Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/237 E. 2019/797 K. 26.09.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2017/237 Esas
KARAR NO: 2019/797

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 09/03/2017
KARAR TARİHİ: 26/09/2019

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; Davacılardan …’ın diğer davacı … şirketinin yetkilisi olduğunu, davacı şirketin hamili olduğu, diğer davacı …’ın zilyedi olduğu, keşidecisi …Şti. olan… Bankası …şubesine ait … seri numaralı, 30.06.2016 keşide tarihli 13.706,00-TL’lık çekin, 15.04.2016 tarihinde hırsızlık nedeniyle çalındığını, İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını, çekin çalınması nedeniyle İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının … Soruşturma numaralı dosyasından başlatılan soruşturmanın halen devam etmekte olduğunu, söz konusu çek iptali davasında ödeme yasağı kararı verildiğini, akabinde keşide tarihinde çekin şekli hamili olan …isimli kişinin çeki bankaya ibraz ettiğini, banka ilk önce ödeme yasağı kararı nedeniyle çeke el koymuş ise de ardından ibraz eden şahsa çek aslını teslim ettiğini, çekin ibrazı üzerine, çek iptali istemiyle açılmış olan İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında “çekin ibraz edilmiş olması” gerekçesiyle davacının istirdat davası açmakta muhtariyeti olduğu kaydıyla çek iptali davasının reddine karar verildiğini, çekin ibrazı sonrası yapılan araştırmada, çeki …isimli kişinin bankaya ibraz ettiği, ödeme yasağı kararı nedeniyle çeki tahsil edemeyince, çek aslını iade etmek suretiyle, çeki kendisine ciro eden önceki cirantadan tahsil ettiği ve bu şekilde çekin ara cirantalardan davalı …’a geldiği ve halen davalıda bulunduğu bilgisine ulaştıklarını, çekin davacı …’ın elinde iken çalındığı için çek iptali davası … tarafından açılmış olmakla, eldeki davada da … davacı olarak yer almış bulunmakta olduğunu, diğer davacı şirketin ise çekin meşru hamili olduğunu, …A.Ş. unvanlı dava dışı şirketin, dava konusu çeki, mal satım karşılığı olarak çekteki 2. Ciranta olan … – …’ten aldığını, akabinde… A.Ş’nin, davacı … Kimya şirketinden satın aldığı emtia karşılığı olarak çeki davacı müvekkili şirkete verdiğini, çeki, çek çıkış bordrosu ile imza karşılığı müvekkili şirkete teslim eden … A.Ş.’nin, çek arkasını cirolamayı unuttuğunu, bunun üzerine müvekkili … cirosunu almak üzere …’a giderken arabasındaki çantasında bulunan çeki çaldırdığını, bu nedenle, çekte … A.Ş. cirosu bulunmadığını, öte yandan hamili olduğu aşamada ciro atmayacağından, çekte davacı … Kimya’nın da cirosu bulunmadığını, her ne kadar çekte … A.Ş’nin cirosu bulunmasa dahi, belirtilen ve ekte sunulu olan çek teslim bordroları, muavin defter kayıtları ve faturalarla taraflar arasındaki ticari ilişki ve bu ilişki sonucu çekin el değiştirdiğinin ispatlandığını, böylelikle, davac şirketin çekin meşru hamili olduğunun da ispatlandığını, diğer yandan, soruşturması devam eden savcılık dosyası ile çekin rıza dışı elden çıktığının da ortada olduğunu, çekin çalınması ile ciro silsilesinde kopukluk olduğunu, davalının kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğunu, çeki kötü niyetli elinde bulundurduğunu, çekin çalıntı olduğunu bilen veya bilecek durumda olan davalının, çeki elde ederken gerekli özeni göstermeyerek ağır kusur işlediğini belirterek, davanın kabulü ile çekin istirdatına davacı şirketin haklı hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitine, çekin iadesi mümkün olmadığı takdirde bedelinin avans faiziyle birlikte davacı şirkete ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA /
… 30/03/2017 teslim tarihli dilekçesi ile; öncelikle husumet bakımından itiraz ettiğini, mevcut durumda “Davalı” sıfatının bulunmadığını,15.03.2017 tarihinde T.C. kimlik no’su … olan ciranta … çek bedelinin tamamını tarafına ödediğini, … Bankası …Şubesine ait… seri numaralı, 30.06.2016 tarihli 13.706,00-TL. tutarlı çekin bedelinin çalışanı …’nun …Bankası hesabına EFT yoluyla ödendiğini, 16.03.2017 tarihinde Fatih Kıcırgan’a çek aslının iade edildiğini, çek bedelinin tarafına ödenmesi ile birlikte söz konusu çek ile herhangi bir hukuki ya da fiili bağının kalmadığını, bu sebeple davalı sıfatının bulunmadığını beyanla husumet itirazını yineleyerek, davanın reddini, yargılama harç ve masrafları ile ücreti vekâletin davacı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 10/04/2017 tarihli dilekçesi ile; çekin ibrazı sonrası yapılan araştırmada; çeki …isimli kişinin bankaya ibraz ettiğini, ödeme yasağı kararı nedeniyle çeki tahsil edemeyince, -çek aslını iade etmek suretiyle- çeki kendisine ciro eden önceki cirantadan tahsil ettiğini ve bu şekilde çekin ara cirantalardan davalı …’a geldiğini ve halen davalıda bulunduğu bilgisine ulaşıldığını ve eldeki dava (mevcut) davalı …’a karşı 09/03/2017 tarihinde açıldığını, ancak, çeki mevcut davalıdan alan, -…’dan dört ciro önceki ciranta olan- (davaya ikame edilen) davalı … tarafından İstanbul …İcra Müd.’nün … E.sayılı dosyası ile çek bedelinin keşideciden tahsil edildiğini, çekin keşideciden, (davaya ikame edilen davalı) … tarafından tahsil edilmiş olması nedeniyle davalı değişikliği zorunluluğu doğduğunu belirtmiştir.
… vekili 26/02/2018 teslim tarihli dilekçesi ile; taraf değişikliğine muvafakat ettiklerini beyan etmiştir.
Mahkememizin 19/03/2018 tarihli celsesinin (1) nolu ara kararında; ” Davacı vekilinin davada taraf değişikliği talebinin davalı … tarafından açık rızası bulunmakla kabulüne,” karar verilmiştir.
Davalı …’ya yasaya uygun olarak tebligat yapılmış olmasına karşın, davayı takip etmediği gibi yazılı bildirimde de bulunmadığından, H.M.K nun 128. maddesi hükmü gereğince davayı inkar ettiği varsayılmıştır.

KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava; TTK’nun 792 maddesi kapsamında çek istirdadı davasıdır.
HMK’nun 137.maddesi uyarınca taraflar arasındaki uyuşmazlık konularının; davacıların dava konusu… seri numaralı 13,706,00-TL bedelli, 30/06/2016 keşide tarihli çekin yetkili hamili olup olmadıkları, çekin rıza hilafına ellerinden çıkıp çıkmadığı, davalının çekin iktisabında ağır kusurlu veya kötüniyetli olup olmadığı, çek istirdadı koşullarının oluşup oluşmadığı noktalarında toplandığı tespit edilmiştir.
Davacılar vekiline, çek istirdadı davası açma hakkının yetkili ve meşru hamile ait olduğu, her iki davacının birden yetkili hamil olamayacağı hatırlatılmak suretiyle, her bir davacı için ayrı ayrı ne talep ettiğini açıklaması için bir haftalık kesin süre verilmiş, davacılar vekilince davacı …’ın diğer davacı şirket yetkilisi olması sebebiyle davacı olarak gösterildiği belirtilmiştir.
Davacı şirketin sicil kaydı … internet sitesinden çıkartılarak dosya arasına alınmış, şirket yetkilisinin davacı … olduğu tespit edilmiştir.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası dosya arasına alınmış, İstanbul CBS’nin…soruşturma sayılı dosyası celbedilmiş, dava konusu çekin hırsızlanmasına yönelik soruşturmanın faili meçhul suçlar bürosunca yürütüldüğü görülmüştür.
Davacının iddiası, davalının savunması ve tüm dosya kapsamına göre , ön inceleme duruşmasında tespit edilen uyuşmazlıkların halli, dava konusu çekin tarafların ticari defter ve kayıtlarında ne şekilde gözüktüğünün tespiti için, tarafların 2016 yılı Ticari Defter ve belgeleri ile dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, 11/01/2019 teslim tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacının ticari defterlerine göre, davacı şirketin dava dışı …A.Ş. firması ile ticari ilişkisinin bulunduğunun görüldüğü, davaya konu çekin davacı tarafından dava dışı …A.Ş. firmasından alındığı ile ilgili davacının ibraz ettiği 08.04.2016 tarihli, … numaralı tahsilat makbuzunun bulunduğu, bu işlemin davacının ticari defterlerine 08.04.2016 tarihinde … yevmiye numarası ile kayıt altına alındığı, ayrıca davaya konu çekin dava dışı …A.Ş. firması tarafından, davacı şirkete verildiği ile ilgili dava dışı şirketin 08.04.2016 tarihli, … nolu çek çıkış bordrosunun dosyaya sunulduğu, dosya kapsamında bulunan belge ve bilgilere göre davacının alacak talebinde bulunabileceğinin kabulü durumunda davacının davalıdan 09.03.2017 dava tarihinden itibaren 13.706,00-TL tutarı avans faizi ile isteyebileceği görüş ve kanaati bildirilmiştir.
6102 Sayılı TTK’nun 792 maddesi uyarınca; çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davanın TTK’nun 792 maddesi kapsamında çek istirdadı davası olduğu, davacıların istirdadını talep ettikleri çekin yetkili ve meşru hamili olduklarını, çekin ellerinden rıza hilafına çıktığını, çeki eline geçirmiş bulunan yeni hamilin çekin iktisabında kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunu ispatla yükümlü oldukları, davacı şirketin çekin yetkili ve meşru hamili olduğunu ve çekin rıza hilafına elinden çıktığını soruşturma dosyası ve bilirkişi raporu ile ispat ettiği, ancak davalı …’ın çekin iktisabında çekin iktisabında kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunu ispat edemediği, diğer davacı …’ın ise çekin hamili olan davacı şirketin yetkilisi olduğu ve çek istirdadı talebi açısından aktif husumetinin bulunmadığı anlaşılmakla, davacı … yönünden davanın aktif husumet yokluğundan reddine, davacı … Şti yönünden davanın esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
6100 Sayılı HMK’nun 124/4 maddesi uyarınca tarafta iradi değişiklik talebinin kabulü sonucu taraf olmaktan çıkartılan … tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacıdan tahsiline karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;

H Ü K Ü M /
1-Davacı … yönünden davanın aktif husumet yokluğundan Reddine,
2-Davacı … Şti yönünden davanın esastan Reddine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 44,40-TL maktu karar ve ilam harcının davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına, peşin alınan 234,07-TL harçtan mahsubu ile hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde artan 189,67-TL harcın davacıya iadesine,
… tarafından yapılan 23,00-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak kendisine verilmesine,
… tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın 4,00-TL nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde kendisine iadesine,
Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
Davalı tarafından yatırılan gider avansı bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından geriye kalan bakiyenin hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, davacılar vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı