Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/862 E. 2018/490 K. 08.05.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/862 Esas
KARAR NO : 2018/490
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/08/2016
KARAR TARİHİ : 08/05/2018
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; taraflar arasında 30/05/2011 tarihinde protokol ve buna bağlı olarak 24/08/2011 tarihinde akaryatı bayilik sözleşmesi imzalandığını, protokolün 13.maddesine göre; davalıya ait istasyona yatırım yapıldığını, ek olarak bayiliğin yapacağı yatırımları finansa etmek amacıyla prokolün 10.maddesi gereğince 300.000,00 TL hizmet bedeli ödendiğini, demirbaş malzeme ve değer kaybeden malzeme ve ekipman verildiğini, toplam yatırım tutarının protokolün 1.maddesine göre 280.000,00 USD olduğnuu, bu yatırımın geri dönüş süresinin 10 yıl olup, rekabet kurulu kararına göre 5 yılı aşan sözleşme yapılamayacağından sözleşmenin 5 yıl olarak imzalandığını, ikinci beş yıl için yeni bir sözleşme yapılmasının kararlaştırıldığını, 2. Sözleşmenin yapılmaması halinde yatırım toplamının 1/2 sinin iade edileceğinin protokolün 1.maddesi uyarınca davalı tarafındna kabul edildiğini, 5 yıllık süre dolmadan davalı tarafından keşide edilen ihtarname ile sözleşmenin yenilenmeyeceğinin bildirildiğini, ikinci 5 yıllık süre için sözleşme imzalamayan davalının aldığı yatırım toplamının 140.000,00 USD sini müvekkili şirkete iade ile yükümlü olduğunu, bu tutarda sebebsiz zenginleştiğini, cevabi ihtarname ile istenilmesine rağmen, iade edilmediğini belirterek 140.000,00 USD ana para alacağının 01/09/2011 tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalıdan istirdanına karar verilmesini istemiştir.
SAVUNMA /
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; protokol ve bayilik sözleşmesinin bağıtlandığını, protokolün 22.maddesi uyarınca bayilik sözleşmesinin eki sayılacağının kararlaştırıldığını, bayilik sözleşmesinin ise 5 yıl süreli olup; süre boyunca çekişmesiz uygulandığını, bayilik sözleşmesi sona erdiğinden protokolünde kendiliğinden sona ereceğini, 4054 sayılı Kanunun 4.maddesine aykırı şekilde 10 yıl süreli sözleşme yapılamayacağını, davacının iddiasının bu nedenle hukuken dinlenemeyeceğini, 5 yıllık bayilik sözleşmesi süresince alım taahhüdünün iki katı oranında akaryakıt alımı gerçekleştiğini, davacının yapmış olduğu yatırımın geri dönüşünün tamamlandığını, ödemenin 5 yıllık bayilik karşılığı yapıldığını, ariyet malzemelerin davacı tarafından geri alındığını, talebin sözleşmeye aykırı ve çelişkili olduğunu belirterek davanın haksızlığını savunmuş ve reddine karar verilmesini istemiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE /
Dava; sebebsiz zenginleşme hukuksal nedenine bağlı istirdat istemine ilişkindir.
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, taraflar arasında bağıtlanan 30/05/2011 tarihli protokol, 24/08/2011 tarihli Akaryakıt Bayilik Sözleşmesi, demirbaş malzeme taahhütnamesi ve eki liste, davalı tarafından keşide edilen fesih bildirimi, davacı tarafından keşide edilen cevabi ihtarname ve istirdat istemine ilişkin ihtarname örneği, ödeme belgesi örnekleri, getirtilerek dosya içine alınmış, davalı tarafından işletilen istasyonda uzman bilirkişi aracılığıyla inceleme yapılarak rapor alınmasına karar verilmiştir.
Burhaniye Asliye hukuk Mahkemesince talimat yoluyla düzenlenen 10/01/2018 tarihli bilirkişi raporunda; davalıya ait benzin istasyonunda 3 adet akaryakıt tankı ile bir adet LPG tankının fail olarak mevcut olduğu, elektrik hatlarının da sistem üzerinde aktif olarak kullanıldığı, davacı şirketin ilgili istasyona takmış olduğu diğer sistem ve malzemelerin geri söküm işleminin yapıldığı, yerinde takılı kalan sistemlerin rapor tarihi itibarıyla değerlerinin 65.000,00 TL civarında olduğu belirtilmiştir.
İddia, dosya içeriği deliller ve alınan bilirkişi raporuna göre; taraflar arasında bağıtlanan protokol ve akaryakıt bayilik sözeşmesinin içeriği tarafların kabulünde olup, yapılan ödemeye ilişkin çekişme bulunmamaktadır. Uyuşmazlık; protokolün birinci maddesi uyarınca yapılan ödemenin 1/2 sinin davalı tarafından davacıya iadesine ilişkindir.
Bağıtlanan 30/05/2011 tarihli protokol uyarınca; davalı tarafından dava dışı …’a ait bulunan… parsel sayılı yerde davacı şirketin bayiliği olarak Akaryakıt satış ve servis istasyonu ile ilgili düzenleme yapılmıştır. Protokolün 1.maddesine göre; alınan istasyon üzerinde davacı lehine 5 yıl süreli intifa hakkı tesis ve tescil edilecektir. İntifanın tesisi sırasında 300.000,00 TL ipotek bedeli ödenecek ve işletim hakkı davacı … tarafından 5 yıl süre ile davalı bayiye verilecektir. Hizmet bedeli ve yapılacak yatırım tutarı toplamı 280.000,00 USD olup, yatırımın geri dönüş süreci 10 yıl olarak kararlaştırılmıştır. Taraflar ticari ilişkilerini 5+5 yıl olarak sürdürmeyi kararlaştırmışlar, ancak; Rekabet Kurulu Kararları gereği Bayilik Sözlşemesi 5 yıl için yapılabileceğinden ikinci 5 yıl için sözleşme yapılmaması halinde davalı bayi tarafından yatırım bedelinin 1/2 sinin davacı Deltaya nakden ve defaten iade edileceği taahhüt edilmiştir. Bayii ikinci 5 yıl için Delta ile sözleşme yapıp yapmamakta tamamen serbesttir. Taraflar arasında 24/08/2011 tarihinde 5 yıl süreli bir bayilik sözleşmesi bağıtlanmış olup, kararlaştırılan sürede sözleşmenin çekişmesiz ve aralıksız olarak devam ettiği tarafların kabulündedir. Davalı şirket tarafından keşide edilen …Noterliğinin 07/06/2016 tarihli ihtarname ile; bayilik Sözleşmesinin 09/06/2011 tarihinde sona ereceği, bundan sonra yeni bir sözleşmenin bağıtlanmayacağı belirtilmiştir. Başka bir anlatımla; taraflar arasında Rekabet Kurulunun; 4054 sayılı kanunun 4.maddesine aykırı hüküm içeren sözleşmelerin yasaklanmasına ilişkin kararına uygun olarak bağıtlanan 24/08/2011 tarihli Bayilik sözleşmesi çekişmesiz uygulanmış, süre sonunda yenilenmeyeceği davalı tarafından bildirilmiştir. Taraflar arasında bağıtlanan ve sözleşmenin eki sayılan 30/05/2011 tarihli protokolün 1. maddesinde ve Rekabet Kurulu kararlarında belirtildiği gibi; bayilik sözleşmeleri 5 yıl süreli olarak düzenlenebilir. Sözleşme süresinin sona erdiğinde protokolünde son bulacağı taraflarca kararlaştırılmıştır. Protokolün 1.maddesi kapsamında davacı … tarafından davalıya 280.000,00 USD tutarında yatırım ödemesi yapılmış ve ikinci 5 yıl için yeni bir Bayilik Sözleşmesi yapılmaması halinde, ödenen bedelin 1/2 sinin davalı bayi tarafından davacıya iade edileceği kararlaştırılmıştır. Protokolün 10.maddesinde de; protokol ve bayilik sözleşmesinin feshi halinde yapılacak işlemler düzenlenmiş, ancak “1. Madde hükmü saklı kalmak koşuluyla” düzenleme yapıldığı belirtilmiştir. Bu durumda; bayilik sözleşmesinin yasal koşullara uygun ve 5 yıl için düzenlendiği, tarafların bu sürenin bitiminde yeni bir bayilik sözleşmesi yapmayı hedefledikleri ve protokolün 1.maddesinde kararlaştırılan yatırım bedelinin 10 yıl için belirlendiği anlaşılmaktadır. Bayi; ikinci 5 yıl için sözleşme yapıp yapmamakta serbesttir. Somut olayda; davalı bayi tarafından ikinci 5 yıl için sözleşmenin yenilenmeyeceği belirtilmiştir. Bu durum protokol ve yasal düzenlemeye uygundur. Ancak, protokolün 1.maddesine göre; yapılan 280.000,00 USD ödemenin 1/2 si olan 140.000,00 USD nin kararlaştırıldığı şekilde davalı bayi tarafından davacı Deltaya iadesi gerekmektedir. Aksinin kabulü davalı bayinin sebebsiz zenginleşmesi sonucunu doğuracaktır.
Saptanan ve hukuksal durum bu olunca; davanın kabulü gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki biçimde hüküm kurulmuştur.
Davacı tarafından keşide edilen ihtarnamenin tebliğine göre; davalının 16/06/2016 tarihinde temerrüde düştüğü belirlendiğinde bu tarihten itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca faiz yürütülmesi gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Davanın KABULÜNE,
140.000 USD’nun 16/06/2016 temerrüt tarihinden itibaren 3095 SY 4/A mad.göre yürütülecek faizi ile birlikte davacı yararına davalıdan tahsiline,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 28.046,58 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsiline, peşin alınan harcın mahsubuna,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 30.373,12 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen toplam 7.773,92 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
HMK 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan 895,00 TL gider avansından geriye kalan 100,00 TL’nin hüküm kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Davalı tarafça yatırılan 50,00 TL gider avansından geriye kalan 22,00 TL’nin hüküm kesinleştiğinde davalıya iadesine,
Taraf vekillerinin huzurunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri’nde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıklandı.
Başkan …
Üye …
Üye …
Katip …
HARÇ BEYANI /
28.046,58- TL. KARAR HARCI
6.945,42 TL. PEŞİN HARÇ
21.101,16 -TL. KALAN HARÇ
DAVACI GİDERİ /
6.978,92 TL İLK GİDER
200,00 TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ
595,00 TL POSTA MAS.
7.773,92 TL TOPLAM