Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/307 Esas
KARAR NO : 2019/1067

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/06/2015
KARAR TARİHİ : 26/12/2019

Mahkememizden verilen 28/04/2016 Tarih ve …Esas, … sayılı kararının Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 25/01/2018 Tarih ve 2017/8339 Esas, 2018/723 sayılı ilamı ile bozulmasına karar verildiği, Mahkememizin … Esasına kaydı yapılıp Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı …Şti. İle davalı …Şti. İle davalı arasında 31/12/2004 tarihli 1 yıl süreli Reklam Pazarlama Hizmetleri sözleşmesinin imzalandığını, sözleşmedeki … Şti.’ne düşen hak ve edimlerin müvekkiline yapılan sözleşme ile devredildiğini, davalı şirketin sözleşme gereğince müvekkilinin devren sahip olduğu … adlı mekanda bulunan reklam …üne reklam alma işi yaptığını, sözleşmenin sona ermesi nedeniyle sözleşmenin 10.2 maddesindeki cezai şart koşullarının gerçekleştiğini, bu nedenle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere cezai şart bedelinin hesaplanarak muacceliyet tarihinden itibaren sözleşme faiz oranıyla birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davacı vekili dava değerini 30.000 TL olarak bildirmiştir.

SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile dava dışı … Şti.arasında sözleşme imzalandığını, davacı şirketin aktif husumet ehliyeti olmadığını, tasfiye halinde olduğunu, belirsiz alacak davası olarak açılmasının doğru olmadığını, zaman aşımı süresinin dolduğunu, davaya konu sözleşmenin kira sözleşmesi olup TBK nın 147/6 md.uyarınca 5 yıllık zaman aşımına tabi olduğunu, bununda sona erdiğini, esas yönünden ise davacının iddialarının doğru olmadığını, cezai şarttan kaynaklanan alacağa davacının hak kazanmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.

KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava sözleşmeye dayalı ceza-i şart alacağının tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konuların; dava konusu 31/12/2004 tarihli Reklam Pazarlama Hizmetleri Sözleşmesi kapsamında; KDV alacağının sözleşmede kararlaştırılan sürede ödenmemesi nedeniyle, davacının sözleşmenin 10.2 maddesi uyarınca ceza-i şart alacağı talep edip edemeyeceği, edebilecek ise alacak miktarının ne olduğu, sözleşmenin 10.2 maddesinde düzenlenen ceza-i şart’ın KDV alacaklarını kapsayıp kapsamadığı, davacının aktif husumet ehliyetinin bulup bulunmadığı, ceza-i şart alacağının zaman aşımına uğrayıp uğramadığı hususlarında toplandığı tespit edilmiştir.
Mahkememizce verilen 28/04/2016 Tarih ve… Esas, … sayılı görevsizlik kararı, Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 25/01/2018 Tarih ve 2017/8339 Esas, 2018/723 sayılı ilamı ile bozulmuştur.
Mahkememizce bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Ticaret sicilinden terkin edilen davacı şirketin, tasfiyenin henüz sonlanmadığı gerekçesi ile ihyasına ilişkin İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin… esas, … karar sayılı ve 25/01/2011 tarihli, 14/10/2011 tarihli ilamı ve ilgili dosya dosyamız arasına alınmış, davacının dava tarihi itibariyle taraf ehliyetinin bulunduğu görülmüştür.
İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas, …karar sayılı, 02/03/2017 tarihli, 19/03/2009 kesinleşme tarihli ilamı ve dosya aslı celbedilerek incelenmiş; … Şirket’nin; mahkememiz davasına da konu, 31.12.2004 tarihli “Reklam Pazarlama Hizmetleri Sözleşmesi” ile …adlı mekandaki reklam …’üne reklam alma yetkisini dava dışı …Şti.nden üstlendiği, bu şirkete anılan sözleşmeye istinaden sözleşme imza tarihinde avans olarak toplam altı adet çek karşılığı 161.364,00 YTL cari hesap bazında ödeme yaptığı, dava dışı … ’ın sözleşmeyi tüm hak ve sorumlulukları ile birlikte 23.05.2005 tarihinde … Şirketi’ne devrettiği, …’nun sözleşmeyi devir alması ile birlikte teknik sorunların başladığı, tüm ihtarlara rağmen …’nun reklam …’ünü teknik arızalar sebebiyle çalıştıramadığı, bu şekilde …’nun sözleşme ile belirlenmiş kendi üzerine düşen edimini yerine getirmediği iddiaları ile … Şirket’inden olan 108.287,28 YTL alacağın ve 50.000,00-TL maddi zararın tazmininin talep edildiği, mahkemece; iddia, savunma,bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre sözleşmenin 9.1 nci maddesinin Borçlar Kanunu’nun 250 nci maddesine denk geldiği, sözleşmenin ve yasanın anılan hükümlerinin davacı tarafça yerine getirilmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, kararın Temyiz ve Karar düzeltme incelemelerinden geçerek kesinleştiği anlaşılmıştır.
İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesinin …esas, … karar sayılı, 22/12/2009 tarihli, 12/05/2012 kesinleşme tarihli ilamı ve dosya aslı celbedilerek incelenmiş; … şirketi’nin; dava dışı …Şti. ile davalı…Şti. arasında 31/12/2004 tanzim 01/01/2005 başlangıç tarihli 1 yıl süreli reklam pazarlama hizmetleri sözleşmesi imzalandığı, sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinin sözleşme hükümleri gereğince …’ya devredildiği ve bunun karşı yana bildirildiği, … tarafından sözleşmenin devralınması sonrasında 29/05/2005 tarihli KDV dahil 30.698,88 TL, 29/08/2005 tarihli KDV dahil 25.582,40 TL, 30/09/2005 tarihli KDV dahil 3.209,60 TL, 30/09/2005 tarihli KDV dahil 3.851,52 TL, 31/10/2005 tarihli 3.221,40 TL, 31/10/2005 tarihli 3.865,68 TL bedelli faturaların …Şirketi’ne tebliğ edilmesine rağmen anılan faturaların KDV bedellerinin ödenmediği iddiaları ile 10.743,00 TL ödenmeyen KDV alacağı ve sözleşmenin 6.3 maddesi gereğince işlemiş faiz olarak 5.000 TL’nin tahsilinin talep edildiği, mahkemece, iddia, savunma ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, 10.743,00 TL KDV alacağının davalıdan alınıp davacıya verilmesine karar verildiği, kararın temyiz incelemesinden geçtiği ve onandığı, 12/05/2012 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Davalı ile dava dışı …arasında akdedilen 31.12.2004 tarihli “Reklam Pazarlama Hizmetleri Sözleşmesi” akdedildiği, dava dışı …Şirketi’nin sözleşmeden doğan tüm hak ve borçlarını davacıya devrettiği, davacının aktif husumetinin bulunduğu anlaşılmıştır.
Dava konusu reklam ve pazarlama sözleşmesinden doğan alacakların 10 yıllık zaman aşımına tabi olduğu, davacının, ödenmediği için İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’nde dava konusu edilen KDV alacağı nedeniyle ceza-i şart talep ettiği, sözleşmenin 6.1/3 fıkrasına göre KDV alacağının fatura tanzimi ile muacel hale geleceği, iddia olunan cezai şart alacağının da en erken KDV faturalarının tarihi itibariyle muaccel olacağı, fatura tarihleri itibariyle 10 yıllık zaman aşımı süresinin dolmadığı anlaşılmakla, davalı yanın zamanaşımı def’inin reddine karar verilmiştir.
Mahkememizce davacının ceza-i şart alacağının varlığı ve miktarı ile ceza-i şart talep etme koşullarının oluşmuş olması ihtimalinde, ceza-i şart tutarının davalının ekonomik mahvına sebep olup olmayacağı hususlarında tarafların 2004 yılı ve devamı ticari defter ve kayıtları ile dosya üzerinde mali bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. 10/05/2019 teslim tarihli bilirkişi raporunda özetle; davalı tarafça ibraz edilen yasal defterlerin (HMK md. 222) uyarınca sahibi lehine delil niteliğinin bulunduğu, davacının defter ve belgelerini ibraz etmediği, davacının iş bu davanın iddiaları ile ilgili İstanbul…. Asliye Ticaret Mahkemesi ve İstanbul… Asliye Ticaret Mahkemesi içeriğinde ki evrakları referans gösterdiği, davacının referans gösterdiği İstanbul… Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas… Karar Sayılı dosyasının iş bu dava dosyası içeriğinde bulunmaması dolayısıyla herhangi bir incelemenin yapılamadığı, iş bu davada uyuşmazlığın davalı tarafça feshedilen sözleşmenin haklı nedenle mi yoksa haksız nedenle mi feshedildiğine ilişkin olduğu, iş bu fesih ile ilgili rapor içeriğinde tespit ve değerlendirmelerin yapılmış olduğu, Söz konusu feshin haklı veya haksız olup olmadığına ilişkin takdir ve değerlendirmenin Sayın Mahkemeye ait olduğu, davacının İş bu davada talep ettiği cezai şarta ilişkin sözleşme haricinden herhangi bir açıklama getirmemiş olduğu, davalının sözleşmeyi haksız feshettiği kanaati oluşması durumunda öncelikle sözleşme bedelinin %10′ ü kadar cezai şartın haksız fesih yapan tarafından ödeneceğinin açıkça belirtilmiş olduğu, bu doğrultuda buna ilişkin cezai şart tutarının (150.000,00 Usd * 0,10) 15.000,00 USD olabileceği, diğer taraftan cezai şartın “ihlal edilen ödeme dönemine ilişkin tüm bedeli” şeklşnde ifadenin yer aldığı, Söz konusu dönemin davacının sözleşmenin feshine ilişkin cevabı sonrasında ki kalan süreye ilişkin olması gerektiği, İş bu dönemin Kasım ve Aralık ayları olduğu, Sözleşmenin 12 aylık olduğu düşünüldüğünde ayklık dönemde ki bedelin (150.000,00 Usd/12 Ay) 12.500,00 Usd olacağı, İhlal edilen 2 aylık dönem dikkate alındığında cezai şart tutarının 25.000,00 Usd olabileceği, tüm bu hesaplamalar doğrultusunda davalının feshinin haksız fesih olduğuna kanaat getirilmesi halinde davacının dava tarihi itibari ile talep edebileceği cezai şart tutarının (25.000,00 Usd+ 15.000,00 Usd) 40.000,00 Usd olabileceği, davacı lehine hesaplanan 40.000,00 Usd’ nin 23.06.2015 tarihi itibari ile karşılığının (40.000,00 Usd * 2,6798) 107.192,00 TL’ si olduğu ancak davacının iş bu davada ki talebinin 30.000,00 TL’ si olduğu, sözleşmenin 6.3 maddesinde “tarafların ödemelerini geciktirmesi halinde gecikme bedellerine …Bankası A.Ş. ticari kredi fazi oranlarının uygulanacağı,” hususunun yazılı olduğu ancak iş bu cezai şart ile ilgili davacı tarafça iş bu dava öncesinde herhangi bir tahakkuk, fatura ve benzeri herhangi bir işlem yapılmadığı, Yine davalı taraftan cezai şart bedeline ilişkin temerrüde düşürücü mahiyette herhangi bir talepte bulunulmadığı nazara alındığında davacının dava tarihi öncesinde ki faiz talebinin kabulünün yapılamayacağı, davacı lehine cezai şart alacağına hükmedilmesi durumunda öncelikle 30.000,00 TL’ lik kısmına dava tarihinden itibaren sözleşme kapsamında belirlenen … Bankası A.Ş. ticari kredi fazi oranlan mı yoksa tarafların tacir olması dolayısıyla 3095 Sy.K.nun 4489 Sy.K.nun ile değişik 2.Maddesi gereğince T.C Merkez Bankası tarafından dönemde Kısa Vadeli Avans Kredilerine uygulanan faiz oranlan üzerinden mi faiz işletileceği hususunda ki takdir ve değerlendirmenin Sayın Mahkemeye ait olduğu, Mahkeme tarafından verilen görevlendirme de “hesaplanacak cezai şartın davalının ekonomik mahvına sebep olup olmayacağı hususlarına ticari defter ve belgelerin sunulmasının istendiği ancak davalı tarafça 2013 sonrasına ilişkin defter ve belge sunulmadığı, Diğer bir ifade ile son döneme ait (2018 yılı kurumlar vergisi beyannamesi ve ekleri) mali verilerin sunulmaması dolayısıyla herhangi bir değerlendirmenin yapılamadığı görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava dışı …Şirketi ile davalı arasında 31.12.2004 tarihli “Reklam Pazarlama Hizmetleri Sözleşmesi akdedildiği, …tarafından sözleşmeden doğan tüm hak ve borçlarla birlikte sözleşmenin 23/05/2005 tarihi itibariyle davacı şirkete devredildiği, bu hususun davalıya da aynı tarihli yazı ile bildirildiği, bu tarihten sonra hukuki ilişkinin davacı ile davalı arasında devam ettiği, nitekim davalı şirket tarafından sözleşmeye aykırılık nedeniyle davacı aleyhine İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’nde, yukarıda detaylandırıldığı şekilde, alacak ve tazminat davasının ikame edildiği ve reddedildiği, red kararının kesinleştiği, davacı tarafından da davalı aleyhine İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’nde, yukarıda detaylandırıldığı şekilde, KDV alacağının tahsili amacıyla dava ikame edildiği, davacının KDV alacağının mahkemece kabul edildiği, kabul kararının onanarak kesinleştiği hususları dosya kapsamı ile sabittir. Davalının ileri sürdüğü aktif husumet itirazı ile zamanaşımı defi’nin yerinde olmadıkları da yukarıda izah edilmiştir.
Şu halde uyuşmazlığın çözümü, taraflar arasındaki sözleşmenin 10.2 maddesinde düzenlenen ceza-i şartın, KDV alacağını kapsayıp kapsamadığının tespitine bağlıdır. Bu tespitin yapılabilmesi, sözleşmenin ödemeye ilişkin 6.maddesi ile ceza-i şarta ilişkin 10.2 maddesinin birlikte yorumlanması ile mümkündür. Sözleşmenin ödeme ve ücretler başlıklı 6. Maddesi ile ceza-i şarta ilişkin 10.2 maddesi aşağıdaki şekildedir:
“MADDE-6
ÜCRETLER VE ÖDEME KOŞULLARI
6.1 MPP, REKLAM …’ünde yer alacak reklamların satış fiyatlarına karşılık gelen bedelin net 120.000-USD kısmını (KDV hariç) MOR’a aşağıda belirtilen sürelerde ve miktarlarda;
23 Mayıs 2005 tarihinde 20.000-USD, (26.894.000.000-TL- Yirmialtımilyarsekizyüzdoksandörtmilyon TL),
23 Eylül 2005 tarihinde 20.000-USD, (26.894.000.000-TL- Yirmialtımilyarsekizyüzdoksandörtmilyon TL),
24 Ekim 2005 tarihinde 25.000-USD, (33.617.500.000-TL- Otuzüçmilyaraltıyüzonyedimilyonbeşyüzbin TL),
23 Kasım 2005 tarihinde 25.000-USD, (33.617.500.000-TL- Otuzüçmilyaraltıyüzonyedimilyonbeşyüzbin TL),
23 Aralık 2005 tarihinde 30.000-USD, (40.341.000.000-TL- Kırkmilyarüçyüzkırkbirmilyon TL), olmak üzere (5) adet çek ile MOR’a ödemeyi kabul ve taahhüt eder. Çekler sözleşme imzası ile birlikte … tarafından …’a verilmiş olup, çeklerin verildiği tarihteki TCMB USD Efektif satış kuru baz alınarak TL’ye çevrilmiştir. Çek vadelerinde TCMB Efektif satış kuruna göre oluşan ( + veya – ) fark ayrıca tahsil edilecektir.
KDV’ler …’nin …’e giren reklamlar için …’dan aldığı faturalar karşılığı döneminde ayrıca nakit olarak ödenecektir.
Çekler … tarafından sözleşme imzası ile birlikte …’a teslim edilmiştir.
6.2 MPP’nin …’a ödemeyi taahhüt ettiği toplam 120.000-USD olan (5) adet çek, ayrıca …’in müteselsil kefaletinde olup, çekler süresinde, tam, eksiksiz ve nakit olarak ödenmediği takdirde hukuki ve cezai yollara başvurulacağını taraflar şimdiden kabul ve taahhüt ederler.
…Tarafların ödemelerini geciktirmeleri halinde gecikme bedellerine… Bankası A.Ş.Ticari Kredi Faiz oranları işletielecektir.
…’ünde belirlenen net satış fiyatı üzerinden % 20 oranında komisyon alır. …, …’a hitaben komisyon faturası kesmeyi ve …’a müşterilerden tahsil edilen reklam bedelleri üzerinden hizmet faturası kesmeyi taahhüt eder. “
“MADDE- 10
CEZAİ ŞART
….
…, …’a sözleşmeye konu …’ünün yıllık reklam pazarlamasını münhasıran almak için taahhüt etmiş olduğu yıllık bedele ilişkin ve bu bedellerinin ödeme terminlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde sözleşme bedeline ilişkin tüm bedel üzerinden %10 oranındaki cezai şartı ve ihlal edilen ödeme dönemine ilişkin tüm bedeli iş bu sözleşmede belirtilen faiz oranları ile birlikte …’a hiçbir bildirim ihtarata gerek kalmaksızın ödeyeceğini kabul ve taahhüt eder.
… “
Davacının alacağını dayandırdığı sözleşmenin 10.2 maddesinde düzenlenen cezai şart davalının; sözleşmeye konu …’ünün yıllık reklam pazarlamasını münhasıran almak için taahhüt etmiş olduğu yıllık bedele ilişkin ve bu bedellerinin ödeme terminlerine(vadelerine) ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi haline münhasırdır. Taraflar arasındaki sözleşmenin 6.1 maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında, davalının, …’ünde yer alacak reklamların satış fiyatlarına karşılık gelen bedelin KDV hariç net 120.000-USD’lik kısmını, açıkça belirlenen vadelerde ödemeyi taahhüt ettiği, bunun için davacıya beş ayrı çek teslim ettiği ve çeklerin belirlenen vadelerde ödendiği hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. KDV alacağı ise 6.1 maddesinin 3.fıkrasında ayrıca düzenlenmiştir. Buna göre …, KDV bedellerini, …’e giren reklamlar için …’dan aldığı faturalar karşılığı, fatura döneminde ayrıca nakit olarak ödenecektir. Başka ifade ile KDV faturaları davacı tarafından ayrıca faturalandırılıp gönderilecektir. Sözleşmenin 6.2 maddesinde ise davacıya teslim edilen toplam 120.000 USD bedelli 5 adet çeke ayrıca vurgu yapılmış, çeklerin süresinde, tam, eksiksiz ve nakit olarak ödenmemesi halinde hukuki ve cezai yollara başvurulacağı hususu ayrıca düzenlenmiş, KDV alacağı ise 6.4.madde kapsamına alınmamıştır. Cezai şarta ilişkin 10.2.madde ile sözleşmenin 6.maddesi birlikte değerlendirildiğinde; sözleşmede açıkça vadesi belirlenen alacağın, karşılığında beş adet çekin teslim ediliği, yıllık 120.000 USD tutarındaki KDV hariç alacak olduğu, KDV alacağının ise reklam …üne giren reklam bedelleri üzerinden ayrıca faturalandırılacağı, başka ifade ile reklam …üne girecek reklam sayısı ve bunların toplam bedelleri sözleşme tarihi itibariyle belirli olmadığından, bunlar üzerinden kesilecek KDV’nin ayrıca tespit edileceğinin kararlaştırıldığı, buna göre; sözleşmenin 10.2 maddesinde düzenlenen ceza-i şartın; davalının, …’ünün yıllık reklam pazarlamasını münhasıran almak için taahhüt etmiş olduğu ve sözleşmede açıkça vadelendirilmiş KDV hariç yıllık 120.000-USD bedele yönelik olduğu, KDV alacağının sözleşmenin 10.2 maddesi kapsamında bulunmadığı mahkememizce sabit görülmüştür.
Yukarıda yapılan hukuki saptama karşısında; davacının İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin… esas, … karar sayılı, 22/12/2009 tarihli, 12/05/2012 kesinleşme tarihli ilamına konu KDV alacağı nedeniyle sözleşmenin 10.2 maddesi kapsamında ceza-i şart talep edemeyeceği anlaşılmış ve davanın esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;

H Ü K Ü M /
Davanın REDDİNE ,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu uyarınca hesap olunan 44,40.-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan harçtan mahsubuna, artan harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerin kendisi üzerinde bırakılmasına,
Davalı kendisini bir vekil aracılığı ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 4.500,00.-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davalı tarafça yapılan 50,00-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalan kısmının hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinde itibaren 15 günlük süre içerisinde Yargıtay Temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır