Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/366 Esas
KARAR NO : 2023/703
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/06/2019
KARAR TARİHİ : 17/10/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; müvekkili …’nin Türkiye’de faaliyet yürüten …Şirketi’nin … kanunlarına göre teşekkül ettirilmiş yan kuruluşu statüsünde olduğunu, … Şirketi’nin, yemek hizmetleri (Catering) alanında Türkiye’nin ve dünyanın birçok yerinde büyük şirketlere hizmet vermesinin yanı sıra temizlik, güvenlik ve organizasyon hizmeti alanlarında da faaliyet yürüttüğünü, …A.Ş. tarafından …’da yapımına başlanan “…” isimli …’nin inşaatının şantiyesinde çalışan personellerine yemek ve temizlik hizmeti vermek üzere … tarafından…’ya davet edildiğini, müvekkili şirket yetkilileri, …A.Ş.’nin daveti üzerine Haziran 2014’te inşaatına başlarıması planlanan enerji santralinin şantiyesine henüz inşa çalışmaları başlamadan tüm kadrosuyla intikal ettiğini, bu nedenle Müvekkili şirket çalışanlarının, henüz inşaat başlamadan önce mobilizasyon, piyasa araştırması, sahanın hizmetlere uygun hale getirilmesi ve mutfak kurulumunun yapılması amacıyla … şantiyesindeki çalışmalarına başladıklarını, ticari teamüller gereği büyük şantiyelerde inşaat işlerine başlanmadan azami 6 ay önce şantiye içerisindeki fizibilite çalışmalarına start verilir. Bu nedenle personellerin yemek ve temizlik ihtiyacı, inşaat çalışmalarının başlamasından önce doğduğunu, Haziran 2014’te inşaat çalışmalarına başlanan şantiyede yemek ve temizlik hizmetleri için Nisan 2014’te hazırlıklara başlandığını, 1 yıl 8 ay boyunca sözleşme dışı hizmet görüldüğünü ve davalı şirket ile müvekkil şirket arasında 01/12/2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere … sözleşme numaralı ve 24/05/2016 tarihli yemek ve temizlik işleri sözleşmesi imzalandığını,bu sözleşme kapsamında Müvekkil Şirket, altyüklenici sıfatıyla…A.Ş.’nin …’da anahtar teslimi inşa edeceği “…” isimli …’nin yapımı esnasında kurulacak şantiyede çalışan personellerine verilecek yemek ve temizlik hizmetini üstlendiğini, sözleşmenin Elektrik Santralinin … Hükümetine teslim edildiği tarih olan Nisan 2017’ye kadar devam ettiğini, müvekkilinin sözleşme kapsamında verdiği hizmetlerin bir kısmının karşılığı, Türkiye’deki asıl şirket olan …Şirketi’nin … Bankası nezdindeki ‘… IBAN numaralı hesabına yatırıldığını, hakediş raporları ile mutabık kalınan tutarların davalı şirket yetkilileri tarafından da onaylandığı haliyle, müvekkil şirkete hiçbir şekilde ödenmediğini, hakediş raporları davalı şirket yetkilileri tarafından düzenlenmiş, şirketin bütün ilgili kademelerinin onaylarından geçtiğini, müvekkilinin toplamda 859.000 USD (Amerikan Doları) davalı şirketten alacaklı olduğunu, müvekkil şirketin davalı ile aralarında akdedileri sözleşmenin 4. Maddesinin 2. fıkrası gereği Davalı Şirketin sorumluluğunda olan mutlak kurulum işinin Davalı tarafından yerine getirilmemesi nedeniyle hizmetlerin aksamaması açısından ihtiyaç olan mutfağı tam teşekküllü olarak kendisinin kurduğunu, kurulum sonucu 75.200 USD bedel ödeme yaptığını, ayrıca şantiyenin haşere ve böcek ilaçlaması hizmeti için müvekkilden fiyat teklifi alındığını ve şantiyenin tamamı müvekkiline ilaçlattırıldığını, iaçlama çalışmaları açısından müvekkiline ödenmesi gereken tutar 36.000 USD olduğunu, …’nin inşası esnasında…A.Ş. kendisine bağlı Atayurt isimli şirketin personellerini söz konusu Şirketin …’da şubesi olmadığından dolayı … yasalarına göre kendi bünyesinde çalıştırma olanağı bulunmadığını, bu nedenle sözü edilen Şirketin personellerinin … kanunlarına göre kurulmuş Müvekkil Şirket’in personelleri olarak gösterildiğini ve bu personellerin vergi ödemeleri…Şirketi üzerinden yapılmak suretiyle çalıştırma imkanı sağlandığını, müvekkil şirketin … yerine … Devleti’ne ödediği vergi kalemleri 12.000 USD olduğunu, davalı şirket ile akdedilen sözleşme çerçevesinde, müvekkil şirkete yapılan ödemelerin bir kısmı müvekki! şirketin Türkiye’deki asıl şirketi olan … Şirketi’nin… Bankası nezdindeki … IİBAN numaralı hesabına yapıldığını, ancak yapılan kısmi ödemeler düşüldükten sonra müvekkil şirketin Davalı … A.Ş.’den oları alacağının toplamda 982.200 USD olduğunu, müvekkil şirkete kesilen faturaların … Yasaları çerçevesinde Dolar ile sözleşme yapmak mümkün olmadığından dolayı… olarak keşide edildiğini, faturaların aslının davalı şirkete teslim edildiğini ve bu kapsamda mutabık kalınan hakediş raporları USD cinsinden düzenlendiğini, alacağın tamamının davalı şirket yetkilileri tarafından kabul ve teyit edildiğini, aradan uzun bir süre geçmesine rağmen herhangi bir ödeme yapılmadığını, …A.Ş. yetkilileri ile yapılan görüşmeler neticesinde söz konusu alacak kalemleri eksiksiz olarak kabul edilmesine rağmen mantıki ve hukuki hiçbir gerekçe gösterilmeksizin bugüne kadar kalan ödemelerin hiçbiri yapılmadığını, müvekkili şirketin Davalı … A.Ş.’den olan alacağının toplamda 982.200 USD olduğunu bu alacağa ilişkin davalı şirket hakkında … 32. İcra Müdürlüğü’nün … E. Numaralı dosyası kapsamında Genel Haciz yoluyla takip başlatıldığını, davalı şirketin, müvekkil şirket ile aralarında herhangi bir ticari ilişki olmadığını beyan etmekle borcun esasına ve fer’ilerine itiraz ettiğini, davalının itirazında haksız olduğunu belirterek davalı şirketin … 32. İcra Dairesi’nin … esas sayılı icra dosyasındaki haksız itirazının iptaline, takibin devamına, davalı şirket itirazında haksız olduğundan ve icra inkâr tazminatının yasaca aranan tüm koşulları oluştuğundan, davalının takip alacağının %20’sinden aşağı olmamak üzere icra-İnkar tazminatı ödemesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; Şirketin, …’te yani …’da kurulduğunu, şirket merkezinin … olduğunu, kurucuların, … ve … tarafından Gıda Ve Taahhüt İşleri sunulması için kurulduğunu, şirketi kuruluşta temsil eden … iken daha sonra yetkili olarak …’ın atandığını, yetkili kişilerin yetkili oldukları tarihler ve yetkilileri, yetkilerinin kapsamı ile imza beyanlarının belli olmadığını, … ile Ülkemiz arasında Teminat Muafiyetinin bulunmadığından, teminat talepleri gereğince, davacının, %20’den aşağı olmayan İcra İnkar Tazminatı, Vekalet ücreti ve yargılama giderleri de düşünülerek MÖHUK 48 ve HMK 84. Maddeleri gereğince 2 Hafta içinde teminat yatırmasına, yatırmadığı taktirde davanın HMK 115/2 maddesi gereğince dava şartı yokluğundan, davanın usulden reddine karar verilmesinin gerektiğini, hakkında, … Cumhuriyet Başsavcılığı … sorgu numarası ile suç duyurusunda bulundukları şirket eski yöneticileri/müdürleri …, …., …, … ve …LTD. ŞTİ. Nedeniyle işbu dosyanın bekletici mesele yapılmasına karar verilmesini, davacının, … olduğunu, davacının sunduğu sözleşmede, sözleşmenin tarafı ise … şirketi göründüğünden, öncelikle Husumet Yönünden davanın reddinin gerektiğini, dosyada bulunan belgeler fotokopi olduğundan, yetkililerin yetkileri ve yetkili oldukları tarihler ve imza beyanları olmadığından, davacının vekaletnamesindeki imzası ile sözleşmedeki imzası çıplak gözle aynı görünmediğinden, sözleşmenin tarafı ile davacı aynı olmadığından, işbu davanın yine husumetten reddi gerektiğini, sözleşmedeki taraf ile davacının aynı olmadığı, ünvanlarının farklı olduğu ve sözleşmedeki imzaların dahi farklı göründüğünü, müvekkilinin beyanına göre, şüpheli, davalı ve davacı olan ve müvekkili şirketin eski … Direktörü (Mühendislik, Satın Alma Ve İnşaat İşleri Direktörü,) olan …’ın, 2002 yılında işe girdikten, işleri öğrendikten ve yetkili konuma geldikten sonra, şikayete ve tazminat davasına konu olan eylemleri uygulayabilmek için, şirket içinde kendi şirketini kurmak ve haksız kazanç elde edebilmek amacıyla, kendisine ve amacına hizmet etmesi için önceden tanıdığı, akrabası, arkadaşı olan veya işe aldığı ve kendisine biat edecek kişilerin akrabası ve/veya tanıdığı olan kişileri işe aldığını, insan kaynakları, denetim ve projelerle ilgili mali birimleri kendilerine bağlı kıldıklarını, amacına hizmet etmeyenleri ise işten çıkardıklarını, kendi amacına hizmet eden kişilerin ise müvekkili aleyhine olan her türlü iş ve eylemlerine ise göz yumduklarını, yine şüpheli, davalı ve davacı olan ve müvekkili şirketin eski Yurt Dışı Projeler Genel Müdürü/koordinatörü olan …’ın, iş başvuru formunda, referans olarak akrabası olan …’ı gösterdiğini, yine acil durumlarda haber verilecek kişi olarak şüpheli …’i gösterdiğini, yine …’ın, …’ın tanığı olarak verdiği beyanda, … ile akraba olduklarını ikrar ettiğini, …’ın işe girerken kendisine yardımı olmadığını beyan ettiğini,…’ın, …’ın tanığı olarak verdiği beyanda, …’ın referansının bizzat kendisi olduğunu beyan ettiğini, şüpheli ve davacı olan …’in ise, 15/12/2008 yılında şüpheli … tarafından işe alındığını, yalnız … projesinde idari işler şefi olarak işe başladığını, 2011 yılında İdari İşler Şefi, 2013 yılında da şüpheli …’ın oluru ile müdür olarak atandığını, ..’in ise şüpheli …’ın eniştesi olduğunu, akraba olduklarının bir diğer kanıtı ise, Şüpheli … tarafından atılan mail ile de sabit olduğunu, … ile …’ın, … ile…’in akraba olduklarını, şüpheli ve davacı olan …’ın, 01/09/2010 Tarihinde 2.250.-USD ile işe başladığını, daha sonra 23/03/2011 tarihinde yani 6 ay sonra 4.500.-USD bedel ile idari işler şefi yapıldığını, 2013 yılında da idari işler şefi ve güvenlik müdürü olduğunu, bu durumun onayı ise Şüpheliler …ve …tarafından verildiğini, yine 01/07/2014 tarihinde iş akdi maaşı 8.500.-USD üzerinden sona erdiğini, sona ermesine rağmen şüpheliler … ve … tarafından, 15.250.-USD sadakat primi ve iş bitimi nedeniyle de 3 Maaş prim verildiğini, şüpheliler olan … ile …’ın, … ile …’en akrabadırlar hem de diğer şüpheli olan …’ın kendilerine biat etmesi karşılığından bu kişinin maaşı ve sıfatının 6 ay gibi bir süre içinde hızla arttığını, hatta işten ayrılırken dahi bu kişiye yüzbinlerce lira prim verildiğini, şüheliler… ve …’ın, her biri birlikte ve ayrı ayrı olarak, İşçi Alımı, İşten Çıkarma, Projelerin Takibi, Çalışılacak Olan Firmalarla Görüşmeler, Firmalardan Gelen Tekliflerin Değerlendirilmesi, Hangi Firmalarla hangi Bedeller Karşılığında Çalışılacağına Karar Verilmesi, Çalışılacak Firmaların Belirlenmesi, Değerlendirilmesi, Projelerde Hizmet Alınan Firmalara Teklif Verilmesi ve Alınması ile onaylanması, Tüm Satın Almalar…v.s. Tüm Bu Hususlarda, Şirketin Yönetimi Ve İdaresi Genel Müdür Yardımcısı Ve EPC Direktörü …ile akrabası olan Projeler Müdürü … tarafından yürütüldüğünü ve kararlaştırıldığını, … Hukuk Taslağı İçeriği olarak belirtildiğini, … tarafından gönderilen bu mailde, …’a imzanın atılması sonrasında…’e ulaştılması ve kalanının halledileceğinin belirtildiğini, E-mail ekinde yer alan aryan basım iç hukuk taslağı başlıklı yazı incelendiğinde, aryan basım’ın nasıl kurulduğunu, kuruluş aşması, kurulduğu tarih, kimler tarafından kurulduğunu, ortakları, işleyişi…vs hakkında bilgileri içerdiğini, 2004 yılında davacı …ve … isimli şahıs tarafından 1.000 USD sermaye ile … unvanlı bir şirketin kurulduğunu, 2008 yılında …’ın…’a dönüşerek 15.000 TL sermaye ile… (16.09.2006-13.06.2016 tarihleri arası müvekkil şirket çalışanı) … ve … isimli şahısların yeni ortaklığa dahil edilerek %20 oranlarla 5 kişinin ortaklığında … adı altında çalışmalarına devam ettiğini, 2010 tarihinde …’ın kendisini feshederek yeni bir açılım yapmak üzere … adı altında yeni ve daha geniş kapsamlı bir şirkete dönüştüğünü, şirketin alt yapısını oluşturan makine parkuru içindeki demirbaşların peşinat ve taksitlerinin şüpheliler …ve … tarafından ödeneceği, diğer 3 ortağın imkanları çerçevesinde ödemelere destek verecekleri, şirket hisse oranlarının; … %20, … %20, … (şüpheli…’in kardeşi) %20, … %20, … %20 şeklinde oluşturulduğunu, resmiyette yer almak istemeyen ortağın, yerine başkasını tayin edebileceğini, şirket ortaklarından … (şüpheli) ve …’ın fiili olarak şirkette çalışmayacağının belirtildiğini, çünkü şüphelilerin gizli olarak (gizli ortak, resmi belglerde yer almayan) çalışmalarını sürdürebileceklerini, diğer ortaklarca sermaye koyulmazsa koyulmuş olunan sermaye geri ödenene kadar şüpheli …’in dağıtılacak karın %40’ına kadar bölümünü alacağı, yine şüpheli ve o dönemde müvekkil şirket çalışanı …’ın dağıtılacak karın %60’ına kadar bölümünü alacağının kararlaştırıldığını, yeni ortaklık oranlarının belirlendiği, …’un ortaklıktan ayrılması ile yerine …’ın ortaklığa dahil olduğunun belirtildiğini, 07.08.2014 tarihi itibari ile … yeni ortaklık oranlarının;-…(şüpheli) %23,75,-… (şüpheli) %23,75 (16.09.2006-13.06.2016 tarihleri arası müvekkil şirket çalışanı) ,-… %23,75 (Şüpheli …’in kardeşi) ,…%23,75,-…%5 (Şüpheli ve şüpheli …’ın yeğeni olduğu düşünülmektedir, 02.06.2014-31.03.2015 tarihleri arası müvekkil şirket çalışanı) şeklinde olduğunu, yürütülen denetim çalışmaları sırasında Müvekkili şikayetçi … ile şüphelilerin kurucu ve gizli ortağı olduğu … Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti arasında ticari bir ilişkinin mevcut olduğunun tespit edildiğini, şikayetçi Müvekkili … tarafından, Şüpheli …’in ve şüpheli müvekkil şirketin o tarihte çalışanı …’ın KURUCU VE GİZLİ ORTAĞI olduğu …’dan 2011/05-2013/05 tarihleri arasında toplam 177.178,00 TL’lik bir alımda bulunduğunun anlaşıldığını, şüpheli … ve davacının fikir ve eylem birliği içerisinde olduğu şüpheli … kuruluşundan yani 2010 yılından beri …’ın gizli ortakları olup, bir yandan davalı …’de çalışırken, diğer yandan da gizli ortak oldukları … unvanlı firma ile ticari ilişki kurulmasını sağlamış, alımlar ve fiyat teklifleri ile de görüldüğü üzere şüpheli … bizzat ilgilenduğini ve alımları yaptığını, Şüpheliler …, … ve … her biri akraba olup … ünvanlı firmanın sicilde görünen ve gizli ortaklarıdırlar. Yine şüphelilerin ortak oldukları … ünvanlı firma da aynı zamanda … adlı web sitesini yapan firma olduğunu, Şüpheli …’ın kardeşi …, … firmasında çalışmakta ve yine … çalışan… ile …’ın daha sonra müvekkil şirkette şüphelilerce işe alındığını, şüpheli …tarafından …Şirketi’nin, müvekkili şirkete tavsiye edildiğini, …’nin bahse konu projelerinin sona ermiş olmaları nedeniyle, … firmasından yapılmış olan alımların incelemesi … (Satın Alma Siparişleri) sistemi üzerinden yapılan incelemeler, ilgili alımlara ilişkin dosya incelemeleri ve satın alma personeli ile yapılan görüşmeler ile gerçekleştirildiğini, … firmasıyla düzenlenen sözleşme ve ek protokol ile 18.12.2013 tarihli fiyat karşılaştırma tablosundaki fiyatların uyumlu olmadığını, mevcut fiyatlarda …’in başta vermiş olduğu revize teklif fiyatının … firmasına kıyasla daha düşük seviyede kaldığının anlaşıldığını, hakediş bedellerinin tespitinde yemek hizmetini almış olan kişi sayısının esas alındığını, bunun için de …saha yetkililerince her bir hakediş döneminde … personeli (bordrolu ve lokal birlikte) ve taşeron için ayrı ayrı, “kişi sayısı puantaj cetvelleri” hazırlandığını, 2011 ve 2012 yılına ait hakediş dosyaları …saha yetkililerince aynı günde kontrol edilerek onaylandığını, söz konusu ortalamaların değerlendirilmesi amacıyla sözleşme bedeli ile … personelinin ortalama ücreti mukayese edildiğinde, %18,40 oranında bir yemek hizmeti maliyeti gerçekleşmesinin sözleşme bedeli dikkate alındığında yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bir başka ifadeyle, … firmasıyla düzenlenmiş olan sözleşmede yer alan bedel (günlük 10,75 USD/kişi ve 12 USD/kişi) ile … personelinin ortalama ücreti (2012 ve 2013 yılları için ortalama 3.744 USD) karşılaştırıldığında, … personeli ücretinin ortalama %9,34 oranında bir yemek hizmeti maliyetine katlanılması gerekirken; fiili olarak ücretin ortalama %18,40 oranında bir yemek hizmeti maliyeti gerçekleşmiştir. Bir başka anlatımla, sözleşme birim bedelleri ve …personelinin ortalama ücretleri dikkate alındığında; … tarafından hazırlanan hakkediş dosyalarında, … personeli için ortalama 350 USD/kişi üzerinden yemek hizmeti hakedişi düzenlenmesi gerekirken 688,85 USD/kişi tutarında aylık yemek hizmeti hakedişi düzenlendiği tespit edildiğini, günlük üç öğün yemek hizmetlerinin yanı sıra … firmasına “ekstra yiyecek-içecek dağıtımı” ve “öze! yemek etkinliği düzenlenmesi – tutanaklı ek işler” şeklinde aşağıdaki tabloda detayına verilen toplam 811.120 USD tutarında ilave ödemede de bulunulduğu anlaşıldığını, 01.08.2013 tarihli … firması faturasında yer alan kumanyanın civar halktan 200 kişiye ramazan ayı erzak yardımı olarak verildiği, bu işlemin yapılmasının proje müdürü … tarafından onaylandığı, bahse konu erzağın kişilere teslimine ilişkin olarak düzenlenmiş olan herhangi bir teslim tutanağı vb belgeye de rastlanmadığının, anlaşıldığını, … firmasından yapılan alımlara ilişkin satın alma sürecine ait evrakların sistemde yer almadığını, projeler sona erdiğinden satın alma departmanından da temin edilemediğini, … Projesine ilişkin olarak elde edilen karşılaştırma tablosuna (imzasız) göre teklif alınan tüm firmalar içerisinde en düşük ilk teklifin … firmasından alınmadığı, daha sonra firmayla pazarlık yapılarak teklifinin düşürüldüğü, diğer firmalarla yapılmış herhangi bir pazarlığa ise rastlanılmadığını; … Projesine ilişkin olarak elde edilen karşılaştırma tablosuna (imzasız) göre de teklif alınan tüm firmalar içerisinde en düşük ilk teklifin … firmasından alınmadığı halde işin … firmasına verilerek sözleşme düzenlendiğini yapılan alımlara ilişkin firma seçiminde kişisel değerlendirmeler ile … firmasının şüpheli … tarafından tavsiye edilmesinin etkin olduğu kanaatine varıldığını, … projesine ilişkin yemek hizmet alımında da Irak projesi yemek hizmet alımında olduğu gibi, teklif karşılaştırma tablosunda … firmasının revize teklif ile en düşük teklif veren firma seviyesine çekildiğini, ancak firma ile kabul edilen bu tutarın üzerinde bir fiyattan sözleşme imzalandığını, hizmetin alınmaya başlanmasından 9 ay sonra da ek bir protokol ile tekrar fiyatlarda artışa gidildiği ve bu yeni fiyatların da geriye dönük 5 ay için uygulandığını, ancak tüm bu değişiklik süreçlerinin satın alma süreci kapsamında tekrar onaya ve değerlendirmeye tabi tutulmadığını, ,,, firması tarafından sunulan hizmetlerle benzer hizmetler sunan başka firmalardan alım yapılıp yapılmadığının araştırıldığını, … projesinde hizmet alınan iki firma bulunduğunu, firmalarla yapılmış olan sözleşmeler incelendiğinde, sunulan hizmetler kapsamının … firması tarafından sunulan hizmetlerden daha dar kapsamlı olmamasına rağmen ,,, firmasının birim fiyatlarının diğer firmalara kıyasla yüksek olduğunun anlaşıldığını, bu firmadan yapılan alımlarda proje yönetimi tarafından ,,, çıkarlarının gözetilmediğini, hizmetlerin özellikle bu firmaya verilmesi için bu firma teklifinin uygun seviyeye çekildiği ancak sonrasında yapılan sözleşme ve ek protokoller ile fiyatın anlaşılan teklif fiyatının yukarısına çekildiğinin görüldüğünü, şüpheli Ve … firmasının gizli ortağı olan ,,,’ın ,,, 22. Asliye Hukuk Mahkemesi ,,,E. Sayılı dosyasına verdiği davaya cevapta ise yine … firması ile ilgili yapılan tespitlerin ikrar edildiğini, yine Şikayetçi şirket …’nin … firmasından yaptığı alımlara ilişkin gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda, …’nin … firmasından 2011-2015 yılları arasında … ve … projeleri kapsamında hizmet alımında bulunduğunu, alınan hizmetlerin büyük bir kısmının (%99’u) yemek (catering) (%84’ü), güvenlik ve işçi temini hizmetlerinden oluştuğu; … firmasından 2011 yılı öncesinde herhangi bir alımda bulunulmadığını, ilişkinin davalı …’ın…Projesine Proje Müdürü olarak atandıktan sonra başladığını, … firmasını davalı…’ın tavsiye ettiğini, oavalı … firmasına, davalılar … ve …’m gizli ortak olduğunu, … firmasından yapılan alımlara ilişkin satın alma sürecine ait evrakların sistemde yer almadığını, projeler sona erdiğinden satın alma departmanından da temin edilemediğini, müvekkilnin şikayetçi Şirketin…, … Ve … (Şüpheli … ve Şüpheli …’ın kontrolündeki projeler) projelerinde kullanılmak üzere toplam 319.151.-USD ödenerek Personel Giriş Ve Çıkışlarını Denetlemek, işe gelmeyen, mesai yapan işçileri ve yine Yemek yiyen işçi ve kişileri denetlemek için bu sistem bir servet değerinde bedel ile satın alınmış ve personelin, yemeklerin , mesailerin denetlenmesinin amaçlandığını, sistemin satın alınıp projelere kurulduğunu ,ancak daha sonra se bu sistem kısa bir süre kullanıldıktan sonra kullanılmaktan vazgeçildiğini, davacının sunduğu faturalara bakılınca bu faturaların kesildiği firmanın … ŞİRKETİ ünvanlı bir firma olduğunu ve davacıya kesildiğinin ispat edilemediğini, faturalara konu malların müvekkilinin iş yerinde kullanıldığının veya sırf bu iş için tedarik edildiğinin de ispatı gerektiğini, … firmasından gelen 10/12/2013 tarihli mailde tüm mutfak ekipmanları ve çamaşırhane dahil olmak üzere verdikleri teklif açıkça ortada olduğundan işbu faturanın yine kabulünün mümkün olmadığını, davacı tarafından müvekkiline kesilmiş ve teslim edilmiş aynı zamanda müvekkilince kabul edilmiş hiçbir fatura bulunmadığını, faturalara dayalı olarak icra takibi yapıldığından itirazın iptali davası açıldığından davanın reddi gerektiğini, … şirketi ile birlikte hareket eden ve … şirketinin gizli ortağı olan … ile …’ın birlikte müvekkilinin, suç teşkil eden eylemlerle de zarara uğrattığından ve bu nedenle de hem suç duyurusu hem de tazminat davaları olduğundan, … firmasına ve davacıya müvekkilininn hiçbir borcu olmadığından, müvekkil firma aksine zarara uğratılıp haksız kazanç nedeniyle de alacaklı konumda olduğundan işbu davanın reddi gerektiğini belirterek; usule ilişkin beyan ve itirazlarının kabulüne; bekletici mesele taleplerinin kabulüne, husumet itirazlarının kabulüne, esasa ilişkin itirazlarının kabulüne, müzekkere ve muhtıra taleplerinin kabulüne, geçerli bir icra takibine dayanmayan itirazın iptali davasının reddine ve %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava; İ.İ.K.nun 67. maddesi hükmüne dayalı olarak açılmış olup, yapılan ilamsız icra takibine karşı davalının vaki itirazının iptali ve icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulması istemine ilişkindir.
… 32. İcra Müdürlüğü’nün … sayılı takip dosyası kapsamından; davacı tarafın davalı hakkında toplam 4.654.452,22-TL alacağın eklentileri ile birlikte ödetilmesi istemiyle ve ilamsız takip yoluyla icra takibinde bulunulduğu ve fakat davalı tarafından yasal süresi içinde vaki itirazı sonucu, icra takibinin İ.İ.K.nun 62. maddesi uyarınca durduğu saptanmıştır. İcra takibine vaki itirazın davacı tarafa tebliği durumu ve dava tarihine nazaran da, bu itirazın iptali davasının İİK.nun 67. maddesi hükmünde öngörülen ve hak düşürücü nitelikteki bir yıllık süresi içinde açıldığı da tespit olunmuştur.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konularının; davacının … 32 İcra Müdürlüğü’nün …esas sayılı takbine dayanak sözleşme, sözleşme kapsamında tanzim edildiği iddia olunan hakediş raporları ve faturalar nedeniyle davalıdan alacağının varlığı ve miktarı, itirazın iptali, temerrüt, işlemiş faiz, icra inkar tazminatı talep koşularının oluşup oluşmadığı, davacının aktif husumetinin bulunup bulunmadığı noktalarında toplandığına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, … 32. İcra Müdürlüğü’nün …sayılı dosyası celp edilerek dosya arasına alınmış, tanıklar dinlenilmiş, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak bilirkişi raporu alınmıştır.
… uyruklu davacı şirketinin, yabancılık teminatından muaf tutulmasını gerektirir uluslararası sözleşme bulunmadığı ve teminat hususunda karşılıklılığın da bulunmadığı anlaşılmakla davacı vekiline verilen kesin süre içerisinde MÖHUK 48 maddesi uyarınca yabancılık teminatının yatırılmış olduğu anlaşılmıştır.
… 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin …talimat sayılı dosyasında 22/03/2022 tarihli celsede dinlenen tanık Velit Baysal yeminli beyanında;” …Ş.nde 2011 yılından 2016 yılı sonuna kadar çalıştım, 2011 yılı Ağustos ayından 2013 yılı kasım ayına kadar … bölgesinde Enerji santrali inşaa ettik, daha sonra … da bir enerji santrali inşaatı daha yaptık, 2014 yılı Haziran ayından hatırlayabildiğim kadar 2018 yılı haziran ayına kadar …santralin inşaatını sürdürdük, arada güvenlik nedeniyle 8 aylık bir ara verildi, şantiyedeki personelin yemekleri … firmasından alınıyor idi, bu firmanın merkezi Türkiye’de olup, … Taahhüt firmasıdır, … ise … kanunları gereğince orada faaliyet gösterebilmek amacıyla kurulan bir firmadır, biz 2014 yılı haziran ayından 2018 yılı haziran ayına kadar yemek ve temizlik hizmetlerini bu firmadan aldık, bizim merkez ofisimiz … ta idi, ben orda mali işler şefiydim, … firmasının tüm alacakları ödendi, benim ayrıldığım dönem itibariyle …’in herhangi bir alacağı kalmamıştır, ben ayrıldıktan sonra inşaat devam etti, benden sonraki hakedişleri bilmiyorum, bu belgeyi …firmasından ben talep ettim, benim talebim üzerine düzenlendi, … San ve Tic. Ltd. Şti aynı firmalardır, … bildiğim kadarıyla …’in ortağıdır, …’in …’da …ve … adında iki tane firması vardır,biz … ten yemek hizmeti, …’tan güvenlik hizmeti aldık, …’in hesabına gönderilen havaleler ile ilgili bir bilgim yoktur” demiştir.
…14. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Talimat sayılı talimat dosyasında 22/03/2022 tarihli celsede dinlenen Tanık …’ün yeminli beyanında; “Ben davalı …şirketinde 2011-2017 yılları arasında çalıştım, tarafların arasında sözleşmeye konu işin yapıldığı … ülkesinde ise 2014 yılı Ocak ile Aralık ayları arasında şantiye müdürü olarak çalıştım, çalıştığım dönemde … ülkesinde bulunan şantiye ile ilgili işlere ilişkin onay ve diğer işlemleri ben takip ediyordum, sözleşmeler bize bildiriliyordu bizde bu kapsamda sözleşme gereklerinin yerine getirilip getirilmediğini kontrol ederek buna ilişkin belgeleri düzenliyordum, faturalar hatırladığım kadarıyla çalışan taşeronların … kayıtlı firmalar olması istenildiği için … dinarı üzerinden düzenlendiğini hatırlıyorum, ben görev yaptığım süre boyunca davacı tarafından davalıya hizmet verildiğini biliyorum olaya ilişkin bildiklerim bundan ibarettir, tanıklık ücreti talebim yoktur, şantiyede hatırladığım kadarıyla 200-300 işçi çalışıyordu, hak edişleri idari işler hazırlardı teknik ofis kontrol ederdi sonra onay için bana gelir ben imzaladıktan sonra ise proje müdürüne giderdi, dava dışı … şirketi ile herhangi bir bilgim yoktur, yemek yiyen sayısını personel sayısı olarak dikkate alıyorduk, bire bir yemek yiyen personel sayısının kontrolü sağlanmıyordu, personel sayısına ilişkin veriler personel birimi tarafından hazırlanıyordu, kartlı sisteme ne zaman geçildiğini hatırlayamıyorum, ben davalı şirketin … şantiyesinde de görev yaptım orada da sistem buna benzer şekilde yürütülüyordu, yemek bedellerine ilişkin karşılaştırma konusunda bilgim bulunmamaktadır, …’i tanıyorum, … ki firmada yönetici olduğunu, … ki firmada ise yönetici ve ortak olduğunu hatırlıyorum, bana göstermiş olduğunuz … tarafından gönderilen mailler hakkında bilgi sahibi değilim içeriği konusunda bilgim yoktur, ben … ve … da çalışmış olduğum firmaların resmi ünvanını hatırlamıyorum isminde … ibaresi olduğunu hatırlıyorum, ben Irak ve … da çalıştığım firmaların tam ünvanlarının aynı olup olmadığını bilmiyorum ortak çalışanları ve ortak yöneticileri olan firmalardı her ikisinin de ünvanında … ibaresi vardı” demiştir.
…14. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Talimat sayılı talimat dosyasında 22/03/2022 tarihli celsede dinlenen Tanık … yeminli beyanında; ” ben davalı şirkette teknik ressam ünvanı altında teknik ofis sorumlusu olarak çalışıyordum. 2014-2017 tarihleri arasında çalıştım, bu süre zarfında … da bulundum. Ben davalı şirketin … da bulunan şantiyesinde hak edişlerin düzenlenmesi işleri ile ilgilendim. Sözleşme kapsamında düzenlenen puantajlar bize bildiriliyordu bizde bunun üzerine hak edişleri düzenliyorduk. Puantajlar idari işler ve kamp amiri tarafından düzenleniyordu, şantiyede iş sahibi olan davalı şirket tarafından taşeron çalışanlarına veya taşeronlara yemek yemeleri için fiş veriliyordu, yemek yiyen işçiler almış oldukları fişleri yemek dağıtımı yapan davacı firmaya teslim ediyorlardı davacı firma bu fişleri puantaj ve hak ediş işlemlerinin yapılması için idari işlere teslim ediyordu burada gerekli işlemler yapılarak hak ediş düzenlenmesi sağlanıyordu. Ben daha önce … firmasının başka bir taşeronunda çalıştım ben çalıştığım dönemde hatırladığım kadarıyla işin başlangıcında 20-30 çalışan varken en yüksek çalışan sayısı ise tam rakamını bilmemekle 750 civarında olduğunu hatırlıyorum. Dava dışı … şirketinin SGK ve vergi işlemlerinin … veya … üzerinden yapıldığına ilişkin belgeye dayalı bilgim yoktur ancak bu yönde zaman zaman duyumlarımız oluyordu. Başta fiş olarak yapılan işlem sonradan kartlı sisteme dönüştürüldü bu sisteme 2016 Aralık ayı gibi geçildiğini hatırlıyorum ancak net tarihi bilmiyorum. Yemek yiyen kişilerin denetimini ve sayımını ne şekilde yapıldığını bilmiyorum kamp amiri tarafından yapıldığını düşünüyorum. Personel sayısına ilişkin raporu personel birimi hazırlıyordu, tanıklık ücreti talebim yoktur, bildiğim kadarıyla … işi olarak ana firma … ile taşeronlar arasında çeşitli uyuşmazlıklar vardır, ben kartlı sistem faaliyeti başladıktan sonra hatırladığım kadarıyla dışarıdan yemek alımına başlanılan Mart ayına kadar faydalandım, ben yemek veren firmayı …Hizmetleri olarak biliyorum ancak tam ünvanını hatırlamıyorum, …’i … … sahibi olarak biliyorum, yemek veren firmanın yetkililerini … ve … olarak biliyorum. … …, … Firması ve havalandırma işi ile ilgili firma arasında uyuşmazlık bulunduğunu biliyorum” demiştir.
… 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin … talimat sayılı dosyasında 29/03/2022 tarihli celsesinde dinlenen Tanık … yeminli beyanında; “Ben 2011-2015 yıllarında … bulunan … İnşatında catering işini alan firmanın yöneticisi olarak işe başladım. O projeyi bitirdikten sonra…’da … adlı projenin amcamın oğlunun kurduğu şirkette yönetici olarak çalıştım. Bu sefer yine catering işi aldık farklı bir şirkette çalışmış oldum. Burada yaklaşık 1,5 sene çalıştım. Şantiyemiz teröristlerce basıldı, 11 kişi öldürüldü. Biz işi … olarak bırakmak zorunda kaldık. 8 ay sonra tekrar geri dönüş yaptık. Ondan sonra 1-1,5 sene kadar çalıştık. Hiçbir sorunla karşılaşmadık bu süre zarfında. 2017 yılı Nisan ayında sebebini bilmediğimiz bir şekilde …tarafından işimize son verildi. Bunun üzerine son hesaplamaları yapmak için beni … binasına gittim. Orda firma temsilcisi olarak bulundum. O sırada toplantı esnasında yanımda Genel Müdür Yardımcısı vardı. Toplantıda rakamsal veriler konuşulduğu için sonradan hatırlamak amacıyla müdür yardımcısının rızası üzerine hesaplamaları kayda aldım. Oradakilerin kabul ettiğine göre 753.000 Dolar çalıştığım şirket alacaklıydı. Ama çalıştığım şirket ile … şirkeit arasında 120.000 dolar da ihtilaflıydı. Bana … geri dön bir hafta sonra şirkete parayı göndereceğiz dediler. Bu olaydan bir ay sonra telefonlarıma çıkmamaya maillerime cevap vermemeye başladılar. Üst yönetimden biriyle görüştüm. Bana ihale alımında usulsüzlük yapıldığı iddiasıyla bu paranın ödenmeyeceği bilgisi verildi. 753.000 Doları kabul ettiler. Ancak yürütülen bir soruşturma var, bu soruşturmanın akıbetinin beklenilmesi için 753.000 Dolar da şirkete ödenmedi. Şirketin mutfak malzemelerine el koydular. Gıda ürünlerine, stoktaki ürünlerine hep el koydular, hepsi bozuldu. Şirketin toplam zararı iki yıl önceki verilere göre 1.050.000 Dolardır. Benim bilgim bundan ibarettir dedi. Beyanı okundu, tanıklık ücreti istemiyorum, ücret iade edilsin” demiştir.
Bilirkişiler …,…,S.M.M M. … tarafından düzenlenen 07/03/2023 tarihli bilirkişi raporunda; Sözleşme ilişkisine ilişkin yapılan detaylı sektörel ve genel değerlendirme sonucunda davacı tarafın rapor içerisindeki TABLO-4 de yer alan alacak kalemlerinden, 4-5-6-7-8 numaralı olanların karşılığını teşkil eden 858.999,45 USD tutarındaki hak edişin karşılığında sözleşmede belirtilen edimleri yerine getirdiği, bu sebeple söz konusu bedelin davacı tarafından talep edilebileceği,tablo-4 de yer alan 1-2-3 numaralı alacak kalemlerinin ise rapor içerisinde detaylarına yer verilen nedenlerle ispata muhtaç olduğu, davacı yanın takipteki alacak kalemleri için işlemiş faiz talep ettiği, işlemiş faize ilişkin hesaplamaya esas tarih aralıklarını da ödeme emrinde her bir alacak kalemi için ayrı ayrı belirttiği görülmekle, davacı yanın her bir alacak kalemi için işlemiş faiz hesap başlangıç tarihlerini neye göre belirlediği anlaşılamamış olup, ayrıca dava dosyasında davacı yanın davalı yanı temerrüde düşürdüğüne dair herhangi bir ihtarnameye de rastlanmadığından, işlemiş faiz hesaplarının başlangıç tarihlerinin dayanakları ile uygulanan işlemiş faiz oranının davacı yanca her bir alacak kalemi için ayrı ayrı gerekçelendirilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Taraf iddia ve savunmaları, dosya kapsamına ibraz edilen deliler, bilirkişi rapıru ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde ;
Davalı tarafça davacının husumet ehliyetine itiraz edilmekte olup;
Sıfat deyimi dava konusu sübjektif hak (dava hakkı) ile taraflar arasındaki ilişkidir. Taraf ehliyeti, dava ehliyeti ve davayı takip yetkisi, davanın taraflarının kişilikleriyle (usul hukuku sorunu) ilgili olduğu hâlde; taraf sıfatı, dava konusu sübjektif hakka (maddi hukuk sorunu) ilişkindir. Sübjektif bir hakkı dava etme yetkisi (davacı sıfatı- dava hakkı) o hakkın sahibine ait olup (aktif husumet), hakkını o hakka uymakla yükümlü kişiden (davalı sıfatı- pasif husumet) isteyebilecektir. Sübjektif hakkın sahibinin ve o hakka uymakla yükümlü olan kişinin kimler olduğu daha açık bir ifadeyle bir davada davacı ve davalı sıfatının kimlere ait olduğu hususu dava konusu sübjektif hakkın özüne ilişkin olması nedeniyle maddi hukuk sorunudur.
HMK’nın 53. maddesinde ise ”Dava Takip Yetkisi” düzenlenmiştir. Maddeye göre dava takip yetkisi, talep sonucu hakkında hüküm alabilme yetkisidir. Bu yetki, kanunda belirtilen istisnai durumlar dışında, maddi hukuktaki tasarruf yetkisine göre tayin edilir. Dava ve taraf ehliyetine sahip olan kişi, taraf olduğu bir davayı (davacı veya davalı olarak) takip edebilir. Bir diğer deyişle, bir kişinin taraf olduğu bir davayı kendisinin takip edebilmesi veya vekil ile takip ettirebilmesi yetkisine, dava takip yetkisi denir. Maddenin gerekçesinde de belirtildiği üzere, davayı takip yetkisi tamamen şekli taraf kavramının bir sonucudur. Kural olarak dava ehliyeti bulunan kişinin davayı takip yetkisi de mevcuttur. Ancak bazı durumlarda tarafın dava ehliyeti olmakla birlikte dava takip yetkisi kendisi dışında üçüncü bir kişi tarafından kullanılabilir ya da kanun gereği kullanılması zorunlu olabilir. Bu yetkiyi kullanan kişinin gerçekte hukuki ilişkinin tarafı olmasına gerek yoktur. Örneğin müflisin taraf ve dava ehliyeti mevcut olmakla birlikte iflas masasına giren mal ve haklar bakımından takip yetkisi iflas idaresi tarafından kullanılmaktadır. Dava takip yetkisi de HMK’nın 114/1-e maddesi uyarınca bir dava şartı olup resen nazara alınması gerekir. Buna göre taraf ehliyeti, dava ehliyeti ve dava takip yetkisi davanın taraflarının kişilikleriyle ilgili olduğu halde, taraf sıfatı dava konusu subjektif hakka ilişkindir.
Davada davacı olarak … Şirketi davalı olarak ise … Tic. A.Ş taraf olarak yer almaktadır.
Taraflar arasında davaya dayanak olarak gösterilen 3 adet sözleşme ve iki adet Ek protokol mevcut olup ;
… nolu : 02.01.2014 imza tarihli sözleşme 02.01.2014 başlangıç 02.07.2015 bitiş tarihli olup sözleşmenin taraflarının alt yüklenici olarak … ,yüklenicinin ise… A.Ş … Şb. olduğu,
… nolu : 24.05.2016 imza tarihli sözleşme 01.12.2015 başlangıç 31.12.2016 bitiş tarihli olup sözleşmenin taraflarının alt yüklenici olarak … ,yüklenicinin ise …A.Ş … Şb. olduğu,
… nolu : 06.10.2016 imza tarihli sözleşme 01.06.2016 başlangıç tarihli olup sözleşmenin taraflarının alt yüklenici olarak … ,yüklenicinin ise … A.Ş … Şb. olduğu,
Yine taraflar arasında … nolu sözleşmenin Ek protokolünün 01.09.2014 imza tarihli , 02.01.2014 başlangıç tarihli olup, sözleşmenin taraflarının alt yüklenici olarak… ,yüklenicinin ise …A.Ş … Şb. olduğu,
… nolu sözleşmenin Ek protokolünün 10.02.2014 imza tarihli 01.09.2014i mza tarihli 01.06.2016 başlangıç tarihli olup, sözleşmenin taraflarının alt yüklenici olarak … ,yüklenicinin ise…A.Ş … Şb. Olduğu görülmüştür.
Dosya kapsamına ibraz edilen delillerden davacı … İşleri ünvanlı firmanın …’ da kuruluş tarihinin 06.06.2014 tarihi olup, taraflar arasındaki ilk sözleşme olan ; … nolu 02.01.2014 imza tarihli sözleşmenin; 02.01.2014 başlangıç 02.07.2015 bitiş tarihli olup, sözleşmenin taraflarının; alt yüklenici olarak … ,yüklenicinin ise …A.Ş … Şb. olup davaya dayanak diğer sözleşmelerle aynı taraflara sahip olduğu görülmüştür.
Dosya kapsamına ibraz edilen deliller ile davalı …A.Ş ile dava dışı …Tic.Ltd. Şti’nin aralarında arasında ticari ilişkinin 2012 yılından beri süregeldiği,… firmasının 2011 yılından beri faaliyette olduğu, yine taraflar arasındaki sözleşmelerde alt yüklenici adresinin ..mahallesi … olduğu bu adresin de dava dışı …Tic.Ltd. Şti’nin … ticaret Sicil müdürlüğünün 21.10.2015 tarihli sicil gazetesinde belirtilen adresinin … olduğu bu itibarla davaya dayanak sözleşmelerde taraf olarak yer alan … firmasının davacı sıfatı ile dava açan …Şirketi’ni farklı şirketler olduğu ve davacının davaya dayanak sözleşmelerin dolayısı ile temel ilişkinin tarafı olmadığı anlaşılmıştır.
Anılan durum karşısında; davacının tarafı olmadığı dava konusu sözleşmeler ve tarafı olmadığı temel ilişki kapsamında davalı şirketten alacak isteminde bulunduğu bu kapsamda davacının Aktif Dava Ehliyetinin bulunmadığı HMK’nın 114/1-e ve 115/2 maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar vermek gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Aktif husumet nedeni ile davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 269,85-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 56.213,64-TL harçtan mahsubu ile artan 55.943,79-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 17.900,00-TL nispi /maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye avansın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
5-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
7-Davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye avansın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davalıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı 17/10/2023
Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır
HARÇ BEYANI /
56.213,64-TL PEŞİN HARÇ
269,85-TL KARAR HARCI
55.943,79-TL TALEP HALİNDE İADE HARÇ