Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/852 Esas
KARAR NO: 2019/657
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 03/10/2017
KARAR TARİHİ: 11/07/2019
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM:Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; İstanbul … İcra Müdürlüğü’ nün… esas sayılı dosyasına konu senet davalı … Şti.’ ne teminat senedi olarak verilmiş olduğunu, davacı şirket bonoyu, davalı Doğa havalandırma şirketine her biri 45.000,00-TL bedelli 10 adet çekten ötürü teminat olarak verimiş, senedin teminat olduğu, çeklerden birinin ödenmemesi halinde diğer çeklerin günü beklenmeksizin icra takibine konu alacağı taraflarca yazılı sözleşme ile kararlaştırılmış olduğunu, davalı… Şti. Davacı şirkete hiç bir mal göndermediği gibi buna karşılık aldığı her biri 45.000,00-TL bedelli 10 adet çeki de iade etmemiş olduğunu, davalı … Şti.’ ne sipariş karşığılı olarak verilen 10 adet çek; keşidecisi davacı müvekkili lehtarı davalı … Havalandırma şirketi olan … Banka ait 27/09/2017 keşide tarihli 45.000,00-TL tutarlı, … Banka ait 29/09/2017 keşide tarihli 45.000,00-TL tutarlı, … Banka ait 02/10/2017 keşide tarihli 45.000,00-TL tutarlı, … Banka ait 19/10/2017 keşide tarihli 45.000,00-TL tutarlı, … Banka ait 20/10/2017 keşide tarihli 45.000,00-TL tutarlı, … Banka ait 26/10/2017 keşide tarihli 45.000,00-TL tutarlı, … Banka ait 02/11/2017 keşide tarihli 45.000,00-TL tutarlı,… Banka ait 20/11/2017 keşide tarihli 45.000,00-TL tutarlı, … Banka ait 20/12/2017 keşide tarihli 45.000,00-TL tutarlı ve …bank A.ş. Ait 04/12/2017 keşide tarihli 45.000,00-TL tutarlı çekler olduğunu, çeklerin birinin ödenmemesi halinde diğer çeklerin gününün beklenmemesi amacı ile müvekkil şirketten davaya konu 270.000,00-TL senet ile davaya konu olmayan ancak halen müvekkile teslim edilmemiş 180.000,00-TL bedelli senet teminat olarak alınmış olduğunu, davaya konu bono bir A4 kağıdının ortasında bulunmakta, bononun teminat olduğuna ilişkin beyan bononun üzerinde açıkça yazılmakta ve bononun neye teminat olarak alındığı da taraflarca açıkca kararlaştırılmakta olduğunu, bononun A4 kağıdından üzerindeki ” teminattır” ibaresi de kesilerek diğer davalı …’ ye kötü niyetle ciro edilmiş olduğunu, icra takibine konu bono, davalı … Şti. ‘ ye verilen her bir 45.000,00-TL bedelli farklı tarihleri içerir 10 adet çeke teminat olarak verilmiş olduğunu, çeklerden ilkinin ödeme günü 27/09/2017 tarihi olmasına rağmen müvekkilinin rızısı hilafına ve teminat sözleşmesine açıkça aykarı olarak teminat olarak verilen senet 22/09/2017 tarihinde yani ilk çekin dahi ödeme gününden önce ihtiyati haciz yolu ile icra konulmuş, sözleşmeye aykırı olarak bonoyu icraya koyan her iki davalının açıkça kötü niyetli olduğunun ortada olduğunu, teminat olarak verilen senetlerde ödeme günü boş bırakılmış olduğunu, kötü niyetli davalı veya ciro ettiği kişi tarafından ödeme günü doldurulup teminat senedi ihtiyati haciz yolu ile icraya konu edilmiş olduğunu, senette hamil olarka görünen …’ nin şirket olan diğer davalı …Şti.’ den gerçek bir alacağı bulunmamakta olup tamamen kötü niyetli olarak senedi ciro yolu ile kendi üzerine almış olduğunu beyan ederek davacı şirketin İstanbul … İcra Müdürlüğü’ nün … esas salılı icra takibine konu 08/09/2017 vadeli 08/08/2017 keşide tarihli 270.000,00-TL meblağlı bonodan dolayı borçlu olmadığının tespiti ile icra takibinin ihtiyati tedbiren durdurulmasını talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:Davalıya yasaya uygun olarak tebligat yapılmış olmasına karşın, davayı takip etmediği gibi, yazılı bildirimde de bulunmadığından, H.M.K nun 128. maddesi hükmü gereğince davayı inkar ettiği varsayılmıştır.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava, İ.İ.K.nun 72 maddesi hükmüne dayalı olarak açılmış olup, menfi tespit istemine ilişkindir.
Taralar arasındaki uyuşmazlık konularının; dava konusu takibe dayanak 270.000,00-TL bedelli bononun teminat senedi mahiyetinde olup olmadığı, davacının bu senetten ötürü davalılara borçlu olup olmadığı, menfi tespit koşullarının oluşup oluşmadığı noktalarında toplandığı tespit edilmiştir.
İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün… esas sayılı takip dosyası celbedilerek incelenmiş, davalı tarafından, dava konusu bonoya dayalı olarak, davacı ile diğer davalı … Şirketi ve aval … aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip başlatıldığı anlaşılmıştır.
Dava konusu bono sureti incelenmiş, 270.000,00-TL bedelli, 08/09/2017 vadeli, kelidecisi … Şti, lehdarı …Şti. Olan bono olduğu, ciro silsilesinde kopukluk bulunmadığı, davalının bononun lehdardan sonraki ilk cirantası ve şeklen yetkili hamili olarak göründüğü, bononun üzerinde teminat bonosu olduğuna dair herhangi bir kayıt bulunmadığı anlaşılmıştır.
… Bank’a yazılan yazıya cevabından dava konusu çeklerin takas merkezine ibraz edildiğini, karşılıksız işlemi gördüğünün bildirildiği anlaşılmıştır.
Vakıfbanka’a yazılan yazıya cevabından dava konusu çekin şubelerine ibraz edilmediğinin bildirildiği anlaşılmıştır.
Davacı vekiline dava konusu bononun teminat bonosu olduğuna dair sözleşme aslını sunması için kesin süre verilmiş, davacı vekilince sözleşme aslının ellerinde olmadığı bildirilerek ara karar yerine getirilmemiştir.
Davacının iddiası davalıların savunması ve tüm dosya kapsamına göre, ön inceleme duruşmasında tespit edilen uyuşmazlıkların halli için tarafların 2017 yılı Ticari Defter ve belgeleri ile dosya üzerinde SMMM bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmıştır. 06/03/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı tarafça ibraz edilen defterlerin HMK 222 uyarınca sahibi lehine delil niteliğinin bulunmadığı, davacı lehine delil niteliği olmayan defterlerde dava konusu çek ve senetler ile ilgili herhangi bir kaydın olmadığı, davacının davalı şirket ve davalı gerçek kişi ile ilgili herhangi bir ticari ilişkisinin olduğuna dair de herhangi bir tespitin yapılamadığı, davacının davalı şirkete dava konusu çekleri ve teminat senedini neden verdiğine dair herhangi bir vesaikin bulunmadığı, davacı tarafça sunulan vesaike göre teminat senedinin işleme konulmasının şarta bağlanmış olduğu, bu şartların ” firmanın başka bir yerde de karşılıksız çeki olma durumunda” ve “firmanın her ne sebeple olursa olsun izlemeye alınma durumunda” şeklinde olduğu, bu şartların oluşup oluşmadığnıın dosya kapsamında ki vesaiklere göre anlaşılamadığı görüş ve kanaatini bildirimiştir.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacı tarafça İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün… esas sayılı takibine dayanak dava konusu bononun teminat bonosu olduğu, bu bononun davalı … Havalandırma Şirketi’ne verilen 6 ayrı çekin teminatı mahiyetinde bulunduğu iddia olunmuştur. Davacı vekilince dava dilekçesi ekinde sunulan, aslının mevcut olmadığı bildirilen sözleşme suretinden, 08/08/2017 tanzim tarihli bononun, her biri 45.000,00-TL değerindeki sırasıyla 27/09/2017, 29/09/2017, 02/10/2017, 19/10/2017, 20/10/2017, 26/10/2017 keşide tarihli çeklerin teminatı mahiyetinde olduğu, çeklerden birisinin ödenmemesi veya firmanın bir başka yerde karşılıksız çekinin bulunması durumunda, ödemede tekrar olmamak kaydıyla kalan tüm borçlar için çeklerin günü beklenmeksizin bononun işleme koyulabileceği hususlarının düzenlendiği anlaşılmaktadır. Mahkememizce dava konusu bononun teminatını teşkil ettiği iddia olunan ve davacının keşidecisi olduğu çeklerin ibraz tarihlerinde ödenip ödenmediklerinin tespiti için …bank A.Ş.’ye yazılan yazıya verilen cevaptan, sözleşmeye konu altı çekin de, ibra anında bakiyenin yetersiz olması nedeniyle karşılıksız işlemi gördükleri anlaşılmıştır. Davacının incelenen ticari defter ve belgelerinde, dava konusu bonoya ve bononun teminatını teşkil ettiği çeklere ilişkin herhangi bir kayıt bulunmamaktadır. Davacı vekilince sözleşmenin aslı mahkememize sunulamamış, bu nedenle davalı … Havalandırma Şirketi isticvap edilememiştir. Öte yandan davacının iddiasını dayandırdığı sözleşmenin varlığının kabulü halinde, dava tarihi itibariyle bononun teminatını teşkil ettiği iddia olunan tüm çeklerin karşılıksız çıktığı, bu nedenle bononun teminat niteliğinin davalı … Havalandırma Şirketi yönünden dava tarihi itibariyle ortadan kalktığının kabulü gerekir. Öte yandan lehdardan sonra gelen ciranta ve hamillerin borçtan sorumlu olmadıklarının ispatı öncelikle borçlunun lehdara karşı borçsuzluğunu kanıtlaması, daha sonra da ciranta ve hamilin iyi niyetli olmadığını ispatlaması ile mümkündür. Başka ifade ile ciranta ve hamilin bonoyu iktisap ederken bedelsiz/teminat mahiyetinde olduğunu bile bile kötü niyetli devraldıklarının davacı tarafça kanıtlanması gerekir. Somut olayda dava konusu bono üzerinde herhangi bir teminat kaydının bulunmadığı, ciro silsilesinde kopukluk olmadığı ve tüm dosya kapsamı delillerden lehdardan sonra gelen ciranta/hamil davalı … ‘nin bonoyu teminat mahiyetinde olduğunu bile bile kötü niyetli devraldığının ispat olunmadığı hususları da dikkate alındığında davanın bu davalı yönünden de reddi gerekmektedir. İzah oluna gerekçelerle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
Davanın REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu uyarınca hesap olunan 44,40.-TL maktu karar ve ilam harcının davacıdan tahsiline, peşin alınan harçtan mahsubuna, artan harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı … Tüfekçi kendisini bir vekil aracılığı ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 22.150,00.-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalan kısmının hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinde itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır