Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2018/699 Esas
KARAR NO: 2020/442

DAVA: Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ: 22/02/2018
KARAR TARİHİ: 16/07/2020

… Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarih ve … Esas, … Karar sayılı görevsizlik kararı ile gelen dosya Mahkememizin 2018/699 Esasına kaydının yapılarak görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM/
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; dava dışı …. Şti.’ye ait … plakalı araç davacı şirket tarafından 03.02.2017 başlangıç tarihli, … nolu ticari genişletilmiş kasko sigorta poliçesi ile sigorta kapsamına alındığını, dava konusu olan … plakalı araca 23.07.2017 tarihinde davalıya ait olduğu tespit edilen lakin sürücüsü tespit edilemeyen … plakalı aracın çarpıp kaçtığını, sigortalı … plakalı araca kaza sonrası ekspertiz yapıldığını, ekspertiz incelemesi sonucu 22.875,54-TL hasar bedeli belirlendiğini, bu bedelin 22.09.2017 tarihinde hak sahibi sigortalının yetkilendirdiği … Otomotiv şirketine davacı şirket tarafından ödendiğini, sigortalı aracın olay sırasında park halinde olduğunu, kazanın meydana gelmesindeki tek kusurun … plakalı aracı kullanan sürücüde olduğunu, bu sebepten de sigortalı araca çarptıktan sonra olay yerini terk ettiğini, Borçlar Kanunu ile 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, sebebiyet verdiği zarardan malik ve sürücüyü birlikte sorumlu tuttuğunu, Türk Ticaret Kanunu’nun 1472. Maddesinin de sigortacıya ödenen tazminatı haksız fiili ile zarara sebebiyet verenlerden ve bu fiilden sorumlu olanlardan kendi sigortalısına halef olarak geri alma hakkını tanıdığını, davalı şirkete gönderilen rücu yazılarına rağmen, davalı şirketin bugüne kadar herhangi bir ödeme girişimi olmadığını belirterek 22.875,54-TL rücuen tazminat alacağının hak sahibine ödeme tarihi olan 22.09.2017’den itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, davalıya ait … plakalı aracın kaydına ihtiyati tedbir konulmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin de davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; davacı şirketin 23.07.2017 tarihinde meydana gelen maddi hasarlı trafik kazası sonucunda, sigortacısı bulunduğu … plakalı araçta oluşan hasar bedelinin rücu talebi ile işbu davayı ikame ettirdiğini, davalı şirketin … A.Ş. bünyesinde faaliyet göstermekte olup, sadece … ve … markası ile yaklaşık 60.000 araçlık bir filo ile kiralama yaptığını, ana sözleşmesinde de araç kiralama yapacağına dair madde bulunduğunu, mahkemenin görevli olmadığı hususunu belirtmek istediklerini, görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi olduğunu, görevsizlik itirazlarının doğrultusunda dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesine karar verilmesini talep ettiklerini, davaya yetki bakımından da itirazının mevcut olduğunu, işbu davada yetkili mahkeme …mahkemesi olduğunu, yetki itirazımız doğrultusunda dosyanın yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verilmesini talep ettiklerini, davaya konu trafik kazasına karışan ve sürücüsü tespit edilemeyen … plakalı araç …’ne uzun dönem kiralama sözleşmesiyle kiralandığını, davalı şirketin … plakalı araç hakkında işleten sıfatı bulunmadığını ve davalı şirkete davada husumet yönetilmesi hukuken mümkün olmadığını, kusur yönünden davalı şirkete davada husumet yönetilmesi hukuken mümkün olmadığını, objektif sorumluluk halleri yasalarda sınırlı olarak belirtildiğini, kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahiplerinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsendiğini, aracın malikleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanması için bir başka kimseye devir edilmesi halinde artık üzerindeki fiili hakimiyeti kalmayacağını, bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda, o araca kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan iktisaden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerektiğini, bunun sonucu olarak da araç maliki sorumlu tutulması gerektiğini, aracın işleteni müvekkili …değil aracı uzun dönem olarak kiralayarak işleten …A.Ş. olduğunu, bu nedenle öncelikle aracın işleteni sıfatını kimin taşıdığına yönelik araştırma ve inceleme yapılarak araç işletenin tespiti yapılması gerektiğini, kiralama sözleşmesi sebebiyle aracı işleten sıfatının davalı şirketten kiracıya geçmesi sebebiyle kazadan doğan zarardan ötürü davalı şirketin sorulu tutulması hukuka aykırı olduğunu, meydana gelen trafik kazası neticesinde tutulan trafik kazası tespit tutanağının kabul edilemeyeceğini, davacının dava dilekçesinde beyan ettiği … plakalı aracın sürücüsünün tam ve asli kusurlu olduğu iddiasını kabul edilemeyeceğini, davaya konu olayda … plakalı araç hakkında mali sorumluluk sigorta poliçesi mevcut olduğunu, bu nedenle sigorta poliçesinin muhatabının …Sigorta A.Ş. olduğunu ve aracın kaza anında sigortalı olduğunu, buna rağmen davacıların taleplerini sigorta şirketinden talep etmek yerine işleten sıfatı dahi bulunmayan davalı firmaya yöneltmeleri hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, sigortacının tazmin yükümlülüğünün şartlarının ortaya çıktığını, buna rağmen sigortacının öncelikli tazmin sorumluluğu ortadayken davacı tarafından davalı firmaya yöneltilen tazmin talebi haksız ve hukuki gerekçelerden yoksun olduğunu, davanın kazaya karışan aracın işleteni … ihbarına, davanın tazmin zorunluluğu bulunan sigortacı … Sigorta A.Ş. İhbarına, müvekkilinin işleten olmadığından müvekkil yönünden haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olarak ikame edilmiş bu davanın reddine yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE/
Dava; rücuen tazminat istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konularının; dava konusu kazada tarafların kusur durumunun ne oluğu, … plakalı araçta kaza sonucu hasar meydana gelip gelmediği, gerçek zarar tutarının ne olduğu, davacının rücuen tazminat alacağının varlığı ve miktarı, davalının pasif husumetinin bulunup bulunmadığı noktalarında toplandığı tespit edilmiştir.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, davacının iddiası davalının savunması ve tüm dosya kapsamına göre, ön inceleme duruşmasında tespit edilen uyuşmazlıkların halli, dosyaya davalı tarafından sunulan uzun süreli kira sözleşmesinin ve eki protokolün davalının ve dava dışı kiralayan … İmalat San ve Tic. Ltd Şti’nin 2014-2017 yılları ticari defter ve belgelerinde ne şekilde kayıtlı olduğunun, kaza tarihi itibariyle kazaya karışan aracın konusu teşkil ettiği kira sözleşmesinin devam edip etmediğinin tespiti için bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkişi S.M.Mali Müşavir … tarafından tanzim edilen 31/03/2020 Uyap gönderim tarihli bilirkişi raporunda özetle; Dava dışı … San. ve Tic. Ltd. Şti., defter ve belgelerini ibraz etmediğinden dolayı, şirket defter ve belgelerinde inceleme yapılamadığı, dosyaya sunulan deliller ve davalı şirket (…) defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde; davalı şirketin, Türk Ticaret Kanunu’na göre tutulması gereken ticari defterlerini yasal süreleri içerisinde tasdik ettirdiği, yevmiye defterlerinin kapanış tasdikini de yasal süresi içerisinde yaptırdığı dolayısıyla davacı şirketin ticari defterlerinin sahibi lehine delil olma özelliğini taşıdıkları, davalı tarafından dava dışı şirket (…) ile aralarındaki ticari ilişkiye istinaden (araç kiralama) düzenlenen faturaların, davalı şirket defterlerinde usulüne uygun olarak kayıt altına alındığı, davalı şirketin, 02.12.2014 tarihinden itibaren; gerek kestiği kira faturalarında araç plakasının açıkça yer alması gerek yaptığı trafik cezası gibi yansıtmalarda araç plakasının açıkça yer alması dolayısıyla, … plakalı aracı dava dışı şirkete (…) dava konusu dönem olan 2017 yılı da dahil olmak üzere fiilen kiraladığı görüş ve kanaati bildirilmiştir.
2918 Sayılı Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun tanımlar başlıklı 3. Maddesinde işleten; “araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” şeklinde tanımlanmıştır.
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85 maddesinde düzenlenen motorlu araç işleten ile araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğunun hukuki niteliği ise kural olarak tehlike sorumluluğudur. Mezkur Kanunun 85/1 maddesi uyarınca “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” Yine aynı kanunun 58/son maddesi uyarınca “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” Bu düzenlemeler kapsamında motorlu araç işletenin veya teşebbüs sahibinin, motorlu aracın işletilmesi nedeniyle ortaya çıkan zararlardan sorumluluğu kusur(haksız fiil) sorumluluğu olmadığı gibi, objektif özen yükümlülüğünün ihlaline dayanan olağan sebep sorumluluğu niteliğinde de değildir. Tehlike sorumluluğu niteliğindeki bu sorumluluğun doğması için, motorlu aracın işletilmesine özgü tipik tehlikenin gerçekleşmesi yeterli olup motorlu araç işletenin veya teşebbüs sahibinin kusuru yahut objektif özen yükümlüğünü ihlali aranmaz. Motorlu taşıt işletenin olağan sebep sorumluluğu istisna olup 2918 Sayılı Kanun’un 85/3 fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre işletme haline olmayan bir motorlu aracın sebep olduğu trafik kazasından dolayı işletenin sorumlu tutulabilmesi için, zarar görenin, kazanın oluşumunda işleten veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere ilişkin bir kusurun varlığını veya araçtaki bozukluğun kazaya sebep olduğunu ispat etmesi gerekir. Somut olayda meydana gelen trafik kazası aracın işletilmesi sırasında meydana geldiğinden, işletenin sorumluluğunun tehlike sorumluluğu olduğunda şüphe yoktur. Bu sebeple işleten ancak kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulabilir.
İddia, dosya içeriği deliller ve alınan bilirkişi raporuna göre; davalı dosyada mübrez uzun dönem araç kiralama sözleşmesi ve bilirkişi raporuna göre, davalının 2918 Sayılı Kanunun 3. Maddesi uyarınca kaza tarihi itibariyle işleten sıfatını haiz olmadığı, başka ifade ile pasif husumetinin bulunmadığı anlaşılmakla davanın husumet yokluğundan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 54,40-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 390,66-TL harçtan mahsubu ile hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde artan 336,26-TL harcın davacıya iadesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 3.400,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
HMK 333.maddesi gereğince taraflarca yatırılan gider avansından geriye kalan kısımlarının hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde ilgili tarafa iadesine,
Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafça yapılan 928,00-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yokluklarında tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.16/07/2020

Katip …
e-imzalı

Hakim…
e-imzalı