Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1139 Esas
KARAR NO : 2022/611

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 11/09/2017
KARAR TARİHİ : 09/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ /
ASIL DAVADA
TALEP: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; 09/04/2017 günü davalılardan reşit olmayan …’ın sevk ve idaresindeki … plakalı aracın karşı şeride geçerek, karşı yönden bisiklet ile gelmekte olan müteveffa …’a çarparak ölümüne neden olduğunu, …’ın kazanın oluşmasında ve …’ın ölümüne asli kusurlu olarak sebep olduğunu, kaza ile ilgili ceza davasının … 1. Çocuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında devam etmekte olduğunu, kusur incelemesi yapıldığını ve sürücü …’ın asli kusurlu tespit edildiğini, hazırlanan iddianamede …’ın gerek şerit ihlali, gerek ehliyetsiz olması ve gerekse ev başkanın gözetim kusuru nedeniyle kusurlu olduğunun açıkça belirtildiğini, ehliyeti olmayan küçük çocuğun araç kullanmasının, ebeveynlerin gözetim ve özen sorumluluğunu yerine getirmediğini gösterdiğini, davacıların tek erkek çocukları olan …’ın 16 yaşında hayatını kaybettiğini, müteveffanın lokantada işçi olarak çalıştığını ve aylık 1.500,00 TL net maaş aldığını, yine müteveffanın orta öğretim mezunu olduğunu, müteveffanın lokantada işçilik yaparak kazandığı maaş ile ailesinin geçimine yardım ettiğini, davacıların, …’ın ölümü ile onun maddi ve manevi desteğinden yoksun kaldıklarını iddia ve beyan ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, … için 2.000,00.-TL, … için 2.000,00.-TL, … için 1.000,00.-TL ve … için 1.000,00.-TL olmak üzere toplam 5.000,00 TL maddi tazminatın, işleten ve sürücü yönünden olay tarihinden, davalı sigorta şirketi yönünden temerrüt tarihinden itibaren işletilecek faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, … için 100.000,00.-TL, … için 100.000,00.-TL, … için 50.000,00.-TL ve … için 50.000,00.-TL olmak üzere toplam 300.000,00 TL manevi tazminatın, sigorta şirketi dışındaki davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalılardan … Anonim Şirketi (birleşme öncesi … Anonim Şirketi) vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya bakmakla yetkili mahkemelerin İstanbul Mahkemeleri ve görevli mahkemelerin ise … Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte; müvekkili şirketin maddi tazminat talepleri açısından, poliçe limitleri dahilinde ve sigortalı aracın sürücüsünün kusuru oranında sorumlu olduğunu, davacıların desteği …’ın kazanın oluşumunda kusurlu olduğunu, kişinin kendi kusurununda yararlanamayacağını, destek tazminatı isteyen yansıma zarar gören davacıların tazminat talebinin, müteveffanın kusurlu olması nedeniyle reddedilmesi gerektiğini, ya da müvekkili şirket sigortalısının kusurlu olması halinde, müvekkili şirket sigortalısının kusuru oranında tazminatın belirlenmesi gerektiğini, müteveffanın yaşı dikkate alındığında davacılar lehine tazminat ödenmesine karar verilmesinin imkansız olduğunu, ölenin muhtemel ömür süresi kadar hak sahiplerinin ihtiyaç süresinin de önemli olduğunu, müteveffanın ailesine destek olduğu kabul edilirse, müteveffanın ileride evleneceği, çocuklarının olacağı, kazançlarından önemli bir bölümü kendisine, eşine ve çocuklarına harcayacağı düşünülerek hesaplama yapılması gerektiğini, müteveffanın 18 yaşından küçük olduğu göz önüne alınırsa geçimini ailesinin sağladığının kabul edilmesi gerektiğini, müteveffanın kardeşleri olan davacılar için ise çok özel koşulların varlığı gerektiğini, davacı kardeşlerin müvekkili şirketten destekten yoksun kalma tazminatı istemelerinin hukuka aykırı olduğunu, defin giderlerinin ZMSS Genel Şartları gereği teminat dışında kaldığını, davacı tarafça müvekkili şirkete başvuruda bulunulmadığını, bu nedenle temerrüt faizine ilişkin talebin reddinin gerektiğini iddia ve beyan ederek davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin de davacılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalılardan … Anonim Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; dilekçeleri ekinde sunmuş oldukları uzun süreli kire sözleşmesi ve yerleşik Yargıtay içtihatları gereğince müvekkili firmanın işleten sıfatının bulunmadığını bu nedenle müvekkiline dava yönlendirilmesinin mümkün olmadığını, bu nedenle müvekkili firma açısından husumet yokluğu nedeni ile davanın reddinin gerektiğini, … plakalı aracın 12 ay süre ile … ve …’a kiralandığını, bu nedenle aracı uzun süreli olarak kiralayan araç malikinin zarardan sorumlu tutulamayacağını, kiralama dönemi içerisindeki trafik kazalarından ve motorlu aracın yol açmış olduğu kazalardan müvekkili firmanın sorumlu tutulmasının hukuken mümkün olmadığını, araç şoförünün ehliyetsiz ve reşit olmamasının tamamen diğer davalının gözetim ve denetiminde olduğundan dolayı bu durumdan müvekkilinin haberdar olması veya müdahale edebilme durumunun söz konusu olmadığını, söz konusu araç kullanma nedeni ile müvekkili firma aleyhine kesilen ehliyetsiz araç kullanma nedeni ile … Trafik Tescil Şube Müdürlüğü tarafından … nolu trafik ceza tutanağının yapmış oldukları itiraz nedeni ile ptal edildiğini, taraflarının işleten olmadığını, kiracıların sorumlu olduklarını iddia ve beyan ederek davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin de davacılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl davada, diğer davalılara yasaya uygun olarak tebligat yapılmış olmasına karşın, davaya cevap vermediklerinden, HMK’nın 128. maddesi hükmü gereğince asıl davayı inkar ettikleri varsayılmıştır.
BİRLEŞEN DAVADA;
TALEP: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; 09/04/2017 günü davalılardan reşit olmayan …’ın sevk ve idaresindeki … plakalı aracın karşı şeride geçerek, karşı yönden bisiklet ile gelmekte olan müteveffa …’a çarparak ölümüne neden olduğunu, …’ın kazanın oluşmasında ve …’ın ölümüne asli kusurlu olarak sebep olduğunu, kaza ile ilgili ceza davasının …paşa 1. Çocuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında devam etmekte olduğunu, kusur incelemesi yapıldığını ve sürücü …’ın asli kusurlu tespit edildiğini, hazırlanan iddianamede …’ın gerek şerit ihlali, gerek ehliyetsiz olması ve gerekse ev başkanın gözetim kusuru nedeniyle kusurlu olduğunun açıkça belirtildiğini, ehliyeti olmayan küçük çocuğun araç kullanmasının, ebeveynlerin gözetim ve özen sorumluluğunu yerine getirmediğini gösterdiğini, davacıların tek erkek çocukları olan …’ın 16 yaşında hayatını kaybettiğini, müteveffanın lokantada işçi olarak çalıştığını ve aylık 1.500,00 TL net maaş aldığını, yine müteveffanın orta öğretim mezunu olduğunu, müteveffanın lokantada işçilik yaparak kazandığı maaş ile ailesinin geçimine yardım ettiğini, davacıların, …’ın ölümü ile onun maddi ve manevi desteğinden yoksun kaldıklarını iddia ve beyan ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, … için 2.000,00.-TL, … için 2.000,00.-TL, … için 1.000,00.-TL ve … için 1.000,00.-TL olmak üzere toplam 5.000,00 TL maddi tazminatın temerrüt tarihinden itibaren işletilecek faizi ile birlikte, … için 100.000,00.-TL, … için 100.000,00.-TL, … için 50.000,00.-TL ve … için 50.000,00.-TL olmak üzere toplam 300.000,00 TL manevi tazminatın, davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada, davalıya yasaya uygun olarak tebligat yapılmış olmasına karşın, davaya cevap vermediğinden, HMK’nın 128. maddesi hükmü gereğince birleşen davayı inkar ettiği varsayılmıştır.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Asıl ve birleşen davalarda; dava, trafik kazası sonucu ölüm sebebiyle davacıların destekten yoksun kalma tazminatının varlığı, miktarı ve davalıların sorumluluğu ile manevi tazminat istemine ilişkindir.
… 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 06/10/2017 tarih, … Esas ve …Karar sayılı görevsizlik kararı üzerine asıl dava dosyası mahkememiz esasına kaydedilmiştir.
… 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 27/11/2018 tarih, … Esas ve … Karar sayılı kararı üzerine dava dosyası mahkememiz dosyası ile birleştirilmiştir.
… 1. Çocuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının bir örneği UYAP sistemi üzerinden celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin … Sorgu sayılı sorgu kararı UYAP sistemi üzerinden celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… Cumhuriyet Başsavcılığı Çocuk Bürosu’nun … soruşturma sayılı dosyasında düzenlenen iddianamenin bir örneği UYAP sistemi üzerinden celbedilerek dosya kapsamına kazandırılmıştır.
…, …, …, …, … ve …’ın sosyal ekonomik durumlarının araştırılması bakımından ilgili kolluk kuvvetlerine yazılan müzekkere cevapları ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
Kaza tespit tutanağının onaylı bir örneğinin gönderilmesi bakımından … İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
Dava konusu kaza nedeniyle davacılara herhangi bir ödeme yapılıp yapılmadığının araştırılması bakımından … Sosyal Güvenlik Merkezi’ne yazılan müzekkere cevabı dosya kapsamına kazandırılmıştır.
… plakalı araç için 09/04/2017 tarihinde geçerli ZMM poliçe örneğinin ve davacıların başvurusu sonucunda düzenlenen hasar dosyası örneğinin gönderilmesi bakımından … Sigorta Anonim Şirketi’ne yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
Müteveffa …’ın vefat tarihi olan 10/04/2017 tarihi itibariyle sigortalılık kaydının olup olmadığının ve aylık gelirinin ne kadar olduğunun araştırılması bakımından … Sosyal Güvenlik Merkezi’ne yazılan müzekkere cevabı dosya kapsamına kazandırılmıştır.
Davaya konu … plakalı aracın 2017 yılına ait sigorta poliçesinin bir örneğinin gönderilmesi ile 09/04/2017 tarihinde meydana geldiği bildirilen trafik kazası nedeniyle davacılar tarafından yapılan bir başvuru bulunup bulunmadığının, başvuru bulunması halinde hasar dosyası oluşturulup oluşturulmadığının araştırılarak bu konularda Mahkememize bilgi verilmesi ile hasar dosyasının olması halinde bir örneğinin gönderilmesi bakımından … Anonim Şirketi’ne yazılan müzekkere cevabı ve ekleri dosya kapsamına kazandırılmıştır.
Dava konusu kazada tarafların kusur durumu ve oranlarının tespiti bakımından trafik kazası konusunda uzman bilirkişiden bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir.
08/07/2020 tarihli bilirkişi raporunun sonuç kısmında özetle; … plaka sayılı davalı taraf otomobilinin sürücüsü …’ın hatalı sevk ve idaresinin, birinci derecede ve takdiren %85 oranında etkili bulunduğu, ölen bisiklet sürücüsü, davacıların murisi …’ın hatalı sevk ve idaresinin ise, ikinci derecede ve takdiren % 15 oranında etkili olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Dosya, hesap yapılması bakımından aktüerya uzmanı bilirkişiye tevdii edilerek bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir.
04/01/2021 tarihli bilirkişi raporunun sonuç kısmında özetle; 17/07/2020 tarihli Anayasa Mahkemesi kararı ve Karayolları Trafik Kanun’undaki değişiklik uyarınca ve de Konya BAM 3. Hukuk Dairesi’nin İstinaf Kararı da dikkate alınarak kurumlar arasında ortak görüş ve uyum sağlanıncaya, “ulusal mortalite tablosu” oluşturuluncaya ve ilgili kurumlarca görüş değişikliği yapılıncaya kadar yaşam tablosu olarak PMF-1931 tablosu kullanılarak Progresif Rant Yönetmine göre hesap yapıldığı, dosya kapsamında yer alan evraklar incelendiğinde destekten yoksunluk yönünden … Sigorta A.Ş. tarafından davacıya yapılan bir ödemenin olmadığı, bu nedenle davacının zararlarından, yapılan ödeme kaynaklı her hangi bir indirim söz konusu olmadığı, hak sahibi muhtemel eş ve muhtemel çocukların paylarının ayrıldığı, müteveffanın vefatından anne ve babanın talep edebilecekleri destek tutarlarının toplamı teminat tutarını aştığından, garameten hesaplama yapılarak her birinin ayrı ayrı zararının bulunduğu, hak sahibi anne …’ın; talep edebileceği … tutarının 230.124,38.-TL olduğu, davalı sigorta şirketinin teminatı kapsamında 206.381,93.-TL’lik tutardan davalı sigorta şirketi dahil tüm davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, teminat tutarını aşan 23.742,45.-TL ‘lik tutardan davalı sigorta şirketi dışında kalan diğer davalıların sorumlu olduğu, hak sahibi baba …’ın; talep edebileceği … tutarının 137.839,25.-TL olduğu, davalı sigorta şirketinin teminatı kapsamında 123.618,07.-TL’lik tutardan davalı sigorta şirketi dahil tüm davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, teminat tutarının aşan 14.221,18.-TL’lik tutardan davalı sigorta şirketi dışında kalan diğer davalıların sorumlu olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Davacıların ve desteğin muhtemel bakiye yaşam süresinin TRH 2010 Yaşam Tablosu’na göre de belirlenmesi suretiyle alternatifli olarak tazminat miktarının hesaplanması ve rapora itirazların değerlendirilmesi bakımından dosya önceki rapor düzenleyen aktüerya uzmanı bilirkişiye tevdii edilerek ek bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir.
19/04/2021 tarihli bilirkişi ek raporunun sonuç kısmında özetle; taraf vekillerinin kök rapora itirazlarının incelendiği ve işbu ek raporun “Taraf Vekillerinin Kök Rapora İtirazlarının Değerlendirmesi” başlığı altında kök rapora itirazların değerlendirildiği, 17/07/2020 tarihli Anayasa Mahkemesi kararı ve Karayolları Trafik Kanunundaki değişiklik uyarınca, en güncel tarihli Yüksek Yargı Kararlarından olan T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2019/3292E. 2021/1848K Sayılı İlamı da dikkate alınarak; kurumlar arasında ortak görüş ve uyum sağlanıncaya ve ilgili kurumlarca görüş değişikliği yapılıncaya kadar yaşam tablosu olarak TRH-2010 Yaşam Tablosu kullanılarak Progresif Rant Yöntemine göre hesaplama yapıldığı, dosya kapsamında yer alan evraklar incelendiğinde destekten yoksunluk yönünden … Sigorta A.Ş. tarafından davacıya yapılan bir ödemenin olmadığını, bu nedenle davacının zararlarından, yapılan ödeme kaynaklı her hangi bir indirim söz konusu olmadığı, müteveffa, muhtemel eş ve muhtemel çocukların paylarının hesaplanarak ayrıldığı, müteveffanın vefatından dolayı anne ve babanın hesaplanan destekten yoksunluk tutarlarının toplamı teminat tutarını aştığından, garameten paylaştırma yapılarak her birinin ayrı ayrı zararının bulunduğu, rapor/hesap tarihi itibariyle davacı paydaş anne …’ın hesaplanan destekten yoksun kalma tazminatının 232.185,10.-TL olduğu, davalı sigorta şirketinin teminat limiti kapsamında 205.988,77.-TL’lik kısmından davalı sigorta şirketi dahil tüm davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, teminat tutarını aşan 26.196,33.-TL’lik kısmından davalı sigorta şirketi dışında kalan diğer davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, rapor/hesap tarihi itibariyle davacı paydaş baba …’ın hesaplanan destekten yoksun kalma tazminatının 139.782,19.-TL olduğu, davalı sigorta şirketinin teminat limiti kapsamında 124.011,23.-TL’lik kısmından davalı sigorta şirketi dâhil tüm davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, teminat tutarını aşan 15.770,96.-TL’lik kısmından davalı sigorta şirketi dışında kalan diğer davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Bilirkişi raporları dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli bulunmuştur.
Asıl ve birleşen davada davacılar vekili 16/08/2021 tarihli dava değeri artırım dilekçesi ile; belirsiz alacak olarak açmış oldukları ve HMK’nın 107.maddesi uyarınca dava değerini artırma haklarını saklı tutmuş oldukları davada taleplerini bilirkişi raporu doğrultusunda artırdıklarını beyan ederek, müvekkillerinden … yönünden, 139.782,19.-TL destekten yoksun kalma tazminatının (maddi tazminatın) davalılar …, …Tic. Ltd. Şti. ve Halk Sigorta A.Ş.’den (sigorta şirketi sorumluluğu poliçe teminatı ile sınırlı/limitli olmak kaydıyla, 124.011,23.-TL) davalı … ve …Tic. Ltd. Şti. yönünden kaza tarihinden itibaren, davalı … Sigorta A.Ş. yönünden ise başvuru tarihinden başlamak üzere işletilecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek adı geçen davacı müvekkiline verilmesine, müvekkillerinden … yönünden 232.185,10.-TL destekten yoksun kalma tazminatının (maddi tazminatın) davalılar …, …Tic. Ltd. Şti. ve … Sigorta A.Ş.’den (sigorta şirketi sorumluluğu poliçe teminatı ile sınırlı/limitli olmak kaydıyla, 205.988,77.-TL) davalı … ve … Tic. Ltd. Şti. yönünden kaza tarihinden itibaren, Davalı … Sigorta A.Ş. yönünden ise başvuru tarihinden başlamak üzere işletilecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek adı geçen müvekkiline verilmesine, ayrıca, dava dilekçesinde talep edilen manevi tazminatın tüm davacılar açısından talep edilen miktar üzerinden, davalı … Sigorta A.Ş. hariç diğer davalılardan kaza tarihinden itibaren işletilecek faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacı müvekkillere ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ile bilirkişi kök ve ek raporları birlikte değerlendirildiğinde; dava trafik kazası nedeniyle 6098 sayılı Borçlar Kanunun 53/3 fıkrası kapsamında destekten yoksun kalma tazminatı ve 56 maddesi uyarınca manevi tazminat istemine ilişkindir.
6098 Sayılı Kanunun 53/3 maddesi uyarınca haksız fiil sonucu ölüm halinde ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıpların tazmini talep hakları vardır.
6098 Sayılı Kanunun 56 maddesi uyarınca bedensel zarar uğrayan kişinin ve yakınlarının olayın özelliklerine göre manevi tazminat talep hakkı mevcuttur.
6098 Sayılı Kanun’un 49 maddesi uyarınca kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkalarına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Bu sorumluluğun hukuki niteliği kusur sorumluluğu olup haksız fiil failinin sorumluluğu bu madde kapsamında değerlendirilir.
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85 maddesinde düzenlenen motorlu araç işleten ile araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğunun hukuki niteliği ise kural olarak tehlike sorumluluğudur.
Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesi ile motorlu araç işleten veya teşebbüs sahibine zorunlu mali sorumluluk sigortası yapma mecburiyeti getirilmiştir. Bu düzenleme ile sigortacının, motorlu taşıt işletenin veya teşebbüs sahibinin motorlu taşıtın işletilmesinden doğan sorumluluğunu teminat ile sınırlı olmak üzere karşılaması amaçlanmıştır.
Asıl davada davalı … Ltd. Şti. aleyhine açılan maddi ve manevi tazminat davasının değerlendirilmesi;
Trafik kazasından kaynaklı davalarda karine olarak araç maliki işletendir. Ancak yasanın 3., 85.maddelerinde açıklandığı üzere malik tarafından araç mülkiyeti muhafaza kaydıyla satılmış, uzun süreli rehin,ariyet,kiralama sözleşmesi ile başkasına teslim edilmiş ise teslim alan aracın fiilen hakimi ve ekonomik yararlanıcısı ise artık işleten bu durumda satın alan,kiracı,ariyet alan veya rehin alan olacaktır.(Yargıtay 17. HD’nin 31/01/2017 tarih ve 2014/16672-2017/820 sayılı ve Yargıtay 17.Hukuk Dairesi’nin 01/02/2018 tarih 2015/6829 esas ve 2018/494 karar sayılı içtihadı)
Dosya kapsamına bir örneği sunulan 14/03/2017 tarihli oto kiralama sözleşmesinden, davaya konu kazaya karışan … plaka sayılı aracın, dava dışı …’e 12 ay süreli olarak kiralandığı anlaşılmıştır. Davalı …Tic. Ltd. Şti. tarafından 12 ay süre ile kiralanan ve kazaya karışan araç yönünden davalı …Tic. Ltd. Şti. nin işleten sıfatının bulunmadığı anlaşılmakla davacılar tarafından bu davalı aleyhine açılan maddi ve manevi tazminat davasının pasif husumet yokluğundan reddine karar vermek gerekmiştir.
Asıl davada davalı …’a velayeten Kıymet Sağlem ve … aleyhine açılan davanın değerlendirilmesi; Dosya kapsamında yer alan kaza tespit tutanağından dava konusu kazada … plakalı araç sürücüsü …’ın 06/07/1999 doğumlu olduğu ve dava tarihi olan 11.09.2017 tarihi itibariyle reşit olduğu anlaşılmakla, dava tarihi itibariyle reşit olan davalı … hakkında velayeten … ve … aleyhine dava açılamayacağından bu davalılar yönünden açılan maddi ve manevi tazminat davasının pasif husumet yokluğundan reddine karar vermek gerkmiştir.
Asıl ve birleşen davada davacı …ve … tarafından açılan destekten yoksun kalma tazminat talebinin değerlendirilmesi;
Haksız bir eylem sonucu desteğini yitiren kimse BK’nın 45/II. maddesine dayanarak uğradığı zararın ödetilmesini isteyebilir. Ancak, destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilmesi için öncelikle, ölen ile destekten yoksun kalan arasında maddi yönden düzenli ve eylemli bir yardımın varlığı gerekir.
Borçlar Kanunu’nun 45. maddesinde sözü geçen destek kavramı hukuksal bir ilişkiyi değil, eylemli bir durumu hedef tutar ve ne hısımlığa ne de yasanın nafaka hakkındaki hükümlerine dayanır; sadece eylemli ve düzenli olarak geçimini kısmen veya tamamen sağlayacak şekilde yardım eden ve olayların olağan akışına göre eğer ölüm vuku bulmasaydı, az çok yakın bir gelecekte de bu yardımı sağlayacak olan kimse destek sayılır.
O halde, destek sayılabilmek için yardımın eylemli olması ve ölümden sonra da düzenli bir biçimde devam edeceğinin anlaşılması yeterli görülür.
Yargıtay 17.Hukuk Dairesi’nin 30/01/2018 tarih 2016/1539 esas ve 2018/393 karar sayılı “Kardeşlerin birbirine karşı kural olarak bakım görevi yoktur. Ancak, bir kardeşin diğer kardeşe eylemli ve düzenli olarak yardım etmesi halinde, bu kardeş diğerinin desteği sayılır.” şeklindeki ilamı dikkate alındığında ve somut olayda müteveffanın kardeşi olan davacıların ,sağlığında müteveffa tarafından eylemli ve sürekli bir şekilde destek gördüğü ispatlanamadığından davacılar Esra ve Kübra ‘nın destekten yoksun kalma tazminat talepli açtığı davanın reddine yönelik karar vermek gerekmiştir.
Asıl ve birleşen davada, Davacı … ve … tarafından açılan destekten yoksun kalma tazminat talebinin değerlendirilmesi;
Davacılar … ve …’ın çocuğu …’ın, birleşen davalı …’ın idaresindeki, davalı sigorta şirketi tarafından düzenlenen ZMM sigorta poliçesi ile teminat kapsamına alınan … plakalı aracın çarpması sonucunda meydana gelen trafik kazasında vefat ettiği, davacıların bu nedenle ölenin desteğinden yoksun kaldıkları anlaşılmaktadır. Destekten yoksun kalma tazminatının amacı, desteğin ölümünden önce destekten yoksun kalanın sosyal ve ekonomik durumunun, desteğin ölmesinden sonra da aynı düzeyde kalmasını sağlamaktır. Aktüerya uzmanı bilirkişi tarafından yapılan hesaplama sonucunda, müteveffanın hak sahibi babası … için 139.782,19-TL destekten yoksun kalma tazminatı, annesi … için 232.185,10-TL destekten yoksun kalma tazminatı hesaplandığı anlaşılmıştır.19.04.2021 tarihli ek bilirkişi raporu dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli bulunmuştur. Düzenlenen poliçede olay tarihi itibariyle kişi başı ölüm teminatı 330.000,00.-TL olarak belirtildiği görülmüştür. Bu kapsamda, davacıların tespit edilen maddi zararlarından, birleşen davada davalı …’ın TBK’nun 49 maddesi uyarınca haksız fiil faizi sıfatıyla, davalı … A.Ş. nin 2918 Sayılı Kanunun 91 ve devamı maddeleri uyarınca zorunlu mali sorumluluk sigortacısı sıfatıyla ve poliçe limitleri ile sınırlı olmakla üzere sorumlu olduğu kanaatine varılarak asıl davada;davacı …’ın destekten yoksun kalma tazminatı davasının kabulü ile, 124.011,23 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı … A.ş. den (sigorta şirketi sorumluluğu poliçe teminatı ile sınırlı/limitli olmak kaydıyla, ) temerrüt tarihi olan 27.06.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte (Birleşen … 7 Asliye Ticaret Mahkemesi… E. Sayılı dosyasında tahsilde tekerrür olmamak üzere) davalı sigorta şirketinden tahsili ile bu davacıya verilmesine, davacı … yönünden 205.988,77 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı … A.ş.. den ( sigorta şirketi sorumluluğu poliçe teminatı ile sınırlı/limitli olmak kaydıyla,) temerrüt tarihi olan 27.06.2017 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte (Birleşen … 7 Asliye Ticaret Mahkemesi … E. Sayılı dosyasında tahsilde tekerrür olmamak üzere) davalı sigorta şirketinden alınarak bu davacıya verilmesine, birleşen davada; davacı …’ın destekten yoksun kalma tazminatı davasının kabulü ile , 139.782,19 TL. Destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ( Mahkememizin 2017/1139 E. Sayılı asıl davada tahsilde tekerrür olmamak üzere) davalı …’dan tahsil edilerek bu davacıya verilmesine, davacı …’ın destekten yoksun kalma tazminatın davasının kabulü ile, 232.185,10 TL. Destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ( Mahkememizin 2017/1139 E. Sayılı asıl davada tahsilde tekerrür olmamak üzere) davalı …’dan tahsil edilerek bu davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
Birleşen davada davacıların Manevi Tazminat Taleplerinin Değerlendirilmesi;
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 56/2.maddesinde “Ağır bedensel zarar veya ölüm hâlinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir” hükmü düzenlenmiştir.
Davacıların müteveffanın annesi, babası ve kardeşleri olduğu düşünüldüğünde kaza nedeniyle davacılar … ve …’in çocuğunu, davacılar … ve …’nın kardeşlerini kaybetmiş olmaları nedeniyle yaşamış oldukları elem, manevi tazminatın bir ceza ve zenginleşme aracı olamayacağı ilkeleri de göz önünde bulundurularak, olayın oluş biçimi, davalı sürücünün kusur oranı, davacıların sosyal ve ekonomik durumları, olaydan duydukları üzüntü dikkate alınarak, davacıların manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulüne, haksız fiil tarihi olan 22/12/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davacı anne baba lehine 30.000 ‘er TL, davacı kardeşler için ise 20.000’er TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı …’dan tahsili ile davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
ASIL DAVA YÖNÜNDEN;
1-Davalı … Tic. Ltd. Şti.’ne karşı açılan maddi ve manevi tazminat davasının, davalının işleten sıfatı bulunmadığı anlaşılmakla PASİF HUSUMET YOKLUĞUNDAN REDDİNE,
2-Dava tarihi itibariyle reşit olan davalı … hakkında velayeten … ve … aleyhine dava açılamayacağından bu davalılar yönünden açılan maddi ve manevi tazminat davasının PASİF HUSUMET YOKLUĞUNDAN REDDİNE,
3-Davacı … ve … tarafından açılan destekten yoksun kalma tazminatı davasının reddine,
4-Davacı …’ın destekten yoksun kalma tazminatı davasının kabulü ile 124.011,23.-TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı … A.Ş.’den (sigorta şirketi sorumluluğu poliçe teminatı ile sınırlı/limitli olmak kaydıyla) temerrüt tarihi olan 27.06.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte (Birleşen … 7 Asliye Ticaret Mahkemesi … E. Sayılı dosyasında tahsilde tekerrür olmamak üzere) davalı sigorta şirketinden tahsili ile bu davacıya verilmesine,
5-Davacı …’ın destekten yoksun kalma tazminatı davasının kabulü ile 205.988,77.-TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı … A.Ş.’den ( sigorta şirketi sorumluluğu poliçe teminatı ile sınırlı/limitli olmak kaydıyla,) temerrüt tarihi olan 27.06.2017 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte (Birleşen … 7 Asliye Ticaret Mahkemesi …E. Sayılı dosyasında tahsilde tekerrür olmamak üzere) davalı sigorta şirketinden tahsili ile bu davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 20.493,00.-TL nispi karar ve ilam harcından, davacılar tarafından peşin alınan 5.208,52.-TL (85,39.-TL + 5.123,13.-TL) harcın mahsubu ile hazineye gelir kaydına, bakiye 15.284,48.-TL karar harcının davalılardan … Anonim Şirketi’nden tahsili ile hazineye gelir kaydına,
7-Davacılar tarafından yatırılan ve (6) numaralı maddede mahsup edilen toplam 5.208,52.-TL harcın, davalılardan … Anonim Şirketi’nden alınarak davacılara verilmesine,
8-Maddi tazminat talebi yönünden, davacılardan … kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 19.601,68.-TL nispi vekalet ücretinin davalılardan … Anonim Şirketi’nden tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
9-Maddi tazminat talebi yönünden, davacılardan … kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 31.838,43.-TL nispi vekalet ücretinin davalılardan … Anonim Şirketi’nden tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
10-Davacıların maddi tazminat talepleri yönünden; davalılardan … Anonim Şirketi kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davalıya verilmesine,
11-Davacıların manevi tazminat talepleri yönünden; davalılardan … Anonim Şirketi kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davalıya verilmesine,
12-Davacıların maddi tazminat talepleri yönünden; davalılardan … kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davalıya verilmesine,
13-Davacıların manevi tazminat talepleri yönünden; davalılardan … kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin davacılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davalıya verilmesine,
14-Davalılardan … kendisini vekille temsil ettirmediğinden adı geçen lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
15-Davacılardan …’ın maddi tazminat talebi yönünden; davalılardan … Anonim Şirketi kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 1.000,00.-TL nispi vekalet ücretinin adı geçen davacıdan tahsili ile adı geçen davalıya verilmesine,
16-Davacılardan …’ın maddi tazminat talebi yönünden; davalılardan … Anonim Şirketi kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 1.000,00.-TL nispi vekalet ücretinin adı geçen davacıdan tahsili ile adı geçen davalıya verilmesine,
17-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri ve yatırılan gider/delil avansı bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN;
1-Davacı … ve … tarafından açılan destekten yoksun kalma tazminatı davasının reddine,
2-Davacı …’ın destekten yoksun kalma tazminatı davasının kabulü ile, 139.782,19.-TL destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte (Mahkememizin 2017/1139 E. Sayılı asıl davada tahsilde tekerrür olmamak üzere) davalı …’dan tahsili ile bu davacıya verilmesine,
3-Davacı …’ın destekten yoksun kalma tazminatı davasının kabulü ile, 232.185,10.-TL destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihi olan 09.04.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ( Mahkememizin 2017/1139 E. Sayılı asıl davada tahsilde tekerrür olmamak üzere) davalı …’dan tahsili ile bu davacıya verilmesine,
4-Davacı …’ın manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 30.000,00.-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 09.04.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan tahsili ile davacı …’a verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
5-Davacı …’ın manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 30.000,00.-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 09.04.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan tahsili ile davacı …’a verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
6-Davacı …’ın manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 20.000,00.-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 09.04.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan tahsili ile davacı …’a verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
7-Davacı …’ın manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 20.000,00.-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 09.04.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan tahsili ile davacı …’a verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
8-Kabul edilen maddi tazminat talepleri yönünden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 25.409,08.-TL nispi karar ve ilam harcından, davacılar tarafından peşin alınan 1.256,76.-TL (35,90.-TL + 1.220,86.-TL) harcın mahsubu ile hazineye gelir kaydına, bakiye 24.152,32.-TL karar harcının (Asıl davadaki 20.493,00.-TL karar harcı ile tahsilde tekerrür olmamak üzere) davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
9-Davacılar tarafından yatırılan ve (8) numaralı maddede mahsup edilen toplam 1.256,76.-TL harcın, davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
10-Kabul edilen manevi tazminat talepleri yönünden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 6.831,00.-TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
11-Maddi tazminat talebi yönünden, davacılardan … kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 21.967,33.-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
12-Maddi tazminat talebi yönünden, davacılardan … kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 35.505,91.-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
13-Davacılardan …’ın reddedilen maddi tazminat talebi yönünden; davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 1.000,00.-TL nispi vekalet ücretinin adı geçen davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
14-Davacılardan …’ın reddedilen maddi tazminat talebi yönünden; davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 1.000,00.-TL nispi vekalet ücretinin adı geçen davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
15-Davacılardan …’ın kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden; adı geçen davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
16-Davacılardan …’ın reddedilen manevi tazminat talebi yönünden; davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin adı geçen davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
17-Davacılardan …’ın kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden; adı geçen davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
18-Davacılardan …’ın reddedilen manevi tazminat talebi yönünden; davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin adı geçen davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
19-Davacılardan …’ın kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden; adı geçen davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
20-Davacılardan …’ın reddedilen manevi tazminat talebi yönünden; davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin adı geçen davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
21-Davacılardan …’ın kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden; adı geçen davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile adı geçen davacıya verilmesine,
22-Davacılardan …’ın reddedilen manevi tazminat talebi yönünden; davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 9.200,00.-TL maktu vekalet ücretinin adı geçen davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
23-Asıl ve birleşen davalarda, davacılar tarafından yapılan 67,30.-TL (35,90.-TL + 31,40.-TL) başvurma harçları, 1.400,00.-TL (800,00.-TL + 600,00.-TL) bilirkişi raporları masrafı ve 724,05.-TL posta giderleri ve diğer giderler olmak üzere toplam 2.191,35.-TL yargılama giderinin; 247,24.-TL’sinin birleşen davada davalı …’dan, 1944,11.-TL’sinin birleşen davada davalı … ile asıl davada davalı … A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,
24-Hukuk Muhakemeleri Yasasının 333.maddesi gereğince davacılar tarafından yatırılan toplam 2.225,00.-TL gider avansından artan avans olması halinde, hüküm kesinleştiğinde ve talep edildiğinde davacılara iadesine,
25-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri ve yatırılan gider/delil avansı bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
Dair, asıl ve birleşen davada davacılar vekili ile birleşen davada davalı … vekilinin huzurunda, diğer tarafların yokluğunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.09/09/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır

*Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında elektronik imza ile imzalanmıştır.*