Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/322 Esas
KARAR NO : 2022/351

DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 24/05/2019
KARAR TARİHİ : 29/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; Müvekkil ile iş ilişkisi içinde bulunan … Ticaret Ltd. Şti tarafından keşide edilerek müvekkiline verilen çeklerin 31/12/2018 tarihinde çalındığını, … 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin…E. Sayılı dosyasında çeklerin iptali davası açıldıgını ve açılan davada çekin iptali kararı verilmiş olup kararın kesinleştiğini, çekler arasında bulunan … seri nolu ve 40.000,00 TL bedelli çek, müvekkilinin zilyetliğindeyken dava dışı ve hakkında ceza davası açılan … isimli kişi tarafından ele geçirildiğini, müvekkilinin imzası taklit edilmek suretiyle ciro edilerek başkaca dava dışı kişilere devredildiğini ve sonuç olarak geçersiz bir ciro silsilesi ile davalıya devredildiğini, davalının takibe konu çeki ancak ciro silsilesi kopmuş olduğundan ve çekin haklı hak hamili müvekkilinin olduğunu ve çek taraflarına iadesine davacının elinden rızası dışında çıkançekin istirdadına ve müvekkilinin meşru hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitine karar verilmesini beyan ederek davacının elinden rızası dışında çıkan çekin istirdadına ve müvekkilinin meşru hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitini, icra dosyasına yatan paranın alacaklı tarafa ödenmemesi için yatan paraya tedbir konulmasını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; Söz konusu emredici hüküm uyarınca istirdat davasını borçlu olmadığı halde bir icra tehdidi altında parayı ödeyenin kişinin açabileceğini, açılan istirdat davasına konu icra takibinde ödeme yapmış olan borçlu konumunda olmadığını, mahkemenin … 22. İcra Müdürlüğüne müzekkere yazılarak … Esas Numaralı dosyanın dava dosyasında delil olarak kullanılmasını, İcra İflas Kanunundaki açık ve emredici hüküm uyarınca işbu davanın, ilgili hükümdeki şartları taşımayan kişi tarafınca açılması mümkün olmadığını, davacı tarafından haksız kazanç elde etmek amacıyla açıldığını beyan ederek davanın usulden reddini, davacının tüm iddialarının ve taleplerinin reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava konusu uyuşmazlığın; davacı tarafından davacının elinden rızası dışında çıktığı iddia edilen çekin istirdatı talebinin yerinde olup olmadığı, davacının meşru hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespiti talebinin yerinde olup olmadığı noktasında anlaşılmıştır.
Davacı vekili dava dilekçesinde; … 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …E. Sayılı dosyasına, İstanbul 16. Asliye Ceza Mahkemesi … No’lu dosyasına, … 22. İcra Müdürlüğünde açılan … Esas numaralı takip dosyasına delil olarak dayanmıştır.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; … 22. İcra Müdürlüğünde açılan 2019/22836 Esas numaralı dosyana delil olarak dayanmıştır.
… 22. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası aslı celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… 18. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …E. Sayılı dosyası dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… 16. Asliye Ceza Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyası UYAP sistemi üzerinden celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmış, çekteki ciro silsilesi nazara alındığında söz konusu ceza dosyasının beklenmesi gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… 39. Noterliği’ne yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… Bankası … Şubesi’ne yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… Şubesi’ne yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… Bankası … Şubesine yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… nolu Ceza Evi’ne yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
…Bankası A.Ş.’nin 18/11/2021 tarih, … numaralı yazısı ekinde gönderilen; … Bankası … Şubesi’ne ait, … seri numaralı, 10.03.2019 tarihli ve 40.000,00.-TL bedelli çek aslı ile 13/12/2019 tarihli iptalin talep edildiği talimat aslı mahkememiz kasasına alınarak dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… T.C. Kimlik Numaralı davalı …’ndan, huzurda oturarak ve ayakta olmak üzere sağ ve sol elinden alınan imza örnekleri Mahkememiz kasasına alınmıştır.
…Ticaret Sicili Müdürlüğü’nün 27/11/2020 tarihli yazısı ekinde gönderilen; … 12. Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye numarası ile onaylı Anasözleşmesi aslı Mahkememiz kasasına alınarak dosya kapsamına kazandırılmıştır.
10/12/2021 tarihli bilirkişi raporunda ve özetle; İnceleme konusu çekteki birinci ciranta imza ile …’na ait mevcut karşılaştırma imzaları arasında yapılan karşılaştırmada; imzaların başlangıç hareketlerinde, ara gramalarında ve bitiş hareketlerinde farklılıklar görüldüğünü, genel kabul görmüş karakteristik tanı unsurlarından; işleklik derecesi, alışkanlıklar, tersim biçimi, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından değerlendirildiğini; inceleme konusu belge … adına atfen atılmış imzanın elde mevcut mukayese imzalarına kıyasla …’nun eli ürünü olmadığı yönünde görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava davaya konu çekin yetkili ve meşru hamili olduğunun tespiti ile rıza dışı elden çıkan çekten dolayı açılan 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi uyarınca çekin istirdatı istemine ilişkindir.
Somut olayda,dava dilekçesi ile davalı elinde bulunan çekteki imza kendisine ait olmadığından, haklı hamil olduğunun tespiti ile çekin davalıdan istirdatı talep edilmiştir. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 788. Maddesinde emre yazılı veya belirli bir kimse lehine düzenlenen çekin, ciro ve teslim yolu ile devredilebileceği, yine aynı kanunun 790. Maddesinde cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılacağı düzenlenmiştir. Yine aynı kanunun 792. Maddesinde; ” Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür” düzenlemesi yer almaktadır. Bu düzenleme uyarınca rıza hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlamasının yanında,yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir. Bu durum karşısında davada ispat yükü çekin istirdatını talep eden davacıya ait olup aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır (Y. 11. H.D. 31/05/2017 T. 2016/354 esas 2017/3234 karar sayılı ilamı)
Bu madde uyarınca ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının bu hususların yanı sıra ayrıca davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu ileri sürüp kanıtlaması gerekmektedir.
Dava konusu çek incelendiğinde, …bankası … Şubesine ait 10.03.3019 tarihli 40.000-TL bedelli, keşidecisi .. Şti, lehdarı… Tic A.Ş. olan, arkasında sırasıyla lehdarın, …A.Ş.,… ve davalı …’ün ciroları olan, süresinde ibraz edilmiş ancak ödeme yasağı nedeniyle işlem yapılamamış bir çek olduğu görülmüştür.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda dava konusu çekteki imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmadığı tespit edilmiştir. Esasen ciro silsilesindeki imzalardan birinin sahteliği diğer imzaların geçerliliğini etkilemeyeceği TTK 677.madesinin amir hükmü olup, sadece bu durum çek istirdatı davasının ispat edildiğinin kabulü için yeterli değildir. Dava konusu çekin son hamili olan davalının çekte dördüncü sıradaki ciranta olduğu, davacı adına yapılmış cirodan sonra çekin sırasıyla …Tic A.Ş., … tarafından ciro edildiği ve muntazam ciro silsilesine göre son olarak davalının elinde bulunduğu, davacı cirantanın imzasının sahteliği, diğer kambiyo borçlularını sorumluluktan kurtarmayacağından ve ciro silsilesinde görünüş itibariyle kopukluk bulunmadığından davacı tarafından 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 792. maddesi uyarınca, çekin hamil tarafından kötüniyetli iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunun kanıtlanması gerekir. (Yargıtay 11 HD 2016/354 E-2017/3234 ,31.05.2017)Dava konusu somut olayda, dosyada bulunan delillerin, son hamil olan davalının çeki iktisapta kötü niyetli ya da ağır kusurlu olduğunu kanıtlamaya yeterli ve elverişli bulunmadığı, çek hamili olan davalı söz konusu çeki müteselsil ve birbirine bağlı cirolarla iktisap ettiğinden, davalının çeki iktisap ederken kötüniyetli ve ağır kusurlu olduğu ispatlanamadığından davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 80,70.-TL maktu karar ve ilam harcının, dava açılırken davacı taraftan peşin alınan 683,10.-TL harçtan mahsubu ile hazineye gelir kaydına, bakiye 602,40 TL harcın karar kesinleştiğinde, talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 6.000,00.-TL vekalet ücretinin, davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından artan avans olması halinde, hüküm kesinleştiğinde ve talep edildiğinde davacıya iadesine,
6-HMK 333.maddesi gereğince davalı tarafından yatırılan gider avansından artan avans olması halinde, hüküm kesinleştiğinde ve talep edildiğinde davalıya iadesine,
7-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
Dair, taraf vekillerinin huzurunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. .29/04/2022

Katip
E imzalıdır

Hakim
E imzalıdır