Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/555 E. 2022/966 K. 22.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2017/555
KARAR NO : 2022/966

DAVA :İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 16/06/2017
KARAR TARİHİ : 22/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan itirazın iptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı bankanın …Şubesi ile davalı … A.Ş arasında imzalanan “Cari Hesap Sözleşmesi”, Genel Kredi Sözleşmesi ve talimatlar uyarınca … makamlarınca (…) ihale edilen …” arıtma işi için belirtilen makama verilmek üzere “…” nın 09/11/2007 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 308,051 Euro bedelli … ve yine 09/11/2007 talep gereğince 208.040 Euro bedelli … no.lu kontrgarantileri kapsamında … refarans no.lu teminat mektubu da kullandırıldığı, sonradan 10/02/2009 tarihinde … no.lu konrgarantiye 46.164 Euro, … no.lu konrgarantiye 34.023 Euro eklenerek konrgaranti bedellerinin 354.213 Euro ve 242.063 Euro ya ulaştığı, teminat mektubuna ilişkin komisyon ve masrafların ödenmedği ve bu nedenle … 18. İcra Müdürlüğü … E. No.lu dosya ile icra takibi başlatıldığı ve takibe itiraz edildiği, Kontrgarantiler nedeniyle bu garantiyi veren … ‘nın komisyon oranları artması nedeniyle artış, davalının akdettiği sözleşmeler uyarınca davalıdan talep edildiği, ödeme yapılmadığı, davalı, … referans numaralı teminat mektubunun komisyon ve masraflarının ödemekte temerrüde düştüğü, konu ile ilgili davalıya hitaben … 8. Noterliği’nden … yevmiye no.lu … tarihli ihtarnamenin sonçsuz kaldığı, davalının yetki itirazının hukuki dayanağının bulunmadığı, beyan edilerek itirazın iptaline, yetki itirazının reddine, 17.051,28 TL + 22.243,88 Euro üzerinden takibin devamına borçlunun, alacağın %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesi ile masraf ve avukatlık ücretinin davalı borçludan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı şirket tarafından keşide edilen ihtarlar ile davacının … ve … no.lu kontrgarantiler ve … referans no.lu mektup için talep edilen komisyon bedellerinin taraflar arasındaki anlaşmaya, bankacılık uygulamalarına ve ticari teammüllere aykırı olduğu için kabul edilemediğinin davacıya ihtar edildiği, … No.lu 242.063,00 Euro, … no.lu 354.215,00 Euro tutarındaki kontrgarantiler ve … referans numaralı teminat mektubu için davacı banka ile yıllık %0,4 ve davacının bulduğu muhabir banka için de yıllık %0,7 komisyon alınması için davacı banka ile mutabakat sağlandığı, Suriye’deki karışıklıklar nedeniyle teminat mektuplarına konu projelerin durmasına mektupların konusuz kalmasına rağmen mektupların iade edilmediği (Suriye devlet kuruluşu tarafından) davacının komisyon talep ettiği ve ihtirazi kayıtla ödendiği, davacı 13/05/2014 tarihinde kendi için %0,75 (bindeyedibuçuk) komisyon almaya başladığı, aynı şekilde 20/05/2014 tarihli iki elektronik posta ile muhabir bankanın her iki kontrgaranti için yıllık 8.258,00 Euro ve 12.040,00 Euro, yıllık %3,4 oranında komisyon talebinde bulunduğunun bildirildiği, davacı banka nezdinde bulunan hesaba gelen paranın davalının bilgisi ve onayı dışında komisyon talebini karşılamak için kullandığı, davacı bankaca baştaki komisyon oranlarının, kendisi için %100 ve muhabir banka için %500 oranında artırıldığı, bunun sorgulamadan kabul edilerek davalıya yansıtılmasının bankacılık teamüllerine aykırı olduğu, fazladan alınan komisyonların iade edilmesi hususunun davacıya bildirildiği, … no.lu kontrgarantinin 18/05/2016, … no.lu konrgarantinin 01/08/2016 tarihinde ve … referans numaralı teminat mektubunun 13/05/2015 tarihinde davacıya teslim edildiği davaya konu mektupların çıkışlarının yapıldığı, tüm mektupların kayıtlardan çıkış tarihlerine kadar Euro ve TL olarak ödendiği, buna rağmen … referans numaralı mektubun 4 yıl 3 aylık komisyonu 1.076,00 TL olmasına karşın 17.051,28 TL komisyon alacağı olduğu ileri sürülmesinin dayanaktan yoksun olduğu, muhabirin komisyon artışlarının da kabul edilemez ve müşterinin onayı alınmadan komisyon artışı talebinde bulunamayacağı, bu durumun bankacılık uygulamaları ile çeliştiği, bankanın müşterisini korumak yerine müşterisinden haksız komisyon talebinde bulunmakta olduğu, kredi sözleşmesinde yer alan ve tek taraflı olarak komisyon oranlarının değiştirilebileceğine ilişkin hükümlerin TBK md.20 vd genel işlem şartı mahiyetinde ve haksız olduğundan davacının davasının reddi gerektiği, tek taraflı komisyon artışından kaynaklı alacak talebi likit olmadığından davacının icra inkarı talebinin reddinin gerektiği ve yetkili mahkemenin … ATM olduğu, mesnetsiz ve haksız açılmış davanın reddi, masraf ve ücreti vekaletin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:Dosyada taraflarca bildirilen belgeler, … 8. Noterliği’nin … tarihli yazısı ekinde gönderilen … tarih ve … yevmiye nolu ihtarname ile … tarih … yevmiye nolu ihtarnamelerin onaylı suretleri, … 18. İcra Dairesi’nin … E. Sayılı dosyası, … A.Ş Genel Müdürlüğü’nün … havale tarihli yazı cevabı, … Bankası A.Ş’nin 28/06/2018 tarihli yazı cevabı, … Bankası A.Ş’nin 15/08/2018 tarihli yazı cevabı, … T.A.Ş Genel Müdürlüğü’nün 15/10/2018 tarihli yazı cevabı, … Bankası T.A.O …’nün 11/04/2019 tarihli yazı cevabı, … Bankası A.Ş’nin 22/03/2019 havale tarihli yazı cevabı, … Bankası A.Ş’nin 15/02/2019 tarihli yazı cevabı, …Bankası A.Ş’nin 01/02/2019 tarihli yazı cevabı, … Bankası A.Ş’nin 29/01/2019 tarihli yazı cevabı, … Bankası A.Ş’nin 28/02/2019 tarihli yazı cevabı, … A.Ş’nin 28/02/2019 tarihli yazı cevabı, … A.Ş’nin 08/02/2019 tarihli yazı cevabı, … T.A.Ş’nin 13/02/2019 tarihli yazı cevabı, … Bank A.Ş’nin 20/02/2019 havale tarihli yazı cevabı, … Bankası A.Ş’nin 31/01/2019 tarihli yazı cevabı, … Bankası A.Ş’nin 06/02/2019 tarihli yazı cevabı, … A.Ş’nin 16/08/2019 tarihli yazı cevabı, … T.A.Ş’nin 16/08/2019 tarihli yazı cevabı, … T.A.Ş’nin 15/08/2019 tarihli yazı cevabı, … Bankası’nın 26/08/2019 tarihli yazı cevabı, … A.Ş’nin 02/09/2019 tarihli yazı cevabı, … Bankası A.Ş’nin 05/09/2019 tarihli yazı cevabı, … Bankası A.Ş’nin 22/08/2019 tarihli yazı cevabı, … Bankası A.Ş’nin 20/08/2019 tarihli yazı cevabı, … Bankası T.A.O Genel Müdürlüğü’nün 12/09/2019 tarihli yazı cevabı, …. Bankası A.Ş’nin 25/12/2019,30/01/2020 tarihli yazı cevapları, … Bank A.Ş’nin 12/02/2020 tarihli yazı cevabı, … T.A.Ş … Şubesi’nin 24/02/2021 havale tarihli yazı cevabı, … Bankası A.Ş’nin 13/05/2022 tarihli yazı cevabı, … Bankası A.Ş’nin 13/05/2022 tarihli yazı cevabı, … Bankası T.A.O Genel Müdürlüğü’nün 24/05/2022 tarihli yazı cevabı, bilirkişi kök ve ek raporları delil olarak değerlendirilmiştir.
Mahkememiz 12/03/2020 tarihli celse 2 nolu ara kararı gereğince bilirkişi incelemesine karar verildiği ve bilirkişiler Banka E. Müdür/Müfettiş …, Banka E. Müdür/Müfettiş/SMMM…, Banka E. Müdür/Müfettiş … tarafından hazırlanan 01/06/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Taraflar arasında imzalanan sözleşmeler kapsamında düzenlenen kontgarantiler nedeniyle gerek kendi hesabına, gerekse muhabir tarafından talep edilip davalı şirketin sorumlulğunda olan ve … tarafından ödenen muhabir komisyon ve masraflarından kaynaklı olarak davacı bankanın, davalı şirketten 23/09/2016 takip tarihi itibariyle talep ve tespitleri gibi 15.746,72 TL asıl alacak, 1.108,85 TL işlemiş faiz ve 195,71 TL ihtarname gideri olmak üzere toplam 17.051,28 TL ve 21.668,33 Euro asıl alacak ve tespitleri gibi 484,70 Euro işlemiş faiz olmak üzere toplam 22.153,20 Euro alacaklı bulunduğu, 15.746,72 TL tutarındaki asıl alacağa 23/09/2016 takip tarihinden itibaren %10,50 ve değişen oranlarda avans faizi talebinde bulunabileceği, 21.66333 Euro tutarındaki asıl alacağa 23/09/2016 takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca Devlet Bankalarının Euro ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği %2,50 ve değişen oranlarda faiz talebinde bulunabileceği, itirazın iptali ve takibin kaldığı yerden devamı hususunun mahkemenin takdirinde olduğu görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememiz 02/12/2021 tarihli celse 1 nolu ara kararı gereğince, taraf vekillerin sundukları itiraz dilekçelerinin incelenip değerlendirmek ve gerekiyorsa yeniden hesaplama yapılabilmesi hususunda ek rapor alınmasına karar verildiği ve bilirkişiler Banka E. Müdür/Müfettiş …, Banka E. Müdür/Müfettiş/SMMM …, Banka E. Müdür/Müfettiş …tarafından hazırlanan 21/02/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; taraf vekillerinin beyan ve itirazları doğrultusunda yapılan ek incelemeler sonucunda, kök raporda sunulan görüş ve hesaplamalarda herhangi bir değişiklik olmadığı görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememiz 29/09/2022 tarihli celse 2 nolu ara kararı gereğince, ek rapor alınmasına karar verildiği ve bilirkişiler Banka E. Müdür/Müfettiş …, Banka E. Müdür/Müfettiş/SMMM …, Banka E. Müdür/Müfettiş … tarafından hazırlanan 18/11/2022 tarihli bilirkişi 2. Ek raporunda özetle; gerek kök gerekse ek rapora ilişkin itirazların yerinde olmadığı, bu nedenle yapılan itirazların raporda yapılan açıklamalar sonucunda da kök ve ek raporlarda belirtilen tespit ve görüşlerinde herhangi bir değişiklik gerektirmediği görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
GEREKÇE: Dava, bankacılık işlemlerinden kaynaklı ilamsız icra takibine vaki itirazın İİK’nın 67/1. maddesi uyarınca iptali istemine ilişkindir.
… 18. İcra Dairesi’nin … esas sayılı genel haciz yoluyla ilamsız takip dosyasının incelemesinde, alacaklının dosyamız davacısı … Anonim Şirketi, borçlunun dosyamız davalısı … İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi oldukları, alacak tutarının toplam 17.051,27 TL ve 22.243,88 Euro olduğu, 23/09/2016 tarihli takibin …, … referans numaralı mektupların muhabir banka masrafı ile teminat mekubu komisyonu ve… teminat mektubu komisyonuna dayandığı, ödeme emrinin 28/09/2016 tarihinde borçluya tebliğ edildiği, takip borçlusunun 04/10/2016 tarihinde borca, takibe ve yetkiye itiraz ettiği, 30/11/2016 tarihli karar tensip tutanağı ile takibin durdurulmasına karar verildiği görülmüştür.
İcra takibindeki borca itiraz dilekçesinin takip alacaklısı vekiline tebliğ edilememesi ve dava tarihi dikkate alındığında iş bu itirazın iptali davasının İİK’nun 67/1. maddesi uyarınca 1 yıllık yasal hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık icra dairesinin yetkili olup olmadığı, davacı bankanın davalı ile aralarındaki genel kredi sözleşmesi uyarınca verdiği kotrgaranti ve teminat mektuplarına ilişkin komisyon bedelleri nedeniyle davalıdan alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise tutarının ne kadar olduğu ile davalının icra takibine itirazının iptalinin gerekip gerekmediği, İİK’nun 67/2. fıkrası uyarınca davacının icra inkar tazminatı talep edip edemeyeceğine ilişkindir.
Taraflar arasındaki sözleşmenin 11.11 maddesi gereğince icra dairesinin ve mahkememizin yetkili olduğuna dair 29/05/2018 tarihli ön inceleme duruşmasında karar verilmiştir.
4721 sayılı TMK’nın 6. Maddesi ve 6100 sayılı HMK’nın 190/1. fıkrası uyarınca somut olayda ispat yükünün çekişmeli olgulardan kendi lehine haklar çıkaran davacı taraf üzerinde olduğu kabul edilmiştir.
Davacı banka tarafından davalı şirkete 09/11/2007 – 08/11/2008 yılları arasında 1 yıl süreli 308.051,00 Euro ve 208.040,00 Euro tutarında 2 adet kontrgaranti düzenlenmiş, 1 yıl sonra ilaveler yapılmak suretiyle kontrgaranti tutarları 354.215,00 Euro ve 242.063,00 Euro olarak yeniden belirlenmiştir. Bu … ve … referans numaralı konrtgarantilerin Suriye makamlarına sunulan teminat mektupları için muhabir banka tarafından 2007 yılında %0,55, 2008 yılında %0,50, 2009 yılında %0,50, 2010 yılında %0,55, 2011 yılında %0,55, 2012 yılında %1,00, 2013 yılında %1,00, 2014 yılında %3,00, 2015 yılında %3,00 ve 2016 yılında %3 oranında komisyon tahakkuk ettirilerek davacı …’dan bu bedeller tahsil edilmiştir. Mahkememizce aldırılan bilirkişi kök ve ek raporlarında tespit edildiği üzere davacı …’ın 11/02/2015 tarihinde 3.848,00 TL, 11/02/2016 tarihinde 4.086,29 TL, 15/05/2016 tarihinde 3.871,70 TL, 14/08/2016 tarihinde 3.940,73 TL miktarlarında olmak üzere toplam 15.746,72 TL komisyon tutarı ödemesi ve 21/12/2015 tarihinde 21.668,33 Euro muhabir banka masraf ödemesi bulunmaktadır. Davacı banka muhabir bankaya ödenen komisyon masraf ve tutarları davalıdan talep etmesinde hukuki anlamda bir anlam bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki sözleşmenin 8.04.b maddesi uyarınca taraflarca komisyon tutarının kararlaştırılacağı hüküm altına alınmış ise de 2011 yılından itibaren taraflarca bu konuda herhangi bir anlaşma bulunmamaktadır. Davacı banka nezdinde alınan kontrgarantiler ve teminat mektupları da icra takip tarihinde kadar dava dışı işler kapsamında Suriye Devleti nezdinde bulunmakta olduğundan iadesi yapılmamış ve konusuzda kalmamıştır. Bu nedenle de muhabir banka tarafından davacı …’a masraf ve komisyon tutarı ödemeleri yansıtılmaya devam edilmiştir. Banka da kendisine yansıtılan ödeme ve tutarları aynı oranlar kapsamında davalı şirketten talep edebilecektir. Davalı vekilinin emsal banka uygulamalarını araştırılarak bu oranlar üzerinden hesaplama yapılmasına dair talebinin davacı bankanın muhabir bankaya yaptığı ödemeleri aynı şekilde talep edebilecek olması ve bu hususunda taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine aykırı olmayacak olması nedeniyle itibar edilmemiştir. Mahkememizce aldırılan bilirkişi heyeti kök ve ek raporlarının denetime elverişli ve objektif olması ve hesaplamaların hüküm kurmaya elverişli olması nedeniyle itibar edilmiş, davacının 15.746,72 TL komisyon tutarı ödemesi nedeniyle icra takip tarihine kadar 1.108,95 TL işlemiş faiz talep edebileceği ayrıca dosyaya sunulan ihtarname giderine ilişkin noterlik makbuzu da dikkate alınarak 195. 71 TL’yi de davalıdan isteyebileceği kanaatine varılmıştır. Davacının ayrıca muhabir banka masraf ödemesi olan 21.668,33 Euro’ya ilişkin 484,87 TL işlemiş faiz talep edebileceği de tespit edilmiştir. Davacının genel toplamda davalıdan 17.051,28 TL ve 22.153,20 Euro alacaklı olduğu tespit olunmakla bu miktarlar üzerinden itirazın iptali ile davalının kısmen kabulü, kısmen reddine ve fazlaya ilişkin talebin de reddine dair karar verilmiştir.
Davacı taraf, dava dilekçesinde icra inkar tazminatı talebinde bulunmuştur. İİK’nun 67/1. maddesine göre “Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın “yüzde yirmisinden” aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir.” Buna göre davacı lehine icra inkar tazminatına hükmetmek için davalının haksız olması, itirazın iptaline karar verilen alacağın likit olması ve davacının talebi gerekir. Davanın kısmen kabulüne karar verilen alacak miktarının genel kredi sözleşmesinden kaynaklı banka kayıtlarına dayalı likit yani belirlenebilir bir alacak olduğu kanaati ile, İİK’nın 67/2. maddesi gereğince itirazın iptaline karar verilen 90.599,90 TL’nin takdiren %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davanın kısmen kabulü, kısmen reddi ile, … 18. İcra Dairesi’nin … esas sayılı takip dosyasına davalının itirazının kısmen iptali ile,
a)15.746,72 TL asıl alacak, 195,71 TL ihtarname gideri ve 1.108,95 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 17.051,28 TL üzerinden icra takibinin devamına, 15.746,72 TL asıl alacağa takip tarihinden tahsil tarihine kadar %10,5 oranını geçememek üzere avans faiz yürütülmesine,
b)21.668,33 Euro asıl alacak ve 484,87 Euro işlemiş faiz olmak üzere toplam 22.153,20 Euro üzerinden icra takibinin devamına, 21.668,33 Euro asıl alacağa takip tarihinden tahsil tarihine kadar 3095 sayılı Kanunun 4/a maddesi uyarınca devlet bankaları tarafından Euro cinsinden 1 yıllık vadeli mevduat hesabına uygulanacak en yüksek faizi yürütülmesine,
davalının genel toplamda 17.051,28 TL ve 22.153,20 Euro için yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin bu miktar üzerinden kaldığı yerden devamına, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine,
2-İİK’nun 67/2. Maddesi uyarınca itirazın iptaline karar verilen 22.153,20 Euro’nun icra takip tarihindeki TL karşılığı olan 73.548,62 TL ile takipte talep edilen TL alacağı yönünen 17.051,28 TL olmak üzere toplam 90.599,90 TL’nin taktiren % 20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince alınması gereken 7.111,98 TL karar ve ilam harcının davacı tarafça peşin olarak yatırılan 1.552,37 TL ve 231,71 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 1.784,08‬ harçtan mahsubu ile Hazine’ ye gelir kaydına, bakiye 5.327,90 TL daha harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına, mahsup edilen 1.552,37 TL peşin harç ve tamamlama harcı olarak yatırılan 231,71 TL ile 31,40 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 1.815,48 TL’nin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan bilirkişi ücreti 5.250,00 TL, tebligat gideri, posta masrafı 355,55 TL olmak üzere toplam 5.605,55 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red durumu nazara alınarak 5,585,93-TL’sinin davalıdan alınarak davacı tarafa ödenmesine, bakiye kısmının davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan tebligat gideri, posta masrafı 350,00 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red durumu nazara alınarak 1,22 TL’sinin davacıdan alınarak davalı tarafa ödenmesine, bakiye kısmının davalı üzerinde bırakılmasına,
6-HMK’nun 333/1. maddesi gereğince varsa artan gider/delil avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleşmesinden sonra yatıran ilgili tarafa iadesine,
7-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. uyarınca belirlenen 16.617,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. uyarınca belirlenen 356,37 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 22/12/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır