Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/102 E. 2020/586 K. 15.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/102 Esas
KARAR NO:2020/586

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ :26/01/2018
KARAR:KABUL
KARAR TARİHİ:15/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM/
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; Müvekkili … Taah. İle davalı arasında 25/07/2017 tarih, 267.446,47 TL bedelli “…” işine dair sözleşme imzalandığını, müvekkilinin sözleşme konusu işin imalatına başladığını ve projesine uygun tamamlandığını, taraflar arasında imzalanan 25/07/2017 tarihli sözleşme “birim fiyatlı” sözleşmesi olduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 27. Maddesi uyarınca: Sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işler, iş eksikliği ve işin tasfiyesine ilişkin hususlarda Yapım İşleri Genel Şartnamesinin hükümlerinin uygulandığı, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin iş artışına dair hükümleri incelendiğinde davalının müvekkilinin alacağını ödememe gerekçesinin haksız ve dayanaksız olduğunun görüldüğü, taraflar arasında imzalanan sözleşme ve eki olan teknik şartname incelendiğinde müvekkilinin yapacağı çelik profil, demir saç imalatlarının miktarı ve bunların birim fiyat hesaplaması bulunduğunu, müvekkilinin davalı şirketin atadığı kontrollük görevlilerinin talebi üzerine fazladan imalatlar yaptığını ve bu imalatlar davalının kontrol görevlileri tarafından tutanağa bağlandığını, 19/08/2017 tarihli “tartı tutanağı” incelendiğinde “birim fiyat teklif cetvelinde; çeşitli demir imalatı ve yerine konulması pozu 5551,312 kg olmasına rağmen müvekkilinin çelik profil, demir ve saç imalatlarının davalı şirket yetkililerinin talep ve tespiti sonrası 7040 kg olduğunun tespit edildiğini, dava dilekçesi ekinde sunulan “Mukyeseli Maliyet Grup Özetleri”, “Mukayeseli Maliyet İcmali” davalı yetkilileri … (Yapı İşleri Şube Müdürü), ve … (… Yardımcıları Dairesi Başkan Vekili) tarafından imzalandığını ve 2. Keşif toplamı sonrası müvekkilinin KDV hariç 46.426,13 TL alacağının tespit edildiğini, müvekkili adına davalı idare tarafından yetkilendirilen … (Yapı İşleri Şube Müdürü), ve … ( … Yardımcıları Dairesi Başkan Vekili), … tarafından talep edilen ve onlarında onayladığı fazla imalatları gerçekleştirmesine rağmen davalı idarede gerçekleşen yönetim değişikliği sonrasında yeni yönetimin ısrarla müvekkilinin talep ettiği mukayeseli keşfi içeren kesin hesabı yapmadığını, davalı taraf ile müvekkili arasında kesin hesabın görülmediğini ve talep etmesine rağmen davalı mukayeseli keşfi ödememek için kesin hesabı yapmadığını, müvekkilinin sözleşmelere ve şartnamelere uygun olarak davalı idare yetkililerinin talep, onay ve tespiti ile yapmış olduğu ilave iş bedelinin fazlaya ilişkin talep ve haklarının saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL’sini dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; Müvekkil Kuruluş 223 Sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmende Kararname çerçevesinde faaliyette bulunmak üzere Bakanlar Kurulunun … tarihli ve … sayılı kararı ile kurulmuş bir kamu iktisadi kuruluşu olduğunu, Ana Statüsü 30/09/1998 tarihli ve 23479 sayılı Resmi Gazetede yayınlandığını, müvekkili kuruluş faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesi ile sınırlı ve tüzel kişiliğe sahip olmakla birlikte T.C Ulaştırma Bakanlığının ilgili Kuruluşu olduğunu, davacının talebinin haksız olduğunu, davanın reddinin gerektiğini, Yüklenici “…” firmasının taahhüdü altında tamamlanan ve 08/09/2017 tarihinde geçici kabulü yapılan “… Yüklenicinin, ihalelerde iş artışına esas bir talebi olmadığından, iş artışına yönelik idareden iş artışı için onay alması gerektiğinden ve İdare’nin iş artışına yönelik yazılı onayı olmadığı sürece bir işin yapılamayacağı yüklenici tarafından bilinmesi gerektiğinden, davacı vekilinin talebinin haksız olduğunu, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Sözleşme Kapsamında Yaptırılabilecek İlave İşler, İş Eksikliği ve işin Tasfiyesi başlıklı 24. Maddesi “-(Değişik madde ve başlığı: 4964-30/07/2003//m.46) Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülmeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan işin, dava konusu olan Yapım İşleri Genel Şartname’sinin Sözleşmede bulunmayan İşlerin Fiyatının Tespiti başlıklı 22. Maddesi’nin belirtilen hüküm tahtında yüklenicinin iş artışına yönelik idareden iş artışı için onay alması gerektiği, İdare’nin iş artışına yönelik yazılı onayı olmadığı sürece bir işin yapılamayacağı yüklenici tarafından bilinmesi gerektiğinden, davacının talebinin haksız olduğunu ve reddinin gerektiğini, müvekkili kuruluşun işlemleri yasalara, usule, dava konusu sözleşme ve eklerine uygun olduğunu, davacı vekilinin taleplerinin haksız olduğunu, davanın reddine karar verilmesi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Tüm dosya kapsamı incelenip değerlendirildiğinde; tarafların iddia ve savunmalarından, anlaşamadıkları hususlar, anlaştıkları hususlar, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebepler şu şekildedir:
Davacı, davalı ile arasındaki 25.07.2017 tarihli 267.446,47 TL bedelli … işine dair imalat sözleşmesi uyarınca işin tamamlanması neticesinde bakiye ilave iş bedelinin fazlaya ilişkin talep ve haklarının saklı kalmak kaydıyla 10.000 TL ‘sini dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş ve davacı 07/09/2020 tarihinde davasını harç yatırarak ıslah ile; 44.782,28 TL daha artırarak toplam iş artış bedel alacağı olarak KDV dahil 54.782,28 TL ‘nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı, genel mahiyette iddia olunan vakıaları inkar etmiş, dava konusu iş artışına ilişkin onay prosedürünün gerçekleştirilmesi gerektiği ancak gerçekleştirilmediği savunması ile davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Dava; taraflar arasındaki … işine dair imalat sözleşmesi ve şartname gereğince imal edilen ve kesin hesap ile keşif artışı sonucu belirlenen ve ödenmediği iddia olunan alacağa ilişkin, alacağın varlığı ve varsa miktarına ilişkindir.
TMK 6 ve 7 ile HMK 187- 293. maddeleri gereğince ispat hususuna ve ispat kurallarına dikkat edilmiştir. Eser sözleşmesinin varlığına dikkat edilmiştir. Buna ilişkin tarafların iddia- savunma ve toplanan delilleri, bilirkişi raporu ile tarafların ticari kayıtları incelenmiştir. Teknik inceleme yapılmıştır. Hukuken denetlenebilen hüküm kurmaya elverişli belirli ve eksiksiz iddia ve talepleri karşılayan ve hükme esas alınan bilirkişi raporları alınmış ve deliller değerlendirilmiştir. TMK m. 2 gereği dürüstlük kuralına dikkat edilmiş, tarafların tacir olduğuna dikkat edilerek basiretli tacir ilkesine dikkat edilmiş ve dava konusu alacağın varlığı konusunda hakimin taktir yetkisi ve hukuki yorum kapsamında hakkaniyet gereği kanaate varılmıştır. Davacının bildirdiği davalı nezdinde çalışan tanıklar dinlenilmiştir. Bilirkişiler İnşaat Müh. … …, Yüksek Mimar …, SMMM … tarafından hazırlanan 28/02/2020 tarihli bilirkişi heyet teknik raporu incelenmiştir.
Davacı tanığı … ” … dava konusu çekişmenin kontrol amiriyim, … imalatında iş değerinin artışı imalat esnasında olduğundan izin alınamamıştır, ihale yetkilisinden onay alınamamıştır, davacı … imalatını bitirmiştir, tamamlamıştır, tam net rakamları hatırlayamıyorum, davacının iş değeri artışı nedeniyle 43.000,00 TL civarında alacağı vardır, diye hatırlıyorum, iş değerinin artışı bizim bilgimiz ve talebimiz dahilinde gerçekleşmiştir, ayrıca işin yapıldığı dönemde daire başkan vekiliydim, iş değerinin artışı öngörülebilen bir durum değildi ancak iş yapılırken ortaya çıktı bu nedenle ihale yetkilisinden onay alınamadı, ancak bu iş değişikliğinin olabileceğini başından beri ihale yetkilisine bildirmiştik, ihale yetkilisi o dönemde …’dır, … ” şeklinde beyanda bulunmuştur. Davacı tanığı … ” … Ben İnşaat Mühendisiyim kontrolden sorumluyum, … yapımında öncelikle dışarıda üst imalat yapılır, daha sonra denize indirilir, taraflar bu konuda anlaşmıştır, önceden etüt yapılmıştır, ancak kazıkların çakımı esnasında değişiklikler olabilmektedir, bu durum gerçekleşmiştir, 46.000,00 TL civarında davacının iş değeri artışı alacağı vardır diye biliyorum, biz davacının bunu hakettiğine dair tutanak tuttuk, mukayeseli keşif yaptık ancak üst ihale makamından onay alınamadı, ihale ile ilgili olarak Daire başkanımız gerekli görüşmeleri yaptı ancak onay çıkmadı diye biliyorum, … trafiğinin durdurulması söz konusu olduğu için işi bekletip onaydan sonra yapmamız usul ekonomisine uygun olmayacağından davacıdan işi tamamlamasını istedik, daha sonra onay alabileceğimizi düşündük, ayrıca kazık çakımında kullanılan şahmerdanın ordan ayrılıp başka bir gün getirilmesi de idareye mali külfetli olacaktı, bu durumda iş gerektirdiği için takdir hakkı kullanılarak işlem yaptırdık, … “şeklinde beyanda bulunmuştur. Davacı tanığı … ” … ben dava konusu iş yapılırken Yapı İşleri Şube Müdürüydüm, iş yapılması esnasında işin niteliği gereğince değer artışı olduğu, %17’lik iş artışı olmuştur, ancak rakamı şuanda net hatırlayamıyorum, iş artışının sebebi işin niteliğidir taraflardan kaynaklanmamaktadır, iş artışına ilişkin rutin iş akışında Genel Müdürlükten ihale yetkilisinden onay almaktaydık ancak işbu işe dair onay alamadık, ödeme yapılamadı, işin yapılmaması ve durdurulması söz konusu değildi, davacı işi tamamlayarak teslim etmiştir, usulüne uygun yapmıştır, … ” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Saptanan ve hukuksal durum karşısında; dosyada mevcut 25.07.2017 tarihli … işine dair imalat sözleşmesi, yapım işleri genel şartnamesi, idari şartname, sözleşme tasarısı, birim fiyat tarifleri, mahal listesi, özel teknik şartname, ön/ kesin projeler incelendiğinde ihale bedelinin 267.446,47 TL olarak belirlendiği, işin imali esnasında çeşitli demir imalatı ve yerine konulması esnasında işin niteliği gereği artış oluştuğu, bu durum tutanağa bağlandığı, işin davacı tarafından tamamlandığı ve davalıya teslim olduğu anlaşılmıştır. Keşif artışı ile işte % 17 (46.426,13 TL KDV siz iş artış bedeli / 267.446,47 TL iş bedeli ) artış bulunduğu teknik olarak değerlendirilmiş ve bu oranın yapım işleri genel şartnamesi m. 21 gereğine belirlenen % 20 tavan artış oranı kapsamına uygun olduğu anlaşılmıştır. Somut olayda, m. 22 gereğince davalı savunmasında bahsedilen sözleşmede fiyatı olmayan imalat kalemi için yeni fiyat araştırması ve bulunmasının nasıl yapılacağı ve onay alınması gerekeceği hususu söz konusu olmayıp zaten sözleşmede mevcut olan mezkur m. 21 hükümlerine uyan proje içeriğinde bulunan imalat kalemi için mevcut birim fiyatların aynen kullanılarak, sözleşme hükümleri dışına da çıkılmadan % 20 artış seviyesinin altında bulunan % 17 oranı artış seviyesi gereği işin yapılıp bitirilip geçici kabulün yaptırılıp SGK kurumundan da her türlü ilişiksizlik belgesinin de alınarak idareye eksiksiz tam olarak eserin imalatın teslim edildiği anlaşılmaktadır. İşin niteliği gereği, dava dosyası içindeki belgeler, yazışmalar, sözleşme ekleri ile yüklenici tarafından yapılmış hakedişler, ayrıca işin devamı sırasında işin kazıklı deniz feneri imaline dair deniz trafiğini ilgilendiren bazı iş kalemlerinin yapım sırasında oluşan acil şartlar gereği anında karar verilmesi gerekerek, davalı idare yetkili makamlarından onay alınmasına imkan vermeyecek şekilde gerçekleşmesi gerektiğinden ve sözleşme- şartname bu duruma cevaz verdiğinden idare yetkili elemanlarının müsaadesi ve kontrolü altında yapılmış olması, taraflar arasındaki sözleşme şartlarına da uygun olup, ayrıca davalı idare lehine, zaman, maliyet ve … trafiği açısından da daha az risk oluşturmuş olması nedeniyle, ayrıca bu tür özellikle Kamusal işlerde yetki ve sorumluluklarda devamlılık ilkesi olması gerektiği dikkate alındığında, davacının davasında haklı olduğuna ve davalı idareden 46.426,13 TL (KDV hariç) alacaklı olduğuna ( KDV ile 46.426,13 TL+ 8.356,70 TL KDV toplam 54.782,28 TL) kanaat getirilerek sözleşme ve hakkaniyet gereği bu miktarın davacıya iadesi gerektiği değerlendirilerek kanunen, taktiren ve vicdanen karar verilmiştir.
HÜKÜM/ Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davacının davasının kabulü ile ; 54.782,28 TL’nin davalıdan dava tarihi olan 26/01/2018 tarihinden itibaren işletilecek ticari faiziyle tahsiline davacıya verilmesine,
2-6100 S HMK gereğince ve Harçlar Kanunu uyarınca karar ve ilam harcı olan 3.742,18 TL’nin davacı tarafça peşin olarak yatırılan 170,78 TL ile ıslah harcı olarak yatırılan 765,00 TL olmak üzere toplam 935,78 TL harçtan mahsubu ile Hazine’ ye gelir kaydına, bakiye 2.806,40 TL daha harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ ye gelir kaydına, mahsup edilen 935,78 TL harcın davalıdan tahsiline davacıya iadesine, başvuru ve vekalet suret harcının davacı üzerinde bırakılmasına,
3- 6100 S HMK gereğince bilirkişi ücreti, tebligat gideri, posta masrafı olan 3.224,60 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4- Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve 6100 S HMK gereğince belirlenen 7.921,70 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5- 6100 S HMK m. 333 uyarınca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı mahkememize yazılı / sözlü başvuru ile zabıt katibince tutanağa geçirilmek suretiyle kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul BAM’a gönderilmek üzere istinaf yasa yolu açık olmak üzere yapılan tahkikat sonucunda karar verildi. Karar usulen açıklandı, okundu.

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır