Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/327
KARAR NO : 2022/105

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 03/04/2018
KARAR TARİHİ : 10/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili …, …-… isimli firması ile gümüş takı imalatı ve toptan satışı işi ile iştigal ettiğini, müvekkilinin dava dilekçesi ekindeki fatura suretleri ve çek bordrosundan anlaşılacağı üzere müşterisinden aldığı ve meşru hamili olduğu 5 adet çek ilk cirantalar tarafından çalınarak tedavüle konulduğunu, müvekkili …, çekleri günü gelene kadar işyerindeki kasasından bankasına götürdüğü sırada kaybettiği/düşürdüğü ihtimali üzerinde durarak yine bu doğrultuda … 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı kararı ile ödeme yasağı kararı alındığı, ancak günü geldiğinde çeklerin bir kısmının … A.Ş tarafından diğer bir kısmının da … A.Ş tarafından bankaya ibraz edildiğinin görüldüğü, çeklerin ciroları incelendiğine ise 1. Cironun … Ltd. Şti’ne 2. Cironunda …’ye ait olduğunun görüldü. … ise Çin’den kuyumculukta kullanılan taş getirdiğini belirterek çarşıdan bir esnafın referansı ile müşteki ile 2-3 defa görüşmeleri olduğunu ve yine müştekinin muhtemelen işyerine geldiklerinde bu görüşmelerden birinde çekleri müvekkilin boşluğundan yararlanarak kendisinden çaldıklarının sabit olduğunu, zira … ile ilk cirantalar … ve … Ltd. Şti arasında herhangi bir ticari alışveriş bulunmadığını, bu hususta taraflar arandığında da kaçamak cevaplar verdiklerini, çeklerle ilgili icra takipleri yaparak da tahsile çalıştıklarını, ayrıca çek hakkında ihtiyati haciz kararı alınarak … 34. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası ile takibe konulduğunu netice itibari ile müvekkilin yetkili meşru hamil davalının da kötü niyetli hamil olduğunun tespiti ile çeklerin davalıdan istirdadı amacı ile iş bu davanın açılması gereği hasıl olduğunu, bu nedenlerle dava süresince ödeme yasağının devamı ile çekin tahsili amacı ile girişilen icra takibinin ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasını, davaya konu çekin davalıdan istirdadı ile müvekkiline teslimini yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalıya tahmiline karar verilmesini talep etmiş davacı vekili 12/11/2018 havale tarihli dilekçesi ile dava konusuna dair beyan dilekçesinde özetle;Müvekkiline ait işyerinden çalınan meşru hamil ve ödeme yasağı ihtiyati tedbir kararı ile birlikte … 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyası üzerinden açılan dava ile iptali talep edilen … nolu hesaptan verilme … nolu, keşide yeri …, keşide tarihi 20/01/2018 olan 50.000 TL bedelli çekin taraflarına geri iade edilmesi olduğunu beyan etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin eğitim ve öğretim alanında faaliyette bulunan ve özel okul işletmeciliği yapan bir kurum olduğunu, dava konusu olan çekte cirosu bulunan … de müvekkili şirketten bu kapsamda hizmet alan öğrenciler … ve …’nin babası olduğunu, dolayısı ile müvekkilden önceki ciranta … tarafından çocuklarının eğitim ve öğretim bedeli olarak söz konusu çek ödeme amacıyla davalı müvekkiline ciro edildiğini, davaya konu çek taraflarına müvekkili şirkete eğitim öğretim ücreti nedeniyle borçlu durumunda bulunan … tarafından alacaklı olunan … 35. İcra Müdürlüğü … Esas, … 35. İcra Müdürlüğü’nün … Esas, … 2. İcra Müdürlüğü … Esas, … 14. İcra Müdürlüğü … E. Numaralı dosyalarda ki alacaklarına istinaden verildiğini, iş bu dosyaların celp edilmesi gerektiğini, bu dosyalardaki alacak miktarının … tarafından ciro edilen çekin bedelinden daha fazla olduğunu, dolayısı ile anılan dosyalardaki alacağın ödenmesi cihetinde davaya konu çek taraflarına verilmiş ise de davacı tarafından açılan çek iptali davası nedeniyle çek ödenmediğini, müvekkilinin günü geldiğinde davaya konu edilen çekin ilgili bankaya ibraz edilmiş ise de çekle ilgili olarak … 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyasından ödeme yasağı kararı verilmiş olduğundan muhatap banka tarafından hiçbir işlem yapılmaksızın söz konusu çek müvekkilline iade edildiğini, bu durumun muhatap banka tarafından çekin arka yüzüne şerh edildiğini, hak kaybına uğramamak adına … 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’NİN … D.İş sayılı kararı ile ihtiyati haciz kararı alındığını ve … 34. İcra Müdürlüğü… E. Sayılı dosyası ile de keşidecisi …, ciranta …Dış. Tic. Ltd. Şti ve ciranta … aleyhine icra takibi başlatıldığı çek aslı icra müdürlüğüne teslim edildiğini, davalı müvekkilinin muhatap bankaya çekleri ibraz edene dek çeklerin akıbeti hakkında bilgisi olmadığını, iddia edildiği gibi söz konusu hırsızlık gibi bir olaydan haberdar olmasının imkansız olduğunu, davalı müvekkili şirkete çeki taraflarına ciro eden …’nin bilgileri verilen iki çocuğu okumuş olduğunu bu iki çocuğun özel eğitim ve öğretim hizmetine istinaden ücretlerin ödenmemesi nedeniyle başlatılan icra takibindeki borçtan mahsup edilmek üzere bu çekin taraflarına verildiğinden dolayı davalı müvekkili şirketin kötü niyetinden söz edilemeyeceğini, bu nedenlerle haksız ve mesnetsiz davanın reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Dosyada tarafların bildirdiği belgeler, … 34. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası, … 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas … karar sayılı dosyası, … CBS’nin … ve ….soruşturma sayılı dosyası, … Bankası … Şubesi’nin 06/10/2020 ve 31/12/2020 tarihli cevabi yazıları, … A.Ş’nin 16/11/2021 ve 19/11/2021 tarihli cevabi yazıları delil olarak değerlendirilmiştir.
GEREKÇE: Dava, TTK’nın 792. maddesi uyarınca açılan çek istirdadı istemine ilişkindir.
… 34. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası üzerinde yapılan incelemede takip alacaklısı … A.Ş. tarafından takip borçluları …, …Tic. Ltd. Şti., … aleyhine, toplam 56.313,12 TL üzerinden kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile 07/03/2018 tarihinde takip başlatıldığı anlaşılmıştır.
… 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas … karar sayılı dosyası üzerinde yapılan incelemede davacı … tarafından 12/12/2017 tarihinde iş bu davaya konu olan … Bankası … Şubesi’ne ait keşidecisi … olan … numaralı 20/01/2018 tarihli 50.000,00 TL bedelli çekin de aralarında bulunduğu birtakım çekler hakkında zayi nedeniyle iptali istemi ile açılan davada 17/07/2018 tarihinde iş bu dava konusu çek ile ilgili esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verildiği görülmüştür.
… CBS’nin … soruşturma sayılı dosyası üzerinde yapılan incelemede … tarafından, …, … ve … aleyhine 22/11/2018 tarihinde dolandırıcılık suçundan dolayı suç duyurusunda bulunulduğu ve soruşturma dosyasının derdest olduğu görüldü.
… CBS’nin … soruşturma sayılı dosyası üzerinde yapılan incelemede … tarafından …, …, … Limited Şirketi aleyhine 03/09/2020 tarihinde hırsızlık suçundan dolayı suç duyurusunda bulunulduğu ve soruşturma dosyasının derdest olduğu görüldü.
Davacı, davaya konu çekin lehdar tarafından kendilerine teslim edilmesinden sonra iş yerinde yaşanan hırsızlık olayı neticesinde çalındığını, davalı ile aralarında bir ticari ilişki olmadığını iddia etmiş, davalı ise iyi niyetli meşru hamil olduğunu ileri sürmüştür. İş bu davaya konu olan … Bankası … Şubesi’ne ait keşidecisi … olan … numaralı 20/01/2018 tarihli 50.000,00 TL bedelli çek incelendiğinde, davacının yer almadığı davalının ise cirosunun arka sayfada 3. sırada yer aldığı çekin ciro zincirinde şeklen bir kopukluk bulunmadığı anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesine göre, “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” Zayi olan çekin istirdadı talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının senedi elinde bulunduran şahsın kötüniyetli ve iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir. Bu kapsamda, … CBS’nın … ve … soruşturma sayılı dosyası dosyalarında davalı şirket yetkililerinin bu aşamada şüpheli olarak yer almadıkları ve davalıya yöneltilmiş bir suç isnadının bulunmadığı davacının suç duyurusunda da davalı şirketin yer almadığı anlaşılmakla soruşturma dosyalarının akıbetinin dosyaya bir katkı sağlamayacağı kanaati ile bekletici mesele yapılmamıştır.
Davcı ile davalı arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmadığının tarafların kabulünde olması ve iş bu dava yönünden davacının ispatlanması gereken hususun davalının kötüniyetli iktisabı olması ve kambiyo senetlerinin ticari defter ve kayıtlarının işlenmesinin zorunlu olmaması da dikkate alınarak tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde usul ekonomisi ilkesi de gözetilerek bilirkişi incelemesi yoluna gidilmemiştir. Dava dilekçesinde davalının iyiniyetli hamil olmadığı bildirilmiş ise de, bu hususa ilişkin olarak dava konusu çek ile ilgili ödeme yasağı kararının ve çekin sorunlu olduğunun bankadan öğrenilebileceği ve eğitim sektöründeki davalı şirketin bu meblağda çek almasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu olduğu ileri sürülmüştür. Davalı taraf da cevap dilekçesinde dava dışı …’nin eğitim ücreti ödemesi olarak çeki verdiği savunmuştur. Davacı vekili 09/11/2021 tarihli dilekçesi ile HMK’nun 240/2. Maddesi uyarınca tanık dinletilmek istenilen vakıa bildirmeyerek keşideci …’i tanık olarak dinletmek istemiştir. Dosya kapsamı, dava değeri, tanık dinletilemek vakıanın bildirilmemiş olması ve HMK’nun 200. Maddesi uyarınca davacı vekilinin tanık dinletme talebinin reddine dair duruşmada karar verilmiştir. Dosya kapsamı itibariyle davalı iyiniyetli hamil olup davacı taraf davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiği veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu kanıtlayamadığından sübut bulmayan davanın reddine dair karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davanın reddine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 80,70 TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 853,88 TL harçtan mahsubu ile hazineye gelir kaydına, bakiye 773,18 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kararın mahiyeti gereği üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
6-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’ye göre belirlenen 7.300,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde HMK’nun 341/1. Maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 10/02/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır