Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/340 E. 2021/573 K. 13.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/340 Esas
KARAR NO : 2021/573

DAVA : Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi)
DAVA TARİHİ : 07/07/2020
KARAR TARİHİ : 13/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; tarafların merkezi …’da olan yabancı ortaklı şirkette pay sahipleri olduğunu, davalı şirketin 2019 yılına ilişkin genel kurul toplantısının yapılması için müvekkilleri adına … tarihlinde … 1.Noterliğinin … yevmiye nolu ihtarname keşide edildiğini, ihtarnamenin davalı şirkette pay sahibi olana …ve eşi aynı şirketin Yönetim Kurulu Başkanı …’a tebliğ edildiğini, ihtarnamede TTK 437.maddede belirtilen belge ve kayıtların genel kurulda hazır bulundurulmasının talep edildiğini, davalı şirketçe ihtarnamede yer alan taleplere karşı cevap verilmediğini, davalı şirketin 08/05/2020 tarihli genel kurul toplantısının 08/05/2020 tarih ve 01-2020 sayılı karar uyarınca olağan genel kurul toplantısının 08/05/2020 tarihinde gerçekleşebileceğinin ve ilgili kararın sicil gazetesinde ilan edileceğinin müvekkillerine bildirildiğini,28/02/2020 tarihli ihtarnamede belirtilen ve talep edilen belgelerin pay sahiplerinin incelenmesine açılmadığını, 08/06/2020 tarihli genel kurul toplantısında müzakere edilen gündem maddelerinin usulüne uygun şekilde müzakere edilmeyerek oylamaya açılmadığını, oylama esnasında oy hakkından yoksun olmasına rağmen hakim hissedar … adına verilen vekaletname ile birlikte oy kullanılmış olması, toplantı öncesinde hissedarların incelemesine açılması gerekli TTK 437.maddede belirtilen evrakların incelemeye açılmadığını, davalı şirketin müvekkili şirketten Borç Anlaşmaları ile Jeotermal elektrik üretimi yapılacağına ilişkin olarak yatırım almasına rağmen bu taahhüdü yerine getirmeyerek müvekkili şirkete vadesi gelen borçlarını da ödemediğini, şirket içerisindeki mali harcamaların ve gelir giderlerin ise ihtarnameler ile talep edilen evrakların incelemeye açılmaması nedeniyle tespit edilemediğini, incelenmesi için müvekkillerine e-posta yoluyla iletilmiş imzasız belgeler yönünden ise söz konusu belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucu bir dizi çelişki ve eksikliğin tespit edilmiş olduğunu, ancak buna ilişkin sorulan sorulara ise cevap vermekten kaçınıldığını, müvekkili şirkete yanlış bilgi vermek suretiyle müvekkilinin yanıltılması ile 27/05/2019 tarihinde gerçekleşen toplantı için elden dolaştırma suretiyle karar alındığını, söz konusu toplantıdan müvekkili şahısın haberi olmamasına rağmen kendisi toplantıya katılmış gibi gösterilerek müvekkili adına imza atıldığını, 27/05/2019 tarihli genel kurul toplantısı ile bu toplantıda alınan kararlara ilişkin işbu kararların yoklukla malul olduğunun tespiti talebi ile ayrı bir davanın daha ikame edildiğini, söz konusu sürecin savcılık nezdinde bulunmuş olan suç duyurusu ile artı yargıya intikal ettiğini belirterek müvekkillerin bilgi alma ve inceleme hakkı , davalı şirket tarafından haksız ve hukuka aykırı olarak engellendiği, müvekkillerinin davlı şirket tarafından haksız fiiller nedeniyle zarara uğramış olduğundan müvekkillerinin Genel kurul Toplantılarında yönelttiği soruların cevapları ve toplantı tutanağına düşülmüş muhalefet şerhleri ile ilgili tüm bilgi ve belgeler üzerinde inceleme yapılabilmesi adına davalı şirkete özel denetçi atanmasına, bu hususta müvekkillerine davalı şirketin solo mali tabloları ile şirketin mizanı da dahil olmak üzere defter ve kayıtları üzerinde TTK437/4 maddesi gereğince inceleme yetkisi verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; 08/06/2020 tarihinde yapılan 2019 yılı olağan genel kuru toplantısında davacıların özel denetim taleplerinin reddedildiğine dair toplantı tutanağında şerh veya kayıt bulunmadığını, azınlık pay sahibine hisselerinin itibarı değer toplamı en az 1 milyon TL olan pay sahiplerine tanınmış olup davacıların kanunda sayılın şartı sağlamadığını, davacıların talebi üzerine müvekkili şirket bilançosu ile gelir tablosunun müvekkili şirket merkezinde davacıların incelenmesine hazır bulundurulduğunu, belgelerin birer nüshasının davacılar ile paylaşıldığını, bu belgelerin haricinde talep edilen diğer belgelerin müvekkili şirket için şirket sırrı niteliği taşıdığından incelemeye sunulmadığını, davacı şirketin müvekkili şirket ile aynı iş kolunda faaliyet gösteren şirketin hakim hissedarı olarak bulunmadığını, davacı şirketin ticari sır niteliğindeki belgeleri elde etmeye çalışarak bu bu bilgilerden hakim hissedarı olduğu dava dışı şirketin menfaatleri doğrultusunda faydalanmaya çalıştığını belirterek öncelikle yasaya ve usule aykırı dava şartları oluşmamış özel denetçi tayini talebinin reddine, mahkeme aksi kanaatte ise özel denetim konusunun şirketin ticari ortaklık sırları hariç olmak üzere belirli bazı olaylara hasredilerek sınırlanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava; TTK.nun 438/1. maddesi hükmüne dayalı olarak açılmış olup, azlık hakkı sahibi olan davacıların dava dilekçesinde belirtilen konularda özel denetçi atanması istemine ilişkindir.
Davalı şirketin getirtilerek incelenen sicil dosyası kapsamından; şirket merkezinin mahkememizin yargı yetkisinin bulunduğu idari sınırlar kapsamında kaldığı ve bu nedenle mahkememizin TTK.nun 439/1. maddesi uyarınca davaya bakmaya mutlak yetkili bulunduğu anlaşılmıştır.
Uyuşmazlığın, davacıların davalı şirkette azlık haklı sahibi olup olmadıkları ve TTK nın 438 ve devamı maddeleri kapsamında davalıya özel denetçi atanması koşullarının oluşup oluşmadığı, oluşmuş ise özel denetimin hangi konulara ilişkin olacağı noktalarında toplandığı tespit edilmiştir.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, … 10 Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası, … Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyası, davalı şirketin sicil kayıtları getirtilerek dosya arasına alınmıştır.
TTK.nun 438/I maddesi hükmüne göre; her pay sahibi, pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için gerekli olduğu takdirde ve bilgi alma veya inceleme hakkı daha önce kullanılmışsa, belirli olayların özel bir denetimle açıklığa kavuşturulmasını, gündemde yer almasa bile genel kuruldan isteyebilir. Genel kurul istemi onaylarsa, şirket veya her bir pay sahibi 30 gün içinde, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki Asliye Ticaret Mahkemesinden özel bir denetçi atanmasını TTK.nun 438/II .maddesi hükmünce isteyebilecektir.
Genel kurulun özel denetim istemini reddetmesi halinde sermayenin en az onda birini, halka açık Anonim Şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri veya paylarının itibari değeri toplamı en az bir milyon Türk Lirası olan pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer Asliye Ticaret Mahkemesinden TTK.nun 439/1 maddesi uyarınca, özel denetçi atamasını isteyebilir.
TTK.nun 439/II. Maddesine göre, dilekçe sahiplerinin, kurucuların veya şirket organlarının, kanunu veya ana sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini, zarara uğrattıklarını, ikna edici bir şekilde ortaya koymaları halinde özel denetçi atanır.
TTK.nun 440/I. maddesine göre, mahkeme şirketi veya istem sahiplerini dinledikten sonra kararını verir. Mahkeme istemi yerinde görürse, istem çerçevesinde inceleme konusunu belirleyecek bir veya birden fazla bağımsız uzmanı görevlendirir. TTK.nun 440/II. maddesi hükmüne göre, mahkemenin vereceği karar kesindir.
Somut olayda, getirtilerek incelenen sicil kayıtlarından, davacıların toplam paylarının davalı şirket sermayesinin %13’ünü oluşturduğu ve TTK’nun 439/1 fıkrası uyarınca dava haklarının bulunduğu anlaşılmakla, davalı vekilinin özel dava şartı itirazının reddine karar verilmiştir.
Davacı pay sahipleri tarafından 08/06/2020 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul toplantısında; gündemin birinci maddesi kapsamında toplantı başkanlığı seçimi yapıldıktan sonra özel denetçi tayini talebinde bulunulduğu, bu talebin genel kurulda oylanmadığı, başka ifade ile bu hususta genel kurulda olumlu veya olumsuz herhangi bir karar alınmadığı, akabinde gündemin diğer maddelerinin müzakere edilerek oylandıkları, gündemin sekizinci maddesi ile dilek ve temenniler bölümüne geçildiği, söz isteyen çıkmadığından toplantıya son verildiği anlaşılmıştır.
TTK’nun 438 ve devamı maddeleri kapsamında özel denetçi tayininin şekli koşulları, bilgi alma ve inceleme hakkının daha önce kullanılmış olması, bilgi isteminin konusunun özel denetim konusu ile aynı olması, özel denetimle ilgili genel kurul tarafından kabul veya red kararı verilmiş olması, talebin reddi halinde mahkeme başvuran pay sahiplerinin kanunda belirtilen oranda azlık hakkı sahibi olmaları, red halinde davanın üç aylık hak düşürücü süre içerisinde açılmış olmasıdır(bkz. Pulaşlı/Hasan, Şirketler Hukuk Genel Esaslar, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 7. Bası, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021, s. 485 ). Özel denetçi tayini talebini ileri sürmek için bu şekli koşulların tamamının bir arada bulunması gerekir. Aksi halde dava özel dava şartı yokluğu nedeniyle reddedilir. Somut olayda davacıların özel denetim talebine konu hususlarda genel kurulda bilgi edinme hakkını kullandıkları ve halka açık olmayan davalı anonim şirkette azlık hakkı sahibi bulundukları, dava tarihi itibariyle üç aylık hak düşürücü sürenin dolmadığı açıktır. Öte yandan davacılar özel denetçi tayini taleplerini genel kurulda ileri sürmüş olmakla birlikte, bu talep hakkında olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiş, gündemin diğer tüm maddeleri müzakere edilerek onaylanmasına rağmen, bu hususta müzakere ve oylama yapılmamış, gündemin sekizinci maddesi ile dilek ve temenniler bölümüne geçildikten sonra da davacılar tarafından özel denetçi tayini talebinin oylanması talep edilmemiş, söz alınmamıştır. Davalı şirket genel kurulunda davacıların talebi hakkında kabul veya red kararı verilmediğinden, yukarıda özetlenen şekli koşullardan birinin eksik bulunduğu tespit edilmiş, davanın TTK’nun 439/1, HMK’nun 114/2 ve 115/2 fıkraları uyarınca özel dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın; TTK’nun 439/1 maddesi kapsamında, davacının özel denetim talebi hakkında genel kurulda alınmış olumlu veya olumsuz bir karar bulunmaması nedeniyle 6100 sayılı HMK’nun 114/2 ve 115/2 fıkraları uyarınca özel dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 59,30-TL nispi karar ve ilam harcından 54,40-TL peşin alınan harcın mahsubuna, bakiye 4,90-TL nispi karar ve ilam harcının davacılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 4.080,00-TL maktu vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından dosya üzerinde yapılan yargılama gideri bulunmadığından ve yatırılan gider avansı olmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
6-HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye avansın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair,taraf vekillerinin yüzlerine karşı, KESİN olarak karar verildi. 13/07/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır