Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/380 E. 2021/274 K. 26.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/380 Esas
KARAR NO:2021/274

DAVA:Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ :21/06/2019
KARAR TARİHİ:26/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; … Mahallesi, … Caddesi … B blok … adresinde mukim müvekkili … … A.Ş. firmasının 1951 yılında kurulan 6 kıtada ve 51 ülkede faaliyet gösteren arşivleme sektöründe dünyanın en çok tanınan, önde gelen ve saygı duyulan grubun Türkiye’de faaliyet gösteren iştiraki olduğunu, müvekkili şirkele ait depolama tesislerinden olan … Mahallesi … Sok. No: 16 …/… adresinde mukim arşiv depolama tesisinde sebebi bilinmeyen bir nedenle 11.06.2019 tarihinde saat 13:45 sularında yangın çıktığını ve netice itibariyle tesis içerisinde bulunan müvekkile ait ekipmanların, malzemelerin, arşiv kayıtları ile müvekkil şirketten arşiv depolama hizmeti alan 293 adet müşterisine ait arşiv kayıtlan ve depo binasının çok ağır hasar gördüğünü ve kullanılamayacak hale geldiğini, yangına itfaiye müdahalesinin 15.06.2019 tarihinde saat 21:30 sularında sona erdiğini, diğer yanda müteakiben oluşan alevlenmelere itfaiyenin müdahale ettiğini, bu yangın ile ilgili haberlerin basında ve TV’ler de yer verildiğini, konu ile ilgili bilgilerin ekte olduğunu, müvekkil şirketin arşiv depolama tesisinde diğer müşterilerinin yanı sıra kendi belgelerini de depoladığını, bu depoda müvekkiline ait 85 adet kutu olduğunu ve yangın sebebiyle ziyana uğradıklarını, bu kutuların barkod numaralarının ekte olduğunu, söz konusu yangın ertesinde … İtfaiye Grubu tarafından 19/06/2019 tarih ve … sayılı itfaiye raporunun tanzim edildiğini, İtfaiye raporunun “Olay Sonucundaki Hasar Durumu” başlığı altında: … … deposunun içerisinde bulunan tüm malzemeler ile birlikte tamamen yandığının görüldüğü…” ibaresine yer verilmek suretiyle Arşiv Depolama Tesisinde bulunan tüm malzemelerin depo ile birlikte tamamen yanmış olduğu/zayi olduğunun tespit edildiğini, işbu raporun ekte sunulduğunu, rapor eklerinin 435 sayfa olduğunu gerektiğini ve istendiği anda sunulabileceğini, ayrıca söz konusu yangına ilişkin olarak … İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından 18.06.2019 tarihli ve … rapor numaralı olay yeri inceleme raporunun tanzim edildiğini ve raporun ekte sunulduğunu, olay yeri inceleme raporu sayfa 2 de :”….işyeri içerisindeki rafların ve içerdeki tüm malzemelerin tamamen yanmış olduğunun görüldüğü” tespitine yer verildiğini, söz konusu yangın nedeniyle müvekkili şirkete ait tüm ticari defterler, faturalar, vergiye esas belgeler ve sair her türlü belge ve evrakların zayi olduğundan TKK madde 82 (7) numaralı fıkra uyarınca Sayın Mahkemeden yanan tesis ve müvekkil bilgi işlem sistemlerinde bilirkişi marifetiyle İnceleme yapılmak suretiyle ilgili tüm defter, fatura ve sair belgelerin zayi olduğuna dair Müvekkile zayi belgesi verilmesini talep etme zarureti hasıl olduğunu beyan ederek müvekkili şirket belgelerinin yanan tesis ve müvekkilinin bilgi işlem sistemlerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yapılmak suretiyle tespitini, TKK 82 mad. 7. fıkrası uyarınca Sayın mahkemece müvekkil şirkete ait tüm defter, fatura ve sair belgelerin zayi olduğuna dair müvekkil şirkete zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava, 6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesine dayalı olarak açılmış zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
… Sosyal Güvenlik Merkezi’ne müzekkere yazılarak Davacı şirketin borcunun bulunup bulunmadığını içerir müzekkere cevabı dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… Vergi Dairesi’ne müzekkere yazılarak Davacı şirketin vergi borcunun bulunup bulunmadığını içerir müzekkere cevabı dosya kapsamına kazandırılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 82/7. Maddesinde; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgelerin; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacirin ziyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği, bu davanın hasımsız açılacağı ve mahkemenin gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebileceği hüküm altına alınmıştır. Yine TTK’nın 82/7. maddesinde, zayi belgesi verilmesini gerektirecek zayi olma durumları sınırlı olarak sayılmamış ise de tacirin zayi belgesi isteyebilmesi için, defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir. Ayrıca, ziya durumunun tacirin iradesi dışında meydana gelmesi zorunludur.
6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesinde öngörülen 15 günlük süre hak düşürücü süre olup ziyaın öğrenildiği tarihten itibaren işlemeye başlar ve ticari işletmenin bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir.
Dosya kapsamından davanın hak düşürücü süre içerisinde açıldığı ve davacı şirketin yerleşim yeri itibariyle mahkememizin kesin yetkili olduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişi … ve …’nin 17/08/2020 tarihli raporunda; “Şirketin 11.06.2019 tarihinde uğramış olduğu yangından dolayı: yangın ile ilgili İtfaiye raporu, olay yeri inceleme raporu , sunulan resimler ve diğer belgelerin birlikte değerlendirilmesi neticesinde yangın çıkış sebebi yönünden yeterli olumlu bulgu görülemediğini, 2011-2012 yıllarına ait … ciltli sevk irsaliyelerinin zayii olduğu ve bu irsaliyelere zayi belgesi istendiğini, sevk irsaliyeleri Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanununca düzenlenmesi, kullanılması ve saklanması zorunlu olan belgelerden olduğunu, Vuk’a göre 5 yıl, Türk Ticaret Kanununa göre ise 10 yıllık süre boyunca saklanmasını, Vergi Usul Kanunu Uyarınca Vergi Mükellefleri Tarafından Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkında Yönetmeliği göre düzenlenmesi gereken Bilgi formunun Davacı tarafça dava dosyasına sunulamaması nedeniyle zayi belgesi isteminin yerinde olmadığını, takdirin Mahkememize oit olduğu yönünde görüş ve kanaatini bildirmiştir.”
Bilirkişi … ve …’nin ek raporunda; “Vergi Usul Kanunu Uyarınca Vergi Mükellefleri Tarafından Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkındaki Yönetmeliği’ne göre düzenlenmesi gereken Bilgi Formunun Davacı tarafça dava dosyasına sunulması nedeniyle zayi belgesi isteminin yerinde olduğunu, Yangın yönünden incelendiğinde yangın çıkışına ilişkin yeterli delil ve belge bulunamadığından çıkış sebebi mümkün olamadığını, bunun takdirinin Mahkememize ait olduğu yönünde görüş ve kanaatini bildirmiştir. “
Bilirkişi kök ve ek raporu dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli bulunmuştur.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu edilen 2011-2012 yıllarına ait …, 20 ciltli sevk irsaliyelerinin yangın esnasında zayi olduğu, sevk irsaliyelerinin Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanununca düzenlenmesi, kullanılması ve saklanması zorunlu olan belgelerden olduğu, Vergi Usul Kanununa göre 5 yıl Türk Ticaret Kanununa göre 10 yıllık saklama süresinin bulunduğu ve 6102 sayılı TTK’nın 82/7. Maddesinde aranan yasal koşulların oluştuğu anlaşılmakla talebin kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Talebin Kabulü ile; talep eden … A.Ş.’nin, 2011-2012 yıllarına ait … ciltli sevk irsaliyelerinin yangın esnasında zayi olduğu anlaşıldığından bu deftere ilişkin olarak talep edene 6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesi uyarınca ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 59,30.-TL nispi karar ve ilam harcının davacıdan tahsiline, peşin alınan 44,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 14,90.-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerine bırakılmasına,
4-HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından geriye kalan bakiyenin hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin huzurunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 26/03/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır