Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/217 Esas
KARAR NO : 2019/988

DAVA : Rücuen Alacak Davası
DAVA TARİHİ : 08/12/2015
KARAR :KISMEN KABUL KISMEN RED
KARAR TARİHİ : 19/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan rücuen alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; Müvekkili şirketinin … Belediyesi’ne bağlı iştirak şirketi olduğunu ve İş Kanunu hükümleri çerçevesinde işçi çalıştırdığını, 01/01/2014 ile 06/07/2015 tarihleri arasında çalışan davadışı …’nın yasal şartları yerine getirerek malullük aylığı bağlanması için …’na müracaat edildiğini, bunun üzerine davacı şirket tarafından kıdem tazminatının ödendiğini, son çalıştığı işyeri olması nedeniyle ödeme yapmak zorunda olduklarını, oysa, işçinin toplam 18 ay davacıya ait işyerinde çalıştığını, geri kalan süreleri davalı şirketler nezdinde geçirdiğini, böylece herbir davalı şirketin kendi dönemine tekabül eden kısım için sorumlu olduğunu beyanla ödenen 11.844,05TL kıdem tazminatının davalılardan ödeme tarihinden itibaren işleyen faizi ile birlikte müşterek ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA /
Davalı … vekilinin cevap dilekçesinde ve özetle; müvekkili şirketin Kamu İhale Kanunu uyarınca davacıdan iş aldığını ve hizmet sözleşmesi ile iş yaptığını, yapılan işin davacının asıl işi kapsamında olduğunu, alt işveren bırakılmasının mümkün olmadığını, bu iş kapsamında çalıştırılan işçilerin başından beri davacının işçisi olduğunu,müvekkilinin alt işveren sıfatı bulunmadığını, çalışanlar başından beri asıl işveren davacının işçisi olduğundan rücu davasının dayanağının da kalmadığını, Kamu İhale Kanunu gereğince teklif fiyatın içinde kıdem tazminatının konulmasının mümkün olmadığını, bu nedenle dava dışı işçiye ödenen kıdem tazminatının müvekkiline ödenmediğini, sözleşme gideri oranının da rücu talebine konu alacakları karşılamasının mümkün olmadığını, ihale makamının üsteleneceği işçilik alacaklarından müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını, 6552 sayılı Kanunla İş Kanunun 120.maddesine eklenen hükümle birlikte kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğünün kamu kurumuna ait olduğunu, bu düzenleme karşısında müvekkilinin kıdem tazminatı ödeme sorumluluğunun bulunmadığını, aksi düşünüldüğünde müvekkilinin dava dışı işçiyi çalıştırdığı dönemdeki brüt ücret seviyesi ile yarı oranda sorumlu olabileceğini, ihale sözleşmesinde işçilik alacaklarının tamamından sorumlu olacağına ilişkin hüküm bulunmadığını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … ŞTİ. vekilinin cevap dilekçesinde ve özetle; 6552 sayılı Kanun hükümleri ile alt işverenin kıdem tazminatı sorumluluğunun kaldırıldığını, genel giderler için ayrılan %3’lük payın giderleri karşılamadığını, kıdem tazminatının teklife dahil edilmemesi nedeniyle alt işverenin sorumluluğunun bulunmadığını, son alt işverenle birlikte asıl işveren idarenin sorumlu olduğunu, müvekkilinin sorumlu olacaksa da dava dışı işçiyi çalıştırdığı dönem ve bu dönme ücreti ile sorumlu olabileceğini beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı …Tİ. vekilinin cevap dilekçesinde ve özetle; dava dışı içi son olarak davacı şirkette çalıştığından müvekkilinin sorumluluğu bulunmadığını, dava dışı işçinin müvekkiline ait işyerinde çalışmadığını, çalışma yerinin davacıya ait olduğunu, kayden müvekkili şirket çalışanı olarak gösterildiğini, başından beri davacının işçisi olduğunu, asıl işveren alt işveren ilişkisini muvazaalı olduğunu, müvekkili şirketin kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğünün bulunmadığını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.

KANITLAR VE GEREKÇE / Tüm dosya kapsamı incelenip değerlendirildiğinde; tarafların iddia ve savunmalarından, anlaşamadıkları hususlar, anlaştıkları hususlar, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebepler şu şekildedir:
Dava dosyası İstanbul … Asliye Hukuk Mahkemesi’ nin… Esas- … Karar sayılı 15.12.2016 tarihli görevsizlik kararı ile Mahkememiz yukarıdaki esas sırasına kaydolmuştur. Tarafların tacir olması, ilişkinin ticari iş ve işletmeden kaynaklanması halinde davanın ticari dava olacağı ve Ticaret Mahkemesinde görülece TTK.’nun 4 ve 5.maddelerinde açıkça düzenlenmiştir. Mahkememiz görevli ve yetkilidir.
Davacı şirket, …Belediyesi’ne bağlı iştirak şirketi olduğunu ve İş Kanunu hükümleri çerçevesinde işçi çalıştırdığını, 01/01/2014 ile 06/07/2015 tarihleri arasında çalışan dava dışı … lehine yasal şartları yerine getirerek malullük aylığı bağlanması için … Kurumu’na müracaat edildiğini, bunun üzerine davacı şirket tarafından kıdem tazminatının ödendiğini, son çalıştığı işyeri olması nedeniyle ödeme yapmak zorunda olduklarını, oysa, işçinin toplam 18 ay davacıya ait işyerinde çalıştığını, geri kalan süreleri davalı şirketler nezdinde geçirdiğini, böylece her bir davalı şirketin kendi dönemine tekabül eden kısım için sorumlu olduğunu beyanla ödenen 11.844,05TL kıdem tazminatının davalılardan ödeme tarihinden itibaren işleyen faizi ile birlikte müşterek ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirketler, genel mahiyette iddia olunan vakıaları inkar ile sorumluluklarının bulunmadığından bahisle husumetten ve esastan davanın reddini savunmuşlardır.
Dava, temizlik işçisi olan dava dışı …’nın son olarak çalıştığı davacı işveren nezdinde iken malulen emekliliği sonrası davacı tarafından kıdem tazminatının ödenmesi nedeniyle davacının önceki taşeronlara/ davalılara rücu edebilme şartlarının oluşup oluşmadığı, davalıların sorumluluk durumları, rücuen alacak şartları oluştu ise rücu edilebilecek alacağın varlığı ve varsa miktarına ilişkindir.
TMK 6 ve 7 ile HMK 187- 293. maddeleri gereğince ispat hususuna ve ispat kurallarına dikkat edilmiştir. Buna ilişkin tarafların iddia- savunma ve toplanan delilleri, bilirkişi raporu ile incelenmiştir. Hukuken denetlenebilen hüküm kurmaya elverişli belirli ve eksiksiz iddia ve talepleri karşılayan ve hükme esas alınan bilirkişi raporu alınmış ve deliller değerlendirilmiştir. Bilirkişi …’nun 28/12/2018 tarihli raporu incelenmiştir. Dosyada bulunan hizmet alım sözleşmesi, KİK, idari ve teknik şartnamedeki hüküm, davacı şirket işveren tarafından ödenen kıdem tazminatının dava dışı işçinin davalı işverenlerde çalıştırıldığı dönemler ve bu dönemleri kapsayan ücret ile ilgili sınırlı ve tamamından sorumlu oldukları hususuna dikkat edilmiştir. Taşeron (yüklenici) ile asıl işveren arasındaki bir düzenlemeyi içermeyen 1475 sayılı Yasa’nın 1. maddesinin dava konusu olaya uygulanması mümkün olmayıp, bu itibarla, uyuşmazlığın, …Belediyesi ile davacı ve … Belediyesi ile davalılar arasındaki ayrı ayrı sözleşme hükümlerine göre ayrıca davalıların rücu kapsamında davacının yaptığı ödeme karşısında ne kadar sebepsiz zenginleştiklerinin tespitine göre çözümlenmesi gerekmektedir. TBK’ nın 77-82 ile 167. maddesinin uygulanması sözkonusudur. Şöyle ki: … Belediyesi ile davacı arasında ve…Belediyesi ile davalı şirketler arasında dönemsel alt taşeronluk sözleşmesi imzalandığı anlaşılmaktadır. Dava dışı çalışan işçinin kıdem tazminatından bu şirketlerin ( davacı şirket ile davalı şirketler) sözleşmeler gereğince sözleşme içeriğine uygun olarak çalıştıran dönemlere mahsus mesul oldukları anlaşılmaktadır. Bu kapsamda dava dışı işçinin taraf şirketlerde şirketlerin sözleşmesel sorumluluk tarihlerine isabet eden dönemlerde çalıştırıldığı, son çalıştığı davacı şirketin kıdem tazminatının tamamını ödediği, bu kapsamda dava dışı işçinin davacı haricindeki önceki işverenler nezdinde çalışmasından dolayı ödenen kıdem tazminatından davalı şirketlerin davacı şirkete karşı rücuen alacaktan sorumluluğunun olduğu anlaşılmıştır. Sözleşmeler incelendiğinde; personel hizmet alım teknik şartnamesi gereği görevlendirilecek personelin maaş, sigorta, kıdem tazminatı vb tüm mali kanuni yükümlülüklerin yükleniciler tarafından karşılanacağı hüküm altına alınmıştır. Bu nedenle iş bu davada… Belediyesi ile dava tarafları arasındaki ayrı ayrı sözleşmeler gereğince iç ilişkide, rücu edilen dava dışı işçinin hak kazandığı alacaklarından da davacı ve davalılar işçinin kendileri nezdinde çalıştığı sorumlu oldukları dönemden yüklenici olarak sorumlu olacaklardır. Bu hüküm sözleşmenin esaslı unsurlarından olup bu hükmün bulunmaması halinde tarafların karşılıklı anlaşmasının bulunup bulunamayacağı değerlendirilmiş bu şart olmadan tarafların belki de karşılıklı sözleşmenin akidi olmayacağı kanaatine varılmıştır. Ayrıca sözleşmenin taraflarca gereklerinin yerine getirilmesinden sonra külfetten kaçmak amacı ile sözleşmenin maddesinin geçersizliğini ileri sürmek iyi niyet ile bağdaşmamaktadır. Taraflar arasındaki sözleşmenin ticari koşullar ve TTK genel hükümleri dairesinde geçerli olduğu, bu konunun tarafların ikrarında olduğu, anlaşma gereği hizmet alımında anlaşmazlık bulunmadığı, mali sorumluluklarda yüklenici dava tarafı tüm şirketlerin ( davacı- davalılar ) sözleşmenin geçerliliği tarihleri boyunca sorumluluğu üstlendiği bu nedenle rücu hakkının bulunduğu, tarafların tacir olduğu, sözleşme serbestisi ilkesinin geçerli olduğu bunun sonucu olarak serbest iradeler ile sözleşmenin içeriğinin başından ifa süreçleri de dahil kabul edildiği ve kanuni yükümlülüklerin yüklenildiğine dair şartname maddesinin de geçerli olduğu değerlendirilmiştir. Tarafların işçiye karşı çalışma dönemlerine ilişkin olmak üzere sorumlu oldukları davalı şirketlerin davacıya karşı sorumlu oldukları döneme ilişkin davacı tarafından ödenen kıdem tazminatından sebepsiz zenginleşmeye dair hüküm de dikkate alındığında TBK’nın 167. maddesinde (818 sayılı BK’nın 147. maddesi) müteselsil sorumlular arasında rücu ilişikisi düzenlenmiş olup borcun tamamını ödeyen davacının yapmış olduğu ödemenin çalıştırılan dönemlere isabet eden ve hesap edilen oranlarda davalı taraftan rücuen tahsil hakkının bulunduğu anlaşılmıştır. Davacının talep ettiği 11.844,05 TL kıdem tazminatının rücuen tahsili istemi bulunmakla; dava dışı işçi …’ nın 07.07.2009- 30.09.2009 tarihleri aralığında çalıştırıldığı davalı …Şti’ nin davacı tarafından ödenen kıdem tazminatının 271,89 TL’ sinden, dava dışı işçi …’ nın 01.03.2010- 31.12.2011 tarihleri aralığında çalıştırıldığı davalı … Şti’ nin davacı tarafından ödenen kıdem tazminatının 2.872,31 TL’ sinden, dava dışı işçi …’ nın 01.01.2012- 31.12.2013 tarihleri aralığında çalıştırıldığı davalı …Şti’ nin davacı tarafından ödenen kıdem tazminatının 1.689,23 TL’ sinden, dava dışı işçi …’ nın 01.01.2013- 31.01.2013 tarihleri aralığında çalıştırıldığı davalı … Şti’ nin davacı tarafından ödenen kıdem tazminatının 139,00 TL’ sinden, dava dışı işçi …’ nın 01.02.2013- 31.12.2013 tarihleri aralığında çalıştırıldığı davalı …Şti’ nin davacı tarafından ödenen kıdem tazminatının 1.702,90 TL’ sinden ayrı ayrı sorumlu oldukları, davalıların ayrı ayrı ödeme tarihi olan 08/07/2015 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiz ile sorumlu oldukları hesap ve taktir edilmiştir. Davalılar ihtiyari dava arkadaşlarıdır. Bu nedenle davanın kısmen kabulü gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde kanunen, taktiren ve vicdanen karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davacının davasının kısmen kabulü-kısmen reddi ile;
271,89 TL’nin davalı …Şti’den,
2.872,31 TL’nin davalı … Şti’den,
1.689,23 TL’nin davalı … Şti’den,
139,00 TL’nin davalı … Şti’den,
1.702,90 TL’nin davalı …Şti’den ayrı ayrı sorumlu olmak üzere ayrı ayrı ödeme tarihi olan 08/07/2015 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiz ile tahsiline davacıya verilmesine, fazla talebin reddine,
2-6100 S HMK gereğince ve Harçlar Kanunu uyarınca karar ve ilam harcı olan 455,99 TL ‘nin davacı tarafça peşin olarak yatırılan 202,27 TL harçtan mahsubu ile bakiye 253,72 TL harcın davalılardan tahsili ile Hazine’ ye gelir kaydına, mahsup edilen 202,27 TL harcın davalılardan tahsili ile davacıya iadesine, başvuru ve vekalet suret harcının davacı üzerinde bırakılmasına,
3- 6100 S HMK gereğince bilirkişi ücreti, tebligat gideri, posta masrafı olan 1.482,30 TL yargılama giderinin davanın red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 835,43 TL’nin davalılardan ayrı ayrı 34,03 TL’sinin davalı …Şti’den, 359,47 TL’sinin davalı … Şti’den, 211,41TL’sinin davalı … Şti’den, 17,40 TL’sinin davalı …Şti’den, 213,12 TL’sinin davalı …Şti’den ayrı ayrı sorumlu olmak üzere tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, bakiye kısmının davacı uhdesinde bırakılmasına,
4- Davalı …Şirketi tarafından yapılan 50 TL yargılama giderinin davanın red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 49,41 TL’sinin davacıdan tahsili ile davalı … Şirketi’ne ödenmesine, bakiye kısmın davalı Yörünge şirketi üzerinde bırakılmasına,
5- Davalı … Şti. tarafından yapılan 50 TL yargılama giderinin davanın red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 48,85 TL’ sinin davacıdan tahsili ile davalı …Şti. ‘ne ödenmesine, bakiye kısmın davalı Öncü şirketi üzerinde bırakılmasına,
6- Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden davalılar arasında ihtiyari dava arkadaşlığı olduğu ve sorumluluklarının ayrı ayrı olduğu gözetilerek karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve 6100 S HMK gereğince belirlenen 271,89 TL’nin davalı …Şti’den, 2.872,31 TL’nin davalı…Şti’den, 1.689,23 TL’nin davalı …Şti’den, 139,00 TL’nin davalı … Şti’den, 1.702,90 TL’nin davalı … Şti’den ayrı ayrı sorumlu olmak üzere vekalet ücreti taktir edilerek tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davalı taraflar kendisini vekille temsil ettirdiğinden davalılar arasında ihtiyari dava arkadaşlığı olduğu ve sorumluluklarının ayrı ayrı olduğu gözetilerek karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre ve 6100 S HMK gereğince belirlenen 271,89 TL’nin davalı …Şti’nin, 2.872,31 TL’nin davalı … Şti’nin, 1.689,23 TL’nin davalı … Şti’ne, 139,00 TL’nin davalı … Şti’nin, 1.702,90 TL’nin davalı …Şti’nin lehlerine ayrı ayrı vekalet ücreti olarak taktiri ile davacıdan alınıp ayrı ayrı davalılara verilmesine,
8- 6100 S HMK m. 333 uyarınca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda mahkememize yazılı / sözlü başvuru ile zabıt katibince tutanağa geçirilmek suretiyle kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul BAM’a gönderilmek üzere istinaf yasa yolu açık olmak üzere yapılan tahkikat sonucunda karar verildi. Karar usulen açıklandı, okundu.

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır