Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/24 E. 2022/530 K. 23.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/24
KARAR NO : 2022/530

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 26/10/2015
KARAR TARİHİ : 23/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında sağlıklı tırnak bakımı hizmet faaliyetleri sağlaması amacıyla müvekkili adına tescilli … marka ve logosu için Franchise sözleşmesi kurulduğunu, sözleşmenin 3. Maddesinde yer alan yükümlülükleri davalının yerine getirmediğini, bu sebeple davalıya … 22. Noterliği aracılığıyla, sözleşmenin 3.5. Maddesinde yer alan ve yine 3. 6. Maddesinde belirtilen salon çalışanlarına eğitimlerin verilmesi, 3.8. Maddesinin a, b, d ve e maddelerinde belirtilen eğitimlerin yerine getirilmediğinden bahisle ihtarname çekildiğini ve edimlerin 15 gün içerisinde yerine getirilmesinin istendiğini, davalının yükümlülüklerini yerine getirmediğini, müvekkilinin Franchise sözleşme bedeli olarak davalıya 50.000 USD ödeme yaptığını, bunun üzerine davalı yana yeniden ihtarname çekildiğini ve ilk ihtarnameye binaen verilen süre içerisinde yükümlülüklerini yerine getirmediği, ödenen bedelin iadesinin 3 gün içerisinde istendiğini, ancak davalının iadeyi yapmadığını, tüm bu nedenlerden dolayı müvekkili ile davalı arasında yapılan Franchise Sözleşmesindeki edimlerin yerine getirilmemesi sebebi ile yapılan fesih işleminin tespiti, davalıya ödenen miktarın yapılacak bilirkişi incelemesi ile 1 yıllık franchise bedeli düşülerek kalan bedelin müvekkiline iadesi, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı yana yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ile davacı arasında franchise sözleşmesinin imzalanmak suretiyle davacının bağdat caddesinde, bağdat caddesi şubesi adı altında kişisel bakım merkezi açtığını, davacının müvekkiline 7. Aydan itibaren cirosundan müvekkiline pay ödemeyi taahhüt ettiğini ancak davacının bu ödemeleri yapmadığını, aynı zamanda müvekkilinin davacının işyerinin çalışması için gerekli sistemi kurduğunu, çalışanları eğittiğini, tanıtım hizmetlerini yürüttüğünü, davacının, müvekkili ile yapılan sözleşmeyi feshedebilmek için kendisine gerekçe ve deliller yaratmak istediğini, davacının ileri sürdüğü iddiaların gerçeği yansıtmadığını, davacının müvekkiline farklı tarihlerde ihtarnameler gönderdiğini, 17/03/2015 tarihli ihtarnamede 50.000 USD franchise bedelinin kenisine geri ödenmesinin istendiğini ve bunun hayali bir telefon görüşmesine dayandırıldığını, halihazırda sözleşme yürürlükte iken davacının müvekilinn tabelasını indirdiğini ve başka bir tabela astığını, tüm bunların davacıya bir ihtarname ile bildirildiğini ve tek taraflı olarak fesh edilen sözleşmenin hukuki sonuçlarının olacağının da ihtarnamede bildirildiğini, müvekkili ile davacı arasında yapılan mail yazışmalarının taraflar arasındaki ilişkiyi ortaya koyduğunu, tüm bu nedenlerden dolayı davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Dosyada davacı tarafın bildirdiği belgeler, franchıse sözleşmesi, ticari sicil kayıtları, … Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 28/06/2016 tarihli yazı cevabı ve ekleri, … Bankası A.Ş’nin 07/03/2022 ve 20/05/2022 havale tarihli yazı cevapları ve ekleri, … Bankası A.Ş’nin 08/02/2022 havale tarihli yazı cevabı ve ekleri, …bank A.Ş.’nin 28/01/2022 ve 16/03/2022 tarihli yazı cevapları ve ekleri ile bilirkişi raporları delil olarak değerlendirilmiştir.
… 24. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …E. Sayılı dosyasından alınan ve bilirkişiler Hukukçu-Finans Uzmanı … ve Eğitim-Pazarlama Müdürü … tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda ve özetle;SK Güzellik ve Bakım Hizmetleri ticari ünvanıyla çalışan davacı … ile … Markasını Türkiye’de franchise veren kuruluş olan…Kozmetik Ürünleri ticari işletmesi olarak çalışan … arasında 16/04/2013 tarihli tırnak bakım hizmetlerinin … markası altında hizmete sunulması yönünde 16/04/2013 tarihinde bir adet …sözleşmesinin taraflar arasında imzalandığı, davacı tarafça sözleşme başlangıcında davalıya franchise bedeli olarak huzurdaki davada istirdadı talep edilen 50.000,-ABD doları ödendiği iddia edilmekteyse de davacının bu iddiasını ispatlayamadığı, tanık beyanları ve dosya içerisinde bulunan yazılı deliller çerçevesinde davacının davalının sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediği yönündeki iddiasını ispatlayamadığı, görev hususunun değerlendirilmesinin Mahkemenin takdirinde olduğu görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Mahkememiz 14/01/2021 tarihli celse 2 nolu ara kararı gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş ve bilirkişiler SMMM …, Ticaret Mevzuatından kaynaklı Nitelikli Hesaplamalar bilirkişisi Öğretim Üyesi Ü…., … Meslek Yüksekoukul Öğretim Görevlisi … tarafından hazırlanan 07/06/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle;Davacı tarafça sunulan dava dışı …Tic. Ltd. Şti yasal defterlerinin (HMK md.222) uyarınca sahibi lehine delil niteliği bulunmadığı, davalı tarafça ibraz edilen yasal defterlerin (HMK md. 222) uyarınca davalı lehine delil niteliğinin bulunduğu, her ne kadar davacı dava dilekçesinde davalıya 50.000 ABD dolarını franchise bedeli olarak ödendiğini ileri sürse de bu ödemeyi tevsik eden bir belge dosya kapsamında tespit edilmediği ve Mali Bilirkişi de incelemesinde böyle bir ödeminin varlığını tespit etmediğinden davacının davalıdan 50.000 ABD doları ödediği iddiasının soyut kaldığı, davacı dava dilekçesinde davalının sözleşmenin 3. Maddesindeki yükümlülüklerini ihlal ettiğini ileri sürmüş olsa da dosya kapsamında davalının bu yükümlülüklerini yerine getirdiğine dair reklamların, broşürlerin, internet sitesi görsellerinin ve mail yazışmalarının bulunduğu ve davacının iddiasının soyut kaldığı, görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
GEREKÇE: Dava, franchise verenin sözleşmeye konu edimlerini yerine getirmediği iddiasına dayalı olarak sözleşmenin feshi sebebi ile franchise alan tarafından franchise bedelinin bakiye süreye ilişkin kısmının iadesi istemi ile açılmıştır.
Dava, 26/10/2015 tarihinde … Asliye Hukuk Mahkemeleri nezdinde açılmış, … 24. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … esas sırasına kayıt edilen iş bu davada, 22/03/2018 tarihinde … karar numarası ile Asliye Ticaret Mahkemeleri’nin görevli olduğundan bahisle davanın usulden reddine dair karar verilmiş, dosya İstanbul Asliye Ticaret Mahkemelerine tevzi edilmek üzere gönderilmiş ve 03/10/2018 tarihinde Mahkememiz 2018/930 esas sırasına kayıt yapılmış, Mahkememiz 06/03/2019 tarihli kararı ile İstanbul Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemeleri görevli olduğundan bahisle davanın usulden reddine karar verilmiş davacı tarafça istinaf edilmiş, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’nin 26/12/2019 tarihli 2019/2394 esas 20192819 karar sayılı ilamı ile mahkeme kararını kaldırarak dosyanın görevli … 6. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş ve mahkememizin iş bu esas sırasına kayıt edilmiştir.
Özel hukuka ilişkin bir uyuşmazlıkta, hâkim kural olarak, doğduğu iddia edilen bir hukuksal sonucun, gerçekten doğup doğmadığını belirleyebilmek için o hukuksal sonucu öngören hukuk kuralındaki olumlu veya olumsuz koşulların (öğe olayların), somut olarak ortaya çıkıp çıkmadıklarını kendiliğinden araştıramaz. O hukuksal sonucun doğduğunu iddia eden tarafın, gerçekleşmesi gereken koşulların, somut olarak gerçekleştiğini ispat etmesi gerekir. Genel ispat kuralı gereğince, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür (TMK m. 6). Bu bakımdan bir olguya bağlanan hukuksal sonuçtan kendi lehine haklar çıkaran taraf, o olguyu ispat yükü altındadır (HMK m. 190/1). Somut olayda ispat yükünün, çekişmeli olgulardan kendi lehine haklar çıkaran davacı taraf üzerinde olduğu kabul edilmiştir.
Davacı ile davalı taraf arasında franchıse sözleşmesinin imzalandığı ve bu sözleşmenin feshedildiği konusunda ihtilaf bulunmayıp, bu sözleşme kapsamında davacının ödeme yapıp yapmadığı, tarafların sözleşmelerdeki edimlerini yerine getirip getirmediği ve davacının davalıdan talep edebileceği bir bedel bulunup bulunmadığı uyuşmazlık noktarlarıdır.
Tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılan inceleme sonucunda düzenlenen ve itibar edilen bilirkişi heyeti raporu ile tespit edildiği üzere davacının usulüne uygun tutulmayan defterleri ile davalının usulüne uygun tutulan ticari defterlerinde davacı tarafından davalıya 50.000 USD ödeme yapıldığına dair kayıt bulunmamaktadır. HMK’nun 222. Maddesi uyarınca ticari defterlerindeki kayıtların delil niteliği ile mahkememizce temin edilen banka kayıtlarını içeren yazı cevaplarında da davacının davalıya ödeme yaptığına herhangi bir kayıt olmaması dikkate alındığında dosya kapsamında davacının davalıya franchıse sözleşme bedeli olarak ödeme yaptığına dair herhangi bir kayıt bulunmamaktadır. Yani davacı taraf üzerinde bulunan ispat yükünü yerine getirememiştir. Davacı taraf açıkça yemin deliline da dayanmadığından yemin hakkı da hatırlatılmamıştır. Davacının sübuta ermeyen davasının reddine dair karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davanın reddine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 80,70 TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 853,88 TL harçtan mahsubu ile hazineye gelir kaydına, bakiye 773,18 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kararın mahiyeti gereği davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafça yapılan 44,00-TL tebligat masrafından oluşan yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider/delil avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
6-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’ye göre belirlenen 7.300,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMK’nın 341/1. maddesi uyarınca 2 haftalık yasal süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 23/06/2022

Katip …

Hakim …