Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/550 E. 2020/503 K. 15.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/550Esas
KARAR NO:2020/503

DAVA:Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:08/06/2018
KARAR TARİHİ:15/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan menfi tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM/
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 07/02/2018 tarihli protokol yapıldığını, bu protokole göre müze bileti alımı ihalesi için müvekkilinin davalıya çekler verdiğini, çeklerin bir kısmının ödeme tarihlerin gelmesi üzerine ödenmiş olmasına rağmen davalı şirketçe müze biletlerinin kendilerine verilmediğini, davalı şirketçe yapılan görüşmede yapılan ihalenin davalı şirketçe kazanılamadığını, ihaleyi başka bir şirketin aldığını bu nedenle müze biletlerinin verilemeyeceğinin müvekkiline bildirildiğini, müvekkilinin müze biletlerini alamaması üzerine davalıdan çeklerini istediğini, dava konusu çek ile verilen diğer çeklerden bir kısmının müvekkiline teslim edilmediğini belirterek dava konusu çeklerin tahsili halinde müvekkili şirketin ileride telafisi imkansız maddi ve manevi zarara uğrayacağı muhtemel olduğundan dava konusu çeklerin teminatsız veya mahkemece uygun görülecek bir teminat mukabilinde mahkemece verilecek olan karar kesinleşinceye kadar çeklerin ödenmemesini engeller mahiyette ve muhtemel icra takiplerinin durdurulması amacıyla ihtiyati tedbir kararı verilmesine, davalı şirketlere borçlu olmadıklarının tespiti ile … Şubesine ait … hesap nolu, … çek nolu, 10/06/2018 tarihli ve 270.000,00 TL bedelli çek, … çek nolu, 10/07/2018 tarihli ve 280.000,00 TL bedelli çek, … çek nolu, 10/08/2018 tarihli ve 290.000,00 TL bedelli çeklerin iptali ile müvekkili şirkete iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 07/02/2018 tarihli protokol yapıldığını, bu protokole göre müze bileti alımı ihalesi için müvekkilinin davalıya çekler verdiğini, yapılan ihalenin müvekkili şirketçe kazanılamadığını ve müze biletlerinin müvekkiline verilemeyeceğinin müvekkiline bildirildiğini, müvekkilinin müze biletlerini alamaması üzerine davalıdan çeklerini istediğini, dava konusu çek ile verilen diğer çeklerden bir kısmının müvekkiline teslim edilmediğini, teslim edilmeyen çeklerden 3 adedi ile ilgili …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E sayılı dosyasında menfi tespit davası açıldığını, dava konusu çekin ise davalının elinde mi yoksa başka kişiye mi verildiğinin tespit edilemediğini, çekin arkasının yazdırılması sonucu müvekkilinin bankalar nezdindeki kredibilitesini kaybedeceğinden telafisi imkansız zararlara yol açacağından çeklerin ibrazı halinde ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, bu nedenlerle; müvekkili şirketin davalı şirkete borçlu olmadığının tespiti ile … Şubesine ait … hesap nolu, … çek nolu, 15/06/2018 tarihli ve 375.000,00 TL bedelli çekin iptali ile müvekkili şirkete iadesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı … AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu 4 adet çekin müvekkili bankaya diğer davalı şirket tarafından kredi ödemelerine mahsup edilmek üzere temlik cirosu ile teslim edildiğinden davacı tarafın iddialarının yerinde olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı … ….Ltd.Şti vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının davayı açmakta herhangi bir hukuki yararının bulunmadığını, taraflar arasında imza altına alınan protokolün iptali ya da hükümsüzlüğünün bulunmadığını, devam eden bir sözleşme ilişkisi içerisinde davacının dava konusu çeklerin iptal edilmemesinden kaynaklı uğrayacak olduğu herhangi bir zarar ihtimalinin mevcut olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Asıl ve birleşen Dava; menfi tespit istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, dava ve birleşen davaya konu olan ve 07/02/2018 tarihli protokol kapsamında davalı şirkete verilen çeklerin, müze biletlerinin davalı şirket tarafından davacıya teslim edilmemesi nedeniyle bedelsiz kalıp kalmadığı, sözleşme fesih olunmaksızın bedelsizlik iddiasının ileri sürülüp sürülemeyeceği ve bir kısım çek bedelleri ödenmiş olmakla, menfi tespit ve istirdat istemlerinin yerinde olup olmadı noktalarında toplandığı tespit edilmiştir.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış 07/02/2018 tarihli protokol aslı dosya içine alınmıştır.
… Şubesi’nin dava konusu çeklerin ibraz tarihlerinden sonra dosyaya sunulan 12/03/2019 tarihli yazı cevabından, asıl ve birleşen dava konusu çeklerden, … seri numaralı çekin 18/06/2018 tarihinde … tarafından ibraz edilerek ödendiğinin, … ve … seri numaralı çeklerin sırasıyla 19/07/2018 ve 10/08/2018 tarihlerinde … tarafından sorduruldukların, ancak işlem yapılmaksızın iade edildiklerinin, anılan iki çekin şubelerine iade edilerek iptal edildiklerinin, … seri numaralı çekin ise 18/06/2018 tarihinde … Bankası tarafından sordurulduğunun, mahkememizin ödeme yasağı kararı nedeniyle işlem yapılmadığının bildirildiği anlaşılmıştır.
… A.Ş.’nin cevabı yazısı ile, dava konusu çeklerden … ve … seri numaralı ve temlik cirosu ile alınan çeklerin, çek bedellerinin haricen ödenmesi nedeniyle davalı …’a iade edildiklerinin bildirildiği görülmüştür.
Asıl davada davacı vekilinin davalı … A.Ş.’ye karşı açtığı davanın geri alındığını beyan ettiği, davalı … A.Ş. vekilince ibraz edilen 01/03/2019 tarihli dilekçe ile davalının geri almaya muvafakat ettiğini ve davacıdan yargılama gideri ve vekalet ücreti taleplerinin bulunmadığını beyan ettiği görülmüştür.
6100 Sayılı HMK’nun 123 maddesi uyarınca, davacı, hüküm kesinleşinceye kadar; ancak karşı tarafın açık rızası ile davasını geri alabilir. Somut olayda davalı … A.Ş. Tarafından geri almaya açıkça rıza gösterildiği anlaşılmakla, asıl davada, davalı … A.Ş.’ye karşı açılan davanın HMK’nun 123 maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Davalı tarafından talep edilmediğinden lehine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmemiştir.
İddia, savunma, dosya içeriği delillere göre; asıl ve birleşen davaya konu 07/02/2018 protokol ile tarafların, … tarafından davacıya müze ve ören yeri bileti temin edilmesi hususunda anlaştıkları, aynı tarihli taahhütname ile davalının, protokol konusu biletleri imza tarihinden itibaren 60 gün içerisinde davacıya vermeyi taahhüt ettiği, protokol kapsamında davacının davalıya asıl ve birleşen davaya konu dört adet çekin de içlerinde yer aldığı çekleri teslim ettiği; davalı vekilinin 19/11/2019 tarihli celsede, protokol tarihinden sonra bilet ihalesinin başka bir firmaya verilmesinden ötürü bilet satış işlemlerinin davalı tarafından gerçekleştirilemediğini beyan ettiği, taraflar arasındaki protokolün 2. Maddesinde açıkça, protokol konusu biletlerin davacıya verilmemesi halinde çeklerin iade edileceğinin kararlaştırıldığı anlaşılmıştır. Dosya kapsamı tespitler ile davalı tarafından protokol konusu biletleri temin borcunun, ihale kaybı nedeniyle ifa edilemediği, bu nedenle asıl ve birleşen davaya konu çeklerin bedelsiz kaldıkları sabittir. Yapılan yargılama sırasında asıl davaya konu … Şubesi’nin … bolu hesabından keşide edilen … seri numaralı 270.000,00-TL bedelli, 10/06/2018 keşide tarihli çekin ibraz edilerek ödendiği, talebin istidada dönüştüğü tespit edilmiştir. Buna karşılık … yazı cevabından asıl davaya konu; … Şubesi’nin … bolu hesabından keşide edilen … seri numaralı 280.000,00-TL bedelli, 10/07/2018 keşide tarihli; … seri numaralı 290.000,00-TL bedelli, 10/08/2018 keşide tarihli bankaya sordurulduğu, fakat işlem yapılmaksızın iadelerinin istendiği, nihayet çeklerin … … Şubesi’ne iade edilerek iptal edildikleri, bu iki çek yönünden davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır. Birleşen davaya konu … Şubesi’nin … bolu hesabından keşide edilen … seri numaralı 375.000,00-TL bedelli, 15/06/2018 keşide tarihli çekin ise ibraz edildiği; ancak tedbir kararı kapsamında işlem yapılmadığı, bankaya iade edilmediği anlaşılmıştır.
Yukarıda izah edilen gerekçelerle; asıl davada, davalı … Şirketi aleyhine açılan dava yönünden; … Şubesi’nin … bolu hesabından keşide edilen … seri numaralı 280.000,00-TL bedelli, 10/07/2018 keşide tarihli; … seri numaralı 290.000,00-TL bedelli, 10/08/2018 keşide tarihli çekler yönünden konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, dava konusu, … Şubesi’nin … bolu hesabından keşide edilen … seri numaralı 270.000,00-TL bedelli, 10/06/2018 keşide tarihli çekten ötürü davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, çekin yargılama sırasında ödendiği ve davacının talebini istirdada dönüştürdüğü anlaşılmakla, 270.000,00-TL’nin 18/06/2020 ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine; birleşen davada davanın kabulü ile; … Şubesi’nin … bolu hesabından keşide edilen … seri numaralı 375.000,00-TL bedelli, 15/06/2018 keşide tarihli çekten ötürü davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Davanın konusuz kalması halinde, mahkemece; yargılamaya devam edilerek davanın açıldığı tarih itibariyle hangi tarafın haklı olduğunun tespit edilmesi, o taraf lehine yargılama giderleri ve vekalet ücretine karar verilmesi gerekir. Somut olayda, dava konusu … Şubesi’nin … bolu hesabından keşide edilen … seri numaralı 280.000,00-TL bedelli, 10/07/2018 keşide tarihli; … seri numaralı 290.000,00-TL bedelli, 10/08/2018 keşide tarihli çekler yönünden davanın konusuz kaldığı; ancak dava tarihi itibariyle davacının dava açmakta haklı olduğu anlaşılmaktadır. Yargılama harç ve giderleri, kural olarak davada haksız çıkan aleyhine hüküm verilen tarafa yükletilir (HMK md.326/1). Aynı şekilde, vekalet ücreti yönünden de haksız çıkan taraf aleyhine hüküm kurulur (HMK md.330/1). Dava açıldığı anda haklı durumda bulunan tarafın, yargılama sırasında davanın konusuz kalması halinde yargılama giderlerinden, dolayısıyla karşı tarafın vekalet ücretinden sorumlu tutulması olanaklı değildir. İzah edilen gerekçelerle asıl davada davalı … aleyhine dava konusu tüm çekler yönünden yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle;
ASIL DAVADA;
1-Davalı … A.Ş.’ye karşı açılan davanın HMK’nun 123 maddesi uyarınca AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,
2-Davalı … Şirketi’ne karşı açılan davada;
A)Dava konusu, … Şubesi’nin … bolu hesabından keşide edilen … seri numaralı 280.000,00-TL bedelli, 10/07/2018 keşide tarihli; … seri numaralı 290.000,00-TL bedelli, 10/08/2018 keşide tarihli çekler yönünden KONUSUZ KALAN DAVANIN ESASI HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
B)Dava konusu, … Şubesi’nin … bolu hesabından keşide edilen … seri numaralı 270.000,00-TL bedelli, 10/06/2018 tarihli çekten ötürü davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, çekin yargılama sırasında ödendiği ve davacının talebini istirdada dönüştürdüğü anlaşılmakla, 270.000,00-TL’nin 18/06/2020 ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 57.380,40-TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 14.345,10-TL nin mahsubu ile bakiye 43.035,30-TL nispi karar ve ilam harcının davalı … Şirketi’nden tahsili ile hazineye irat kaydına,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 59.050,00-TL nispi vekalet ücretinin davalı … Şirketi’nden alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen toplam 14.642,80-TL yargılama giderinin davalı … Şirketi’nden alınarak davacıya verilmesine,
Davalı davalı … Şirketi tarafından dosya üzerinde yapılan yargılama gideri bulunmadığından ve yatırılan gider avansı olmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
Davalı banka tarafından yatırılan gider avansından bakiye avansın hüküm kesinleştiğinden ve talep halinde davalı bankaya iadesine,
HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye avansın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
BİRLEŞEN DAVADA;
1-Davanın KABULÜ ile; … Şubesi’nin … bolu hesabından keşide edilen … seri numaralı 375.000,00-TL bedelli, 15/06/2018 keşide tarihli çekten ötürü davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine,
Birleşen davada karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 25.616,25TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 6.404,07-TL nin mahsubu ile bakiye 19.212,18-TL nispi karar ver ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Birleşen davada karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 34.700,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Birleşen davada davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen toplam 6.439,97TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Birleşen davada HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye avansın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine
Dair, davacı ve davalı … vekilinin yüzüne karşı, diğer davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.15/09/2020

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır