Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/224 E. 2022/882 K. 06.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/224 Esas
KARAR NO : 2022/882

DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/03/2017
KARAR TARİHİ : 06/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; müvekkili … ile davalı arasında süresiz 25.07.2011 tarihli “Yetkili Servis Sözleşmesi” ve yine aynı tarihli “…” imzalandığı, müvekkilinin çok ciddi tutarda yatırım yaptığını, … servisi dışında bir başka faaliyette kullanılamayacak şekilde tesisi inşa ettirdiğini, bu amaçla 5000 m2 tesisin 10 yıllığına 2008 yılında kiralandığını, …’un yetkili servis şartlarına uygun olarak yaklaşık bir yılı aşkın süren inşaat çalışmaları ile 2009 yılında servisi açtığını, müvekkili şirketin söz konusu faaliyetlerini ciddi bir yatırım yaparak yeni inşa ettiği bu tesiste gerçekleştirirken davalı … tarafından atölyeleri, liftleri, ekipmanları ve sinyalizasyonları tümüyle değiştirecek nitelikte … adı altında bir inşaat talebinin geldiği, bu talebin 500.000,00 TL masrafa tekabül ettiği, bu durumda mevcut tesise atölyeler ve çalışma alanları çalıştığı halde sığdırılamadığt, topyekun bir inşaat ile karşı karşıya kalındığı bu durumda sözleşmenin 22.4 maddesi uyarınca yetkili servis ağı içinde yer alan …Yedek parça şirketi ile irtibata geçerek 11.03.2014 yılında nihai anlaşmanın sağlandığını ancak davalı yanın onayını geciktirdiğini, 10.02.2015 tarihinde satış sonrası direktörü … konunun … içinde değerlendirildiği ve en kısa sürede dönüş yapılacağı mesajı gelmesine rağmen 04.03.2015 tarihinde noter kanalıyla sözleşmenin feshedildiğinin ihbar edildiği, bu feshin haksız olduğunu belirterek; her ay ödediği 75.000 TL kira bedeli dahil yatırımlar ve kira bedeli için 1000 TL, … bayisi olduğu dönemde davalı için oluşturduğu müşteri portföyü için 1000 TL, devir onayı beklenen süre içindeki genel giderler {sgk, işçilik prim bedelleri, elektrik, su, doğalgaz, v.s) için 5000 TL, devir onayı beklenen süredeki kar kaybı için 1000 TL, sözleşmenin haksız feshi sebebiyle yoksun kalınan kar kaybı için 1000 TL, davalı yanın müvekkile bizzat aldırdığı ekipmanların başka yerde kullanılamayacak olması nedeniyle 1000 TL olmak üzere, toplam 10.000,00 TL işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tazminini talep ve dava etmiştir
SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; davanın yetki yönünden reddi gerektiği;davacının dava dilekçesindeki kalemleri belirlenebilir veya tespit edilebilir nitelikte olduğundan Davanın belirsiz alacak davası şeklinde açılmasının mümkün olmadığını, yetkili Servis Sözleşmesi ile Yedek Parça Bayilik Sözleşmesi Kapsamında davacının “portföy tazminatı” talep etmesi mümkün olmadığı, zira taraflar arasındaki sözleşmenin tekel hakkı vermediği, müvekkili …’ın bayi ya da yetkili servislerin …. markası altında faaliyet göstermek için yapmaları gereken yatırımları ya da işin fizibilitesini taahhüt etmediği, bu tacir olarak her bayi veya yetkili servisin karar vermesi gereken ticari bir risk olduğunu,öze Dönüş projesine katılımın tüm kamyon 2S bayilerinden hizmet kalitesi ve müşteri memnuniyeti arttırmak için talep edildiği, bir zorunluluk teşkil etmediği, ayrıca söz konusu projeye kademeli bir biçimde geçiş yapılmasının da mümkün olduğu, ayrıca maliyetin 500.000 TL olmadığı, bu proje kapsamındaki masrafın yaklaşık 200.000-300.000 TL arasında olduğu, … Servis şirketinden de sorulabileceği,davacı firmanın yetkili servisi ve yedek parça bayi olarak kullandığı tesis, gerekli ayarlamalar yapıldıktan sonra benzer amaçlar için kullanılabileceği, aynı husus ekipmanlar için de geçerli olduğu,davacı tarafın devir onayının sürüncemede bırakılması nedeniyle zarara uğradığı iddiası gerçeği yansıtmadığı, 03.03.2015 tarihli feshin haksız olmadığı, zira davacı tarafın satış sonrası eğitim yeterliliği minimum seviyenin altında olduğu,yedek parça ödeme performansının yedek parça bayilik sözleşmesinin ihlali noktasında olduğu;davacı tarafın … hizmeti İle ilgili yükümlülüklerini yerine getiremediği, … firması tarafından yapılan ölçümlere göre 26,08.2014 tarihli ihbarnamede görüleceği gibi davacının cevap vermediği ve /veya gitmediği yol yardım çağrıları olduğu tespit edildiği, bu durumun yetkili servis sözleşmesinin 6.1.w maddesinin ihlali anlamına geldiği;davalı tarafın borçlarını ödemede acz içinde olduğu,davacı tarafın şirkete bir bildirimde bulunmaksızın faaliyetlerini durdurduğunu;davacı varlığını iddia ettiği zarar ve yatırım kalemlerini kanıtlarla ispat etmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava;tazminat istemine ilişkindir
Uyuşmazlığın,taraflar arasındaki 25/07/2011 tarihli ve süresiz olan yetkili servis sözleşmesi ile … Yedek Parça Bayilik sözleşmesinin haksız olarak feshi nedeni ile davacının talep ettiği yatırım bedeli ve kira bedelinin tazminatı 1000 TL , portföy tazminatı 1.000 TL işçilik ücreti kira bedeli prim bedeli eletrik su doğalgaz gibi genel giderler için 5.000 TL kar kaybı için 1.000 Tl yoksun kalınan kar için 1.000 TL ekipmanların alınması nedeni ile uğranılan zarar için 1000 TL olmak üzere toplam 10.000,00 TL maddi tazminatın sözleşmenin fesih edildiği tarihten itibaren ticari faizi ile davalıdan tahsili istemi konusunda olduğu tespit edilmiştir.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak bilirkişi raporu alınmıştır.
Bilirkişiler Prof.Dr.Makina Yüksek Mühendisi …, Prof.Dr. Makina Yüksek Mühendisi …, SMMM … tarafından düzenlenen 02/12/2019 teslim tarihli bilirkişi raporunda; dava konusu uyuşmazlık kapsamında davacı şirket tarafından incelemeye ibraz olunan 2013-2014 yılı ticari defterlerinin TTK hükümlerine uygun tutulmadıkları; 2011-2012 ve 2015 yılı ticari defterlerinin ise incelemeye ibraz edilmediği; anılan ticari defterlerin davacı şirket lehine delil kabiliyetlerinin Sayın Mahkemeniz takdirinde bulunduğu; dava konusu uyuşmazlık kapsamında davalı şirket tarafından incelemeye ibraz olunan 2011-2012-2013-2014-2015 yılı ticari defterlerinin TTK hükümlerine uygun tutulmadıkları; anılan ticari defterlerin davalı şirket lehine delil kabiliyetlerinin Sayın Mahkemeniz takdirinde bulunduğu; davacı ve davalı her iki tarafın birlikte yer aldığı, taraflar tanımlamasının tam tespit ve teyit edildiği “YETKİLİ SERVİS SÖZLEŞMESİ” ile “… BAYİLİK SÖZLEŞMESİ” nin 25.07.2011 tarihinde ve her iki tarafça imza altına alındığı ve bu hususu taraflarca da teyit edildiği; Davacı şirket tarafından davalı şirkete … 23.Noterliği, … tarih, … yevmiye nolu, “25.07.2011 tarihli Yetkili Servis Sözleşmesinin 22/4 maddesi gereğince Yetkili Servisin, Yetkili Servis (davalının) ağında bulunan … Ltd. Şti.’ne devrine 3 gün içinde onay verilmesi” konulu ihtarnamesinin keşide edildiği; davalı şirket tarafından da davacı şirkete … 14.Noterliği,… tarih, … yevmiye nolu, “… arasında münakit Yetkili Servis Sözleşmesi ile …Parça Bayilik Sözleşmesi’nin, sözleşmelere aykırılık arz eden davranışlar (Servis Sözleşmesi 18/6 a ve b bentleri ile Yedek Parça Sözleşmesi 19.6 maddesi) deniyle derhal feshine yönelik ihbar” konulu ihtarnamesinin keşide edilerek davacı ile olan sözleşmelerin feshedildiği; dava konusu olayın özü, 25.07.2011 tarihli Yetkili Servis Sözleşmesi ve … Parça Bayilik Sözleşmeleri ile davalı …A.Ş. nezdinde yetkili servis Davacı …Tic. A.Ş.’nin bu amaçla yatırım yaptığı ancak davalı …A.Ş.’nin taraflar arasındaki sözleşmeyi fesh etmesi ile davacının uğradığı zararın tespiti olmakla, sözleşmelerin feshine ilişkin hukuki yorum ve nihai takdir Sayın Mahkemenize ait bulunmakla, davacının davasının kabulü ve davalı tarafından feshin haksız olduğu yönünde kanaat oluşması halinde davacı şirketin dava dışı … firması ile işyeri devri için nihai anlaşma sağladığı 11.,03.2014 tarihi ile devir onayı beklenen süre içerisinde davalı şirket tarafından davacı şirkete taraflar arası Sözleşme feshinin ihtar edildiği 03.03.2015 tarihi arasında; Her ay ödediği 75.000 TL kira bedeli dahil yatırımlar ve kira bedeli için 1000 TL, talep edebileceği; … bayisi olduğu dönemde davalı için oluşturduğu müşteri portföyü için 1000 TL talep edemeyeceği; Devir onayı beklenen süre içindeki genel giderler (sgk, işçilik prim bedelleri, elektrik, su, doğalgaz, v.s) için 5000 TL talep edebileceği; Devir onayı beklenen süredeki kar kaybı için 1000 TL talep edebileceği; Sözleşmenin haksız feshi sebebiyle yoksun kalınan kar kaybı için 1000 TL talep edemeyeceği; Davalı yanın müvekkile bizzat aldırdığı ekipmanların başka yerde kullanılamayacak olması nedeniyle 1000 TL talep edemeyeceği; olmak üzere toplam 7.000,00TL talep edebileceği belirtilmiştir.
Bilirkişiler Prof.Dr.Makina Yüksek Mühendisi …, Prof.Dr. Makina Yüksek Mühendisi …, SMMM … tarafından düzenlenen 23/12/2020 teslim tarihli bilirkişi raporunda; davacı şirketin 2013-2014 yılı ticari defterlerinin TTK hükümlerine uygun tutmadıkları; 2011-2012 ve 2015 yılı ticari defterlerinin ise incelemeye ibraz edilmediği; davacı şirketin 2013-2014 yılı ticari defterlerinin TTK. Hükümlerine göre usulüne uygun tutulup tutulmadığına dair ve ticari defterlerin sahibi lehine delil niteliği taşıyıp taşımadığıma dair kararın Sayın Yargı Makamının takdirine bağlı olduğu, davalı şirketin 2011-2012-2013-2014-2015 yılı ticari defterlerinin TTK hükümlerine göre usulüne uygun yaptırılmış olmasından dolayı davalı şirketin 2011-2012-2013-2014-2015 yılı ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, Raporun 3. Mali yönden değerlendirmeler bölümünün 3.3 bendinde izah edildiği üzere tarafımdan yapılan ek incelemelerde önceki SMMM bilirkişisinin tespitleri haricinde farklı bir tespitin yapılmadığı, teknik açıdan, Makina ve Tesisat kapsamındaki cihazlar, teçhizat ve tesisatlar incelendiğinde bu cihaz ve ekipmanların aynı binada sadece … yetkili servisi için değil, herhangi bir firmanın yetkili servis hizmeti esnasında da kullanılabilecek makina, teçhizat ve tesisatlar olduğu; Elektronik cibazlar ve taşınabilir. elektronik cihazlar kapsamı incelendiğinde ise televizyonlar, bilgisayarlar, kamera sistemi yazıcılar ve telefonlardan oluşan bu grupta kamera sistemi haricinde diğer elektronik cihazların birkaç senelik kısa ekonomik ömürleri olması ve özellikle bilgisayar, yazıcı ve telefonların sürekli yenilenen işletim sistemleri nedeniyle bir süre sonra ekonomik olarak değer kaybına uğrayacakları ancak bu ekipmanların hepsinin Davacı …tarafından kullanılmak istenilen mahalde taşımarak kullanılabileceği, Kamera sistemleri de sökülerek bir başka yerde ilave tesisat ve devreye alma masrafı ile istenilen yerde yeniden kullanılabileceği şeklindeki kök raporda varılan teknik görüşlerin aynen korunduğu sonuç ve kanaatlerine varıldığı belirtilmiştir.
Taraf iddia ve savunmaları ibraz edilen deliller bilirkişi rapor ve ek raporu ile tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde;
Davacı, taraflar arasında 25/07/2011 tarihli ve süresiz olan yetkili servis sözleşmesi ile … Bayilik sözleşmesinin haksız olarak feshi nedeni ile yatırım bedeli ve kira bedelinin tazminatı 1000 TL , portföy tazminatı 1.000 TL işçilik ücreti kira bedeli prim bedeli eletrik su doğalgaz gibi genel giderler için 5.000 TL kar kaybı için 1.000 Tl yoksun kalınan kar için 1.000 TL ekipmanların alınması nedeni ile uğranılan zarar için 1000 TL olmak üzere toplam 10.000,00 TL maddi tazminat talep etmiş, Davalı ise sözleşmede kendilerine olağan fesih hakkı tanıdığını, pazar payını artırmak için tüm yetkili servislerle yapılmış sözleşmelerin fesih yolunun izlendiğini, feshin haksız olmadığını iddia ederek davanın reddini ileri sürmüştür.
Her ne kadar davalı tarafça İstanbul Anadolu Adliyesi Ticaret Mahkemelerinin yetkili olduğundan bahisle yetki itirazında bulunulmuş ise de taraflar arasındaki Yetkili Servis Sözleşmesinin 19.1 maddesi , Yedek Parça Bayılık Sözleşmesinin 20.1 maddesi uyarınca İstanbul Merkez Adliyesinin yetkili kılındığı görülmekle ve tacir olan taraflar arasındaki yetki düzenlemesinin de geçerli olduğu anlaşılmakla yetki itirazı yerinde görülmeyerek reddi gerekmiştir.
Somut olayda taraflar arasındaki ihtilaf; sözleşmenin feshinin haklı olup olmadğı, fesih hakkının dürüstlük kuralına uygun şekilde kullanılıp kullanılmadığı noktasında toplanmaktadır.
Taraflar arasında akdedilen Yetkili Servis Sözleşmesi’nin “Süre ve Fesih” başlıklı 18.maddesinde, “18.1. Süre: Bu Sözleşme süresizdir. 18.2. Olağan Fesih: Taraflardan her biri iki (2) yıl önceden bildirimde bulunmak koşuluyla, isteğe bağlı olarak ve ne zaman olursa olsun bu Sözleşme’yi feshetmek hakkına sahiptir. 18.3. …, aşağıda belirtilen hallerde, bir (1) yıl önceden bildirimde bulunmak koşuluyla ne zaman olursa olsun bu Sözleşme ’yi sona erdirmek hakkına sahiptir: a) …’ın Yetkili Servis Ağı ’nın tamamını yada önemli bir kısmını yeniden yapılandırmasının gerekmesi veya b) … ’ın, kanundan ya da anlaşmadan dolayı uygun bir tazminat ödemesi… 18.4 maddesi servisin işbu sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde yazılı ihtar ile servise bildirerek gerekli düzeltmeleri yapması için makul süre verecek yapmaması halinde tek taraflı olarak sözleşmeyi fesih hakkına sahip olduğu,18.6amaddesi taraflardan birinin borçlarını ödemekten acz haline düşmesi18.b maddesi istisnai durumlarda fesih başlıklı bir takvim yılı içerisinde servisin temerrüt halinde bulunduğu günler toplamının 30 günü aşması ve muhatabın borçlarını ödemekten ace düşmesi … Servis sözleşmesinin feshi için yeterli ve geçerli bir neden teşkil eder denmiş Yedek parça sözleşmesinin 19.6 maddesinde düzenlenen benzer mahiyette istisnai durumlarda fesih başlığını taşımakta ve …’a derhal yürürlüğü girmek üzere tek taraflı fesih imkanı verdiği” şeklinde düzenlemesine yer vermiştir.
Servis sözleşmesinin 23. Maddesi Devir başlıklı olarak düzenlemeye yer vermiş olup” Baı bu sözleşmeyi veya sözleşmede düzenlenen hak ve yükümlülüklerini kısmen veya tamamen …’ın yazılı izni olmaksızın üçüncü kişilere devir edemez”şeklindedir.
Davacı şirket tarafından davalı şirkete … 23.Noterliği, … tarih, … yevmiye nolu, “25.07.2011 tarihli Yetkili Servis Sözleşmesinin 22/4 maddesi gereğince Yetkili Servisin, Yetkili Servis (davalının) ağında bulunan … Servis Hizmetleri Ltd. Şti.’ne devrine 3 gün içinde onay verilmesi” konulu ihtarnamesinin keşide edildiği;
Davalı …talebi üzerine … 4. Noterliğinin … tarihli Düzenleme şeklinde Tespit Tutanağı başlıklı belge ile … adresinde bulunan …Ltd Ştinin adresindeki işyerinde tabelada “… Tic. A.Ş. Yazılı olup kapalı olduğunun ve en az 5-6 aydır faaliyetinin olmadığının tespit edildiği görülmüştür.
Davalı şirket tarafından da davacı şirkete … 14.Noterliği, … tarih, … yevmiye nolu, “…arasında münakit Yetkili Servis Sözleşmesi ile … Parça Bayilik Sözleşmesi’nin, sözleşmelere aykırılık arz eden davranışlar (Servis Sözleşmesi 18/6 a ve b bentleri ile Yedek Parça Sözleşmesi 19.6 maddesi) deniyle derhal feshine yönelik ihbar” konulu ihtarnamesinin keşide edilerek davacı ile olan sözleşmelerin feshedildiğinin bildirildiği görülmüştür.
Taraflar arasında sürekli borç doğuran bir sözleşme akdedilmiş olup Sürekli borç ilişkileri doğuran sözleşmeleri kendiliğinden sona erebileceği gibi bir hukuki işlemle de sona erdirilebilir. Tek taraflı bir hukuki işlemle son erdirilmesi fesih olarak adlandırılır. Fesih beyanının muhataba ulaşması ile sürekli borç ilişkisi sona erer.
Davacı vekili müvekkilinin çok ciddi tutarda yatırım yaptığı … dışında bir başka faaliyette kullanılamayacak şekilde tesis inşa ettirdiği, bu amaçla 5000 m2 tesisin 10 yıllığına 2008 yılında kiralandığını, …’un yetkili servis şartlarına uygun olarak yaklaşık bir yılı aşkın süren inşaat sonrasında servisi açtığını, davacının söz konusu faaliyetlerini ciddi bir yatırım yaparak yeni inşa ettiği bu tesiste gerçekleştirirken davalı …tarafından atölyeleri, liftleri, ekipmanları ve sinyalizasyonları tümüyle değiştirecek nitelikte … adı altında bir inşaat talebinin geldiği, bu talebin 500.000,00 TL gibi bir masrafa tekabül ettiği, bu durumda mevcut tesise atölyeler ve çalışma alanları çalıştığı halde sığdırılamadığı, topyekun bir inşaat ile karşı karşıya kalındığı bu durumda sözleşmenin 22.4 maddesi uyarınca yetkili servis ağı içinde yer alan … parça şirketi ile irtibata geçerek 11.03.2014 yılında nihai anlaşmanın sağlandığı ancak davalının onayını geciktirdiği ve 10.02.2015 tarihinde satış sonrası direktörü … konunun … içinde değerlendirildiği ve en kısa sürede dönüş yapılacağı mesajı gelmesine rağmen 04.03.2015 tarihinde noter kanalıyla sözleşmenin feshedildiğinin ihbar edildiği, bu feshin haksız olduğunu belirtmiş, davalı … ise bayi ya da yetkili servislerin … markası altında faaliyet göstermek için yapmaları gereken yatırımları ya da işin fizibilitesini taahhüt etmediği, tacir olarak her bayi veya yetkili servisin karar vermesi gereken ticari bir risk olduğunu, … katılımın tüm kamyon 2S bayilerinden hizmet kalitesi ve müşteri memnuniyeti arttırmak için talep edildiği, bir zorunluluk teşkil etmediği, ayrıca söz konusu projeye kademeli bir biçimde geçiş yapılmasının da mümkün olduğu ileri sürmüştür.
Davacı tarafça her ne kadar feshin haksız olduğu ileri sürülmüş ise de ;dinlenen tanık anlatımları , ibraz edilen bilirkişi raporu ve taraflar arasındaki ihtarnameler ile davacının yedek parça ödeme performansının yedek parça bayılık sözleşmesini ihlali mahiyetinde olup davacının sözleşmeler kapsamındaki servis hizmeti ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirmediği , faaliyetlerinin …’ın bilgisi dışında sonlandırdığı ve uzun zamandır faaliyetlerine devam etmediği bu hususun 13.01.2015 tarihli, 00984 sayılı Tespit Tutanağı ile kayıt altına alındığı üzere Tesis’in kapalı olduğu ve hiçbir faaliyetin yerine getirilmediğinin tespit edildiği; en az 6 aydır Tesis’te faaliyette bulunmadığı, içeride hiçbir aracın bulunmadığı tutanak altına alınarak …’nun …’ın bilgisi dışında Tesis’teki faaliyetine son verdiğinin açıklığa kavuştuğu, İPA firması tarafından yapılan ölçümlere göre davacının yol yardım çağrılarının bir kısmına cevap vermediği bir kısmına ise gitmediği bu durumun yetkili sözleşmesinin 6.1.w maddesine aykırılık oluşturduğunun davalı tarafından keşide edilen 26.08.2/14 tarihli ihtarname ile davacıya bildirildiği nazara alınarak tüm bu hususların taraflar arasındaki Servis Sözleşmesi ve Yedek Parça Sözleşmesi’nin davalıya haklı fesih hakkı tanıdığı ve sözleşmelerin davalı tarafça haklı nedenle fesih edildiği anlaşılmıştır.
Fesih hakkının hakkın kötüye kullanılmasını teşkil etmeyecek şekilde, dürüstlük kurallarına uygun olarak kullanılması gerekmektedir. Dürüstlük kuralına aykırı davranarak fesih hakkının açıkça kötüye kullanılması hukuken korunamaz.
Davalı şirket haklı fesih hakkını kullanmış olup bu kapsamda sözleşmenin feshinin haksız olmadığı, ayrıca fesih hakkı da kötüye kullanılmadığından, davacının müspet zararı kapsamında kar mahrumiyeti talebine yönelik davasının reddi gerekmiştir.
TTK 122.maddesinde ”Sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra; müvekkil, acentenin bulduğu yeni müşteriler sayesinde, sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra da önemli menfaatler elde ediyorsa, Acente, sözleşme ilişkisinin sona ermesinin sonucu olarak, onun tarafından işletmeye kazandırılmış müşterilerle yapılmış veya kısa bir süre içinde yapılacak olan işler dolayısıyla sözleşme ilişkisi devam etmiş olsaydı elde edeceği ücret isteme hakkını kaybediyorsa ve somut olayın özellik ve şartları değerlendirildiğinde, ödenmesi hakkaniyete uygun düşüyorsa acente müvekkilden uygun bir tazminat isteyebilir. Tazminat, acentenin son beş yıllık faaliyeti sonucu aldığı yıllık komisyon veya diğer ödemelerin ortalamasını aşamaz. Sözleşme ilişkisi daha kısa bir süre devam etmişse, faaliyetin devamı sırasındaki ortalama esas alınır. Müvekkilin, feshi haklı gösterecek bir eylemi olmadan, acente sözleşmeyi feshetmişse veya acentenin kusuru sebebiyle sözleşme müvekkil tarafından haklı sebeplerle feshedilmişse, acente denkleştirme isteminde bulunamaz. Denkleştirme isteminden önceden vazgeçilemez. Denkleştirme istem hakkının sözleşme ilişkisinin sona ermesinden itibaren bir yıl içinde ileri sürülmesi gerekir. Bu hüküm, hakkaniyete aykırı düşmedikçe, tek satıcılık ile benzeri diğer tekel hakkı veren sürekli sözleşme ilişkilerinin sona ermesi hâlinde de uygulanır.” hükmünü içermekte olup,
Davacı TTK 122.maddesi kapsamında denkleştirme tazminatı da talep etmekte olup, taraflar arasındaki sözleşmelerin 2/6.maddesinde, ”bu sözleşmedeki hiçbir hüküm , Servise / Bayiye belirli bir bölge, müşteri ya da faaliyet bakımından inhisarı bir hak verdiği şeklinde yorumlanamaz” düzenlemesi yer almaktadır.
Taraflar arasında acentelikten doğan veya tek satıcılık ile benzeri diğer tekel hakkı veren sözleşme ilişkisi bulunmadığı sözleşmenin 2/6.maddesinden anlaşılmaktadır.Davacıya tekel hakkı veren bir sözleşme bulunmadığından portföy tazminat talebinin reddi gerekmiştir.
Davacı tarafça davalının bizzat aldırdığı ekipmanların başka yerde kullanılamayacak olması nedeniyle tazminat talebinde bulunmakta olup, bilirkişi raporundaki teknik değerlendirmeler nazara alınarak
Makina ve Tesisat kapsamındaki cihazlar, teçhizat ve tesisatlar incelendiğinde bu cihaz ve ekipmanların aynı binada sadece … yetkili servisi için değil, herhangi bir firmanın yetkili servis hizmeti esnasında da kullanılabilecek makina, teçhizat ve tesisatlar olduğu , Elektronik cihazlar ve taşınabilir. elektronik cihazlar kapsamı incelendiğinde ise televizyonlar, bilgisayarlar, kamera sistemi yazıcılar ve telefonlardan oluşan bu grupta kamera sistemi haricinde diğer elektronik cihazların birkaç senelik kısa ekonomik ömürleri olması ve özellikle bilgisayar, yazıcı ve telefonların sürekli yenilenen işletim sistemleri nedeniyle bir süre sonra ekonomik olarak değer kaybına uğrayacakları ancak bu ekipmanların hepsinin Davacı Maslak Oto tarafından kullanılmak istenilen mahalde taşınarak kullanılabileceği değerlendirilmiştir. Kamera sistemleri de sökülerek bir başka yerde ilave tesisat ve devreye alma masrafı ile istenilen yerde yeniden kullanılabileceğinin belirlenmiş olması durumu karşısında bu yöndeki talebinin reddi gerektiği anlaşılmıştır.
Davacı şirketin her ay ödediği 75.000 TL kira bedeli dahil yatırımlar ve kira bedeli talebine yönelik olarak ; Davacı şirketin dava dışı … Firması ile işyeri devri için nihai anlaşma sağladığı 11.03.2014 tarihi ile davalı şirket tarafından davacı şirkete taraflar arası Sözleşme feshinin ihtar edildiği 13.03.2015 tarihleri arasında söz konusu tesisin ödenen kira bedeli alacak istemine ilişkin olarak davacı şirket tarafından incelemeye ibraz olunan 2014 yılı ticari defterlerinde kira bedellerine yönelik kayıtlar tetkik edilmesi neticesinde Tek Düzen Muhasebe Planı kapsamında, davacı şirket ticari defterlerinde gerek 740 Hizmet Üretim Maliyetleri Hesabında ve gerekse 770-Genel Yönetim Giderleri Hesabında davacı şirket tarafından ödenen aylık 75.000,00TL tutarında kira bedeli ödemesine ve/veya tahakkukuna ilişkin kayda rastlanmadığı ,dosya kapsamına ibraz edilen 10.03.2018 tarihli Alt Kira Sözleşmesi’nin davacı şirket yetkilisi … tarafından kefil sıfatı ile imzalanmış olduğu ve kiralayan dava dışı … A.Ş. tarafından… 21. İcra MüdürIüğü’nün … E. Sayılı dosyası ile borçluları … A.Ş., Davacı şirket yetkilisi …ve … aleyhine 17.12.2014 tarihinde Alt Kira Sözleşmesi 2014 yılı Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ilişkin icra takibi başlatıldığı nazara alınarak ve davacı şirket tarafından 2015 yılı ticari defterleri incelemeye ibraz olunmadığı, 01.01.2015-03.03.2015 dönemi kira ödemelerine ilişkin tespit yapmak mümkün olmadığı ve davacı şirket tarafından anılan işbu dönemde ( 01.01.2015-03.03.2015) kira ödemelerine ilişkin banka dekontu vb belge de sunulmadığı hususları nazara alınarak bu yöndeki talebin de reddi gerektiği kanaatine varılmıştır.
Davacının devir onayı için beklediği iddia edilen süreye ilişkin olarak belirtilen sürede çalışmıyor olması nazara alınarak sgk, işçilik prim bedelleri, elektrik, su vb. kalemlerde gider yapmış olması beklenemeyeceğinden … Firması ile işyeri devri için nihai anlaşma sağladığı 11.03.2014 tarihi ile davalı şirket tarafından davacı şirkete taraflar arası Sözleşme feshinin ihtar edildiği 13.03.2015 tarihleri arasında genel giderler (sgk, işçilik prim bedelleri, elektrik, su, doğalgaz, v.s) için talep ettiği alacak isteminin de yerinde olmadığı anlaşılmış anılan durum karşısında davanın reddi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı tarafça ileri sürülen yetki itirazının REDDİNE,
2-Davanın REDDİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 80,70-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 21.085,79-TL harçtan mahsubu ile artan 21.005,08-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 145.972,78-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye avansın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
6-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
8-Davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye avansın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davalıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.06/12/2022

Başkan
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Katip
¸e-imzalıdır

HARÇ BEYANI /
21.085,78-TL PEŞİN HARÇ
80,70-TL KARAR HARCI
21.005,08-TL. TALEP HALİNDE İADE HARÇ