aslında davalının tüm haberlerde şirketin eski ortağı ve yönetim kurulu üyesi olan, davalının kızı dava dışı …’in ismine dayanarak bir kısım demeçler verdiğinin görüldüğünü, ne var ki …’in de, 2014 yılı itibari ile müvekkili şirketteki yöneticilik sıfatlarını terkettiğini, diğer yandan adı geçen dava dışı …’in, müvekkili şirketin … İşletmesi ile birebir rakip olan, aynı sektörde faaliyet gösteren …A.Ş.’nin tek ortağı ve münferit imza yetkisine sahip yönetim kurulu başkanı olduğunu, davalının, müvekkili şirketin … İşletmesi ile ilgili açıklamalarda adı geçen rakip işletmenin şirket ortağı ve yöneticisi olan kızı dava dışı …ile birlikte verdiği demeçlerin halen daha görsel ve yazılı basında muhafaza ediliyor olmasının da açıkça haksız rekabet teşkil ettiğini, tüm bunlar birlikte değerlendirildiğinde; davalının açıklamaları sebebi ile, müvekkili şirketin davalı tarafından sevk ve idare edildiğini, davalının müvekkili şirkette bir ortaklık yahut yönetsel söz hakkı sahibi olduğu, müvekkili şirketin, davalının adı ile birlikte anılan diğer işletmelerle aynı ekonomik ve iktisadi bütünlüğe sahip olduğu izleniminin ortaya çıkmakta olduğunu ve de en önemlisi davalının bu beyanlarının güncel de olmadığını, bu hususların davalıya defaatle bildirildiğini, şifahen bu içerikleri kaldırmasının talep edildiğini, son olarak … tarihli ve … yevmiye numaralı … 7.Noterliği ihtarnamesi ile davalıya bu hususun ihtar edildiğini, anılan ihtarnamenin 02/02/2021 tarihinde davalıya tebliğ edilmiş olmasına rağmen, işbu davanın ikame tarihi itibari ile halen daha ilgili haberlere erişilebildiğinin görüldüğünü, tüm bunlara ilaveten, davalının bir kısım demeçlerinde ”…”, ”…” ifadelerine yer verildiği görülmekte ise de, müvekkili şirketin hiçbir başka tüzel kişilik ile hukuki bir holding yapılaşmasının bulunmadığını ve ”…” ibareli markalara ait marka haklarının Türk Patent ve Marka Kurumu (TPMK) nezdinde müvekkili şirkete ait olduğunu, müvekkili şirket adına bugün itibariyle TPMK nezdinde tescilli onlarca markasının bulunduğunu, kaldı ki müvekkili şirketin ticari unvanının bu şekilde kullanılmasının aynı zamanda TTK md.52’ye de aykırılık teşkil ettiğini, TTK md.54 vd., MK md.24 ve TBK md.58 gereğince tüzel kişiler dahil olmak üzere kişilerin şeref ve haysiyetlerini, buna karşı yapılan saldırı, iyi niyetle gerçekleştirilmiş olsa dahi, kişilik hakları kapsamında koruma altına almakta olduğunu, müvekkili şirketin ve …’in unvanını, bilinirliğini kullanmak, müvekkili şirketin kişilik haklarına saldırı ve aynı zamanda haksız rekabet niteliğinde olup işbu davayı açma zaruretinin hasıl olduğunu beyanla doğmuş ve/veya doğması muhtemel tüm maddi ve manevi zararlarının tazmini ve sair fazlaya ilişkin talep hakları saklı kalmak kaydı ile davalı tarafından verilmiş olan röportajların ve demeçlerin internet ortamında muhtelif sitelerde yayımlanmaya devam ediyor olması sebebi ile müvekkili şirket aleyhine gerçekleştirilen ve haksız rekabet teşkil eylemlerin men’ ine, bu bağlamda davalının adının davacı müvekkil şirket ve müvekkil şirketin … İşletmesi ile birlikte geçtiği tüm internet sitelerinden ilgili haberlerin röportajların, demeçlerin ve benzerlerinin kaldırılmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; Usule ilişkin; öncelikle görev itirazlarının olduğunu, huzurdaki dava, her ne kadar Asliye Ticaret Mahkemesi’nde ikame edilmiş ise de, müvekkilinin bir ticaret şirketi olmadığı için davanın Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülmesi gerektiğini, ayrıca davacının delillerinin taraflarına tebliğ edilmediğini, Esasa ilişkin; müvekkilinin, Türkiye’de özellikle madencilik faaliyetleri ile iştigal eden, ülke ekonomisine önemli katkıları olmuş bir iş adamı olduğunu, kendisinin bugüne kadar gösterdiği ticari faaliyetler, yatırım yaptığı şirketler ve mevcut ekonomik durumu göz önüne alındığında, bir başkasının işlerinden, ticari faaliyetlerinden herhangi bir menfaat sağlamaya ihtiyacı olmadığının açıkça görüleceğini, nitekim müvekkilinin …Tic. A.Ş.’nin münferit yetkili Yönetim Kurulu Başkanı olduğunu, ayrıca…Tic. A.Ş. ve …A.Ş. unvanlı şirketlerde de YK üyesi olarak görev yaptığını, görüleceği üzere müvekkilinin halihazırda zaten kendi ticari faaliyetleriyle belirli iş hacmine ve tanınmışlığa sahip saygın bir iş adamı olduğu için davacının ya da bir başkasının ticari itibarını kullanma ihtiyacının olmadığını, davacı şirketin, işbu davayı açmadan önce müvekkiline ihtarname gönderdiğini, söz konusu ihtarnamenin 02/02/2021 tarihinde müvekkiline tebliğ edildiğini, ne var ki davacı şirketin, müvekkiline herhangi bir işlem yapması için süre vermeden işbu davayı açtığını, müvekkilinin bugüne dek birçok yayımcı kuruluş ile görüştüğünü, bir kısım web sitesi içeriklerini kaldırdığını, bir diğer kısmı için de … 10. Sulh Ceza Hakimliği’ne … tarihli bir dilekçe sunduklarını, görüleceği üzere müvekkilinin, internette yer alan ve davacı şirket ve işletmeleri ile birlikte adının geçtiği haberlerin kaldırılmasını mahkemeden talep ettiğini, kesinlikle davacı şirketin iddialarını kabul etmemekle birlikte müvekkilinin bu talebinin söz konusu haberlerin yanıltıcı bilgi içermesine ve bu nedenle müvekkili hakkında doğru bilgiyi yansıtmıyor olmasına dayandığını, yoksa davacı şirketin haksız rekabet amacıyla hareket edildiği iddiasını kabul etmediklerini, müvekkilinin ticari hayatı boyunca turizm ve otelcilik faaliyetleri ile hiç ilgilenmediği için davacı şirket ile haksız rekabet yaratma gayesi içinde olmasının mümkün olmadığını, davacı şirketin dilekçesinde adı geçen dava dışı sahış ile ilgili iddiaların müvekkilini ilgilendirmediği izahtan vareste olup, müvekkilinin, davacı şirket işletmesinin sektörü olan otelcilik faaliyetleri ile hiçbir ortak çalışma alanının bulunmadığını, dava dışı adı geçen şahsın otelcilik faaliyetlerini başka firmalar, işletmeler ile sürdürüyor olmasının da müvekkiline hasredilecek bir eylem olmadığını beyanla davacı şirket tarafından açılan haksız davanın reddi ile, tüm yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacı şirket üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, davacı şirketin, dava dışı … Şirketinin, dava dışı …Şirketinin, dava dışı …Şirketinin ve dava dışı … Şirketinin İTO kayıtları dosyamız arasına alınmış, davalının nüfus kayıt örneği UYAP üzerinden dosyamız arasına alınmış, davalı hakkında esnaf-tacir araştırması yapılmış, davacı şirketin ticaret sicil kaydı celbedilmiş, … 10.Sulh Ceza Hakimliği’nin …D.iş Esas sayılı dosyası UYAP üzerinden dosyamız arasına alınmış ve dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak bilirkişi raporu alınmıştır.
… 10.Sulh Ceza Hakimliği’nin …D.iş Esas sayılı dosyası UYAP üzerinden dosyamız arasına alınmış ve incelenmesinde; talepte bulunanın …, talebin konusunun ”5651 sayılı Kanun’un 9.maddesine 29/07/2020 tarihinde 7253 sayılı kanun ile eklenen ”Unutulma Hakkı”nı düzenleyen aynı maddenin 10.fıkrası kapsamında arama motorlarından içeriğin kaldırılması ve erişimin engellenmesi”, talep tarihinin 10/05/2021 olduğu ve Hakimliğin 10/05/2021 tarihli kararı ile; ”5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlarla mücadele edilmesi hakkındaki kanunun 9/6 maddesi gereğince; talepte bulunanın 10/05/2021 havale tarihli dilekçesine konu talebinin reddine” karar verildiği, işbu karara talep eden vekilince itiraz kanun yoluna başvurulması üzerine dosyanın … 11.Sulh Ceza Hakimliğine gönderildiği, … 11.Sulh Ceza Hakimliğinin 26/05/2021 tarih ve … D.iş sayılı kararında ”İtirazın Reddine” kesin olarak karar verildiği, bu karar ile birlikte … 10.Sulh Ceza Hakimliğinin 10/05/2021 tarihli kararının 26/05/2021 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Mahkememizin 24/02/2022 tarihli duruşmasının (5) numaralı ara kararı ile; ”Davalı vekilinin görev itirazının Ticaret Mahkemelerinin görev kurallarını düzenleyen TTK’nın 4/1-(a) maddesi uyarınca eldeki davanın mutlak ticari davalardan haksız rekabet davası olması, davacının mülkiyet mevzuatıyla ilgili bir talebinin de bulunmaması nedenleriyle Mahkememiz görevli olduğundan reddine,” karar verilmiştir.
Mahkememizin 07/07/2022 tarihli duruşmasının (6) numaralı ara kararı ile; ”Davacı vekilinin tanık dinletmek istediği hususların tanıkla ispatı mümkün olmamakla tanık dinletme talebinin reddine,” karar verilmiştir.
Mahkememizin 07/07/2022 tarihli duruşmasının (1) numaralı ara kararı ile; “Davacının iddiası, davalının savunması ve tüm dosya kapsamına göre, ön inceleme duruşmasında tespit edilen uyuşmazlıkların halli için dosya üzerinde Günsüz olarak Mahkememizce re’sen seçilecek bir Borçlar Mevzuatından kaynaklanan nitelikli hesap uzmanı ve bir yazılım uzmanı bilirkişisi vasıtası ile bilirkişi incelemesi yaptırılmasına” dair karar verilmiş ve işbu doğrultuda Borçlar Mevzuatından kaynaklanan nitelikli hesap uzmanı bilirkişi … ve yazılım uzmanı bilirkişi …tarafından tanzim edilen 18/11/2022 tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle;
-Somut uyuşmazlıkta iki mal, tanıtma vasıtası, iş Ürünü, faaliyet veya iş bulunmadığından TTK m. 55/1-a,4 (iltibas) koşullarının oluşmadığı,
-Somut uyuşmazlıkta herhangi bir karşılaştırma yapılmadığından TTK m. 55/1-a,5 koşullarının da oluşmadığı,
-Dosya- içeriğinde bizatihi Davalı’nın herhangi bir açıklamada/beyanda bulunduğuna dair bir delile rastlanmadığı, bu sebeple TTK m. 55/1-a,2 koşullarının oluşmadığı,
-Davalı’nın eyleminin TTK m. 54/2 hükmündeki genel tanıma istinaden haksız rekabet oluşturduğunun söylenebileceği, ancak Davalı’nın … 10. Sulh Ceza Hakimliği’nde açtığı dava sonucu ilgili haberlerin kaldırılması halinde Davacı’nın huzurdaki davadaki Men ve maddi durumun ortadan kaldırılması taleplerinin konusuz kalacağı, bu sebeple kanaatlerince İstanbul 10. Sulh Ceza Hakimliği’nde açılan davanın işbu dava bakımından bekletici mesele yapılması gerektiği görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Mahkememizin 22/12/2022 tarihli duruşmasının (1) nolu ara kararı ile; “… 10.Sulh Ceza Hakimliğinin … D.İş sayılı dosyasının itiraz sürecinin de tamamlandığı ve bir başvuru olarak kabul edilerek taraf vekillerinin bilirkişi raporuna yönelik itirazlarının değerlendirilmesi ve itirazlarını karşılayacak mahiyette ek rapor tanzimi için dosyanın önceki bilirkişi heyetine tevdiine” karar verilmiş ve bu doğrultuda Borçlar Mevzuatından kaynaklanan nitelikli hesap uzmanı bilirkişi …ve yazılım uzmanı bilirkişi … tarafından tanzim edilen 16/02/2023 tarihli bilirkişi heyeti ek raporunda özetle;
-Haksız rekabetle ilgili kök raporlarında vardıkları görüşleri muhafaza ettiklerini,
-Somut uyuşmazlıkta TTK m. 52 kapsamında iltibastan bahsedilmesinin mümkün olmadığı görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Bilirkişi raporları teknik anlamda yeterli ve denetime elverişli, bilimsel verilere dayalı görüldüğünden Mahkememizce hükme esas alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, haksız rekabetin tespiti, men’i ve sonuçlarının ortadan kaldırılması istemine ilişkindir.
HMK’nun 320 maddesi uyarınca taraflar arasındaki uyuşmazlık konularının; davalının davacıya yönelik, mahkemece tespiti, men’i ve ortadan kaldırılması gereken, haksız rekabet teşkil eden eylemlerinin mevcut olup olmadığı noktalarında toplandığı tespit edilmiştir.
4721 sayılı TMK’nın 6.maddesi ve 6100 sayılı HMK’nın 190/1.fıkrası uyarınca somut olayda ispat yükünün çekişmeli olgulardan kendi lehine haklar çıkaran davacı taraf üzerinde olduğu kabul edilmiştir.
TTK 54.maddesinde rakipler arasında veya tedarik edenler ile müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamaların haksız ve hukuka aykırı olduğu belirtilmiştir. TTK.nın 55.maddesinde, “dürüstlük kuralına aykırı davranışlar, ticari uygulamalar” kenar başlığı altında altı ana başlık sayılmıştır. Bu ana başlık altında tahdidi olarak sayılmayan haksız rekabet örnekleri arasında “Kendisi, ticari işletmesi, işletme işaretleri, malları, iş ürünleri, faaliyetleri, fiyatları, stokları, satış kampanyalarının biçimi ve iş ilişkileri hakkında gerçek dışı veya yanıltıcı açıklamalarda bulunmak veya aynı yollarla üçüncü kişiyi rekabette öne geçirmek. (TTK md.55/1.a-2)” hali, ”Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak (TTK md.55/1.a-4)” hali ve ”Kendisini, mallarını, iş ürünlerini, faaliyetlerini, fiyatlarını, gerçeğe aykırı, yanıltıcı, rakibini gereksiz yere kötüleyici veya gereksiz yere onun tanınmışlığından yararlanacak şekilde; başkaları, malları, iş ürünleri veya fiyatlarıyla karşılaştırmak ya da üçüncü kişiyi benzer yollardan öne geçirmek (TTK md.55/1.a-5)” hali de bulunmaktadır. TTK 52.maddesinde ticaret unvanının, ticari dürüstlüğe aykırı biçimde bir başkası tarafından kullanılması halinde hak sahibinin, bunun tespitini, yasaklanmasını; haksız kullanılan ticaret unvanı tescil edilmişse kanuna uygun bir şekilde değiştirilmesini veya silinmesini, tecavüzün sonucu olan maddi durumun ortadan kaldırılmasını, gereğinde araçların ve ilgili malların imhasını ve zarar varsa, kusurun ağırlığına göre maddi ve manevi tazminat isteyebileceği belirtilmiştir. Yukarıdaki açıklamalar ve dosyaya celbedilen deliller ışığında; Mahkememizce teknik anlamda yeterli ve denetime elverişli görülerek hükme esas alınan bilirkişi kök ve ek raporunda da belirtildiği üzere davalının eylemlerinin yukarıda bahsedilen TTK md.55/1.a-2,4 ve 5 olarak değerlendirilemeyeceği başka bir deyişle somut uyuşmazlıkta bu bentlerde belirtilen koşulların oluşmadığı, yine TTK md.52 kapsamındaki iltibastan da bahsedilmesinin mümkün olmadığı kanaatine Mahkememizce de varılmıştır. Bununla birlikte davalının eylemleri/demeçleri/röportajları Mahkememizce TTK md.54/2 hükmü kapsamındaki genel tanıma istinaden haksız rekabet oluşturduğu kanaatine varılmakla davanın kabulü ile, dava konusu davalı tarafından verilmiş olan röportajların ve demeçlerin haksız rekabet oluşturduğunun tespitine, haksız rekabetin men’ine ve ortadan kaldırılmasına, davalının isminin, davacı şirket ve davacı şirketin …İşletmesi ile birlikte geçtiği tüm internet sitelerinden ilgili haberlerin, röportajların, demeçlerin ve benzerlerinin kaldırılmasına karar verilmiştir. Her ne kadar davacı vekili, müvekkilinin genel ilkeler çerçevesinde de haksız rekabete ilişkin bir faaliyetinin bulunmadığını, zira müvekkilinin faaliyet alanının davacının faaliyet alanı ile bir bağlantısının bulunmadığını ileri sürmüşse de, haksız rekabet kurallarının sadece rakipler arası ilişkilerle bağlantılı olarak düşünülmesi mümkün olmadığından Mahkememizce davacının bu iddiası yerinde görülmemiştir. Bununla birlikte davalı, … 10.Sulh Ceza Hakimliğinde içeriklerin kaldırılması talebini, hem kendisine davacı tarafından belirtilen içeriklerin kaldırılması talebini içerir ihtarnamenin tebliğ tarihinden (02/02/2021) hem de eldeki işbu davanın açılmasından sonra ileri sürdüğü tespit edilmiştir. Tüm bunlarla birlikte; her ne kadar Mahkememizce 11/05/2021 tarihinde ”davanın kabulü ile, … röportajların, demeçlerin ve benzerlerinin kaldırılmasına,” karar verilmişse de; kısa karardaki ”ve benzerlerinin” ibaresinin muğlak bir ifade olması başka bir deyişle ve benzerleri ifadesinin kapsamının açık ve net olmaması ile bu durumun hükmün infazında tereddüt uyandıracağı kanaatine varılmakla Mahkememizce HMK md.305 kapsamında hükmün tavzihi yoluna gidilerek ve benzerlerinin ifadesi kısa karardan çıkartılarak aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.
Tüm bu nedenlerle Mahkememizce aşağıda yazılı bulunan hüküm tesis olunmuştur.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-DAVANIN KABULÜ İLE, dava konusu davalı tarafından verilmiş olan röportajların ve demeçlerin haksız rekabet oluşturduğunun tespitine, haksız rekabetin men’ine ve ortadan kaldırılmasına, davalının isminin, davacı şirket ve davacı şirketin … İşletmesi ile birlikte geçtiği tüm internet sitelerinden ilgili haberlerin, röportajların ve demeçlerin kaldırılmasına,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 179,90-TL maktu karar ve ilam harcından 59,30-TL peşin alınan harcın mahsubuna, bakiye 120,60-TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 59,30-TL peşin harç, 59,30-TL başvuru harcı, 4.000,00-TL bilirkişi ücreti ve 456,12-TL posta gideri olmak üzere toplam 4.574,72-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri ve yatırılan delil avansı bulunmadığından bu hususta hüküm kurulmasına yer olmadığına,
6-HMK.nun 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından geriye kalan miktarın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin huzurunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.11/05/2023

Katip …
¸

Hakim …
¸