Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/709 Esas
KARAR NO : 2022/313
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/12/2019
KARAR TARİHİ : 22/04/2022
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; Müvekkili …’”e ciro yolu ile intikal eden; … T.A.Ş. Okmeydanı Şubesi, keşide yeri İstanbul, keşide tarihi 31.05.2019 olan 50.000,00 TL. bedelli, keşidecisi …olan, … IBAN Nolu çek müvekkil elinde iken kaybedildiğini, çekin kayıp olmasından dolayı İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin …E. Sayılı dosyası üzerinden “zayi nedeni ile çek iptali” davası açıldığını, davanın derdest olup duruşmasının 20.01.2020 tarihine atılı olduğunu, açılan davada, mahkeme tarafından teminat karşılığı çek bedelinin ödenmemesi yönünde, ödeme yasağı tedbiri verilerek, karar muhatap bankaya bildirildiğini ve çeke ödeme yasağı konulduğunu, davalı tarafça haksız olarak ele geçirilen çekten dolayı İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası üzerinden müvekkiline ve diğer keşideci ile cirantalara karşı davalı tarafından icra takibi başlatıldığını, icra takibine tarafımızca ve diğer cirantalar ile keşideci tarafından “haksız olarak ele geçirilen çekten dolayı borçlu olmadıkları” yönü ile takibin iptali için İcra Mahkemesinde davaların açıldığını, Müvekkili adına açılan “icra takibinin iptaline” yönelik dava İstanbul … İera Hukuk Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası ile halen derdest olup, işbu dosyadan icra takibinin durdurulmasına yönelik tedbir taleplerinin ise ret edildiğini beyan ederek müvekkilinin elinden rızası dışında çıkarak kaybedilen ve davalı eline haksız olarak geçen … T.A.Ş. Okmeydanı Şubesi, keşide yeri İstanbul, keşide tarihi 31.05.2019 olan 50.000,00 TL. bedelli, keşidecisi … olan, … IBAN Nasundan verilme çekin davalıdan alınarak müvekkiline iadesini, söz konusu çek, davalı tarafça icra takibine konu edildiğinden ilgili İstanbul … İcra Müdürlüğünün …E. Sayılı icra dosya işlemlerinin ve takibin durdurulmasına yönelik teminatsız olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve devamında icra takibin iptalini, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; müvekkili şirketin, iyiniyetli 3. kişi olup, davacı-ciranta borçlunun, müvekkile işbu davayı açma hakkı yoktur. zira davacı borçlunun ciro ettiği çek bedelini gününde bankada hazır etmesi gerekmekte olup, kendisinden sonraki ciranta ile arasındaki hukuki ilişki, tarafları bağlamakta olup, tarafı olmayan müvekkili yönünden hiçbir hukuki değeri olmadığını, ayrıca bizzat davacı tarafından ciro edilen bir çekin elinden rızası dışında çıktığına ilişkin beyanının da hukuki hiçbir dayanağı olmadığı gibi, davacının bu iddiasının, gerçeklere ve ticari ahlaka da aykırı olduğunu, davacının tamamen alacağı sürüncemede bırakmak ve 3. kişi olan müvekkilin alacağını kötüniyetli olarak ödememek için açılan işbu davanın hiçbir hukuki ve kanuni dayanağı olmadığını, bu nedenle dahi işbu davanın reddinin gerektiğini, davacının, müvekkili şirketin iyiniyetli hamil olmadığına yönelik itiraz ve beyanları da haksız ve hukuka aykırı olduğunu, zira müvekkilinin, borçlu …’nın istanbul … icra müdürlüğünün …esas sayılı icra dosya borcuna mahsuben davaya konu çeki aldığını, beyan ederek takip borçlularından …’nın müvekkil şirkete borcunun olması ve çekin işbu borca karşılık alınmış olması nedeniyle, davacının kanunlara ve Yargıtay kararlarına aykırı olarak ve hukuki dayanaktan yoksun olarak açtığı işbu davanın reddini ve kötüniyetle yapılan borca itirazdan dolayı da %20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini, masraf ve avukatlık ücretinin de davacı-borçlu tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava, dava konusu çekin davacının elinden rızası hilafına çıkıp çıkmadığı, çıkmış ise davalının çekin iktisabında ağır kusurlu veya kötü niyetli olup olmadığı, TTK’nun 792 maddesi kapsamında çek istirdadı koşullarının oluşup oluşmadığı na ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesinde;1- İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin…E. Sayılı dosyasına, ilanlara, ödemeden men kararı vs. dosya muhteviyatına, İstanbul … İcra Müdürlüğünün …E. sayılı icra dosyasına, İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesinin …E. Sayılı dava dosyasına, taraflara ait ticari defter ve kayıtlarına, bilirkişi İncelemesine, tanıklara, her türlü yasal delile delil olarak dayanıştır.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; İstanbul … İcra Müdürlüğünün…Esas sayılı icra dosyasına, İstanbul … İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı icra dosyasına, İstanbul … İcra Ceza Mahkemesinin …Esas sayılı ceza dosyasına, İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesinin 31.12.2019 tarih ve… Esas v… Karar sayılı dosyasına, müvekkili şirketin kayıtlarına, Bilirkişi incelemesine, tanığa, yemine ve sair yasal delile delil olarak dayanmıştır.
İstanbul… İcra Dairesi’nin … E. Sayılı takip dosyası aslı celbedilerek doysa kapsamına kazandırılmıştır.
İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …E. Sayılı dosyası aslı celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesi’nin… E. Sayılı dosyası aslı celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün… E. Sayılı dosyası aslı celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
İstanbul … İcra Ceza Mahkemesi’nin… E. Sayılı dosyası aslı celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
Mahkememizin 26.02.2021 tarihli celsesinde , davanın çekin istirdatı talebine ilişkin olduğu, çek bedelinin 50.000,00.-TL olduğu, davacının 44,40.-TL peşin harç yatırdığı görüldüğünden, çek bedeli olan 50.000,00.-TL üzerinden hesap edilen 853,87.-TL – 44,40.-TL = 809,47.-TL eksik harcın yatırılması için davacı vekiline gelecek celseye kadar kesin süre verildiği, davacı vekilince 02/03/2021 tarihinde eksik harcın tamamlandığı anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı, deliller ve bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi uyarınca çek istirdatı talebine ilişkindir. Davalı, iyiniyetli ve meşru hamil olduğunu, çeki, kendisinden önce gelen cirantadan alacağına karşılık aldığını savunmuştur. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 788. Maddesinde emre yazılı veya belirli bir kimse lehine düzenlenen çekin, ciro ve teslim yolu ile devredilebileceği, yine aynı kanunun 790. Maddesinde cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılacağı düzenlenmiştir. Yine aynı kanunun 792. Maddesinde; ” Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür” düzenlemesi yer almaktadır.
Bu madde uyarınca ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının bu hususların yanı sıra ayrıca davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu ileri sürüp kanıtlaması gerekmektedir.
Dava konusu çek incelendiğinde…Okmeydanı Şubesine ait 31.05.2019 tarihli 50.000-TL bedelli, … nolu, keşidecisi …, lehdarı …Ltd Şti olan, arkasında sırasıyla lehdarın, …’un, …’ün, …’nın ve davalı …nin ciroları olan, süresinde ibraz edilmiş ancak ödeme yasağı nedeniyle işlem yapılamamış bir çek olduğu görülmüştür.
Bu kanun hükümlerine göre çek hamili çeki iktisap ederken kötüniyetli ve ağır kusurlu olmadıkça çekin meşru hamili olup çekten kaynaklanan tüm müracaat haklarını keşideciye, lehdara ve kendisinden önceki cirantalara karşı kullanma hakkına sahiptir. Dava konusu somut olayda, çek hamili olan davalı söz konusu çeki müteselsil ve birbirine bağlı cirolarla iktisap ettiğinden, davalının çeki iktisap ederken kötüniyetli ve ağır kusurlu olduğu ispatlanamadığından davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1- Davanın reddine,
Davalının kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
2-6100 S HMK gereğince ve Harçlar Kanunu uyarınca karar ve ilam harcı olan 80,70 TL ‘nin davacı tarafça peşin olarak yatırılan 44,40 TL harçtan mahsubu ile Hazine’ ye gelir kaydına, bakiye 36,30 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan avans olması halinde karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
5-Davalı tarafından yatırılan gider/delil avansı ve yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
6-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A….T. uyarınca belirlenen 7.300,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair taraf vekillerinin huzurunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıklandı. 22/04/2022
Katip …
E imzalıdır
Hakim …
E imzalıdır