Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/385 E. 2021/844 K. 10.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/385 Esas
KARAR NO : 2021/844

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 24/06/2019
KARAR TARİHİ : 10/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; Davacı … AŞ’nin … adresinde faaliyet gösterdiğini, müvekkili şirketin ticari işletmesinde gerekli depolama alanı bulunmadığından ticari defter ve belgelerinin muhafazası için arşiv ve depolama şirketi … ile anlaşıldığını, bu süreçte … tarafından yapılan 11.06.2019 tarihinde …’in “…“adresinde bulunan …adlı depolama tesisinde yangın çıktığını, yangının 15.06.2019 gününe kadar devam ettiğini, depolama tesisindeki tüm malzemelerin yanmış olduğunu ve yanan malzemelerin içinde müvekkili şirkete ait ticari defter ve belgelerin de bulunduğunun öğrenildiğini, yangına ilişkin 19.06.2019 tarihli itfaiye raporunun ekte yer aldığını, bu nedenlerle müvekkili şirketin tutmakla yükümlü olduğu bulunduğu ticari defter ve belgelerin tamamen yandığını beyan ederek müvekkili şirketin tutmakla yükümlü olduğu ticari defter ve belgelere ilişkin Sayın mahkemeden süresinde zayi belgesi tatep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava, 6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesine dayalı olarak açılmış zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
… Vergi Dairesine yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… Kurumlar Vergi Dairesi’ne yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandır
6102 sayılı TTK’nın 82/7. Maddesinde; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgelerin; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacirin ziyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği, bu davanın hasımsız açılacağı ve mahkemenin gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebileceği hüküm altına alınmıştır. Yine TTK’nın 82/7. maddesinde, zayi belgesi verilmesini gerektirecek zayi olma durumları sınırlı olarak sayılmamış ise de tacirin zayi belgesi isteyebilmesi için, defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir. Ayrıca, ziya durumunun tacirin iradesi dışında meydana gelmesi zorunludur.
6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde öngörülen 15 günlük süre hak düşürücü süre olup ziyaın öğrenildiği tarihten itibaren işlemeye başlar ve ticari işletmenin bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir.
Dosya kapsamından davanın hak düşürücü süre içerisinde açıldığı ve davacı şirketin yerleşim yeri itibariyle mahkememizin kesin yetkili olduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişi …’nün 30/11/2020 tarihli raporu incelenmiştir. “Dava konusunun, davacının depolama sözleşmesi gereği depolama hizmeti veren şirkette çıkan yağın neticesinde davacı şirketin depolatmış olduğu kullanılamayacak derecede zayi olan belgelerinin tespiti ile zayi belgesinin verilmesi talebinden ibaret olduğunu, neticeten, mübrez dava dilekçesi ekinde Kutu Barkod No İçeriğindeki evrakların detaylı listesinde faturalara ilişkin seri sıra numaralarının belirtilmediği, 2016 yıllarına ait faturalara ilişkin bilgilendirme bulunduğunu, ancak yukarıda listesi bulunan zayi olduğunun iddia edildiği …-… seri no.lu mezkur faturaların hangi yıllar için kullarıldığı veyahut hangi tarihleri kapsadığı dosyaya mübrez evraklar içerisinden tespit edilemediğinden bu yönde takdirin Mahkememize ait olduğunu, yukarıda detaylı açıklanan mevzuat gereği dava konusu …-… seri no.lw mezkur faturaların 25.07.2016 tarihindeki başım tarihleri dikkate alındığında TTK’ya göre 10 yıl VUK’na göre 5 Yıl saklama zorunluluğu bulunduğunu, bu itibarla mezkur faturaları saklaması zorunlu belgelerden olduğu yönünde görüş ve kanaatini bildirmiştir.”
Bilirkişiler …ve …’nın 26/07/2021 tarihli raporu incelenmiştir. “Dava konusunun: Davacı şirketin 11.06.2019 tarihindeki Yangın ile tespit edilen defter ve belgelerin hükümsüzlüğü ile Sayın Mahkemeden zayi kararı verilmesine karar verilmesi isteminden ibaret olduğunun tespit edildiğini, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun, 87/2 maddesine göre; Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceğini, bu davanın hasımsız açılacağını, mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebileceğini, “Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; 11.06.2019 tarihinde yangının meydana geldiği davacı tarafından, mahkemeye başvurulduğu, yani yangın tarihinden itibaren 13 gün sonra iş bu davanın açılmış olduğu TTK.’nın 82/7. Fıkrasına göre zayi belgesi verilebilmesi için bu maddede belirtilenler gibi olağanüstü hallerden birinin meydana gelmesi halinde tacirin ziyai öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde ticari işletmenin bulunduğu yer yetkili Mahkemesinde dava açabileceği belirtildiğinden dava konusu olaydan itibaren 15 günlük kanuni süreden sonra
makul kabul edilebilecek süre içerisinde davanın açılmamış olduğu…”gerekçesi ile davacı vekili tarafından 13 gün içerisinde dava açıldığının görüldüğünü, aşağıda dökümü 2013-2014-2015-2016- yıllarına ait verilen belgelerin zayi olduğunu, söz konusu belgeler için zayi belgesi verilmesi uygun olduğu, kanaati hasıl olduğunu, YILLARI ZAYİ OLAN BELGELERİN AÇIKLAMASI
, 2013-2014-2015-2016- YILLARI ARASINDA TESLİM FORMLARI
, 2013-2014-2015-2016- YILLARI ARASINDA MUTABAKATLAR
, 2013-2014-2015-2016- YILLARI ARASINDA BA-BS FORMLARI
, 2013-2014-2015-2016- YILLARI ARASINDA ARAÇ KİRALAMA İADE FORMLARI
, 2013-2014-2015-2016- YILLARI ARASINDA AVRUPA UYGUNLUL BELGELERİ
, 2013-2014-2015-2016- YILLARI ARASINDA ARAÇ SATIŞ VEKALETNAMELERİ
, 2013-2014-2015-2016- YILLARI ARASINDA TESSCİL ASBİS BELGELERİ
, 2013-2014-2015-2016- YILLARI ARASINDA TRAFİK CEZA DEKONTLARI
, 2013-2014-2015-2016- YILLARI ARASINDA FATURALAR
, 2013-2014-2015-2016- YILLARI ARASINDA KREDİ KULLANIM TALİMATLARI
, 2017 YILLARI ARASINDA YUKARIDA AYRINTISI GÖSTERİLEN
, davacı tarafın evraklarının … Anonim Şirketi deposunda muhafaza edilen 2013 -2017 yılı (2017 yılı dahil söz konusu belgelerin Yangın sebebiyle yazılarının tamamen birbirine girdiği, okunmaz vaziyette olduğu defter ve belgelerin, okunmaz kurtarılamaz durumda olduğu bu nedenle söz konusu belgeler için söz ticari defter ve belgeler için zayi belgesi verilmesi uygun olduğu, kanaati hasıl olduğunu, taktirin Mahkememizin olmakla birlikte, davacının zayi belgesi talep ettiği ticari defter ve diğer belgeler için zayi belgesi verilmesinin uygun olduğu yönünde görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.”Bilirkişiler …ve …’nın 07/11/2021 tarihli ek raporunda; “Dava konusunun: Davacı şirketin 11.06.2019 tarihindeki Yangın ile tespit edilen defter ve belgelerin hükümsüzlüğü ile Sayın Mahkemeden zayi kararı verilmesine karar verilmesi isteminden ibaret olduğu tespit edildiğini, ancak Mahkememizin 13/10/2021 tarihli ara kararı ile; dosyanın önceki rapor düzenleyen bilirkişi heyetine tevdi ile, bilirkişi raporunun kanaat ve sonuç kısmı 4.4.maddesinde zayi olan belgelerin açıklanmasına ilişkin tabloda belirtilenler içerisinde diğer yerlerden temin edilemeyecek ve saklanması zorunlu olanların gerekçeli ve denetime açık bir şekilde belirtilmesi hususunda ek rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verilmiş olup, davacı tarafından Zayi belgesi talep edilen hususlar yukarıda tek tek açıklanmış olup Mahkemeden zayi kararı verilmesine karar verilmesi hususunun Mahkemenize ait olduğu yönünde görüş ve kanaatini bildirmiştir.”
Yapılan yargılama, toplanan deliller, bilirkişi raporları ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu edilen2016 yılına ait …-… seri no aralığında 222 sayfa,2016 yılına ait …-… seri no aralığında 221 sayfa,2017 yılına ait …-… seri no aralığında 221 sayfa,2017 yılına ait …-… seri no aralığında 221 sayfa,2017 yılına ait …-… seri no aralığında 219 sayfa,2017 yılına ait 895212-895433 seri no aralığında 221 sayfa,2017 yılına ait …-… seri no aralığında 221 sayfa,2017 yılına ait …-… seri no aralığında 221 sayfa,2017 yılına ait …-… seri no aralığında 222 sayfa faturaların yangın esnasında zayi olduğu, faturaların Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanununca düzenlenmesi, kullanılması ve saklanması zorunlu olan belgelerden olduğu, Vergi Usul Kanununa göre 5 yıl Türk Ticaret Kanununa göre 10 yıllık saklama süresinin bulunduğu ve 6102 sayılı TTK’nın 82/7. Maddesinde aranan yasal koşulların oluştuğu, zayi belgesi talep edilen diğer belgelerin başka kurumlardan yada birimlerden temin edilebilir olduğu kanaati ile bu hususlara yönelik talebin de yerinde olmadığı kanaatine varılmakla talebin kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Talebin Kısmen Kabulü ile; talep eden … A.Ş.’nin,
-2016 yılına ait …-… seri no aralığında 222 sayfa,
-2016 yılına ait …-… seri no aralığında 221 sayfa,
-2017 yılına ait …-… seri no aralığında 221 sayfa,
-2017 yılına ait …-… seri no aralığında 221 sayfa,
-2017 yılına ait …-… seri no aralığında 219 sayfa,
-2017 yılına ait …-… seri no aralığında 221 sayfa,
-2017 yılına ait …-… seri no aralığında 221 sayfa,
-2017 yılına ait …-…seri no aralığında 221 sayfa,
-2017 yılına ait …-… seri no aralığında 222 sayfa faturaların yangın esnasında zayi olduğunun tespiti ile 6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesi uyarınca ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 59,30.-TL nispi karar ve ilam harcının davacıdan tahsiline, peşin alınan 44,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 14,90.-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerine bırakılmasına,
4-HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından geriye kalan bakiyenin hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin huzurunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.10/12/2021

Katip …
E imzalıdır

Hakim …
E imzalıdır