Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/156 E. 2020/784 K. 15.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/156 Esas
KARAR NO:2020/784

DAVA:Alacak (Ticari Nitelikteki Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :20/03/2019
KARAR TARİHİ:15/12/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilleri … ve …’ın birlikte ortak oldukları … ile davalı şirket arasında 02.04.2018 tarihinde danışmanlık sözleşmesi akdedildiğini, sözleşmenin 2. maddesinde belirtildiği üzere, müvekkillerinin …’nin 24 ay boyunca tek yetkili satış ve pazarlama faaliyetlerinin yapılması, reklam ve tanıtım faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi, danışmanlık hizmeti sunulması konusunda yetkili kılındığını, davalı şirketin sözleşmenin 4. maddesinde belirtildiği üzere, “müvekkillerinin anılan hizmetlerine karşılık olarak” yapılan satış miktarının peşin ve nakit olarak %3’ünü ve her ay için 10.000 USD danışmanlık ücreti ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, müvekkillerinin sözleşme şartları gereği taahhüt ettikleri hususları eksiksiz bir şekilde yerine getirirken, davalı şirketin e-mail yoluyla gönderdiği 12.07.2018 tarihli bildirim ile sözleşme ilişkisini feshettiklerini bildirdiğini, e- mail yoluyla yapılan ihtara karşılık 23.07.2018 tarihinde e-mail yoluyla cevap verildiğini, davalı şirket tarafından 07.09.2018 tarihinde e-mail yoluyla gönderilen 03.09.2018 tarihli ihtarda, 26.07.2018 tarihli ihtarname ile sözleşmenin feshedildiği ve bu feshin 26.10.2018 tarihinden itibaren gerçekleşeceğinin belirtildiği, taraflarınca 27.11.2018 tarihinde, …. Noterliği’nin … yevmiye numaralı ihtarnamesi gönderilmiş, eksik ödenen aylık danışmanlık ücreti ve haksız fesihten kaynaklanan cezai şart talep edilmiş, davalı şirkete gerekli süre verilmiş; ancak davalı ödeme yapmadığını ve temerrüde düştüğünü, müvekkillerinin müspet zararın karşılanmasında taraflar arasında akdedilen sözleşmenin sonuna kadar beklenen yarar, borçlarını eksiksiz yerine getiren müvekkillerine ödenmesi gerektiğini, davalı taraf, 193.000 USD’yi ödemede temerrüde düştüğünü kabul etmesine rağmen, sözleşmeye aykırı olarak ödemediğini, anılan tutarı sözleşme kapsamında belirlenen 100.000 USD cezai şart karşılamadığın, bunu aşan kısım olan 93.000 USD’nin taraflarına cezai şarttan ayrıca ödenmesini, .100.000 USD cezai şartın fiili ödeme tarihindeki Dolar kurunun Türk Lirası karşılığında olmak üzere, temerrüt tarihinden (27.11.2018) itibaren dövize verilen en yüksek faizi ile tahsilini, cezai şart ile karşılanamayan miktar olan 93.000 USD’ın fiili ödeme tarihindeki Dolar kurunun Türk Lirası karşılığında olmak üzere, temerrüt tarihinden itibaren dövize verilen en yüksek faizi ile tahsilini, sözleşmeye konu tüm gayrimenkullerin sözleşme süresi zarfında satılması halinde elde edilecek % 3 komisyon gelirinin, temerrüt tarihinden (27.11.2018) itibaren ticari faizi ile birlikte, şimdilik belirsiz alacak davası olarak 50.000 TL’sinin ticari faizi ile birlikte tahsilini, Mahkeme masrafları ile vekâlet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; fesih ihbar sürelerine uyularak olağan yolla, hiçbir sebep göstermek zorunda kalmaksızın sözleşmenin feshi imkanı açıkça düzenlendiğini ve bu hakın her iki tarafa da sözleşme ile verildiğini, müvekkili şirketin 12/07/2018 tarihinde davacılara sözleşmenin 5.1 maddesi gereği 3 ay önceden bildirilerek fesih ihbar sürelerine uyularak sözleşmeyi feshettiğini 12/10/2018 tarihinde sözleşmenin sona ereceğini yazılı olarak bildirildiğini, ancak sözlemenin haksız olarak değil, sözleşmenin 5.1. Maddesine göre fesih ihbar sürelerine uyularak müvekkili şirket tarafından olağan yolla feshedildiğini, davacıların taleplerinin taraflar arasındaki 02/04/2018 tarihli danışmanlık sözleşmesinin hükümlerine aykırı olduğunu, ileri sürdükleri sebeplerin de geçerli hukuki bir dayanağının bulunmadığı, davacıların dava konusu ile ilgili olmayan bir çok hususta dilekçelerinde yer vererek taleplerine hukuki bir dayanak yaratma çabasında olduklarını ancak sözleşme hükümlerinin açık olduğunu, feshin ne şekilde gerçekleştirileceğinin ve sonuçlarının her iki taraf içinde belirlenmiş olduğunu, açık sözleşme hükümlerine göre davacıların müvekkili şirketten bir alacağı bulunmadığını, ancak davacıların buna rağmen bir takım alacak taleplerinde bulunduğunu, haksız açılan bu davanın reddine karar verilmesini beyan ederek davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava, sözleşmeye dayalı alacak davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konuları; 02/04/2018 tarihli sözleşmenin haksız feshedilip edilmediği, davacının haksız fesih nedeniyle ceza-i şart, ödenmemiş prim alacağı ve yoksun kalınan prim alacağının varlığı ve miktarı noktalarında toplanmaktadır.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, 02/04/2018 tarihli sözleşme, ek protokol aslı ve 22/05/2018 tarihli makbuz aslı dosya arasına alınmıştır.
Taraflar arasındaki 02/04/2018 tarihli danışmanlık sözleşmesi ile davacıların …’nde yer alan konutların 24 ay boyunca tek yetkili satış, pazarlama ve reklam işlerini yürütmelerinin, davacılara aylık 10.000-USD danışmanlık ücreti ve satış miktarının yüzde 3 ü oranında prim ödenmesinin kararlaştırıldığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 5/1 maddesi ile tarafların üç ay önceden yazılı haber vermek kaydıyla sözleşmeyi feshedebileceklerinin düzenlenediği anlaşılmaktadır. Sözleşme kapsamına göre davacı tarafın davalı adına müşterilerle satış sözleşmesi yapmak yetkisi bulunmamaktadır. Davacı taraf sözleşme konusu dairelerin satışı ve pazarlanması hususunda müşteriler ile davalı taraf arasında aracılık faaliyetinde bulunmaktadır. Buna göre taraflar arasındaki sözleşmenin hukuki mahiyeti taşınmaz simsarlığıdır.
Davalı tarafça sözleşme 12/07/2018 tarihli fesih ihbarı ile üç aylık fesih ihbar süresine uyularak 12/10/2018 tarihinde feshedilmiştir. Davacı tarafça sözleşmenin haksız feshedildiği iddia edilmekle beraber, davacının feshi sözleşmenin 5/1 maddesine uygun ve geçerlidir.
Davacı tara sözleşmenin haksız feshedildiği iddiasına dayalı olarak açtığı davada; üç aylık fesih ihbar süresi boyunca eksik ödenen danışmanlık ücretinin, sözleşme kapsamında satılan taşınmazların komisyonlarının, sözleşmeye konu olup henüz satılmamış ancak sözleşmenin bitiminden sonra satılan taşınmazların komisyon bedelinin, 100.000,00-USD ceza-i şartın ve sözleşme devam etse idi ödenmesi gereken 83.000,00-USD danışmanlık ücretinin ödenmesini talep etmektedir.
Yukarıda izah edildiği üzere; dava konusu sözleşmenin feshi haksız olmayıp, sözleşmenin 5/1 maddesi ile taraflara fesih ihbar süresine uymak kaydıyla tanınan hak kullanılmıştır. Sözleşmenin feshi geçerli olup, davacı tarafça ceza-i şart ve sözleşme devam etse idi ödenmesi gerekecek aylık danışmanlık ücretlerinin toplamı olan 83.000,00-USD’nin talep edilmesi mümkün değildir.
Davacı tarafça … … Blok Zemin kat+1 bodrum kat No:1 de bulunan taşınmaz ile … Blok 1.kat ve çatı arası No:3 de bulunan dairelerin 17/05/2018 tarihinde danışmanlık sözleşmesi kapsamında satıldığını, bu satışlardan kaynaklanan komisyon ücretlerinin ödenmediğini iddia etmiş, yine sözleşme feshedildikten sonra satışı yapılmış dairelerden de kendisine komisyon ödenmesi gerektiğini iddia etmiştir. Aslı dosya kapsamına alınan ek protokol incelendiğinde; … … No:1 ve no 3 de buluna dairelerin, dava dışı … Ltd Şirketinin dava dışı … tarafından devralınacak hisselerinin karşılığında satılacağınıın, bu satış nedeniyle …’e 200.000,00-EURO ödeneceğinin, bu satış nedeniyle ayrıca bir danışmanlık ve komisyon ücreti ödenmeyeceğinin kararlaştırıldığı tespit edilmiştir. Aslı kasaya alınan 22/05/2018 tarihli makbuz ve ibraname ile …’in bu satış nedeniyle 200.000,00-EURO’yu dava dışı …’dan elden teslim aldığı, …’ı ibra ettiği görülmüştür. Şu halde anılan satış dava konusu sözleşme kapsamında olmayıp, dava dışı … ile … arasındaki başka bir hukuki ilişkinin konusudur ve bu satışlar karşılığında ödenmesi gereken komisyon ücreti …’e ödenmiştir. İzah edilen sebeplerle 02/04/2018 tarihli sözleşmenin konusunu oluşturmayan bu satış işlemi için davacı tarafın davalıdan komisyon talep etmesine olanak yoktur.
Taraflar arasındaki sözleşmenin 5/2 fıkrası ile fesih ihbarından sonraki üç aylık süre ile sözleşmenin bitiminden itibaren bir aylık süre içerisinde dava önce ismi bildirilmiş müşterinin daire satın alması halinde danışmana komisyon ödeneceği kararlaştırılmıştır. Bu toplam dört aylık süre içerisinde herhangi bir satış yapılmadığı tarafların kabulündedir. Nitekim davacı vekilince 17/12/2019 tarihli celsede; sözleşme feshedilinceye kadar 2 ayrı gayrimenkulün müvekkillerinin hizmetleri ile satıldığı, bu iki gayrimenkul dışında fesihten önce ya da sonra herhangi bir satımın söz konusu olmadığı ikrar edilmiştir. Bu iki taşınmazın sözleşme konusu olmadığı yukarıda izah edilmiştir. Başkaca bir satış işlemi olmadığına göre dava tarafın sözleşmenin 5/2 maddesi kapsamında komisyon alacağı bulunmamaktadır.
Davalı tarafça davacıya üç aylık fesih ibra süresi boyunca eksik danışmanlık ücreti ödemesi yapıldığı kabul edilmektedir. Davalı tarafından davacı tarafa üç aylık danışmanlık ücreti alacağı olarak toplam 30.000,00-USD ödenmesi gerekirken, 17.000,00-USD ödenmiştir. Bu tutar tarafların kabulündedir. Buna göre davacı tarafın sözleşmenin devam ettiği üç aylık ihbar süresi içerisinde eksik ödenmiş bulunan 13.000,00-USD danışmanlık ücret alacağı bulunmaktadır.
Yukarıda yapılan tüm saptamalar çerçevesinde; davanın kısmen kabulü ile; 13.000,00-USD nin dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/ A maddesi uyarınca devlet bankalarınca USD cinsinden bir yıllık mevduat hesabına uygulanan en yüksek faiz işletilmek suretiyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:/
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; 13.000,00-USD nin dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/ A maddesi uyarınca devlet bankalarınca USD cinsinden bir yıllık mevduat hesabına uygulanan en yüksek faiz işletilmek suretiyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazla talebin reddine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 4.873,59-TL nispi karar ve ilam harcının peşin alınan 18.652,05-TL harcın mahsubu ile hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde artan 13.778,46-TL harcın davacıya iadesine,
Davacı tarafından dava açılırken peşin olarak yatırılan 4.873,59-TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 44,40-TL başvuru harcı ve 89,20-TL posta masrafı olmak üzere toplam 133,60 TL yargılama giderinin davadaki kabul ve red oranına göre 9,00-TL sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Kabul edilen kısım yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT ye göre hesap olunan 10.074,89-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Red edilen kısım yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT ye göre hesap olunan 68.942,90-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın hüküm kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinde itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/12/2020

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır