Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/17 E. 2020/605 K. 20.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/17 Esas
KARAR NO:2020/605

DAVA:Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ:30/11/2012
KARAR TARİHİ:20/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEMDavacılar vekili dava dilekçesinde ve özetle; müvekkillerinin oğlu … …’ın 26.07.2012 tarihinde … plakalı motosikleti ile arkasında kız arkadaşı ile …’dan …’a seyahat etmekte ike … yolu üzerinde … plakalı araç sürücüsü davalı …’ın kusuru ile sebebiyet verdiği trafik kazasında hayatını kaybettiğini, motosikletin ise çarpmanın etkisi ile alev alarak tamamen yandığını, davalı …’ın olayda asli ve tam kusurlu olduğunu, müvekkil anne babanın biricik oğullarının yaşam boyu varlığından ve desteğinden yoksun kaldıklarını, cenazesini defnederek yüklü miktarda masraf yaptıklarını, sosyal ve ekonomik durumlarının alt üst olduğunu, davacı kardeşin ise ağabeyinin maddi ve manevi desteğinden yoksun kaldığını, müteveffanın sağlığında …isimli takı firmasında usta başı olarak görev yaptığını, geliri ile yaşlı ve bakıma muhtaç olan anne babasına iyi bir yaşam düzeyi sağladığını, BK’nun 53. Maddesi gereğince müvekkil anne baba için cenaze ve defin giderleri, yoksun kalma tazminatı, ulaşım ve konaklama giderlerinin davalılarca karşılanması gerektiğini, şimdilik 100.000,00 -TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren davalı sigorta şirketleri için başvuru tarihinden ve poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydıyla müştereken ve müteselsilen tahsiline, yaşadıkları acı nedeniyle ayrıca anne baba için 300.000,00 er -TL, kardeş için 200.000,00 -TL manevi tazminatın davalı …’dan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
SAVUNMA:Davalı … vekili cevap dilekçesinde ve özetle;HMK nun 6 ve 16. Maddeleri gereğince davaya bakmanın … Asliye Hukuk Mahkemesinin yetkisi kapsamında bulunduğunu, olayda müvekkilinin tam kusurlu olmadığını, tazminat isteminin fahiş olduğunu, … plakalı aracın kasko sigortası ve trafik kaza sigortasının mevcut olduğunu, zararların sigorta poliçelerinden karşılanması gerektiğini savunmuştur.
Davalı … Şirketi vekili cevap dilekçesinde ve özetle; … plakalı aracın olay tarihi itibariyle … numaralı Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi ile müvekkili şirket nezdinde sigortalı olduğunu, işletenin sorumluluğu bulunmadığı hallerde müvekkiline de sorumluluk yüklenemeyeceğini, kusur yönünden uzman bilirkişi raporu alınması gerektiğini, davacıların sosyal ve ekonomik durumlarının araştırılarak ölenin desteğinden yoksun kalıp kalmadıklarının belirlenmesi ve 2010/4 sayılı genelge dikkate alınarak CSO1980 Tablolarının aktüerya hesabında kullanılmasını, manevi tazminat taleplerinin poliçe teminatı dışında olduğunu, dava tarihinden önce müvekkilinin temerrüde düşürülmediğini savunmuştur.
Davalı … AŞ vekili cevap dilekçesinde ve özetle; … plakalı motosikletin … numaralı poliçe ile KTK Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi ile sigortalandığını, davacının bu poliçe kapsamında tazminat talep etme hakkının bulunmadığını, 3.kişilere ödemek zorunda kalınan zararların güvence altına alındığını, davacıların zarar göre 3. Kişi konumunda olmadıklarını, kazanın oluşumunda sigortalı motosiklet sürücüsünün kusurlu bulunmadığından müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını belirterek davanın haksızlığını savunmuş ve reddine karar verilmesini istemiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE:Dava; trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesi istemine ilişkindir.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, olay tarihinde geçerli bulunan ve davalı sigorta şirketlerince düzenlenen ZMMS (Trafik Sigortası) poliçe örneği, trafik kaza tutanağı, …. Ağır Ceza Mahkemesinin …-69 sayılı 25.03.2013 tarihli karar ve tüm dosya örneği, nüfus kayıt örnekleri, araç trafik kayıt örnekleri, cenaze giderlerine ilişkin ödeme belgeleri getirtilerek dosya içine alınmış , davacıların maddi tazminat istemleri ile ilgili olarak aktüerya uzmanı ve makina mühendisi bilirkişiden rapor alınmıştır.
Aktüerya Uzmanı bilirkişi tarafından düzenlenen 27.10.2014 tarihli raporda; davalı …. AŞ ‘ne sigortalı motosiklet sürücüsünün kusuru olmadığı, davalı … Sig. Şirketine ait araç sürücüsünün asli kusurlu olduğu, davalı … Sig. Şirketi tarafından davacılara 01.03.2013 tarihinde 76.933,35 -TL tutarında toplam destekten yoksunluk tazminatı ödendiği, bu ödemenin yasal faizi ile güncelleştirilerek hesaplanan maddi tazminat miktarından düşülmesi sonucunda vefat eden … …’ın geride kalan hak sahiplerinden davacı babası … ‘ın nihai ve gerçek zararının 18.401,12 -TL, davacı annesi …’ın nihai ve gerçek maddi zararının 16.552,44 -TL olduğu tespit edilmiştir. … plaka sayılı motosikletin hasarlanması sonucu davacıların maddi zararlarının 43.683,00 -TL olduğu, aracın kaza tarihindeki rayiç bedelinin 32.000,00 -TL olup, 500,00 -TL sovtaj gideri düşüldükten sonra davacıların uğradığı zararın 31.500,00 -TL olduğu, araç hasarı ile ilgili olarak davacı anne babaya 11.250,00 ‘şer -TL olmak üzere toplam 22.500,00 -TL ödendiğinden bu kapsamda bakiye zararlarının toplam 9.000,00 -TL olarak hesaplandığı, ayrıca 400,00 -TL aracın çekme ve otopark ücreti ile 450,00 -TL araç nakil bedelinin de davacı zararı olarak kabulü gerektiği belirtilmiştir.
Mahkememizin … esas, … karar sayılı ve 29/12/2015 tarihli ilamı ile davalı … Sig. AŞ’ne … nolu KTK ZMMS (Trafik Sigortası ) sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan davalı …’ın sürücüsü bulunduğu … plaka numaralı aracın diğer davalı … AŞ’ne … nolu KTK ZMMS (Trafik Sigortası ) sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan müteveffa … …’ın yönetimindeki … plakalı motosiklete çarpması sonucunda motosikletin tamamen yanarak pert olduğu, … …’ın vefatı ile davacı anne ve babasının desteğinden yoksun kaldıkları, ZMSS açısından zarar gören 3. Kişi konumunda bulundukları, işletenin neden olduğ zararlardan dolayı 3. Kişilerin zararları limitle sınırlı kalmak üzere davalı sigortacılar tarafından karşılanması gerektiği, olayın davalı …’ın tam kusuru ile meydana geldiği, yapılan ödeme sonrasında davacı baba … için 18.402,12 -TL, davacı anne … için 16.552,44 -TL destekten yoksunluk zararının olay tarihi itibariyle geçerli bulunan poliçeler kapsamında; sigorta teminat limiti dahilinde kaldığından davalı sigorta şirketleri ve diğer davalı … tarafından müştereken ve müteselsilen karşılanması gerektiği, ayrıca motosiklet hasarından dolayı davacıların toplam 9.850,00 -TL tutarındaki maddi zararlarının poliçe teminat limiti kapsamında bulunduğundan aynı şekilde davalılar tarafından müştereken ve müteselsilen karşılanması gerektiği, cenaze giderleri ile ilgili olarak davacılar tarafından yapılmış bulunan 10.500,00 -TL tutarındaki harcamanın da davacıların zararı olarak ve poliçe teminat limiti kapsamında bulunduğundan davalılarca karşılanması gerektiği, davalı … yönünden haksız fiil hükümleri doğrultusunda olay tarihinden itibaren, davalı … Sig. AŞ için 12.11.2012 temerrüt tarihinden itibaren, davalı …. AŞ için dava tarihinden itibaren yasal faiz istenebileceği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne; destekten yoksun kalma talebi yönünden davacı … için 18.402,12 -TL maddi tazminatın davalı … yönünden 26.07.2012 olay tarihinden itibaren, davalı … Sig.AŞ için 12.11.2012 temerrüt tarihinden itibaren, davalı …. AŞ için dava tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle adı geçen davacı yararına davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, (davalı sigorta şirketlerinin poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olmak üzere), destekten yoksun kalmaya ilişkin davacı … için 16.552,44 -TL maddi tazminatın davalı … yönünden 26.07.2012 olay tarihinden itibaren, davalı … Sig.AŞ için 12.11.2012 temerrüt tarihinden itibaren, davalı …. AŞ için dava tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle adı geçen davacı yararına davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, (davalı sigorta şirketlerinin poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olmak üzere); cenaze giderlerine ilişkin olarak, davacı … için 5.250,00-TL , davacı … için 5.250,00 -TL olmak üzere toplam 10.500,00 -TL maddi tazminatın davalı … yönünden 26.07.2012 olay tarihinden itibaren, davalı … Sig.AŞ için 12.11.2012 temerrüt tarihinden itibaren, davalı …. AŞ için dava tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle adı geçen davacı yararına davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, (davalı sigorta şirketlerinin poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olmak üzere); … plakalı motosiklet hasarı yönünden davacı … için 4.925,00 -TL, davacı … için 4.925,00 -TL olmak üzere toplam 9.850,00-TL maddi tazminatın davalı … yönünden 26.07.2012 olay tarihinden itibaren, davalı … Sig.AŞ için 12.11.2012 temerrüt tarihinden itibaren, davalı …. AŞ için dava tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle adı geçen davacı yararına davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, (davalı sigorta şirketlerinin poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olmak üzere); davacıların manevi tazminat istemi yönünden davanın kısmen kabulüne; davacı … için 10.000,00 -TL, … için 10.000,00 -TL, … … için 5.000,00 -TL olmak üzere toplam 25.000,00 -TL manevi tazminatın 26.07.2012 olay tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle adı geçen davacılar yararına davalı …’dan tahsiline karar verilmiştir.
Mahkememizin 29/12/2015 tarih 2014/21 esas 2015/818 karar tarihli kararı davacılar tarafından temyiz edilmiştir.
Yargıtay 17.Hukuk Dairesinin 07/03/2019 tarih 2016/7548 esas 2019/2621 karar sayılı ilamında; “Dava, trafik kazası nedeni ile destekten yoksun kalma tazminatı, manevi tazminat, cenaze ve defin gideri ile araç hasar tazminatı istemine ilişkindir.
Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Borçlar Kanunu’nun 47. maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, müteveffa ile davacıların yakınlık derecesi, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, davacılar lehine takdir olunan manevi tazminatın az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
2-Davadaki haklılık durumunun açıldığı tarihteki duruma göre belirlenmesi gerekirken, mahkemece dava açıldıktan sonra davalı … A.Ş tarafından yapılan ödemeden dolayı kısmen kabul, kısmen red kararı verilmiştir. Dava 30.12.2012 tarihinde …. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılmış, mahkemece görevsizlik kararı verilmiş, kararın kesinleşmesinden sonra dosya görevli olan Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmiştir. Dolayısı ile eldeki dava görevsiz mahkemede açılan davanın devamı niteliğindedir ve davanın açılma tarihi 30.12.2012’dir.
Davanın açılması sonrası davacı tarafça, işbu davadaki taleplere halel gelmemek üzere, öncelikle faiz ve ferilere mahsuben kabul edilen davalılardan … A.Ş’nin ödemesi, 01.03.2013 tarihinde olup, maddi tazminat bakımından davanın açılmasına sebebiyet veren davalılar lehine, dava tarihinden sonraki ödeme nedeniyle kısmen kabul ve kısmen red kararı verilerek vekalet ücretine hükmedilmesi doğru olmamıştır.
3-Somut olayda, dava 30.12.2012 tarihinde açılmış olup, davalı sigorta şirketince 01.03.2013 tarihinde hak sahiplerine toplam 76.933,35 TL, 83.645,83 TL ödeme yapılmıştır. Mahkemece, hükme esas alınan hesap bilirkişisi raporunda ödemeler güncellenerek tazminattan mahsup edilmiştir. Oysa, yargılama devam ederken davadan sonra yapılan ödeme tutarının yasal faiz eklenmeksizin hesaplanan tazminattan indirilmesi gerekir. Bu durumda hesap bilirkişisi raporunda, davadan sonra yapılan ödemenin güncellenmeden mahsup edilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru değildir.
4-Davalı … A.Ş vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Davalı … A.Ş. davacıların desteği … …’ın kullandığı motosikletin zorunlu mali sorumluluk sigortasıdır. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 91. maddesi ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları A-1.maddesinde, sigortacı poliçede belirtilen aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre işletene düşen hukuki sorumluluğu zorunlu sigorta limitlerine kadar temin edeceği, düzenlenmiştir.
ZMMS sözleşmesi ile motorlu araç işletenin 3. kişilere verdiği zararlar nedeniyle onlara karşı olan hukuki ve mali sorumluluğu güvence altına alınmaktadır. Bu tür sigortada kazaya neden olan araç işleteninin hukuki sorumluluğu güvence altına alınmış olduğundan sigortacının zarar giderim yükümlülüğünün de bu ilke çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir. Buna göre, sigorta şirketleri sigortalısının kusuru oranında ve poliçe limiti dahilinde zarar miktarından sorumludur.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1.maddesinde, “işletenlerin, bu kanunun 85/1 maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur”, aynı yasanın 85/1 maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yararlanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1.maddesinde de, “sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder” şeklinde ifade edilmiştir.
Yukarda açıklanan madde hükümlerinden, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
Motorlu araçların işletilme tehlikesine karşı, zarar gören üçüncü şahısları, korumak amacıyla getirilmiş olan bu düzenleme ile öngörülen sorumluluğun bir kusur sorumluluğu olmayıp, sebep sorumluluğu olduğu; böylece araç işletenin sorumluluğunun sebep sorumluluğunun ikinci türü olan tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunduğu, öğretide ve yargısal içtihatlarla kabul edilmektedir.
Somut olayda dava ve ceza davası kapsamında alınan bilirkişi raporlarında sigortalı araç sürücüsü/işleten müteveffa, davalı … A.Ş’ye sigortalı … plakalı araç sürücüsü … …’ın meydana gelen kazada kusurunun bulunmadığı, karşı araç sürücüsü …’ın ise %100 oranında asli ve tam kusurlu olduğu tespit edilmiştir. Somut olayda davalı … A.Ş’ye zorunlu trafik sigortalı araç sürücüsünün kusurlu olmadığının belirlenmiş olması karşısında, mahkemece TBK. ve KTK. hükümlerine göre davalı … A.Ş’nin sorumluluğunun bulunmadığı dikkate alınarak davanın reddine karar verilmesi gerekirken, belirlenen tazminat tutarının tamamından müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
5-Davalı … A.Ş vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A.1. maddesine göre; “Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.”
Somut olayda, davalı … Şirketi, hasara neden olan … plakalı aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olup, 26.07.2012 kaza tarihindeki poliçe limiti araç başına maddi 22.500.00 TL’dır. Dosya kapsamından davadan önce davalı sigorta şirketi tarafından,25.07.2013 tarihinde davacı anne ve babaya 11.250,00’er TL, toplam 22.500,00 TL ödeme yaptığı ve poliçe limitinin tamamının davacılara ödendiği anlaşılmaktadır. Buna göre mahkemece, 9.850,00 TL tazminattan, davalı … Şirketi’nin diğer davalılarla birlikte poliçe limiti ile sınırlı olarak müteselsilen sorumluluğuna karar verilmesi doğru olmamıştır.
6-Görevsiz mahkemede açılan ilk dava tarihi 30.11.2012 olup, gerekçeli kararda dava tarihi 17.01.2014 olarak yazılmış ise de, bu husus mahallinde düzeltilmesi mümkün maddi hata olarak değerlendirilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1), (2) ve (3) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin, (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı … A.Ş vekilinin, (5) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı … Şirketi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA,” denilerek mahkememiz kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce 20/10/2020 tarihli celsede bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
6098 Sayılı Kanun’un 49 maddesi uyarınca kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkalarına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Bu sorumluluğun hukuki niteliği kusur sorumluluğu olup haksız fiil failinin sorumluluğu bu madde kapsamında değerlendirilir.
6098 Sayılı Kanunun 53/3 maddesi uyarınca haksız fiil sonucu ölüm halinde ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıpların tazmini talep hakları vardır.
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85 maddesinde düzenlenen motorlu araç işleten ile araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğunun hukuki niteliği ise kural olarak tehlike sorumluluğudur. Mezkur Kanunun 85/1 maddesi uyarınca “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” Yine aynı kanunun 58/son maddesi uyarınca “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” Bu düzenlemeler kapsamında motorlu araç işletenin veya teşebbüs sahibinin, motorlu aracın işletilmesi nedeniyle ortaya çıkan zararlardan sorumluluğu kusur(haksız fiil) sorumluluğu olmadığı gibi, objektif özen yükümlülüğünün ihlaline dayanan olağan sebep sorumluluğu niteliğinde de değildir. Tehlike sorumluluğu niteliğindeki bu sorumluluğun doğması için, motorlu aracın işletilmesine özgü tipik tehlikenin gerçekleşmesi yeterli olup motorlu araç işletenin veya teşebbüs sahibinin kusuru yahut objektif özen yükümlüğünü ihlali aranmaz. Motorlu taşıt işletenin olağan sebep sorumluluğu istisna olup 2918 Sayılı Kanun’un 85/3 fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre işletme haline olmayan bir motorlu aracın sebep olduğu trafik kazasından dolayı işletenin sorumlu tutulabilmesi için, zarar görenin, kazanın oluşumunda işleten veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere ilişkin bir kusurun varlığını veya araçtaki bozukluğun kazaya sebep olduğunu ispat etmesi gerekir. Somut olayda meydana gelen trafik kazası aracın işletilmesi sırasında meydana geldiğinden, işletenin sorumluluğunun tehlike sorumluluğu olduğunda şüphe yoktur. Bu sebeple işleten ancak kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulabilir.
Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesi ile motorlu araç işleten veya teşebbüs sahibine zorunlu mali sorumluluk sigortası yapma mecburiyeti getirilmiştir. Bu düzenleme ile sigortacının, motorlu taşıt işletenin veya teşebbüs sahibinin motorlu taşıtın işletilmesinden doğan sorumluluğunu teminat ile sınırlı olmak üzere karşılaması amaçlanmıştır. Aynı kanunun 92 maddesinde ise zorunlu trafik sigortacısının hangi zararlardan sorumlu olmadığı tahdidi biçimde sayılmıştır. Maddeye göre; aşağıdaki hususlar zorunlu mali sorumluluk sigortacısının sorumluluğu dışındadır:
“a) İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler,
b) İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler,
c) İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler,
d) Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminatı altında yapılacak motorlu araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki kazalardan doğan talepler,
e) Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar,
f) Manevi tazminata ilişkin talepler.
g) Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri,
h) İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri,
i) Bu Kanun çerçevesinde hazırlanan zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları ve ekleri ile tanımlanan teminat içeriği dışında kalan talepler.”
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; olay günü, davalı …’ın sevk ve idaresindeki ve davalı … Sigoırta A.Ş.’ye zorunlu mali mesuliyet sigortası ile sigortalı … plakalı araç ile davacıların desteği … … sevk ve idaresindeki davalı … A.Ş’ye zorunlu mali mesuliyet sigortası ile sigortalı … plakalı motosiklete çarptığı, kaza neticesinde davacıların desteğinin vefat ettiği ve motosikletin yandığı, kazanın meydana gelişinde davalı …’ın tam kusurlu olduğunun …. Ağır Ceza Mahkemesinin … esas, -… sayılı 25.03.2013 tarihli dosyası kapsamında alınan kusur rapor ile tespit edildiği, davacıların desteğinin ise kusurunun bulunmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde somut olayda, davacıların desteğinin dava konusu kazanın meydana gelişinde kusurunun bulunmaması nedeniyle, başka ifade ile zararlı sonuç ile desteğin eylemi arasında uygun illiyet bağı bulunmadığından, destek tarafından kullanılan … plakalı motosikletin zorunlu mali sorumluluk sigortacısı … A.Ş.’nin 2918 Sayılı Kanunun 91 ve devamı maddeleri kapsamında sorumluluğu bulunmadığından bu davalıya karşı açılan maddi tazminat davasının reddine karar verilmiştir.
Mahkememizce alınan aktüeryal hesap raporu ile davacıların destekten yoksun kalma zararları hesaplanmış; ancak bu tutardan dava tarihinden sonra … Sigorta A.Ş. Tarafından yapılan ödemeler güncellenerek düşülmüştür. Mahkememizce uyulan bozma ilamı kapsamında, davacıların hesaplanan destekten yoksun kalma zararlarından, davalı sigorta şirketince yapılan ödemeler güncellenmeden mahsup edilmiş ve Davacı baba …’ın 22.590,17-TL, davacı anne …’ın 23.840,14-TL bakiye destekten yoksun kalma zararları bulunduğu hesap edilmiştir. Yine bu davacıların 5.250,00’şer TL cenaze ve defin gideri masrafı yaptıkları kabul edilmiştir. Bu zararlardan davalı … haksız fiil faili sıfatıyla TBK’nun 49 maddesi uyarınca, davalı … Sigorta Şirketi ise zorunlu mali sorumluluk sigortacısı sıfatıyla 2918 Sayılı Kanunun 91 ve devamı maddeleri kapsamında müteselsilen sorumludur. İzah edilen nedenlerle davacılar … ve …’ın bakiye destekten yoksun kalma ve cenzae defin gideri zararlarının davalı … ve Davalı … Sigorta A.Ş. Müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine karar vermek gerekmiştir.
Davacıların … plakalı motosiklet hasarına ilişkin talepleri yönünden; davalı … Sigorta Şirketi tarafından yapılan 22.500,00-TL ödemeden sonra bakiye hasar tutarının 9.850,00-TL olduğu bilirkişi incelemesi ile tespit edilmiştir. Davacılar tarafından, davalı … A.Ş.’ye karşı açılan motosiklet hasarına yönelik maddi tazminat talebinin, anılan davalının araç başına maddi hasar limitinin davacılara yargılama sırasında ödendiği anlaşılmakla, davalıya karşı yöneltilen bu talep yönünden konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, bakiye 9.850,00-TL yönünden davacı … için 4.925,00 -TL, davacı … için 4.925,00 -TL olmak üzere toplam 9.850,00-TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte TBK’nun 49 maddesi uyarınca davalı …’dan alınarak bu davacılara verilmesine karar verilmiştir.
6098 Sayılı Kanunun 56/2 maddesi uyarınca ağır bedensel zarar veya ölüm halinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verilebilir.
Somut olayda meydana gelen kaza neticesinde; davacılardan … ve …’un oğullarını, davacı …’ın ise kardeşinin kaybettikleri, bu kayıp nedeniyle yaşanan elemin ağırlığı, kazadaki kusur durumu, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, manevi tazminatın bir ceza olmadığı ve sebepsiz zenginleşme aracı olamayacağı ilkeleri birlikte değerlendirilerek, davacılar … ve … … için 30.000,00-TL, davacı … için 15.000,00-TL manevi tazminatın 26.07.2012 olay tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle davalı …’dan tahsili ile davacılara verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Davacıların destekten yoksun kalma tazminatı talepleri, 39.200’er TL’dir. Davacıların hesaplanan maddi tazminat tutarları, bu tutarın üzerinde olup, dava tarihinden sonra sigorta şirketi tarafından yapılan ödeme nedeniyle talep edilen tutardan azına hükmedilmiştir. Davacılar dava tarihi itibariyle talep ettikleri tutar yönünden haklılıklarını ispatladıklarından destekten yoksun kalma talebi açısından lehlerine vekalet ücretine hükmedilirken 39.200-TL esas alınmıştır. Yine davacıların hasra uğrayan motosiklet bedeli yönünden dava tarihinden sonra yapılan sigorta ödemesi nedeniyle, davanın sigorta şirketi açısından konusuz kaldığı tespit edilmiş ise de, dava tarihi itibariyle 5.000,00’er-TL olarak ileri sürdükleri motosiklet hasar bedeli talebi yönünden haklılıklarını ispat eden davacıların bu talepleri açısından vekalet ücreti hesabında 5.000,00-TL esas alınmıştır. Buna göre davacılar … ve …’un her birinin toplam maddi maddi tazminat talepleri 50.000,00-TL olup, her iki davacının dava tarihi itibariyle haklılıklarını ispat ettikleri tutar, 39.200,00-TL destekten yoksun kalma tazminatı, 5.000,00-TL motosiklet hasar bedeli ve 5.250,00-TL cenaze ve defin gideri olmak üzere toplam 49.450,00-TL’dir. Vekalet ücretinin hesabında bu tutar esas alınmıştır.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A)Davacıların maddi tazminat taleplerinin Kısmen Kabulü ile;
1-Davacı … için 22.590,17-TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı … yönünden 26.07.2012 olay tarihinden itibaren, davalı … AŞ yönünden 12.11.2012 temerrüt tarihinden itibaren itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle adı geçen davacı yararına davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, (davalı sigorta şirketinin poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olmak üzere),
2-Davacı … için 23.840,14-TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı … yönünden 26.07.2012 olay tarihinden itibaren, davalı … AŞ yönünden 12.11.2012 temerrüt tarihinden itibaren itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle adı geçen davacı yararına davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, (davalı sigorta şirketinin poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olmak üzere)
3-Davacıların cenaze giderleri talepleri yönünden; davacı … için 5.250,00-TL , davacı … için 5.250,00 -TL olmak üzere toplam 10.500,00-TL maddi tazminatın davalı … yönünden 26.07.2012 olay tarihinden itibaren, davalı … Sig.AŞ için 12.11.2012 temerrüt tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle adı geçen davacı yararına davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, (davalı sigorta şirketinin poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olmak üzere)
4- Davacıların … plakalı motosiklet hasarına ilişkin talepleri yönünden; yönünden davacı … için 4.925,00 -TL, davacı … için 4.925,00 -TL olmak üzere toplam 9.850,00-TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan alınarak bu davacılara verilmesine,
5- Davacılar tarafından, davalı … A.Ş’ye karşı açılan destekten yoksun kalma, cenaze ve defin gideri ile motosiklet hasarına yönelik maddi tazminat taleplerinin reddine,
6 Davacılar tarafından, davalı … A.Ş.’ye karşı açılan motosiklet hasarına yönelik maddi tazminat talebinin, anılan davalının araç başına maddi hasar limitinin davacılara yargılama sırasında ödendiği anlaşılmakla, davalıya karşı yöneltilen bu talep yönünden konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
B) Davacıların manevi tazminat istemi yönünden davanın Kısmen kabulüne;
1-Davacı … için 30.000,00 -TL manevi tazminatın 26.07.2012 olay tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle davalı …’dan tahsili ile bu davacıya verilmesine,
2-Davacı … için 30.000,00 -TL manevi tazminatın 26.07.2012 olay tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle davalı …’dan tahsili ile bu davacıya verilmesine,
3-Davacı … için 15.000,00 -TL manevi tazminatın 26.07.2012 olay tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek suretiyle davalı …’dan tahsili ile bu davacıya verilmesine,
C)Davacı …’ın red ve kabul edilen maddi ve manevi tazminat talepleri yönünden;
1-Hüküm altına alınan toplam maddi tazminat tutarına göre karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 7.228,50-TL nispi vekalet ücretinin davalılar … ve … A.Ş.’den müteselsilen tahsili bu davacıya verilmesine,
2- Reddedilen toplam maddi tazminat tutarına göre karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 550,00-TL nispi vekalet ücretinin red sebebi ortak olduğundan, davacıdan alınarak davalılar … ve … A.Ş.’ye verilmesine,
3- Hüküm altına alınan toplam manevi tazminat tutarına göre karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 4.500,00-TL nispi vekalet ücretinin davalı …’dan tahsili bu davacıya verilmesine,
4- Reddedilen toplam manevi tazminat tutarına göre karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 10/2 fıkrası gereğince hesap olunan 4.500,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı …’a verilmesine,
6- Davalı … A.Ş.’ye karşı açılan ve reddedilen maddi tazminat talebi üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 7.300,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … A.Ş.’ye verilmesine,
D)Davacı …’ın red ve kabul edilen maddi ve manevi tazminat talepleri yönünden;
1-Hüküm altına alınan toplam maddi tazminat tutarına göre karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 7.228,50-TL nispi vekalet ücretinin davalılar … ve … A.Ş.’den müteselsilen tahsili bu davacıya verilmesine,
2- Reddedilen toplam maddi tazminat tutarına göre karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 550,00-TL nispi vekalet ücretinin red sebebi ortak olduğundan, davacıdan alınarak davalılar … ve … A.Ş.’ye verilmesine,
3- Hüküm altına alınan toplam manevi tazminat tutarına göre karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 4.500,00-TL nispi vekalet ücretinin davalı …’dan tahsili bu davacıya verilmesine,
4- Reddedilen toplam manevi tazminat tutarına göre karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 10/2 fıkrası gereğince hesap olunan 4.500,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı …’a verilmesine,
6- Davalı … A.Ş.’ye karşı açılan ve reddedilen maddi tazminat talebi üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 7.300,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … A.Ş.’ye verilmesine,
E)Davacı …’ın kısmen kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden;
1- Hüküm altına alınan toplam manevi tazminat tutarına göre karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 3.400,00-TL nispi vekalet ücretinin davalı …’dan tahsili bu davacıya verilmesine,
2- Reddedilen toplam manevi tazminat tutarına göre karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 10/2 fıkrası gereğince hesap olunan 3.400,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı …’a verilmesine,
F) Maddi tazminat talepleri yönünden;Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 4.561,76-TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan harcın mahsubu ile bakiye 1.888,76-TL’nin davalılar … ve …’dan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Davacılar … ve … tafaından yatırılan 2.673,00 TL peşin harcın davalılar … ve …’dan tahsili ile davacıya verilmesine,
G)Manevi tazminat talepleri yönünden; Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 5.123,25-TL nispi karar ve ilam harcının davalı …’dan tahsili ile hazineye irat kaydına,
H) Yargılama giderleri yönünden;
1-Davacılar tarafından yapılan toplam 1.505,53 TL yargılama giderinin davadaki kabul ve red oranına göre 1.488,96-TL ‘sinin davalılar … ve …’dan tahsili ile hazineye irat kaydına,
2-Davalı … A.Ş. Tarafından yatırılan ve kullanılmayan 100,00-TL gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde adı geçen davalıya iadesine,
3-Davalı … AŞ tarafından yatırılan ve kullanılmayan 80,00-TL gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde adı geçen davalıya iadesine,
4-Davalı … tarafından yatırılan gider avansı bulunmadığından bu hususta hüküm kurulmasına yer olmadığına,
5-HMK 333.maddesi gereğince davacılar tarafından yatırılan gider avansından bakiye avansın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Davacılar vekilinin huzurunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde mahkememize verilecek dilekçe ile Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıklandı. 20/10/2020

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır